جایگاه پیامبران اولوالعزم بالاتر است یا امامان معصوم مثلا اگر پیامبران اولوالعزم بالاتر از امامان معصوم اند چراحضرت عیسی(ع) پشت سر امام زمان(عج) قرار می گیرند و اگر خلاف این باشد می دانیم جایگاه پیامبراکرم(ص) از امامان معصوم بالاتراست به هر حال چگونه است؟ هر چند امامان معصوم (علیهم)،از نظر حضور جسمانی در این دنیا، پس از انبیاء(علیهم) بوده اند ولی در خصوص مقام وحقیقت، آنان بر اساس روایات متعدده، برتر از تمام انبیاء گذشته اند به جر رسول خدا (ص) ، که افضل تمام خلائق می باشد، که در اینجا نمونه هایی از آن روایات، تقدیم می شود: 1. به سند معتبر از امام صادق (ع) به روایت رسول اکرم (ص) نقل شده است که: (یا علی من و تو و امامان از فرزندان تو سرور خلقند در دنیا و پادشاهند در آخرت)( ترجمه حیاه القلوب، علامه مجلسی، اول، دارالاعتصام، 1417 ق، ص 118 هر چند امامان معصوم (علیهم)،از نظر حضور جسمانی در این دنیا، پس از انبیاء(علیهم) بوده اند ولی در خصوص مقام وحقیقت، آنان بر اساس روایات متعدده، برتر از تمام انبیاء گذشته اند به جر رسول خدا (ص) ، که افضل تمام خلائق می باشد، که در اینجا نمونه هایی از آن روایات، تقدیم می شود: 1. به سند معتبر از امام صادق (ع) به روایت رسول اکرم (ص) نقل شده است که: (یا علی من و تو و امامان از فرزندان تو سرور خلقند در دنیا و پادشاهند در آخرت)( ترجمه حیاه القلوب، علامه مجلسی، اول، دارالاعتصام، 1417 ق، ص 118) که تعبیر سرور خلق و اطلاق و شمول آن انبیاء را نیز در بر می گیرد. 2. در عیون اخبار الرضا به سند معتبر از حضرت رضا (ع) روایت شده که حضرت رسول (ص) فرمودند: تو یا علی و فرزندان تو برگزیده های خدایند از خلقش(همان، ص 122) که در این مورد نیز اطلاق و شمول خلق، انبیاء گذشته را نیز در بر می گیرد. 3. از امام محمد باقر (ع) نقل شده است که: (خداوند متعال چهار ده هزار سال قبل از خلقت آدم، چهارده نور از نور عظمتش را خلق فرمود، پس آن چهارده نور ارواح ما بود [جابر می گوید] از امام دربارهء اسمای آن چهارده نور سؤال کردم ایشان فرمود: محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین (ع) و نور فرزند حسین (ع) که نهمی آنان قائم ایشان است.( بحارالانوار، ج 25، ص 4) از امام صادق (ع) در ذیل این روایت نکاتی نقل شده است از جمله اینکه محبت علی (ع) محبت شخص موجود در دنیا در مدت زمان خاصی نمی باشد که محسوس به حواس جزئی است بلکه مراد محبت حقیقت الهی و مقام عقل کلی حضرت است قبل از اینکه هر خلقی خلق شود.( علم الیقین فی اصول الدین، محمد حسین فیض کاشانی، تحقیق محسن بیدارفر، اول، قم، بیدار، 1377 ش، ص 803) صرف نظر از این روایات با دو منظر دیگر می توان برتری مقام ائمه را بر سایر انبیاء اثبات کرد: اول آنکه، بر اساس دلایل متقن عقلی و روایی (انسان کامل) مثل اعلی و روح خدایی است که مخلوق اول و صادر اول می باشد و از این جهت بر تمامی انسانهای دیگر از حیث مقام و منزلت برتری دارد. با توجه به روایات متعدد رسول خدا (ص) و عترت طاهره او اولین مخلوق بوده اند و از این رو، مصداق اعلی و حقیقی انسان کامل اند. امام باقر (ع) به جابر فرمود: اولین مخلوق، حقیقت محمدی (ص) و معصومین است.( بحارالانوار، ج 61، ص 142) امام رضا (ع) به نقل از پدران خود می فرماید: اولین چیزی که خدای متعال خلق فرمود، ارواح ما است.( همان، ج 57، ص 58) امیرمؤمنان فرمود: اولین مخلوق نور رسول خدا (ص) بود.( همان، ص 170) به هر حال با توجه به روایات رسول اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) ،هر چند به لحاظ بدن مادی و از لحاظ زمانی متأخر از پیامبران گذشته اند، ولی از نظر رتبه وجودی و حقیقت روحی اولین مخلوق اند و از این رو بر تمامی مخلوقات و از جمله انبیاء پیشین برتری دارند. دوم آنکه بنا بر شواهدی نبی مکرم اسلام از انبیاء دیگر برتر است. که تنها به دو مورد از آنها اشاره می کنیم. الف) خدای سبحان به پیامبر (ص) دستور میدهد که: (بگو من اولین مسلمانم)( انعام / 163) و حال آن که به هیچ پیامبری چنین دستوری داده نشده است. مقصود از (اول المسلمین)، اوّلیت ذاتی یا رتبی است، نه زمانی و تاریخی زیرا اگر اولیت زمانی بود، هر پیغمبری نسبت به قوم خویش (اول المسلمین) بود. پیامبران پیشین نیز به طریق اولی میتوانستند مصداق این اولیت باشند. حال آن که خداوند میفرماید: (بگو من اولین مسلمانم). این اول المسلمین بودن، نشانگر این حقیقت است که حضرت رسول (ص)، اولین صادر یا اولین ظاهر و یا اولین مخلوق است، یعنی، در رتبه وجودی آن حضرت، هیچ کس قرار ندارد.( ر. ک: تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج 8، ص 30) ب) این مطلب در جای خود به اثباترسیده که هر فیضی که از جانب خدای سبحان نازلمیشود، با حفظ ترتیب درجات است چنان که هر فیضی هم که به سوی خدای سبحان رجوعمیکند، به ترتیب درجات است. از این رو، اولین فیض در (قوس نزول)، آخرین در (قوس صعود) خواهد بود. بر این اساس از آن جا که قرآن کریم، رسول خدا (ص)را خاتم پیامبران دانسته است(احزاب/ 40) و روایات، وجود مقدس نبی اکرم (ص) را نخستین کسی میداند که در قوس صعود به لقای خداوند بار مییابد. (انا اول وافد علی ربّی) ( بحارالانوار، ج 25، ص 1 و ج 36، ص 280) میتوان چنین نتیجه گرفت که مخلوق اول، رسول خدا (ص) است و او واجد همه مزایای مشترک و مزایای فرد فرد پیامبران و بعضی از خصایص ویژه است که آنان فاقد آن بودهاند. این نوع آیات و روایات، همچنین، بیانگر این حقیقت است که تا روز قیامت، احدی بهتر از پیغمبر اسلام نخواهد آمد زیرا آن حضرت انسان کاملی است که اگر میلیونها سال نیز بگذرد، کاملتر از او نخواهد آمد و اگر کاملتر از ایشان یافت میشد، حتماً او به مقام خاتمیّت میرسید نه رسول اکرم (ص). چون تالی باطل است، مقدّم هم باطل خواهد بود یعنی، چون کسی جز رسول خدا (ص) به خاتمیت نرسیده است، مشخص میشود که کاملتر از آن حضرت نیز وجود ندارد. به همین جهت از معصومان (ع)، نقل شده است: (ما حالاتی داریم که هیچ نبی مرسل و ملک مقرب هم به آن راه ندارند)( همان، 79، ص 343) و این کلامی متین است زیرا کسی که در (قوس نزول)، اولین فیض و در (قوس صعود) آخرین و کاملترین آن است نه نبی مرسل به مرحله او بار مییابد و نه ملک مقرب راه پیدا میکند.( تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج 8، ص 53 و 24 ج 9، ص 233) از سوی دیگر با توجه به این حقیقت که امامان بمنزله پیامبر اسلامند.( اصول کافی، ح 702) و نفس آنان نفس نبی اکرم (ص) می باشد.( موسوعه الامام علی ابن ابی طالب، ج 8، صص 9 12) می توان اذعان کرد که مقام ائمه (ع) به دلیل قرابت و منزلت و مکنت وجودی با رسول اکرم (ص) از انبیاء دیگر برتر است. این را هم باید توجه داشت که چهارده معصوم (علیهم) ، مقامشان برابر نیست و قدر مسلم،مقام پیامبر (ص)، بیشتر از بقیه آنان است.که از برخی از روایاتی که ذکر شد، این حقیقت را می رساند. از جمله این روایت شریف که: امیرمؤمنان فرمود: اولین مخلوق نور رسول خدا (ص) بود.( بحارالانوار، ج 57، ص 170) . این حدیث می رساند،اولین وجودی که خداوند آفریده نورحضرت پیامبر(ص) هستند ودر روایات دیگرکه در این مضمون وارد شده، نیز آمده که از نور ایشان نور سایرامامان(علیهم)و حضرت زهراء(س) آفریده شد.واین ازمسائل اثبات شده در فلسفه است که علت از لحاظ وجودی و ازحیث بهره مندی از کمال، در مرتبه بالاتراز معلول، قرار دارد. پس حضرت پیامبر(ص)واسطه فیض است حتی برای سایر معصومین(علیهم) ومقام ایشان، از سایر امامان وحضرت زهراء(س) بیشتر است. از جمله روایاتی که مشخص می کند مقام پیامبر(ص) در بین چهارده معصوم بالاتر است ،این روایت است کهمی فرماید: ٍ (....فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَ فَنَبِیٌّ أَنْتَ فَقَالَ وَیْلَکَ إِنَّمَا أَنَا عَبْدٌ مِنْ عَبِیدِ مُحَمَّدٍ(ص)... )(لکافی،ج 1،ص 89 باب الکون و المکان ....) خدمت حضرت علی(ع) گفته شد یا امیر المؤمنین آیا شما نبی هستید پس حضرت فرموداند وای بر تو من بنده ایی از بندگان پیامبر (ص) هستم. در نتیجه مقام چهارده معصوم از همه مخلوقات از جمله،سایر پیامبران برتراست و پیامبر(ص) نیز،در بین چهارده معصوم، مقامشان ازبقیه بالاتر می باشد.
جایگاه پیامبران اولوالعزم بالاتر است یا امامان معصوم مثلا اگر پیامبران اولوالعزم بالاتر از امامان معصوم اند چراحضرت عیسی(ع) پشت سر امام زمان(عج) قرار می گیرند و اگر خلاف این باشد می دانیم جایگاه پیامبراکرم(ص) از امامان معصوم بالاتراست به هر حال چگونه است؟
جایگاه پیامبران اولوالعزم بالاتر است یا امامان معصوم مثلا اگر پیامبران اولوالعزم بالاتر از امامان معصوم اند چراحضرت عیسی(ع) پشت سر امام زمان(عج) قرار می گیرند و اگر خلاف این باشد می دانیم جایگاه پیامبراکرم(ص) از امامان معصوم بالاتراست به هر حال چگونه است؟
هر چند امامان معصوم (علیهم)،از نظر حضور جسمانی در این دنیا، پس از انبیاء(علیهم) بوده اند ولی در خصوص مقام وحقیقت، آنان بر اساس روایات متعدده، برتر از تمام انبیاء گذشته اند به جر رسول خدا (ص) ، که افضل تمام خلائق می باشد، که در اینجا نمونه هایی از آن روایات، تقدیم می شود:
1. به سند معتبر از امام صادق (ع) به روایت رسول اکرم (ص) نقل شده است که: (یا علی من و تو و امامان از فرزندان تو سرور خلقند در دنیا و پادشاهند در آخرت)( ترجمه حیاه القلوب، علامه مجلسی، اول، دارالاعتصام، 1417 ق، ص 118
هر چند امامان معصوم (علیهم)،از نظر حضور جسمانی در این دنیا، پس از انبیاء(علیهم) بوده اند ولی در خصوص مقام وحقیقت، آنان بر اساس روایات متعدده، برتر از تمام انبیاء گذشته اند به جر رسول خدا (ص) ، که افضل تمام خلائق می باشد، که در اینجا نمونه هایی از آن روایات، تقدیم می شود:
1. به سند معتبر از امام صادق (ع) به روایت رسول اکرم (ص) نقل شده است که: (یا علی من و تو و امامان از فرزندان تو سرور خلقند در دنیا و پادشاهند در آخرت)( ترجمه حیاه القلوب، علامه مجلسی، اول، دارالاعتصام، 1417 ق، ص 118)
که تعبیر سرور خلق و اطلاق و شمول آن انبیاء را نیز در بر می گیرد.
2. در عیون اخبار الرضا به سند معتبر از حضرت رضا (ع) روایت شده که حضرت رسول (ص) فرمودند: تو یا علی و فرزندان تو برگزیده های خدایند از خلقش(همان، ص 122) که در این مورد نیز اطلاق و شمول خلق، انبیاء گذشته را نیز در بر می گیرد.
3. از امام محمد باقر (ع) نقل شده است که: (خداوند متعال چهار ده هزار سال قبل از خلقت آدم، چهارده نور از نور عظمتش را خلق فرمود، پس آن چهارده نور ارواح ما بود [جابر می گوید] از امام دربارهء اسمای آن چهارده نور سؤال کردم ایشان فرمود: محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین (ع) و نور فرزند حسین (ع) که نهمی آنان قائم ایشان است.( بحارالانوار، ج 25، ص 4)
از امام صادق (ع) در ذیل این روایت نکاتی نقل شده است از جمله اینکه محبت علی (ع) محبت شخص موجود در دنیا در مدت زمان خاصی نمی باشد که محسوس به حواس جزئی است بلکه مراد محبت حقیقت الهی و مقام عقل کلی حضرت است قبل از اینکه هر خلقی خلق شود.( علم الیقین فی اصول الدین، محمد حسین فیض کاشانی، تحقیق محسن بیدارفر، اول، قم، بیدار، 1377 ش، ص 803)
صرف نظر از این روایات با دو منظر دیگر می توان برتری مقام ائمه را بر سایر انبیاء اثبات کرد:
اول آنکه، بر اساس دلایل متقن عقلی و روایی (انسان کامل) مثل اعلی و روح خدایی است که مخلوق اول و صادر اول می باشد و از این جهت بر تمامی انسانهای دیگر از حیث مقام و منزلت برتری دارد.
با توجه به روایات متعدد رسول خدا (ص) و عترت طاهره او اولین مخلوق بوده اند و از این رو، مصداق اعلی و حقیقی انسان کامل اند.
امام باقر (ع) به جابر فرمود: اولین مخلوق، حقیقت محمدی (ص) و معصومین است.( بحارالانوار، ج 61، ص 142)
امام رضا (ع) به نقل از پدران خود می فرماید: اولین چیزی که خدای متعال خلق فرمود، ارواح ما است.( همان، ج 57، ص 58)
امیرمؤمنان فرمود: اولین مخلوق نور رسول خدا (ص) بود.( همان، ص 170)
به هر حال با توجه به روایات رسول اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) ،هر چند به لحاظ بدن مادی و از لحاظ زمانی متأخر از پیامبران گذشته اند، ولی از نظر رتبه وجودی و حقیقت روحی اولین مخلوق اند و از این رو بر تمامی مخلوقات و از جمله انبیاء پیشین برتری دارند.
دوم آنکه بنا بر شواهدی نبی مکرم اسلام از انبیاء دیگر برتر است. که تنها به دو مورد از آنها اشاره می کنیم.
الف) خدای سبحان به پیامبر (ص) دستور میدهد که: (بگو من اولین مسلمانم)( انعام / 163) و حال آن که به هیچ پیامبری چنین دستوری داده نشده است. مقصود از (اول المسلمین)، اوّلیت ذاتی یا رتبی است، نه زمانی و تاریخی زیرا اگر اولیت زمانی بود، هر پیغمبری نسبت به قوم خویش (اول المسلمین) بود. پیامبران پیشین نیز به طریق اولی میتوانستند مصداق این اولیت باشند. حال آن که خداوند میفرماید: (بگو من اولین مسلمانم). این اول المسلمین بودن، نشانگر این حقیقت است که حضرت رسول (ص)، اولین صادر یا اولین ظاهر و یا اولین مخلوق است، یعنی، در رتبه وجودی آن حضرت، هیچ کس قرار ندارد.( ر. ک: تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج 8، ص 30)
ب) این مطلب در جای خود به اثباترسیده که هر فیضی که از جانب خدای سبحان نازلمیشود، با حفظ ترتیب درجات است چنان که هر فیضی هم که به سوی خدای سبحان رجوعمیکند، به ترتیب درجات است. از این رو، اولین فیض در (قوس نزول)، آخرین در (قوس صعود) خواهد بود. بر این اساس از آن جا که قرآن کریم، رسول خدا (ص)را خاتم پیامبران دانسته است(احزاب/ 40) و روایات، وجود مقدس نبی اکرم (ص) را نخستین کسی میداند که در قوس صعود به لقای خداوند بار مییابد. (انا اول وافد علی ربّی) ( بحارالانوار، ج 25، ص 1 و ج 36، ص 280) میتوان چنین نتیجه گرفت که مخلوق اول، رسول خدا (ص) است و او واجد همه مزایای مشترک و مزایای فرد فرد پیامبران و بعضی از خصایص ویژه است که آنان فاقد آن بودهاند.
این نوع آیات و روایات، همچنین، بیانگر این حقیقت است که تا روز قیامت، احدی بهتر از پیغمبر اسلام نخواهد آمد زیرا آن حضرت انسان کاملی است که اگر میلیونها سال نیز بگذرد، کاملتر از او نخواهد آمد و اگر کاملتر از ایشان یافت میشد، حتماً او به مقام خاتمیّت میرسید نه رسول اکرم (ص). چون تالی باطل است، مقدّم هم باطل خواهد بود یعنی، چون کسی جز رسول خدا (ص) به خاتمیت نرسیده است، مشخص میشود که کاملتر از آن حضرت نیز وجود ندارد. به همین جهت از معصومان (ع)، نقل شده است: (ما حالاتی داریم که هیچ نبی مرسل و ملک مقرب هم به آن راه ندارند)( همان، 79، ص 343) و این کلامی متین است زیرا کسی که در (قوس نزول)، اولین فیض و در (قوس صعود) آخرین و کاملترین آن است نه نبی مرسل به مرحله او بار مییابد و نه ملک مقرب راه پیدا میکند.( تفسیر موضوعی قرآن کریم، ج 8، ص 53 و 24 ج 9، ص 233)
از سوی دیگر با توجه به این حقیقت که امامان بمنزله پیامبر اسلامند.( اصول کافی، ح 702) و نفس آنان نفس نبی اکرم (ص) می باشد.( موسوعه الامام علی ابن ابی طالب، ج 8، صص 9 12) می توان اذعان کرد که مقام ائمه (ع) به دلیل قرابت و منزلت و مکنت وجودی با رسول اکرم (ص) از انبیاء دیگر برتر است.
این را هم باید توجه داشت که چهارده معصوم (علیهم) ، مقامشان برابر نیست و قدر مسلم،مقام پیامبر (ص)، بیشتر از بقیه آنان است.که از برخی از روایاتی که ذکر شد، این حقیقت را می رساند. از جمله این روایت شریف که: امیرمؤمنان فرمود: اولین مخلوق نور رسول خدا (ص) بود.( بحارالانوار، ج 57، ص 170) .
این حدیث می رساند،اولین وجودی که خداوند آفریده نورحضرت پیامبر(ص) هستند ودر روایات دیگرکه در این مضمون وارد شده، نیز آمده که از نور ایشان نور سایرامامان(علیهم)و حضرت زهراء(س) آفریده شد.واین ازمسائل اثبات شده در فلسفه است که علت از لحاظ وجودی و ازحیث بهره مندی از کمال، در مرتبه بالاتراز معلول، قرار دارد. پس حضرت پیامبر(ص)واسطه فیض است حتی برای سایر معصومین(علیهم) ومقام ایشان، از سایر امامان وحضرت زهراء(س) بیشتر است.
از جمله روایاتی که مشخص می کند مقام پیامبر(ص) در بین چهارده معصوم بالاتر است ،این روایت است کهمی فرماید:
ٍ (....فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَ فَنَبِیٌّ أَنْتَ فَقَالَ وَیْلَکَ إِنَّمَا أَنَا عَبْدٌ مِنْ عَبِیدِ مُحَمَّدٍ(ص)... )(لکافی،ج 1،ص 89 باب الکون و المکان ....)
خدمت حضرت علی(ع) گفته شد یا امیر المؤمنین آیا شما نبی هستید پس حضرت فرموداند وای بر تو من بنده ایی از بندگان پیامبر (ص) هستم.
در نتیجه مقام چهارده معصوم از همه مخلوقات از جمله،سایر پیامبران برتراست و پیامبر(ص) نیز،در بین چهارده معصوم، مقامشان ازبقیه بالاتر می باشد.
- [سایر] شباهتهای امام زمان (عج) به پیامبر اکرم (ص) چیست؟
- [سایر] چرا به امام زمان (عج) منتقم آل محمد (ص) گفته میشود؟
- [سایر] چرا به امام زمان (عج)، قائم آل محمد (ص) گفته میشود؟
- [سایر] آیا رسول خدا (ص) از ولادت حضرت مهدی (عج) خبر داده است؟
- [سایر] آیا ایام زمامداری حضرت مهدی (عج) بهتر از ایام زمامداری رسول اکرم (ص) است؟
- [سایر] این جانب در جایی خوانده ام که شیعیان معتقدند دوازده امام از تمامی رسولان و پیامبران بجز حضرت محمد (ص) برتر هستند. و یک دلیلی که آنها برای اثبات این مطلب می آورند، این است که حضرت عیسی (ع) در پشت سر حضرت امام زمان (عج) نماز خواهد خواند. هر چند در مذهب اهل سنت آمده است که حضرت عیسی (ع) به زمین خواهد آمد، اما نه به عنوان یک رسول یا یک پیامبر، بلکه به عنوان یکی از اعضای امت حضرت محمد (ص)، بنابراین آیا این مطلب صحت ندارد که دوازده امام برتر از همه رسولان و پیامبران بجز حضرت محمد (ص) باشند. همچنین، آیا این باور و اعتقاد در تضاد و تناقض با اعتقاد به قطعیت رسولان و پیغمبران نیست؛ چرا که در این جا (به گفته شیعیان) بعد از خاتم رسولان حضرت محمد (ص) هستند افرادی که از تمامی پیامبران و رسولان بجز حضرت محمد (ص) برترند؟
- [سایر] درباره وصیت رسول خدا(ص) در شب وفاتشان آمده: امام صادق(ع) از امیرالمؤمنین علی(ع) نقل میکند: رسول خدا(ص) فرمود: (ای علی! بعد از من دوازده امام میباشند و بعد از آنها دوازده مهدی. پس تو ای علی اوّلین دوازده امام میباشی ... و چون وفات حسن فاضل برسد، آنرا به فرزندش م ح م د که مستحفظ از آل محمّد(ص) است، تسلیم کند، و ایشان دوازده امامند. بعد از آن دوازده مهدی میباشند. پس وقتی که زمان وفاتش فرا رسید، خلافت را به فرزندش که اوّلین مهدیان است میسپارد، و برای او سه نام است. یک نامش مانند نام من، و نام دیگرش نام پدر من است و آنها عبد الله و احمد، و نام سوّمش مهدی است و او اوّلین مؤمنان است). این مهدیان چه کسانیاند؟ آیا پس از امام مهدی صاحب الزمان(عج) حقیقتاً امامانی دیگر خواهند آمد؟ پس چرا رسول الله(ص) آنها را از دوازده امام نشمردهاند؟ لطفاً توضیح دهید.
- [سایر] چرا موضوع حضرت مهدی بهطور واضح توسط پیامبر اکرم(ص) ذکر نگردیده است؟
- [سایر] آیا مقام امام زمان(عج) از سایر امامان و یا پیامبر بالاتر است؟ چرا که میگویند امام زمان آگاه به همه احوال ما هست لیکن پیامبر اکرم(ص) و دیگر امامان(ع) با همه بزرگی آگاه به احوال همه نبودند حتی در آیهای از قرآن آمده است که ای پیامبر به مردم بگو من غیب نمیدانم (البته مگر آنچه خدا بخواهد). یا امام حسین و دیگر امامان که از طریق نامه نگاری از احوال امت با خبر بودند، منظورم موارد خاص نیست. سؤالم این است که امام زمان نیز (بلا تشبیه) مانند خداوند که آگاه و عالم به همه احوال و امور ماست در هر لحظه، ایشان نیز همین طور هستند؟
- [سایر] آیا حضرت مسیح(ع) بعد از ظهور امام زمان(عج) پشت سر امام نماز میخواند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مستحب است قبل از تکبیرة الاحرام بگوید: یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِیَیءُ وَقَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یَتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَاَناَ المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد صَلِّ عَلَی مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی یعنی ای خدائی که به بندگان احسان می کنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کرده ای که نیکوکار از گنهکار بگذرد تو نیکوکاری و من گنهکار به حق محمد و آل محمد(صلی الله علیه وآله) رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدی هائی که می دانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله خوئی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:" یا محسن قد اتاک المسییء و قد امرت المحسن ان یتجاوز عن المسیء انت المحسن و انا المسیء بحق محمد و آل محمد صل علی محمد و آل محمد و تجاوز عن قبیح ما تعلم منی"، یعنی ای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حق محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله و سلم رحمت خود را بر محمد و آل محمد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله علوی گرگانی] مستحبّ است بعد از تکبیرْ الاحرام بگوید: )یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ المُسِئُ وَقَدْ أمَرْتَ المُحْسِنَ أنْ یَتَجاوَزَ عَنِ المُسِئ أنْتَ المُحْسِنُ وَأنَا المُسِئُ بِحَقِّ مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً صَلِّ عَلَی مُحَمَّدً وَآلِ مُحَمَّدً وَتَجاوَز عَنْ قَبیحِ ماتَعْلَمُ مِنّی(، یعنیای خدایی که به بندگان احسان میکنی بنده گنهکار بدر خانه تو آمده وتو امر کردهای که نیکوکار از گناهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، بحقّ محمّد وآل محمّد رحمت خود را بر محمّد وآل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله بروجردی] مستحب است بعد از تکبیرة الاحرام بگوید:(یا مُحْسِنُ قَدْ اَتَاکَ الْمُسِییءُ وَ قَد اَمَرْتَ الْمُحْسِنَ اَنْ یتَجاوَزَ عَنِ الْمُسِییء أنْتَ الْمُحْسِنُ وَ اَنا المُسِیءُ بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ تَجاوَز عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنِّی)؛یعنی؛ ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بندهی گنهکار به در خانهی تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گنهکار، به حق محمّد و آل محمّد / رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده بگذر.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است بعد از تکبیرةالاحرام بگوید: (یا مُحْسِنُ قَدْ أتاکَ الْمُسیءُ وَقَدْ أمَرْتَ الْمُحْسِنَ أنْ یَتَجَاوَزَ عَنِ الْمُسیءِ، أنْتَ الْمُحْسِنُ وَأنَا الْمُسیءُ، بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ وَتَجاوَزْ عَنْ قَبیحِ ما تَعْلَمُ مِنّی) یعنی: (ای خدایی که به بندگان احسان میکنی، بنده گنهکار به در خانه تو آمده و تو امر کردهای که نیکوکار از گنهکار بگذرد، تو نیکوکاری و من گناهکار، به حقّ محمّد و آل محمّد صلیاللهعلیهوآلهوسلم رحمت خود را بر محمّد و آل محمّد بفرست و از بدیهایی که میدانی از من سر زده درگذر.)
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) که نماز جمعه واجب تعیینی نیست خرید و فروش و سایر معاملات هنگام اقامه نماز جمعه حرام نیست.
- [آیت الله بهجت] دستور سجده سهو این است که بعد از سلام نماز فورا نیت سجده سهو کند و پیشانی را به چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بنا بر احتیاط واجب به نحو مأثور بگوید : ( بسم اللّه و بِاللّه و صَلَّی اللّه عَلی محمّدٍ و آلِ محمّد ) یا ( بسم اللّه و باللّه اللّهمَّ صَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ) ، ولی بهتر است بگوید : ( بسم اللّه و باللّه السّلامُ عَلَیکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ و رَحْمَةُ اللّه وَ بَرَکاتُه ) ، بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و یکی از ذکرهایی را که گفته شد بگوید و بنا بر اظهر وقتی سر از سجده برداشت تشهد بخواند سپس سلام بدهد .
- [آیت الله مظاهری] مکروه است که در گریه بر میّت صدا را خیلی بلند کنند. ______ 1) آیا تو بر پیمانی - که با آن ما را ترک کردی - وفاداری؟ پیمان بر شهادت به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال، او که یکتاست و شریکی برای او نیست و به اینکه محمد صلی الله علیه وآله وسلم بنده و رسول اوست و سید پیامبران و خاتم آنان است و به اینکه علی علیه السلام امیر مومنان و سید امامان و امامی است که خداوند متعال، فرمانبرداری از او را بر همه عالمیان واجب فرموده است و به اینکه حسن و حسین و علی بن الحسین و محمد بن علی و جعفر بن محمد و موسی بن جعفر و علی بن موسی و محمد بن علی و علی بن محمد و حسن بن علی و قائم آل محمد - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان مومنان و حجّتهای خداوند بر همه خلائق و امامان تو هستند، که پیشروان هدایت و نیکوکاری هستند. 2) هنگامی که دو فرشته نزدیک به خداوند (نکیر و منکر) که فرستادگان از جانب خدای متعالند، به سوی تو آمدند و از تو در مورد خدایت و پیامبرت و دینت و کتابت و قبلهات و امامانت سوال کردند،پس نترس و اندوهگین نشو و در جواب آنان بگو: خداوند، پروردگار من و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، پیامبر من و اسلام، دین من و قرآن، کتاب من و کعبه، قبله من و امیر مومنان علی بن ابی طالب، امام من و حسن بن علی، امام من و حسین بن علی، امام من و زین العابدین، امام من و محمد باقر، امام من و جعفر صادق، امام من، و موسی کاظم، امام من و علی رضا، امام من و محمد جواد امام من و علی هادی، امام من و حسن عسکری، امام من و حجّت منتظَر، امام من میباشند، اینان - که درودهای خداوند بر آنان باد - امامان و سروران و رهبران و شفیعان من میباشند، در دنیا و آخرت به آنان دوستی میورزم و از دشمنان آنان دوری میجویم، سپس بدان ای فلان فرزند فلان. 3) بدرستی که خداوند متعال، بهترین پروردگار و محمد صلی الله علیه وآله وسلم، بهترین پیامبر و امیر مومنان علی بن ابی طالب و فرزندان معصوم او یعنی دوازده امام، بهترین امامان هستند و آنچه را محمد صلی الله علیه وآله وسلم آورده است حقّ است و مرگ حقّ است و سوال منکر و نکیر در قبر حقّ است و برانگیخته شدن (برای روز قیامت)، حقّ است و رستاخیز، حقّ است و صراط، حقّ است و میزان (اعمال)، حقّ است و تطایر کتب، حقّ است و بهشت، حقّ است و جهنم، حقّ است و آن ساعت معهود (روز قیامت)، خواهد آمد و هیچ تردیدی در آن نیست و به تحقیق خداوند متعال کسانی را، که در قبرها هستند، بر خواهد انگیخت. 4) خداوند تو را بر قول ثابت، پایدار فرماید و به راه مستقیم هدایت فرماید و بین تو و امامان تو در جایگاهی از رحمتش، شناخت ایجاد فرماید. 5) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را با برهانی از خودت روبرو گردان، خداوندا (درخواست میکنیم)عفو تو را، عفو تو را. 6) خداوندا زمین را از دو پهلوی او گشاده گردان و روح او را بسوی خودت بالا بر و او را از جانب خودت با رضوان روبرو کن و قبر او را از بخشایش خودت آرام فرما، رحمتی که بوسیله آن از مهربانی هر کس دیگری بی نیاز گردد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذکری بخواند کافی است ولی بهتر است این دعا را بخواند اللهم اهل الکبریاء و العظمه و اهل الجود و الجبروت و اهل العفو و الرحمه و اهل التقوی و المغفره اسألک بحق هذا الیوم الذی جعلته للمسلمین عیدا و لمحمد (ص) ذخرا و شرفا و کرامه و مزیدا ان تصلی علی محمد و آل محمد و ان تدخلنی فی کل خیر ادخلت فیه محمدا و آل محمد و ان تخرجنی من کل سوء اخرجت منه محمدا و آل محمد صلواتک علیه و علیهم اللهم انی اسألک خیر ما سألک به عبادک الصالحون و اعوذ بک مما استعاذ منه عبادک المخلصون.
- [آیت الله بروجردی] در قنوت نماز عید فطر و قربان هر دعا و ذکری بخوانند کافی است، ولی بهتر است این دعا را بخوانند:(اَلّلهُمَّ اَهْلَ الْکِبْریاءِ وَ الْعَظَمَةِ وَ اَهْلَ الْجُودِ وَ الْجَبَرُوتِ وَ اَهْلَ الْعَفوِ وَ الرَّحْمَةِ وَ اَهْلَ التَّقْوی وَ الْمَغْفِرَةِ اَسْئَلُکَ بِحَقِّ هذا الْیومِ الَّذی جَعَلْتَهُ لِلْمُسْلِمینَ عیداً وَ لِمُحَمَّدٍ (ص) ذُخْراً وَ شَرَفاً وَ کَرامَةً وَ مَزیداً اَنْ تُصَلِّی عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُدْخِلَنِی فی کُلِّ خَیرٍ اَدْخَلْتَ فیهِ مُحَمَّداً وَ آلَ مُحَمَّدٍ وَ اَنْ تُخْرِجَنِی مِنْ کُلِّ سُوءٍ اَخْرَجْتَ مِنْهُ مُحَمّداً و آلَ مُحَمَّدٍ صَلَواتُکَ عَلَیهِ وَ عَلَیهِمْ اَلّلهُمَّ اِنّی اَسْئلُکَ خَیرَ ما سَئلَکَ بِهِ عِبادُکَ الصَّالِحوُنَ وَ اَعُوذُ بِکَ مِمَّا اسْتَعاذَ مِنْهُ عِبادُکَ الْمُخْلِصُونَ).