چگونه میشود ثابت کرد دوآیه روز غدیر که ابلاغ کن و امروز دین شما کامل کردم درباره امامته؟ اهل تسنن هم آیا این را تایید میکنند؟

چگونه میشود ثابت کرد دوآیه روز غدیر که ابلاغ کن و امروز دین شما کامل کردم درباره امامته؟ اهل تسنن هم آیا این را تایید میکنند؟

دانشجوی گرامی، اگر اهل سنت قبول می کردند که آیات روز غدیر مربوط به امامت است که دیگر سنی نمی ماندند، مشکل آنان این است با بهانه تراشیها و تاویلات و تفسیرات نابجا، دچار اشتباه شده و حقیقت را کنار زده اند. به هر حال در رابطه با این دو آیه باید گفت:
در سوره مائده درباره واقعه غدیر و نصب علی بن ابی طالب به جانشینی پیامبر و امامت مسلمانان توسط پیامبر دو آیه وجود دارد که اگر بخواهیم نظر تک تک مفسران اهل سنت را درباره این دو آیه بیاوریم و بیان کنیم به اندازه یک مقاله کار می برد بنابراین اجمالا به نظرات تفسیری بعضی از مفسران اهل سنت اشاره می کنیم و شما را برای اطلاع بیشتر به نرم افزار جامع التفاسیر که همه کتب تفسیری از جمله کتب تفسیری اهل سنت را دارد ارجاع می دهیم:
آیه اول:
( یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکافِرِینَ )(1)
ای پیامبر آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است کاملا (به مردم) برسان و اگر نکنی، رسالت او را انجام نداده‌ای و خداوند تو را از (خطرات احتمالی) مردم نگاه می‌دارد، و خداوند جمعیت کافران (لجوج) را هدایت نمی‌کند.
متاسفانه پیش داوریها و تعصبهای مذهبی مانع از آن شده است که حقایق مربوط به این آیه بدون پرده‌پوشی در اختیار همه مسلمین قرار گیرد، ولی در عین حال در کتابهای مختلفی که دانشمندان اهل تسنن، اعم از تفسیر و حدیث و تاریخ نوشته‌اند، روایات زیادی دیده می‌شود که با صراحت می‌گوید: آیه فوق درباره علی ع نازل شده است.
این روایات را جمع زیادی از صحابه نقل کرده‌اند و گفته‌اند که آیه فوق درباره علی ع و داستان روز غدیر نازل گردید.
منظور این نیست که دانشمندان و مفسران اهل سنت نزول این آیه را درباره علی (ع) پذیرفته‌اند. بلکه منظور این است که روایات مربوط به این مطلب را در کتب خود نقل کرده‌اند، اگر چه پس از نقل این روایت معروف آنها به خاطر ترس از شرائط خاص محیط خود، و یا به خاطر پیش داوریهای نادرستی که جلو قضاوت صحیح را در اینگونه مباحث می‌گیرد، از پذیرفتن آن خودداری کرده‌اند، بلکه گاهی کوشیده‌اند تا آنجا که ممکن است آن را کم رنگ و کم اهمیت جلوه دهند، مثلا فخر رازی که تعصب او در مسائل خاص مذهبی معروف و مشهور است برای کم اهمیت دادن این شان نزول آن را دهمین احتمال آیه قرار داده و 9 احتمال دیگر که غالبا بسیار سست و واهی و بی ارزش است قبل از آن آورده است.
نویسندگان دیگر اهل سنت همچون سید قطب در تفسیر" فی ظلال" و محمد رشید رضا در تفسیر" المنار" داریم که یا اصلا سخنی از این شان نزول که انواع کتابها را پرکرده است به میان نیاورده‌اند، یا بسیار کم اهمیت جلوه داده‌اند به طوری که به هیچ وجه جلب توجه نکند.
جمعی دیگر نزول آیه را در مورد علی (ع) مسلم دانسته‌اند، اما در اینکه دلالت بر مساله ولایت و خلافت دارد تردید نموده‌اند.
به هر حال روایات در این زمینه در کتب معروف اهل تسنن بیش از آن است که بتوان آنها را انکار کرد.(2)
آیه دوم:
( الْیَوْمَ یَئِسَ الَّذِینَ کَفَرُوا مِنْ دِینِکُمْ فَلا تَخْشَوْهُمْ وَ اخْشَوْنِ الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَ أَتْمَمْتُ عَلَیْکُمْ نِعْمَتِی وَ رَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلامَ دِینا...)(3)
امروز کافران از (زوال) آئین شما مایوس شدند، بنا بر این از آنها نترسید و از (مخالفت) من بترسید، امروز دین شما را کامل کردم و نعمت خود را بر شما تکمیل نمودم و اسلام را به عنوان آئین (جاودان) شما پذیرفتم.
این عبارت مقداری از آیه 3 سوره مائده است که به اتفاق مفسرین شیعه جمله معترضه است که وسط یک آیه از قرآن که صدر و ذیل آن درباره احکام حرمت گوشت ها آمده قرار گرفته شده و بعد از نصب علی بن ابیطالب به امامت جبرئیل آن را بر پیامبر نازل نمود. اما غالب مفسران اهل سنت در مورد این آیه انصاف را رعایت نکرده اند و در تفسیر آن، این عبارت را به قبل و بعدش ربط داده و مصادیقی دیگری برای آن بیان کرده اند در عین حالی که در روایات فراوانی که از طرق معروف اهل تسنن نقل شده صریحا این مطلب آمده است که آیه شریفه فوق در روز غدیر خم و به دنبال ابلاغ ولایت علی (ع) نازل گردید، مرحوم امینی در الغدیر این روایات را بیان کرده اند.(4)
مرحوم علامه سید شرف الدین در کتاب المراجعات چنین می‌گوید:
نزول این آیه در روز غدیر در روایات صحیحی که از امام باقر(ع) و امام صادق (ع) نقل شده ذکر گردیده و اهل سنت، شش حدیث با اسناد مختلف از پیامبر ص در این زمینه نقل کرده‌اند که صراحت در نزول آیه در این جریان دارد.(5)
حاکم حسکانی از علمای بزرگ اهل سنت به صورتی واضح تر به این موضوع پرداخته و با سند متصل خود، از ابی هارون عبدی، از ابی سعید خدری روایت کرده است که چون آیه: الیوم اکملت لکم دینکم بر رسول خدا
نازل شد قال: الله اکبر (علی) اکمال الدین و اتمام النعمة و رضی الرب برسالتی و ولایة علی بن ابیطالب من بعدی.ثم قال: من کنت مولاه فعلی مولاه.اللهم وال من والاه، و عاد من عاداه، و انصر من نصره، و اخذل من خذله. (6)
(پیامبر گفت: الله اکبر بر کامل کردن دین، و تمام نمودن نعمت، و رضایت پروردگار به رسالت من و به ولایت علی بن ابیطالب پس از من.و سپس گفت: کسی که من ولایت او را دارم علی ولایت او را دارد.بار پروردگار من! تو ولایت آن که را داشته باش که او ولایت علی را دارد! و دشمن باش با کسی که او علی را دشمن دارد! و یاری کن آن که را که علی را یاری کند، و خوار کن کسی را که علی را خوار کند).
و با سند دیگر نیز از ابی هارون عبدی، از ابی سعید خدری آورده است که: ان النبی صلی الله علیه و آله دعا الناس الی علی فاخذ بضبعیه فرفعهما، ثم لم یتفرقا حتی نزلت هذه الآیة: الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی.فقال رسول الله صلی الله علیه و آله: الله اکبر علی اکمال الدین، و اتمام النعمة و رضی الرب برسالتی و الولایة لعلی.ثم قال للقوم: من کنت مولاه فعلی مولاه. [و] الحدیث اختصرته.(7)
(پیامبر صلی الله علیه و آله مردم را به علی بن ابیطالب دعوت کرد و دو بازوی او را گرفت و بلند کرد، و آن دو از هم جدا نشده بودند که این آیه نازل شد:
الیوم اکملت لکم دینکم و اتممت علیکم نعمتی .رسول خدا صلی الله علیه و آله گفت: الله اکبر بر اکمال دین و اتمام نعمت و رضای پروردگار به رسالت من و ولایت علی.و سپس گفت: هر کس که من مولای او هستم علی مولای اوست.و این حدیث مفصل است و من مختصری از آنرا آوردم‌).
و حموئی با سند متصل خود از ابو هارون عبدی، از ابو سعید خدری نظیر همین مضمون را روایت می‌کند.(8) و نیز با سند دیگر از ابو هارون عبدی، از ابو سعید
خدری همین مضمون را مفصل‌تر و با پنج‌بیت از شعر حسان بن ثابت روایت می‌کند. (9)
و ابن عساکر با سند خود همین مضمون را روایت می‌کند. (10)
سیوطی نیز در (الدر المنثور) از ابن عساکر و ابن مردویه هر دو از ابو سعید خدری روایت می‌کند که قال: لما نصب رسول الله صلی الله علیه (و آله) و سلم علیا یوم غدیر خم فنادی له بالولایة، هبط جبرئیل علیه السلام بهذه الآیة: الیوم اکملت لکم دینکم(11)

پی نوشت ها:
1. مائده(5)آیه67.
2. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، انتشارات اسلامیه، ج5، ص6.
3. مائده، آیه3.
4. علامه امینی، الغدیر، ج 1، ص230-232.
5. سید شرف الدین، المراجعات، ص37.
6 (شواهد التنزیل‌) ج‌ 1، حدیث‌ 211، ص‌ 157.
7- (شواهد التنزیل‌) ج‌ 1، حدیث‌ 212، ص‌ 158.
8- (فرائد السمطین‌)، ج‌ 1، باب‌ 12، حدیث‌ 39، ص‌ 73.
9- (فرائد السمطین‌)، ج‌ 1، باب‌ 12، حدیث‌ 40، ص‌ 74 و ص‌ 75.
10- (تاریخ‌ دمشق‌) تاریخ‌ أمیرالمؤمنین‌ علیه‌ السّلام‌ ج‌ 2، حدیث‌ 585، ص‌ 85 و ص‌ 86.
11- (الدّرّ المنثور)، ج‌ 2، ص‌ 259