سلام. یک هفته است که نامزد شدیم؛ یعنی فقط خانواده ها رو دعوت کردیم و از رابطمون خبر دارن ولی عقد نیستیم. سوالم اینه که حدود روابطمون در این دوران باید چقدر باشه؟ دوران نامزدی چقدر مناسبه و چه مدت باید باشه؟
پرسشگر گرامی، مطمئنا با فردی معتقد با فطرتی پاک و طالب پاکی و نورانیت روبرو هستیم و این صفات خوب شما را می ستاییم. امیدواریم راهنمای خوبی برای شما باشیم.
تا زمانی که صیغه عقد شرعی بین شما و نامزدتان، جاری نشده باشد بر یکدیگر محرم نیستید و حکم سایر نامحرمان را دارید؛ لذا هرگونه گفتگوی تحریک آمیز و تماس بدنی و جنسی حرام است، اگر چه با رضایت خودتان باشد و بدانید که در آینده با همدیگر ازدواج خواهید کرد.
تا زمانی که محرم نشده اید از نظر شرعی نسبت به یکدیگر نامحرم هستید و نمی توانید مثل زن و شوهر رفتار نمایید و دست همدیگر را بگیرید یا با هم دیگر خلوت کنید.
بنابراین زن و مرد در صورتی می توانند با هم ارتباط برقرار کنند که شرعا صیغه عقد ازدواج (دائم یا موقت) بین آنها جاری شده باشد. بنابراین وقتی پسر و دختر جوانی یکدیگر را برای زناشویی و زندگی مشترک انتخاب می کنند، بعد از مراسم عرفی خواستگاری و یا نامزدی اگر بخواهند با هم محرم باشند و بتوانند رفت و آمد داشته باشند، حتما باید صیغه عقد ازدواج بین آنها جاری بشود، وگرنه مثل دو فرد بیگانه هستند و نسبت به هم نامحرم می باشند و نمی‌توانند با هم ارتباط عاطفی داشته باشند. نگاه کردن آنها به یکدیگر نیز اگر از روی لذت و شهوت باشد حرام است و بدون لذت و شهوت هم فقط مرد می تواند به دست‌ها و صورت زن نگاه کند و زن هم تنها می تواند به جاهایی که عرفا مردها نمی پوشانند (مثل سر و صورت و دست‌ها) نگاه کند. بنابراین شرط مهم در دوران نامزدی از نظر اسلام همین است و شرایط یا راهی دیگر برای ارتباط وجود ندارد و به صِرف خواستگاری و قول و قرار عرفی، زن و مرد به یکدیگر حلال نمی شوند.
لذا توصیه می شود تا قبل از اجرای صیغه عقد ازدواج، در برخورد و گفتگو با ایشان، هنجارهای شرعی زیر را رعایت کنید:
- از گفتگوهای تحریک کننده پرهیز شود.
- از نگاه‌های آلوده و شهوانی خودداری شود.
- حجاب شرعی رعایت شود.
- در گفتگوها قصد تلذّذ و ریبه در کار نباشد.
- دو نفر نامحرم در محیط بسته، تنها نمانند.
با توجه به موارد بالا خود شما هم اذعان دارید که چنانچه دو طرف بخواهند حدود شرعی را رعایت کنند (که رعایت آنها برای یک مسلمان، واجب است) نه تنها از روابط خود با یکدیگر لذتی نمی برند بلکه این روابط در دوران نامزدی موجب فشار روانی بر آنان می شود؛ از این رو بهتر است دختر و پسر در اولین فرصت با اطلاع خانواده ها، نسبت به جاری کردن صیغه عقد اقدام کنند و بدون دلیل ان را به تاخیر نیندازند. اکنون که تا حدی به بررسی سوال شما پرداختیم برای کامل شدن سوال به بررسی مدت دوران عقد می پردازیم:
طول مدت دوران عقد نیز بستگی به توافق دو طرف و خانواده های آنها دارد؛ زیرا گاهی به خاطر مشکلات و فراهم نبودن شرایط و امکانات مالی و یا ... امکان تشکیل خانواده مستقل وجود ندارد؛ با این اوصاف، طبیعی است که دوره نامزدی طولانی خواهد شد ولی اگر موانعی وجود ندارد بهتر آن است تا 6 ماه پس از اجرای عقد، مراسم عروسی برپا شود و زندگی مشترک را به طور مستقل آغاز نمایند. البته اگر در مورد همدیگر قضاوت نمی کنید، این دوره می تواند تا یک سال و نیم و یا دو سال هم طول بکشد. نشان آسیب زا نبودن مدت طولانی عقد، این است که بگو مگو درباره مسائل جزیی و فرعی رخ ندهد. اگر این پدیده تکرار شد سریع، ازدواج را عملی نمایید (البته با این شرط که ملاک های اصلی (مانند ایمان و اخلاق) که ابتدای خواستگاری و ازدواج مدنظر داشتید و تحقیقات و مشورت ها و صحبت ها آن ها را ثابت می کرد، همچنان در فرد مورد نظرتان وجود داشته باشد).
