مسلمان
توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 
کسی که مسلمان نیست ولی پدر و مادر مسلمان دارد، در صورتی که در ایران زندگی کند، آیا می تواند دینی غیر از اسلام برگزیند؟
کسی که مسلمان نیست ولی پدر و مادر مسلمان دارد، در صورتی که در ایران زندگی کند، آیا می تواند دینی غیر از اسلام برگزیند؟ چنین شخصی در صورتی که عنوان مرتد براو صدق کند و برای حاکم اسلامی ثابت شود ، مستحق مجازات می باشد. توضیح : در قلمرو حقوق و آزادی‌های مذهبی، مسئله (ارتداد)، از مهمترین و حساس‌ترین موضوعات شمرده می‌شود. برای آشنایی با آن، ابتدا به بیان چیستی، عوامل و اقسام ارتداد و سپس به بیان حکم و فلسفه آن خواهیم پرداخت. (ارتداد) که از واژه (رد) گرفته شده، در لغت به معنای (بازگشت) است. در فرهنگ دینی، بازگشت به کفر، (ارتداد و ردّه) نامیده می‌شود.راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص 192و193. البته مسئله ارتداد و احکام جزایی مترتب بر آن، به اسلام اختصاص ندارد. در برخی از ادیان دیگر و مذاهب بزرگ نیز هر گاه کسی از دینِ برگزیده و منتخب روی گرداند، کافر به شمار می‌آید و بدان سبب که از دین سابق برگشته، مرتد خوانده و مجازات می‌شود.عهد قدیم، سفر توریه مثنی، فصل 13؛ عهد جدید، نامه‌ای به مسیحیان یهودی نژاد عبرائیان، بند 10، صص 26-32. در فرهنگ اسلامی از آن جهت که دین حقیقی نزد خداوند اسلام است،آل عمران (3)، آیه 19. هر کس خدای متعال یا یگانگی وی، حیات پس از مرگ(معاد)، شریعت اسلامی یا نبوت حضرت محمدصلی الله علیه وآله را باور نداشته باشد، کافر قلمداد می‌شود.طبرسی، ابوعلی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1-2، ص128. البته جوهر همه ادیان الهی واحد است؛ گرچه به مقتضای تفاوت شرایط اجتماعی، شریعت‌ها تفاوت می‌یابد. اما در هر عصری، تنها یک شریعت بر حق است و سایر شریعت‌ها، به دلیل تفاوت شرایط قبلی یا وقوع تحریف، نسخ می‌شود.رشیدرضا، محمد، تفسیر المنار، (بیروت: دارالمعرفة، بی‌تا)، ج 6، ص 416 و 417. انواع مرتد در فقه اسلامی مرتد دو نوع است فطری و ملی و هر یک احکامی جداگانه دارد اکنون ب توجه به موضوع پرسش ، مرتد فطری محل بحث بوده و منظور از مرتد فطری، کسی است که پدر یا مادر یا والدینش، هنگام انعقاد نطفه وی مسلمان بوده‌اند و او بعد از بلوغ، آیین اسلام را پذیرفته و سپس به کفر روی آورده است؛ مانند سلمان رشدی که پدرش مسلمان بوده است‌برخی از فقها مانند شهید ثانی در مسالک الافهام اسلام حکمی به علاوه کفر بعد از بلوغ را برای تحقق مرتد فطری کافی دانسته‌اند. منظور از اسلام حکمی این است که فرزند نابالغ از جهت اسلام و کفر تابع پدر و مادر است. پس اگر حداقل یکی از آن دو مسلمان باشند. فرزند نیز در حکم مسلمان است، ولی نظر غالب فقها مخالف این است و اسلام حکمی را برای جریان حکم ارتداد کافی نمی‌دانند.. 2. مرتد ملی: کسی است که پدر و مادرش، هنگام انعقاد نطفه وی کافر بوده‌اند و او بعد از بلوغ، اظهار کفر کرده است. سپس مسلمان شده و بعد از آن به کفر باز گشته است.خمینی، روح‌اللَّه، تحریرالوسیله، ج 1، ص 499. 3. قدردان قرامکلی، کلام فلسفی،ص 513؛ عیسی ولایتی، ارتداد، تهران، نشر نی، چاپ اول، 1380،ص 255
کسی که مسلمان نیست ولی پدر و مادر مسلمان دارد، در صورتی که در ایران زندگی کند، آیا می تواند دینی غیر از اسلام برگزیند؟ چنین شخصی در صورتی که عنوان مرتد براو صدق کند و برای حاکم اسلامی ثابت شود ، مستحق مجازات می باشد. توضیح : در قلمرو حقوق و آزادی‌های مذهبی، مسئله (ارتداد)، از مهمترین و حساس‌ترین موضوعات شمرده می‌شود. برای آشنایی با آن، ابتدا به بیان چیستی، عوامل و اقسام ارتداد و سپس به بیان حکم و فلسفه آن خواهیم پرداخت. (ارتداد) که از واژه (رد) گرفته شده، در لغت به معنای (بازگشت) است. در فرهنگ دینی، بازگشت به کفر، (ارتداد و ردّه) نامیده می‌شود.راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص 192و193. البته مسئله ارتداد و احکام جزایی مترتب بر آن، به اسلام اختصاص ندارد. در برخی از ادیان دیگر و مذاهب بزرگ نیز هر گاه کسی از دینِ برگزیده و منتخب روی گرداند، کافر به شمار می‌آید و بدان سبب که از دین سابق برگشته، مرتد خوانده و مجازات می‌شود.عهد قدیم، سفر توریه مثنی، فصل 13؛ عهد جدید، نامه‌ای به مسیحیان یهودی نژاد عبرائیان، بند 10، صص 26-32. در فرهنگ اسلامی از آن جهت که دین حقیقی نزد خداوند اسلام است،آل عمران (3)، آیه 19. هر کس خدای متعال یا یگانگی وی، حیات پس از مرگ(معاد)، شریعت اسلامی یا نبوت حضرت محمدصلی الله علیه وآله را باور نداشته باشد، کافر قلمداد می‌شود.طبرسی، ابوعلی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1-2، ص128. البته جوهر همه ادیان الهی واحد است؛ گرچه به مقتضای تفاوت شرایط اجتماعی، شریعت‌ها تفاوت می‌یابد. اما در هر عصری، تنها یک شریعت بر حق است و سایر شریعت‌ها، به دلیل تفاوت شرایط قبلی یا وقوع تحریف، نسخ می‌شود.رشیدرضا، محمد، تفسیر المنار، (بیروت: دارالمعرفة، بی‌تا)، ج 6، ص 416 و 417. انواع مرتد در فقه اسلامی مرتد دو نوع است فطری و ملی و هر یک احکامی جداگانه دارد اکنون ب توجه به موضوع پرسش ، مرتد فطری محل بحث بوده و منظور از مرتد فطری، کسی است که پدر یا مادر یا والدینش، هنگام انعقاد نطفه وی مسلمان بوده‌اند و او بعد از بلوغ، آیین اسلام را پذیرفته و سپس به کفر روی آورده است؛ مانند سلمان رشدی که پدرش مسلمان بوده است‌برخی از فقها مانند شهید ثانی در مسالک الافهام اسلام حکمی به علاوه کفر بعد از بلوغ را برای تحقق مرتد فطری کافی دانسته‌اند. منظور از اسلام حکمی این است که فرزند نابالغ از جهت اسلام و کفر تابع پدر و مادر است. پس اگر حداقل یکی از آن دو مسلمان باشند. فرزند نیز در حکم مسلمان است، ولی نظر غالب فقها مخالف این است و اسلام حکمی را برای جریان حکم ارتداد کافی نمی‌دانند.. 2. مرتد ملی: کسی است که پدر و مادرش، هنگام انعقاد نطفه وی کافر بوده‌اند و او بعد از بلوغ، اظهار کفر کرده است. سپس مسلمان شده و بعد از آن به کفر باز گشته است.خمینی، روح‌اللَّه، تحریرالوسیله، ج 1، ص 499. 3. قدردان قرامکلی، کلام فلسفی،ص 513؛ عیسی ولایتی، ارتداد، تهران، نشر نی، چاپ اول، 1380،ص 255
عنوان سوال:
کسی که مسلمان نیست ولی پدر و مادر مسلمان دارد، در صورتی که در ایران زندگی کند، آیا می تواند دینی غیر از اسلام برگزیند؟
پاسخ:
کسی که مسلمان نیست ولی پدر و مادر مسلمان دارد، در صورتی که در ایران زندگی کند، آیا می تواند دینی غیر از اسلام برگزیند؟
چنین شخصی در صورتی که عنوان مرتد براو صدق کند و برای حاکم اسلامی ثابت شود ، مستحق مجازات می باشد. توضیح :
در قلمرو حقوق و آزادی‌های مذهبی، مسئله (ارتداد)، از مهمترین و حساس‌ترین موضوعات شمرده می‌شود. برای آشنایی با آن، ابتدا به بیان چیستی، عوامل و اقسام ارتداد و سپس به بیان حکم و فلسفه آن خواهیم پرداخت.
(ارتداد) که از واژه (رد) گرفته شده، در لغت به معنای (بازگشت) است. در فرهنگ دینی، بازگشت به کفر، (ارتداد و ردّه) نامیده می‌شود.راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص 192و193. البته مسئله ارتداد و احکام جزایی مترتب بر آن، به اسلام اختصاص ندارد. در برخی از ادیان دیگر و مذاهب بزرگ نیز هر گاه کسی از دینِ برگزیده و منتخب روی گرداند، کافر به شمار می‌آید و بدان سبب که از دین سابق برگشته، مرتد خوانده و مجازات می‌شود.عهد قدیم، سفر توریه مثنی، فصل 13؛ عهد جدید، نامه‌ای به مسیحیان یهودی نژاد عبرائیان، بند 10، صص 26-32.
در فرهنگ اسلامی از آن جهت که دین حقیقی نزد خداوند اسلام است،آل عمران (3)، آیه 19. هر کس خدای متعال یا یگانگی وی، حیات پس از مرگ(معاد)، شریعت اسلامی یا نبوت حضرت محمدصلی الله علیه وآله را باور نداشته باشد، کافر قلمداد می‌شود.طبرسی، ابوعلی، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج 1-2، ص128. البته جوهر همه ادیان الهی واحد است؛ گرچه به مقتضای تفاوت شرایط اجتماعی، شریعت‌ها تفاوت می‌یابد. اما در هر عصری، تنها یک شریعت بر حق است و سایر شریعت‌ها، به دلیل تفاوت شرایط قبلی یا وقوع تحریف، نسخ می‌شود.رشیدرضا، محمد، تفسیر المنار، (بیروت: دارالمعرفة، بی‌تا)، ج 6، ص 416 و 417.
انواع مرتد
در فقه اسلامی مرتد دو نوع است فطری و ملی و هر یک احکامی جداگانه دارد اکنون ب توجه به موضوع پرسش ، مرتد فطری محل بحث بوده و منظور از مرتد فطری، کسی است که پدر یا مادر یا والدینش، هنگام انعقاد نطفه وی مسلمان بوده‌اند و او بعد از بلوغ، آیین اسلام را پذیرفته و سپس به کفر روی آورده است؛ مانند سلمان رشدی که پدرش مسلمان بوده است‌برخی از فقها مانند شهید ثانی در مسالک الافهام اسلام حکمی به علاوه کفر بعد از بلوغ را برای تحقق مرتد فطری کافی دانسته‌اند. منظور از اسلام حکمی این است که فرزند نابالغ از جهت اسلام و کفر تابع پدر و مادر است. پس اگر حداقل یکی از آن دو مسلمان باشند. فرزند نیز در حکم مسلمان است، ولی نظر غالب فقها مخالف این است و اسلام حکمی را برای جریان حکم ارتداد کافی نمی‌دانند..
2. مرتد ملی: کسی است که پدر و مادرش، هنگام انعقاد نطفه وی کافر بوده‌اند و او بعد از بلوغ، اظهار کفر کرده است. سپس مسلمان شده و بعد از آن به کفر باز گشته است.خمینی، روح‌اللَّه، تحریرالوسیله، ج 1، ص 499.
