مدتی است که هنگام صحبت کردن کلمات را نمی‌توانم خوب ادا کنم و این باعث نگرانی من شده است. آیا من مبتلا به لکنت زبان شده‌ام، اصلاً می‌خواستم بدانم لکنت زبان چیست و انواع آن را برایم توضیح دهید؟ در صورت امکان درمان آن را برایم بیان کنید.
مدتی است که هنگام صحبت کردن کلمات را نمی‌توانم خوب ادا کنم و این باعث نگرانی من شده است. آیا من مبتلا به لکنت زبان شده‌ام، اصلاً می‌خواستم بدانم لکنت زبان چیست و انواع آن را برایم توضیح دهید؟ در صورت امکان درمان آن را برایم بیان کنید. پاسخ: معمولاً لکنت زبان از دوران کودکی آغاز می‌شود و به ندرت فردی که در دوران کودکی لکنت ندارد، در بزرگسالی دچار آن می‌شود. البته در موارد خاصی و بر اثر حوادث ناگهانی (مثل سیل، زلزله، آتش‌سوزی، تصادف و جنگ و درگیری) ممکن است افراد بزرگسال نیز دچار اختلال در گفتار و لکنت شوند. گاهی در دوران بلوغ نیز افرادی که به نحوی لکنت زبان داشته‌اند، مجدداً دچار لکنت زبان می‌شوند. در واقع سن و شرایط و ویژگی‌های دوران بلوغ، در تغییر شکل و یا شدت لکنت نقش دارد. لکنت زبان معمولاً در میان پسران، بیشتر از دختران هست و در بررسی‌ها و تحقیقات مختلف، پسران . سه برابر بیشتر از دختران، مبتلا به لکنت زبان می‌شوند به طور کلی به دو نوع لکنت می‌توان اشاره کرد: 1. لکنت کلونیک یا حالت تکرار در بیان کلمه؛ در این نوع از لکنت فرد مبتلا یک سیلاب از کلمه‌ای را با سرعت و تشنج بیان می‌کند؛ مثلاً کلمه (پدر) یا (خودم) را چنین بیان می‌کند: (پ پ پ پدر) و (خ خ خ خودم). 2. لکنت تونیک یا توقف در تلفظ: این نوع لکنت در اثر توقف چند ثانیه‌ای عضلات تلفّظی به وجود می‌آید. فرد مبتلا به این نوع لکنت، هنگام ادای کلمات به شدّت به خود فشار می‌آورد و بعد از چند ثانیه، به طور ناگهانی کلمه را بیان می‌کند. علل لکنت زبان‌ تاکنون علل بروز لکنت به طور دقیق بیان نشده است؛ آنچه مسلّم است اینکه لکنت علت واحدی ندارد؛ بلکه معلول علل گوناگون بدنی، عاطفی و اجتماعی و یا ترکیب این عوامل است. ناراحتی‌های عصبی، ناسازگاری‌های اجتماعی، اختلال در دستگاه عصبی و ناهنجاری‌های خفیف فیزیولوژیکی، در به وجود آمدن لکنت زبان نقش دارند. روش‌های اصلاح و درمان لکنت زبان‌ خوشبختانه امروزه روش‌های مختلفی برای درمان لکنت زبان ابداع شده است که به اختصار بیان می‌کنیم. 1. روش‌های زبانی تلفظی ؛ در این روش، بر اصلاح تلفّظ و باز پروری ریتم تنفس، تأکید می‌شود. 2. روش دوجانبه یا مکمل ؛ در این روش جنبه‌های دوگانه فکر و زبان باز پروری می‌شود. 3. روش‌های روان درمانی ؛ این روش بیشتر برای افرادی به کار گرفته می‌شود که دچار کشمکش‌های عاطفی و اختلالات روانی هستند. 4. روش دارو درمانی ؛ که در آن از داروهای ضد اضطراب و آرام بخش استفاده می‌شود. 5. روش رفتار درمانی ؛ بر اساس این که لکنت زبان ناشی از رفتارهای سازش نایافته و یا نابهنجار است، در این روش به اصلاح و تغییر رفتار فرد مبتلا به لکنت پرداخته می‌شود. 6. روش خود درمانگری ؛ این روش بیشتر برای بزرگ سالانی که انگیزه قوی برای رفع مشکل خود دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. ‌(غلامعلی افروز، مقدمه‌ای بر روان‌شناسی و آموزش و پرورش کودکان استثنایی، ص 92 و 93، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهاردهم، 1374 ؛ همان، خود درمان گری) البته این روش‌ها به جز روش خود درمانگری، باید از سوی مشاور یا روان پزشک ارائه شود که در این نوشتار جای بحث و بررسی آنها نیست. برای مطالعه بیشتر ر.ک: پریرخ دادستان، روان‌شناسی مرضی تحولی از کودکی تا بزرگسالی، ج 3، اختلال‌های زبان، ج 3، ص 65، انتشارات سمت، چاپ اول 1379. انواع لکنت‌ نویسنده: ابوالقاسم بشیری
عنوان سوال:

مدتی است که هنگام صحبت کردن کلمات را نمی‌توانم خوب ادا کنم و این باعث نگرانی من شده است. آیا من مبتلا به لکنت زبان شده‌ام، اصلاً می‌خواستم بدانم لکنت زبان چیست و انواع آن را برایم توضیح دهید؟ در صورت امکان درمان آن را برایم بیان کنید.


پاسخ:

مدتی است که هنگام صحبت کردن کلمات را نمی‌توانم خوب ادا کنم و این باعث نگرانی من شده است. آیا من مبتلا به لکنت زبان شده‌ام، اصلاً می‌خواستم بدانم لکنت زبان چیست و انواع آن را برایم توضیح دهید؟ در صورت امکان درمان آن را برایم بیان کنید.

پاسخ:
معمولاً لکنت زبان از دوران کودکی آغاز می‌شود و به ندرت فردی که در دوران کودکی لکنت ندارد، در بزرگسالی دچار آن می‌شود. البته در موارد خاصی و بر اثر حوادث ناگهانی (مثل سیل، زلزله، آتش‌سوزی، تصادف و جنگ و درگیری) ممکن است افراد بزرگسال نیز دچار اختلال در گفتار و لکنت شوند. گاهی در دوران بلوغ نیز افرادی که به نحوی لکنت زبان داشته‌اند، مجدداً دچار لکنت زبان می‌شوند. در واقع سن و شرایط و ویژگی‌های دوران بلوغ، در تغییر شکل و یا شدت لکنت نقش دارد. لکنت زبان معمولاً در میان پسران، بیشتر از دختران هست و در بررسی‌ها و تحقیقات مختلف، پسران . سه برابر بیشتر از دختران، مبتلا به لکنت زبان می‌شوند
به طور کلی به دو نوع لکنت می‌توان اشاره کرد:
1. لکنت کلونیک یا حالت تکرار در بیان کلمه؛ در این نوع از لکنت فرد مبتلا یک سیلاب از کلمه‌ای را با سرعت و تشنج بیان می‌کند؛ مثلاً کلمه (پدر) یا (خودم) را چنین بیان می‌کند: (پ پ پ پدر) و (خ خ خ خودم).
2. لکنت تونیک یا توقف در تلفظ: این نوع لکنت در اثر توقف چند ثانیه‌ای عضلات تلفّظی به وجود می‌آید. فرد مبتلا به این نوع لکنت، هنگام ادای کلمات به شدّت به خود فشار می‌آورد و بعد از چند ثانیه، به طور ناگهانی کلمه را بیان می‌کند.

علل لکنت زبان‌
تاکنون علل بروز لکنت به طور دقیق بیان نشده است؛ آنچه مسلّم است اینکه لکنت علت واحدی ندارد؛ بلکه معلول علل گوناگون بدنی، عاطفی و اجتماعی و یا ترکیب این عوامل است. ناراحتی‌های عصبی، ناسازگاری‌های اجتماعی، اختلال در دستگاه عصبی و ناهنجاری‌های خفیف فیزیولوژیکی، در به وجود آمدن لکنت زبان نقش دارند.

روش‌های اصلاح و درمان لکنت زبان‌
خوشبختانه امروزه روش‌های مختلفی برای درمان لکنت زبان ابداع شده است که به اختصار بیان می‌کنیم.
1. روش‌های زبانی تلفظی ؛ در این روش، بر اصلاح تلفّظ و باز پروری ریتم تنفس، تأکید می‌شود.
2. روش دوجانبه یا مکمل ؛ در این روش جنبه‌های دوگانه فکر و زبان باز پروری می‌شود.
3. روش‌های روان درمانی ؛ این روش بیشتر برای افرادی به کار گرفته می‌شود که دچار کشمکش‌های عاطفی و اختلالات روانی هستند.
4. روش دارو درمانی ؛ که در آن از داروهای ضد اضطراب و آرام بخش استفاده می‌شود.
5. روش رفتار درمانی ؛ بر اساس این که لکنت زبان ناشی از رفتارهای سازش نایافته و یا نابهنجار است، در این روش به اصلاح و تغییر رفتار فرد مبتلا به لکنت پرداخته می‌شود.
6. روش خود درمانگری ؛ این روش بیشتر برای بزرگ سالانی که انگیزه قوی برای رفع مشکل خود دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. ‌(غلامعلی افروز، مقدمه‌ای بر روان‌شناسی و آموزش و پرورش کودکان استثنایی، ص 92 و 93، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ چهاردهم، 1374 ؛ همان، خود درمان گری)
البته این روش‌ها به جز روش خود درمانگری، باید از سوی مشاور یا روان پزشک ارائه شود که در این نوشتار جای بحث و بررسی آنها نیست.
برای مطالعه بیشتر ر.ک: پریرخ دادستان، روان‌شناسی مرضی تحولی از کودکی تا بزرگسالی، ج 3، اختلال‌های زبان، ج 3، ص 65، انتشارات سمت، چاپ اول 1379.
انواع لکنت‌

نویسنده: ابوالقاسم بشیری





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین