چطور میشه در اصول دین یقین پیدا کرد با توجه به اینکه نمی شه تقلیدش کرد؟
چطور میشه در اصول دین یقین پیدا کرد با توجه به اینکه نمی شه تقلیدش کرد؟ در پاسخ به این پرسش به چند نکته اشاره می شود: 1. یقین از ماده (یقن) به معنی (وضوح و ثبوت چیزی است) مثلا عرب می گوید: (یقن الماء فی الحوض) یعنی آب در حوض آرام و قرار گرفت. راغب اصفهانی می گوید: (یقین، صفت علم است و فوق معرفت، درایت و نظایر آن. پس یقین ملازم است با آرامش و طمأنینه نفس همراه با ثبات حکم) بنابراین یقین علم ثابت و جزمی است که شک پذیر نباشد و مایه آرامش و قرار نفس آدمی گردد. نکته: یقین به مبدأ و معاد گاهی بر اثر استدلال عقلی حاصل می شود و گاهی بر اثر مشاهده ملکوت جهان - یعنی از طریق علم حضوری که محصول تهذیب نفس و پالایش آن از گناه است - چنان که خداوند می فرماید: (وَ کَذلِکَ نُری إِبْراهیمَ مَلَکُوتَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ وَ لِیَکُونَ مِنَ الْمُوقِنینَ)؛(انعام، آیه 75).(و اینگونه، ملکوت آسمانها و زمین را به ابراهیم نمایاندیم تا از جمله یقین کنندگان باشد). بنابراین انسان پرهیزکار بر اثر ارتباط با ملکوت، به قیامت یقین پیدا می کند. از طرف دیگر حقیقت یقین، نوری است تشکیکی (دارای درجات و مراتب گوناگون) که هم کاستی پذیر و فزونی پذیر است و هم حد خاص ندارد). 2. یقین در اصول دین گستره وسیعی دارد. از مراحل شناخت حضوری و مطالعه در آیات انفسی گرفته تا شناخت حصولی و براهین متعدد عقلی، می تواند به اثبات علت العلل و مبدأ هستی بیانجامد. مراد از (تقلیدی نبودن اصول‌دین)نیز این است که هر کس، باید عقاید دینی را با یقین و حجّت بپذیرد. رسیدن به این مرحله در افراد، بسیار متفاوت است. بیشتر انسان‌ها براساس‌همان فطرت اولیه، ایمان یقینی به وجود خداوند دارند و یا براساس عقل‌فطری خویش، براهینی بسیار ساده و در عین حال محکم، بر وجود خدا اقامه می‌کنند (مانند پیرزنی که از طریق چرخ نخ‌ریسی بر وجود خداوند دلیل آورد و پیامبر اکرم(ص) آن را مورد تأیید قرار داد). بنابراین تحقیقی بودن معارف دینی، لزوماً به معنای جست‌وجوی وسیع و بررسی همه ادله و شبهات درباره آنها و پاسخ‌هایشان نیست. البته برای برخی از افراد، چنین تحقیقاتی لازم است؛ زیرا دفاع عقلانی از دین و معارف دینی، متخصصان برجسته‌ای‌را می‌طلبد. این مسأله همگانی نیست و هر کس در حد توانایی خود و مسائلی که با آن روبه‌رو می‌شود، نیازمند تحقیق است.
عنوان سوال:

چطور میشه در اصول دین یقین پیدا کرد با توجه به اینکه نمی شه تقلیدش کرد؟


پاسخ:

چطور میشه در اصول دین یقین پیدا کرد با توجه به اینکه نمی شه تقلیدش کرد؟

در پاسخ به این پرسش به چند نکته اشاره می شود:
1. یقین از ماده (یقن) به معنی (وضوح و ثبوت چیزی است) مثلا عرب می گوید: (یقن الماء فی الحوض) یعنی آب در حوض آرام و قرار گرفت.
راغب اصفهانی می گوید: (یقین، صفت علم است و فوق معرفت، درایت و نظایر آن. پس یقین ملازم است با آرامش و طمأنینه نفس همراه با ثبات حکم)
بنابراین یقین علم ثابت و جزمی است که شک پذیر نباشد و مایه آرامش و قرار نفس آدمی گردد.
نکته: یقین به مبدأ و معاد گاهی بر اثر استدلال عقلی حاصل می شود و گاهی بر اثر مشاهده ملکوت جهان - یعنی از طریق علم حضوری که محصول تهذیب نفس و پالایش آن از گناه است - چنان که خداوند می فرماید: (وَ کَذلِکَ نُری إِبْراهیمَ مَلَکُوتَ السَّماواتِ وَ اْلأَرْضِ وَ لِیَکُونَ مِنَ الْمُوقِنینَ)؛(انعام، آیه 75).(و اینگونه، ملکوت آسمانها و زمین را به ابراهیم نمایاندیم تا از جمله یقین کنندگان باشد). بنابراین انسان پرهیزکار بر اثر ارتباط با ملکوت، به قیامت یقین پیدا می کند.
از طرف دیگر حقیقت یقین، نوری است تشکیکی (دارای درجات و مراتب گوناگون) که هم کاستی پذیر و فزونی پذیر است و هم حد خاص ندارد).
2. یقین در اصول دین گستره وسیعی دارد. از مراحل شناخت حضوری و مطالعه در آیات انفسی گرفته تا شناخت حصولی و براهین متعدد عقلی، می تواند به اثبات علت العلل و مبدأ هستی بیانجامد.
مراد از (تقلیدی نبودن اصول‌دین)نیز این است که هر کس، باید عقاید دینی را با یقین و حجّت بپذیرد. رسیدن به این مرحله در افراد، بسیار متفاوت است. بیشتر انسان‌ها براساس‌همان فطرت اولیه، ایمان یقینی به وجود خداوند دارند و یا براساس عقل‌فطری خویش، براهینی بسیار ساده و در عین حال محکم، بر وجود خدا اقامه می‌کنند (مانند پیرزنی که از طریق چرخ نخ‌ریسی بر وجود خداوند دلیل آورد و پیامبر اکرم(ص) آن را مورد تأیید قرار داد). بنابراین تحقیقی بودن معارف دینی، لزوماً به معنای جست‌وجوی وسیع و بررسی همه ادله و شبهات درباره آنها و پاسخ‌هایشان نیست. البته برای برخی از افراد، چنین تحقیقاتی لازم است؛ زیرا دفاع عقلانی از دین و معارف دینی، متخصصان برجسته‌ای‌را می‌طلبد. این مسأله همگانی نیست و هر کس در حد توانایی خود و مسائلی که با آن روبه‌رو می‌شود، نیازمند تحقیق است.





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین