اگر نواختن آلات موسیقی از جمله دف و دایره حرام است، پس چرا در عروسی حضرت زهرا علیها السلام و یا هنگامی که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و اصحاب با پیروزی از جنگ برمی‌ گشتند و عده‌ ای دف می‌ زدند، حضرت نهی نمی ‌فرمودند؟
اگر نواختن آلات موسیقی از جمله دف و دایره حرام است، پس چرا در عروسی حضرت زهرا علیها السلام و یا هنگامی که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و اصحاب با پیروزی از جنگ برمی‌ گشتند و عده‌ ای دف می‌ زدند، حضرت نهی نمی ‌فرمودند؟ با دقت در امور ذیل، پاسخ پرسش فوق به خوبی روشن می ‌شود: 1. این نوع احادیث که غالباً در کتاب ‌های اهل تسنن- آن هم به طور فراوان وجود دارد- ضعیف و غیر معتبر بوده و با مذهب آنان، سازگار است؛ چه اینکه آنان غنا و دف زنی را به ویژه در ایام جشن عروسی، عید و سرور و هنگام بازگشت از جنگ، حلال و جایز می ‌دانند!! 2. در مقابل آن، روایات فراوان و معتبر موجود در کتاب‌ های شیعه، به روشنی بر حرمت غنا و نواختن آلات لهو دلالت دارد. 3. اگر به فرض اکثر این احادیث، معتبر و قابل پذیرش باشند، در نهایت به جهت ناهمگونی مضمون، با یکدیگر تعارض پیدا می ‌کنند؛ در این صورت باید از قواعد فنی آن رشته بهره جست. در علم اصول قاعده ‌ای هست که هرگاه دو دسته از روایات با یکدیگر تعارض کنند و هیچ راهی در سازگاری و جمع بین آنها نباشد، به مرجّحات عمل می‌ شود که یکی از آنها، ناسازگاری با فتوای اهل تسنن است. هر حدیثی که با مذهب آنان مطابق و موافق باشد، آن را کنار می‌ گذارند و به آن عمل نمی‌ کنند و به روایتی که مخالف باشد، پایبند می‌ شوند. مسئله فوق از این قبیل است، چه اینکه اهل تسنن غنا و موسیقی را حلال می ‌شمارند و احادیث یاد شده، با این مذهب سازگار است (نه با مذهب شیعه). 4. آنچه در باره ازدواج حضرت زهرا علیها السلام از تاریخ و احادیث معتبر استفاده می‌ شود، این است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در شب عروسی دختر گرامی ‌شان به زنان دستور دادند اظهار خوشحالی کنند؛ ولی چیزی که موجب خشم خداوند باشد، انجام ندهند. گفته شده که عایشه و برخی از زنان، اشعاری در فضیلت و مقام حضرت زهرا علیها السلام می‌ سرودند و اظهار سرور و شادمانی می ‌کردند و مسئله دف و دایره زنی در احادیثی که هیچ سند و اعتباری ندارد، بیان شده است.
عنوان سوال:

اگر نواختن آلات موسیقی از جمله دف و دایره حرام است، پس چرا در عروسی حضرت زهرا علیها السلام و یا هنگامی که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و اصحاب با پیروزی از جنگ برمی‌ گشتند و عده‌ ای دف می‌ زدند، حضرت نهی نمی ‌فرمودند؟


پاسخ:

اگر نواختن آلات موسیقی از جمله دف و دایره حرام است، پس چرا در عروسی حضرت زهرا علیها السلام و یا هنگامی که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم و اصحاب با پیروزی از جنگ برمی‌ گشتند و عده‌ ای دف می‌ زدند، حضرت نهی نمی ‌فرمودند؟

با دقت در امور ذیل، پاسخ پرسش فوق به خوبی روشن می ‌شود:
1. این نوع احادیث که غالباً در کتاب ‌های اهل تسنن- آن هم به طور فراوان وجود دارد- ضعیف و غیر معتبر بوده و با مذهب آنان، سازگار است؛
چه اینکه آنان غنا و دف زنی را به ویژه در ایام جشن عروسی، عید و سرور و هنگام بازگشت از جنگ، حلال و جایز می ‌دانند!!
2. در مقابل آن، روایات فراوان و معتبر موجود در کتاب‌ های شیعه، به روشنی بر حرمت غنا و نواختن آلات لهو دلالت دارد.
3. اگر به فرض اکثر این احادیث، معتبر و قابل پذیرش باشند، در نهایت به جهت ناهمگونی مضمون، با یکدیگر تعارض پیدا می ‌کنند؛ در این صورت باید از قواعد فنی آن رشته بهره جست. در علم اصول قاعده ‌ای هست که هرگاه دو دسته از روایات با یکدیگر تعارض کنند و هیچ راهی در سازگاری و جمع بین آنها نباشد، به مرجّحات عمل می‌ شود که یکی از آنها، ناسازگاری با فتوای اهل تسنن است. هر حدیثی که با مذهب آنان مطابق و موافق باشد، آن را کنار می‌ گذارند و به آن عمل نمی‌ کنند و به روایتی که مخالف باشد، پایبند می‌ شوند. مسئله فوق از این قبیل است، چه اینکه اهل تسنن غنا و موسیقی را حلال می ‌شمارند و احادیث یاد شده، با این مذهب سازگار است (نه با مذهب شیعه).
4. آنچه در باره ازدواج حضرت زهرا علیها السلام از تاریخ و احادیث معتبر استفاده می‌ شود، این است که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در شب عروسی دختر گرامی ‌شان به زنان دستور دادند اظهار خوشحالی کنند؛ ولی چیزی که موجب خشم خداوند باشد، انجام ندهند. گفته شده که عایشه و برخی از زنان، اشعاری در فضیلت و مقام حضرت زهرا علیها السلام می‌ سرودند و اظهار سرور و شادمانی می ‌کردند و مسئله دف و دایره زنی در احادیثی که هیچ سند و اعتباری ندارد، بیان شده است.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین