آیا ابوبکر و عمر سید پیران اهل بهشتند؟

آیا ابوبکر و عمر سید پیران اهل بهشتند؟

پرسش :

آیا روایت ( أبوبکر وعمر سیدا کهول أهل الجنة) (ابوبکر و عمر سید پیران اهل بهشتند) از قول رسول خدا (ص) صحت دارد ؟

پاسخ :

این روایت در برخی از کتاب‌های اهل سنت ؛ از جمله : مسند احمد بن حنبل ، سنن ابن ماجه قزوینی ، سنن ترمذی ، مجمع الزوائد هیثمی نقل شده است ؛ ولی بخاری و مسلم از نقل آن خوددرای کرده‌اند که این خود می‌تواند یکی از دلائل ضعف آن باشد ؛ چرا که اهل سنت بسیاری از روایاتی را که در فضائل و امامت امام علی علیه السلام نقل شده ، به این دلیل که بخاری و مسلم آن را نیاورده‌اند ، رد می‌کنند .

این روایت از نظر سندی نیز اشکالاتی دارد :

هیثمی بعد از نقل حدیث می‌گوید :

رواه البزار والطبرانی فی الأوسط وفیه علی ابن عابس وهو ضعیف .

مجمع الزوائد ، الهیثمی ، ج9 ، ص53 .

این روایت را بزاز و طبرانی نقل کرده‌اند که در سلسله سند آن علی بن عابس وجود دارد و او ضعیف است .

و نیز بعد از نقل روایت دیگر در همین زمینه ، می‌گوید :

[فیه] عبد الرحمن ابن ملک بن مغول ، قلت وهو متروک .

بزاز ، آن را از عبید الله بن عمر نقل کرده است ، در سند آن عبد الرحمن بن ملک بن مغول است و او متروک است .

و نیز ابن جوزی ، یکی دیگر از بزرگان اهل سنت ، این روایت را در کتاب الموضوعات آورده و بعد از آن مِی‌گوید :

هذا حدیث موضوع علی رسول اللّه ( صلی اللّه علیه وسلم.

الموضوعات ، ج1 ، ص318 .

این روایتی است جعلی که آن را به پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) نسبت داده‌اند .

صرف نظر از بحث سندی ، نمی‌توان این روایت را پذیرفت ؛ چرا که سازنده و جاعل آن این مطلب را فراموش کرده است که تمامی بهشتیان هنگام ورود به بهشت ، جوانی خود را به دست می‌آورند و کسی در سن پیری وارد بهشت نخواهد شد ؛ چنانچه امام جواد علیه السلام در مناظره‌ای که با یحیی بن اکثم داشتند ، از این روایت این گونه جواب داده‌اند :

وَ هَذَا الْخَبَرُ مُحَالٌ أَیْضاً لِأَنَّ أَهْلَ الْجَنَّةِ کُلَّهُمْ یَکُونُونَ شُبَّاناً وَ لَا یَکُونُ فِیهِمْ کَهْلٌ وَ هَذَا الْخَبَرُ وَضَعَهُ بَنُو أُمَیَّةَ لِمُضَادَّةِ الْخَبَرِ الَّذِی قَالَهُ رَسُولُ اللَّهِ (صلی الله علیه وآله وسلم) فِی الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ (علیهما السلام) بِأَنَّهُمَا سَیِّدَا شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّة .

الاحتجاج - الشیخ الطبرسی - ج 2 - ص 246 – 247 .

محال است که پیامبر چنین سخنی فرموده باشد ؛ زیرا که بهشتیان همگی جوان هستند و اصلاً در میان آن‌ها کسی که در سن پیری باشد ، وجود ندارد . این روایت را بنو امیّه وضع کردند در مقابل روایتی که رسول خدا (صلی الله علیه وآله وسلم) در حق امام حسن و امام حسین علیهما السلام فرمود :

امام حسن و امام حسین علیهما السلام ، دو آقای جوانان اهل بهشت هستند .

و جالب این است که معمولاً بنی امیه وقتی می‌خواستند روایتی را در فضائل خلفا جعل کنند ، تلاش می‌کردند آن را از زبان اهل بیت علیهم السلام نقل کنند . این روایت را نیز از زبان امیر المؤمنین علیه السلام نقل کرده‌اند .

از طرف دیگر ، این روایت با بسیاری از روایات دیگر که حتی می‌توان در باره آن‌ها ادعای تواتر کرد ، در تضاد است ؛ زیرا در این روایات پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله وسلم می‌فرماید که اهل بهشت همگی وقتی وارد بهشت می‌شوند ، در هیأت انسان‌های سی ساله و یا سی و سه ساله هستند .

سیوطی ، مفسر معروف اهل سنت در الدر المنثور می‌نویسد :

وأخرج ابن أبی شیبة وأحمد وابن أبی الدنیا فی صفة الجنة والطبرانی فی الکبیر عن أبی هریرة قال قال رسول الله صلی الله علیه وسلم یدخل أهل الجنة الجنة جردا مردا بیضا جعادا مکحلین أبناء ثلاث وثلاثین .

الدر المنثور - جلال الدین السیوطی - ج 1 - ص 48 .

رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم فرمودند : اهل بهشت ، داخل بهشت می‌شوند ؛ در حالی که عریان هستند ، بدن‌ شان بی‌مو ، صورتشان نورانی ، موی سرشان پیچیده و چشم‌هایشان سرمه کشیده و همه آن سی و سه ساله هستند .

و ترمذی در سنن خود می‌نویسد :

عن معاذ بن جبل أن النبی صلی الله علیه وسلم قال " یدخل أهل الجنة الجنة جردا مردا مکحلین أبناء ثلاثین أو ثلاث وثلاثین سنة .

سنن الترمذی ، ج4 ، ص88 .

و هیثمی در مجمع الزوائد می‌نویسد :

وعن أنس بن مالک قال قال رسول الله صلی الله علیه وسلم یدخل أهل الجنة الجنة جردا مردا مکحلین . رواه الطبرانی فی الأوسط واسناده جید .

مجمع الزوائد - الهیثمی - ج 10 - ص 398 – 399 .

با این حال چگونه می‌شود که ابوبکر و عمر ، سید شیوخ و پیران اهل بهشت باشد ، وقتی هیچ پیرمردی در بهشت نیست ؟!

موسسه تحقیقاتی ولی عصر(عج)