من مجرد هستم مدتی است که حال خوبی ندارم احساس می کنم زندگیمان خیلی یکنواخته. یه خواهر دارم 25ساله و خودم 20. خواهرم خواستگارای زیادی داشت اما به علتهایی قبول نکرد الان دیگه به اون صورت خواستگار نداره نمی دونم از آینده خودم و خودش می ترسم چه کار کنم؟ احساس می کنم خودم زیاد خوشگل نیستم با این دورو زمونه ای که مردها زیاد به خوشگلی اهمیت می دن نمی دونم عاقبتم چی میشه؟

من مجرد هستم مدتی است که حال خوبی ندارم احساس می کنم زندگیمان خیلی یکنواخته. یه خواهر دارم 25ساله و خودم 20. خواهرم خواستگارای زیادی داشت اما به علتهایی قبول نکرد الان دیگه به اون صورت خواستگار نداره نمی دونم از آینده خودم و خودش می ترسم چه کار کنم؟ احساس می کنم خودم زیاد خوشگل نیستم با این دورو زمونه ای که مردها زیاد به خوشگلی اهمیت می دن نمی دونم عاقبتم چی میشه؟

پرسشگر گرامی از اینکه این مجموعه را مورد اعتماد دانسته و سؤالاتتان را با ما درمیان میگذارید از شما متشکریم.
پاسخ شما را در دو محور تقدیمتان می کنیم 1- زیبایی ظاهری و اهمیت آن در ازدواج، 2- تاخیر در ازدواج و بیان راهکارهای عملی برای رفع مشکل
پاسخ محور اول را با گفتاری از امام علی (علیه السلام) آغاز می‌کنم. آن حضرت می‌فرماید: (قیمت هر انسانی به مقدار دانایی و تخصص اوست)‌( نهج‌البلاغه، حکمت 81 )؛ یعنی، اگر کسی دارای صفات خوبی باشد، ارزش او به اندازه‌ی همان خوبی‌های او است.
امام صادق (علیه السلام) نیز می‌فرماید: (برای زنان نمی‌توان قیمتی گذاشت ؛ زیرا خوبانشان ارزشی بالاتر از طلا و نقره دارند و بدانشان کمتر از خاک‌اند)(وسائل الشیعه، ج 20، ص 47. ).
بدون تردید اگر انسان‌ها در روابط خود با دیگران و ارزش گذاری و نمره دادن به آنها، به معیارهایی دینی، توجه می‌کردند، بسیاری از این مشکلات به وجود نمی‌آمد و همگی در یک فضای سالم زندگی می‌کردند، اما چه کنیم که جنبه‌های ظاهری (مانند قیافه و چهره و امکانات اقتصادی و پست و مقام) معیارهای درجه اول انتخاب دوست و همسر و سایر روابط اجتماعی برای برخی مردم گردیده و معیارهای اصلی (مانند تقوا، ایمان، عفت و پاکدامنی، صداقت و امانت داری و...) رنگ باخته و یا به عنوان معیارهای درجه دوم و فرعی تلقی می‌شود.
اسلام با این گونه تفکرات مبارزه کرده و سیره عملی پیامبر اسلام، بهترین دلیل این مدعا است. آن حضرت، جویبر مسلمان و مؤمن را - که قیافه ظاهری چندانی نداشت - به همسری یکی از زیباترین و ثروتمندترین دختران مدینه درآورد و فرمود: (اگر مرد مؤمن باشد؛ می‌تواند با هر زن مؤمنی ازدواج کند)(کافی، ج 5، ص 339. ).
خواهر محترم، جامع نگری و واقع‌بینی از پایه‌های اندیشه صحیح است و زمانی می‌توان به این مهم دست یافت که جنبه‌های مختلف هر پدیده مورد توجه قرار گیرد و از نگرش تک بعدی دوری شود. به هر چیزی نگاه کنید، دارای جنبه‌های مثبت و منفی است؛ انسان نیز از این قاعده مستثنا نیست؛ بنابراین برای اینکه نگرش صحیح و جامعی - چه از محیط اطراف و چه نسبت به خود داشته باشیم - باید به هر دو جنبه آن توجه کنیم. نقاط قوت چیزی ما را به نادیده گرفتن ضعف‌های آن نکشاند و برعکس نقاط ضعف چیزی، ما را از مشاهده مسائل مثبت و ارزشمند آن محروم نکند.
روان‌شناسان می‌گویند: انسان سالم، کسی است که خود را آن‌گونه که هست، بپذیرد؛ یعنی، هم نقاط قوت و هم نقاط ضعف خود را مد نظر قرار دهد؛ زیرا بزرگ جلوه دادن نقاط قوت، به خود بزرگ‌بینی منجر می‌شود و با برجسته کردن نقاط ضعف، احساس کهتری و ناارزنده سازی در فرد به وجود می‌آید. انسان پخته و سالم، کسی است که به هر دو جنبه نگاه کند و از هر گونه افراط و تفریط بپرهیزد.
دوست عزیز در این زمینه توجه به نکات زیر ضروری است :
یکم. باید دید این ذهنیت و تصویری که از خود دارید، چقدر با واقعیت مطابق است؟! چه بسا افراد با منفی نگری و نگرش خاصی، نمی‌توانند واقع را آن گونه که هست، مشاهده کنند. بایسته است در این باره خوب بیندیشید و از هر گونه مبالغه در این باره اجتناب کنید.
دوم. به فرض که از نظر ظاهری چنین نقطه ضعفی در شما وجود دارد؛ ولی باید دید آیا تمام هستی شما در همین مطلب خلاصه می‌شود و هیچ نقطه قوتی در شما نیست!؟ به نظر نمی‌رسد که از نعمت‌های وجودی دیگری برخوردار نباشید. اگر فقط اندکی در این باره بیندیشید، صدها خصوصیت مثبت و ارزشمند در خودتان می‌یابید که به سادگی، از کنار آن گذشته‌اید و توجه چندانی به آنها نکرده‌اید. بنابراین توصیه می‌شود آنها را به یاد آورده و برای خود بازگو کنید و به زبان آورید و یا روی کاغذی یادداشت کنید. به خود بباورانید که من از این امتیازات و ارزش‌های مثبت بهره‌مند هستم.
سوم. زیبایی ظاهری گر چه یک امتیاز محسوب می‌شود، اما علت موفقیت، سعادت و خوشبختی انسان نیست. افراد زیادی هستند که از وضعیت ظاهری چندانی برخوردار نیستند؛ ولی هیچ‌گاه احساس بی‌ارزشی نمی‌کنند، بلکه احساس خوشبختی و موفقیت دارند و با آرامش زندگی می‌کنند و با تکیه بر جنبه‌های مثبت و ارزشمند خود بسیار شاد و با نشاط هستند. بنابراین، خوشبختی، مساوی با خوش چهره بودن نیست.
چهارم. بسیاری از شرایط و موقعیت‌هایی که در آن واقع هستیم، در اختیار ما نیست و بر طبق ذوق و سلیقه و خواست ما شکل نگرفته است و گاهی با آرزوهای ما مطابقت ندارد و در واقع نمی‌توانیم آن‌گونه که می‌خواهیم شرایط و امکانات را تغییر دهیم. اما می‌توانیم خود را با آن موقعیت‌ها منطبق کنیم و با انعطاف و اصلاح نگرش خود و پذیرفتن این واقعیت‌های خارجی به سازگاری با خود و اطراف خود بیندیشیم و عمل کنیم.
با این مقدمه توجه شما را به چند نکته مهم جلب می‌کنیم. لازم به ذکر است عمل به راهکارهای ارائه شده می تواند زندگی شما را از یکنواختی خارج کرده و روحیه شما را عوض کند.
1. بکوشید ارزش‌های واقعی‌تان مسائل معنوی باشد و نگرانی شما، بیشتر برای به دست آوردن زیبایی‌های باطنی باشد. به عبارت دیگر توجه شما به حسن سیرت باشد، نه حسن صورت. درباره انواع زیبایی‌ها - اعم از ظاهری و معنوی - و ارزش و اهمیت هر کدام و نقش هر یک در موفقیت و خوشبختی انسان‌ها، بیشتر بیندیشید و مطالعه کنید.
مطمئناً در خواهید یافت زیبایی‌های معنوی بسیار متنوع‌تر و نقش آفرینی آن در زندگی بیشتر و عمیق‌تر است.
2. گرچه شما به تصور خودتان شاید از زیبایی ظاهری بهره کمتری نسبت به دیگران دارید ؛ ولی مگر همه چیز در زیبایی ظاهری خلاصه می‌شود؟! آیا بهتر نیست به آن نعمت‌هایی که خداوند در اختیارتان گذاشته، فکر کنید و به جای غصه خوردن در این مورد شکرگذار باشید؟
3. در روایتی از امامان (علیهم السلام) رسیده است: در مسائل مادی همیشه به کمتر از خودتان بنگرید تا حالت رضایت و شکرگزاری شما بیشتر شود. شما هم همیشه به افرادی فکر کنید که دارای نقص عضوهایی چون نابینایی، فلج و مانند آن هستند ؛ ولی با روحیه‌ای بسیار بالا زندگی می‌کنند. درباره لقمان گفته‌اند: بسیار زشت و بدشکل بود ؛ ولی بر اثر کسب علم و معرفت، به درجه‌ای رسید که بخشی از قرآن به سخنان ارزشمند او پرداخته و سوره‌ای نیز به نام او است.
پس شما به جای اینکه به کمبودها، عیب‌ها و ناکامی‌های خود فکر کنید، به موفقیت‌ها و آن امکاناتی که در زندگی از آن بهره مند بوده و هستید بیندیشید.
از منفی بافی نسبت به خودتان اجتناب کنید ؛ از کجا معلوم که قیافه شما جذاب نیست ؛ شاید این تفکرات منفی و احساس خودکم‌بینی، باعث شده که شما خود را از نظر قیافه ظاهری کمتر از دیگران ارزیابی کنید! چه بسا افرادی، به خصوصیات و صفات پسندیده شما (مانند عفت، نجابت و پاکدامنی) غبطه می‌خورند. بنابراین خودتان را دست کم نگیرید و هنگامی که به مجالس جشن یا سایر مجالس عمومی می‌روید، حتماً به ظاهر خود اهمیت دهید. لباس‌های خوب و زیبا بپوشید و آرایش کنید (البته با رعایت شئونات اسلامی).
4. در فعالیت‌های اجتماعی مثل مسجد، بسیج، کارهای هنری دسته جمعی و مانند آن شرکت کنید و از این طریق با افراد شاداب، فعال، متدین و در عین حال مثبت نگر معاشرت کنید و برای خود دوستان زیادی به دست آورید.
5. ورزش را جزء ضروری‌ترین فعالیت‌های خود قرار دهید و هر روز حداقل نیم ساعت ورزش کنید (هر ورزشی که مورد علاقه شماست) ترجیحاً ورزش بدن سازی.
6. از بیکاری و بی‌برنامگی اجتناب کنید و اوقات فراغت خود را با مطالعه کتاب‌های مفید در زمینه‌های علمی و مذهبی پر کنید.
7. به امور معنوی (مثل قرائت قرآن، دعا، نماز و شرکت در مجالس مذهبی) توجه داشته باشید و به این طریق رابطه عاشقانه‌ای با آفریدگار خود برقرار کنید که بهترین دوست و مونس شما در تنهایی است و درد دل شما را می‌شنود.
8. موفقیت‌های گذشته و توانمندی‌های مختلف خود را در ذهن‌تان مرور کنید.
9. از نظر جسمانی و ظاهری، خود را با دیگران مقایسه نکنید.
10. هرگاه جلوی آینه قرار گرفتید، داشتن ویژگی‌های مثبت ظاهری را به خود تلقین کنید.
11. درباره خوشبختی و سعادت مطالعه کنید و خوب درباره ملاک‌ها و معیارهای آن بیندیشید.
12. سعی کنید افکار خود را اصلاح کنید؛ یعنی تصویری مثبت از خود درست کنید؛ ریشه و اساس نگرش منفی که شما نسبت به خود پیدا کرده‌اید، همین خود پنداره منفی است و توصیه‌هایی که شده همه برای این است که شما نگرشی که از خود دارید تغییر دهید.
در پایان توجه شما را به این نکته نیز جلب می کنیم که زیبایی امری مطلق نیست، بلکه یک امر کاملا نسبی است. انتخاب هر شخصی به سلیقه او در زیبا دانستن یک فرد بستگی دارد. ممکن است فردی کسی را زیبا بداند و خواستار ازدواج با او باشد در حالی که دیگری او را به هیچ وجه زیبا نداند. بنابراین، نگرانی شما در مورد زیبایی‌تان کاملا بی‌مورد است. یقینا شما هم به عنوان یک دختر از جذابیت‌هایی برخوردارید که می‌تواند باعث تمایل به ازدواج پسری با شما گردد. از این بابت مطمئن باشید.
2- تاخیر در ازدواج و بیان راهکارهای عملی برای رفع مشکل
مسئلۀ ازدواج نکردن دختران و رد نمودن خواستگاران توسط آنها به دلایل مختلف و در نتیجه بالا رفتن سن آنها یکی از معضلات کشور ما شده است و حداقل باید برای دیگران عبرتی باشد تا اشتباه آنها را مرتکب نشوند. مطمئنا شما هم با ما هم عقیده اید که این اشتباه بزرگی است که دختران خواستگارهای مناسب را به دلایل واهی رد می کنند.
اما در حال حاضر هم شما و هم خواهرتان برای رفع مشکل باید به چند نکته توجه داشته باشید:
1- پایین آوردن سطح توقعات. تا خواستگارهای آینده را بی جهت رد نکنید و اشتباه گذشته تکرار نگردد. توصیه ما به خواهرتان این است که بهتر است از سخت گیریهای بیجا خودداری کرده و به بهانه های واهی بیش از این ازدواجشان را به تاخیر نیندازند. چرا که درست یا نادرست تجربه ثابت کرده است که با افزایش سن دختران از تعداد خواستگاران آنها کاسته می شود کما اینکه این موضوع را خود ایشان تجربه کرده اند.
بنابراین به جای سخت گیری در مورد شرایط همسر آینده بهتر است در مورد ویژگیها و ملاکهای یک همسر مناسب تحقیق کنید تا هنگام انتخاب با دید بازتری تصمیم بگیرید. در صورت تمایل می توانید این ملاکها را در مکاتبات بعدی از ما بخواهید.
2. خویشتن داری و رعایت تقوا و کمک خواستن از خداوند برای رفع مشکل. دعا برای فراهم شدن زمینه ازدواج با همسری شایسته از کارهای مستحب و مورد ترغیب خداوند است چرا که قبل از اقدامات شخصی و تصمیم گرفتن بر اساس فهم و شناخت فردی به خداوند روی آورده و از او خیرخواهی نموده‌اید و از او هدایت جسته‌اید لذا در روایات متعدد حضرات ائمه علیهم السلام ما را به دعا کردن و نماز خواندن برای دست یافتن به یک ازدواج موفق توصیه و سفارش نموده‌اند. کافی است با حسن اعتماد و قلب پاک رو به درگاه الهی آورید و دعا کنید. در صورت نیاز می توانید این دعاها را در مکاتبات بعدی از ما بخواهید.
بیان راهکارهای عملی :
1- ضمن رعایت حجاب و مسائل و حدود شرعی ، سعی کنید با اقوام و خویشان و دوستان ارتباط بیشتری داشته باشید و در جلسات خانوادگی و خویشاوندی حضوری فعال داشته باشید و درمجالس زنانه با ظاهری آراسته و زیبا حاضر شوید.
2- همیشه با لباس های تمیز و مناسب در جلسات و ارتباطات با دیگران شرکت کنید.
3- سعی کنید با مطالعه کتب و تمرین مهارت های ارتباطی، خصوصا مهارت گفتگوی موثر، مهارت های خود را افزایش دهید.
4- با پر کردن اوقات فراغت خود به نحوی شایسته، خصوصا با پرداختن به کارهای هنری ( مثل خیاطی و گلدوزی و ...) و یا ارتباط با دوستان و پیاده روی و ورزش های گروهی، شادابی و سرزندگی خود را حفظ نمایید.
5- از والدین خود بخواهید برایتان دعا کنند زیرا دعای والدین در حق فرزند مستجاب می شود.
6. بسیار خوش اخلاق و خوش برخورد باشید.
7. به سر و وضع و آراستگی ظاهری خود بیشتر برسید و از شلختگی اجتناب کنید. البته با رعایت حلال و حرام و اجتناب از خودآرایی در مقابل نامحرم.
8. بعد از هر نماز سه بار سوره توحید بخوانید و حتما از خداوند بخواهید که این مسئله را حل نماید.
9 . دعا، توکل، توسل و نذر صلوات برای روح اولیاء خدا معمولا مشکل گشا بوده است.
10. درگفت وگوهای خود به صورت غیرمستقیم علاقه و میل خود را برای ازدواج با فرد مومن و متدین ابراز دارید.
11. چنانچه در رفتار و کردار خود نقاط منفی مشاهده می کنید سعی کنید این نکات را برطرف کنید.
12. با دقت به بررسی موانع ازدواج خود بپردازید و از این موانع لیستی تهیه کنید سپس با تمام وجود سعی در برطرف کردن این موانع داشته باشید. چنانچه برطرف کردن این موانع را از توان خود خارج می دانید از افراد آگاه و دلسوز کمک بگیرید.
13. تقوا پیشه کنید. قرآن کریم می فرماید: ( وَ مَن یَتَّقِی الله یَجعَل لَهُ مَخرَجا وَ یَرزُقهُ مِن حَیثُ لا یَحتَسِب)؛ (کسی که به واجبات عمل و از گناهان دوری نماید، خدای مهربان راه خروجی برایش قرار می دهد و روزیش را از جایی که حساب نمی کند، می رساند).
با توکل به خداوند و توسل به اولیای الهی از خداوند بخواهید که هر چه زودتر مشکل حل شود. مطمئن باشید اگر به خداوند متعال توکل کنید و تمام امور زندگی خود را به او واگذار کنید، خداوند به بهترین وجه و شکل به آن رسیدگی خواهد کرد.
14. استفاده از واسطه برای ازدواج نیز امر پسندیده ای است، از اینرو چنانچه در اطراف خود جوان متدینی را سراغ دارید که به او علاقمند هستید، از فردی آگاه، رازدار و دارای نفوذ و موجه بخواهید که با آن جوان و یا خانواده او صحبت کند و به صورت غیر مستقیم (به گونه ای عمل کند که گویی شما اصلا از این ماجرا خبر ندارید) شما را به عنوان یکی از گزینه های ازدواج به او معرفی کند.
همچنین شما برای رسیدن به یک ازدواج خوب، می توانید در مکانهای سالم مثل مساجد در رفت و آمد باشید، در کانون های مذهبی فعالیت کنید و در مجالس مذهبی بیشتر شرکت کنید. افراد مؤمن اکثراً در این مکانها در رفت و آمد هستند. از این رو بستر مناسبی است، برای انشاءالله یک ازدواج مناسب.
نکته : در صورتی که خواستگار یا خواستگارانی برای شما یا خواهرتان آمد ، ضمن در نظر گرفتن معیارهای و ملاک های ازدواج موفق از وسواس و سخت گیری بیش از حد اجتناب کنید و اگر حدود 60 تا 70 درصد شرایط را داشت ، حتما به او جواب مثبت دهید، مطمئنا با هنرمندی دو طرف می توانید بقیه شرایط را نیز در ادامه زندگی خودتان تکمیل نمایید.
امیدواریم، با توکل به خدا و استعانت جستن از او همسری شایسته بیابید و زندگی شاد و سعادتمندی در انتظارتان باشد.
فاطمه السادات حسین پور