بنابراین اگر پسر و دختر به اخلاق و روحیات یکدیگر نسبتا آشنا شده اند و آمادگی زندگی مشترک را پیدا نموده اند، و از امکانات مادی، ولو در حد معمولی و ساده، برای تشکیل زندگی برخوردارند، دلیلی برای طولانی شدن این زمان وجود ندارد. وجود دوران نامزدی از این جهت مفید است که پسر و دختر را به روحیات یکدیگر آشنا می کند و شناخت آنها را نسبت به هم کامل تر می کند و آنان را برای شروع یک زندگی جدید و خداپسندانه آماده می سازد. ما اگر به اهمیت و جایگاه ویژه خانواده پی ببریم، برخود لازم و واجب می کنیم که از هر نظر خود را برای آن آماده سازیم. هم از نظر اخلاقی و انسانی ویژگی های یک همسر خوب را در خود ایجاد کنیم و هم از نظر عاطفی از چنان توانایی برخوردار شویم که (من) خود را به (ما) تبدیل کنیم و دیگر خواهی را به جای خود خواهی قرار دهیم و هم از نظر اطلاعات اولیه یک زندگی مشترک مثل مسائل مربوط به بهداشت ازدواج، فرزند آوری، تربیت فرزند و دیگر مسائل مربوط به آن، اطلاعات نسبتا جامعی داشته باشیم.
*** اما طولانی شدن این دوران (عقد) در صورتی که دلیل و عذر مهمی در کار نباشد و در عین حال که می توان با قناعت و محدود کردن و کاهش سطح انتظارات، یک زندگی ساده ای را آغاز کرد ولی مراسم عروسی و تشکیل خانواده مستقل را به تأخیر انداخت، ممکن است پیامدهای زیر را به دنبال داشته باشد :
1. از آنجا که زن و شوهر نمی توانند به ارضاء نیازهای جنسی خود به شکل کامل برسند، به طور ناخودآگاه هم که شده بهانه های مختلفی مطرح شده و نکته سنجی های بی منطق و بی دلیل گسترش پیدا کرده و آرامش زندگی را به خطر می اندازد، و به جای اینکه ازدواج به آرامش بیانجامد، موجب مشاجرات و بگومگوهای مختلف می شود. چه بسا خودشان هم از منشأ و سرچشمه آن اطلاعی نداشته باشند.
2. اگر خانواده دختر آمادگی کافی برای تشکیل خانواده مستقل دخترشان را داشته باشند و جهیزیه دخترشان را آماده کرده اند پس از عقد دخترشان چه بسا احساس می کنند این دختر از آن کسی دیگری است و چه بهتر است به خانه بخت برود و هر روز منتظر دیدن زندگی مشترک فرزندشان هستند. بخصوص اگر در خانواده شان فرزند بزرگ و دم بخت دیگری نیز داشته باشند.
3. دختر پس از جاری شدن صیغه عقد، یک نوع دلبستگی شدیدی به همسر خود پیدا می کند و از آنجا که نمی تواند تمام اوقاتش را با شوهر خود باشد، احساس تنهایی می کند و این احساس تنهایی در فضای روانی دختر تأثیر منفی می گذارد.
4. پسر نیز دلیل موجهی برای طولانی شدن دوران نامزدی نمی بیند و هر لحظه آرزوی آن را دارد که به مطلوب خود نائل آید و او نیز ممکن است دچار آشفتگی روحی شود و در حالت انتظار به سر خواهد برد.
5. یکی دیگر از نکات، سخنان اطرافیان، خویشان و همسایگان و ... است که با طولانی شدن این دوران به حدس و گمان های بی اساس روی می آورند و چراها و فلسفه های مختلفی را طرح می کنند که چه بسا هیچ کدام به واقعیت نزدیک نباشد و به تدریج در زندگی این زن و شوهر جوان وارد شده و آنها را دچار آشفتگی می کند.
در پایان لازم به ذکر است اگر دلیل موجه و منطقی در کار باشد و با صراحت و شفافیت کامل موضوع بین دو خانواده مطرح شده باشد و جلوی برخی شک و شبهه ها را گرفته باشند و راهکارهای مناسبی برای طولانی شدن این دوران اعمال کنند، مطمئنا خواهند توانست هر دو و خانواده های آنها تأثیرات بیان شده را کاهش داده و از آرامش مناسبی برخوردار باشند.
نویسنده : گروه روانشناسی و مشاوره پرسمان