3. قدردان قرامکلی، کلام فلسفی،ص 513؛ عیسی ولایتی، ارتداد، تهران، نشر نی، چاپ اول، 1380،ص 255
- [سایر] چرا مسلمانان هنگام فتح ایران به ایرانیان اجازه انتخاب دینی آزاد را ندادند؟
- [سایر] چرا مسلمانان هنگام فتح ایران به ایرانیان اجازۀ انتخاب دینی آزاد را ندادند؟
- [سایر] زندگی با مادر شوهر چه صورتی دارد ؟
- [آیت الله بهجت] در صورتی که پدر، مادر را بکشد آیا فرزندان حقّ قصاص پدر را دارند؟
- [آیت الله مظاهری] در چه صورتی مخالفت با پدر و مادر جایز است؟
- [آیت الله بهجت] در چه صورتی مخالفت با پدر و مادر جایز است؟
- [آیت الله بهجت] اینجانب نوزادی را به عنوان فرزندی گرفته و او را حسین نام گذاری و به همین اسم شناسنامه گرفته ام، در صورتی که پدر و مادر کودک معلوم نیست، از نظر شرع مقدّس اسلام چه صورتی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] حکم ازدواج دختر و پسری که هر دو مسلمان هستند ولی پسر دارای پدر مسلمان و مادر بهائی می‌باشد چیست؟
- [سایر] از نگاه اسلام، وظیفه پدر و مادر در قبال فرزند چیست؟
- [سایر] احسان به پدر و مادر از نظر اسلام چه جایگاهی دارد؟
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پدر و مادر و جد و جده بچه نا بالغ کافر باشند آن بچه هم نجس است؛ مگر در صورتی که ممیز و مظهر اسلام باشد و اگر یکی از اینها مسلمان باشد بچه پاک است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت، فقط پدر و مادر او باشند، گاه مادر حاجب دارد و گاه ندارد، - مراد از حاجب در این مسأله این است که میّت دو برادر یا چهار خواهر یا یک برادر و دو خواهر داشته باشد که همگی مسلمان و پدرشان با پدر میّت یکی باشد، (خواه مادرشان هم با مادر میّت یکی باشد، یا نه) - در صورتی که مادر حاجب داشته باشد 16 مال را میبرد و 56 باقیمانده به پدر میرسد و در صورتی که مادر حاجب نداشته باشد 13 مال را میبرد و 23 باقی مانده به پدر میرسد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پدر و مادر و جد و جده بچه نابالغ کافر باشند ان بچه هم نجس است مگر در صورتی که ممیز و مظهر اسلام باشد و اگر یکی از اینها مسلمان باشد بچه پاک است مگر در صورتی که ممیز و مظهر کفر باشد
- [آیت الله سبحانی] اجازه پدر و مادر برای اعتکاف فرزندان شرط نیست، مگر این که عمل آنان مایه رنجش آنان و برخلاف خوشرفتاری با پدر و مادر باشد که اسلام بر آن تأکید فراوان دارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر پدر و مادر و جد و جدّه بچّه نابالغ کافر باشند آن بچّه در حکم کافر و اگر یکی از اینها مسلمان باشد در حکم مسلمان است.
- [آیت الله سیستانی] عمه و خاله انسان ، و عمه و خاله پدر ، و عمه و خاله پدرِ پدر ، یا مادرِ پدر ، و عمه و خاله مادر ، و عمه و خاله مادرِ مادر ، یا پدرِ مادر هر چه بالا روند به انسان محرمند .
- [آیت الله خوئی] عمه و خالة انسان و عمه و خالة پدر و عمه و خالة پدر پدر، و یا مادر پدر و عمه و خال مادر و عمه و خالة مادر مادر، یا پدر مادر هر چه بالا روند به انسان محرمند.
- [آیت الله سیستانی] اگر پدر و مادر و جدّ و جدّه بچه نابالغ کافر باشند ، آن بچّه هم نجس است ، مگر در صورتی که ممیّز و مظهر اسلام باشد ، که در این صورت پاک است . و اگر از پدر و مادر خود روگردان و به مسلمانها تمایل داشته باشد ، و یا در حال تحقیق و بررسی باشد ، حکم به نجاستش مشکل است . و اگر پدر و مادر و جدّ و جدّه ، یکی از اینها مسلمان باشد به تفصیلی که در مسأله (210) خواهد آمد بچّه پاک است .
- [آیت الله مظاهری] اگر اولاد بدون اجازه پدر یا مادر روزه مستحبّی بگیرد و در بین روز پدر یا مادر او را نهی کند، در صورتی که روزه سبب اذیت آنها شود، باید افطار نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کنند که نماز را به جماعت بخواند در صورتی که ترک آن موجب اذیت و ناراحتی یا اسائه ادب به پدر یا مادر باشد واجب است نماز را به جماعت بخواند.