اگر قرآن تحریف نشده است پس چرا در تاریخ آمده که پیامبر(ص) هنگام خواندن قرآن بعضی وقت‌ها کلمات را عوض می‌کرد. حتی در تاریخ آمده که کسی از وحی نویسان به خاطر این کار، مرتد شد و توسط پیامبر(ص) اعدام گردید. آیا این روایات درست است؟
روایاتی که بدان اشاره شده است؛ مربوط به داستان ارتداد عبدالله بن ابی‌سرح است. در مورد نحوه و علت ارتداد وی سه‌گونه روایت وارد شده است. اولاً: در تبیین نحوه ارتداد وی اختلاف دارند. بعضی از نقل‌ها بر تحریف و تغییر قرآن، دلالتی ندارند. بعضی هم مبهم و مجمل‌اند. فقط طبق اندکی از نقل‌ها، دلالتی بر تغییر و تحریف وجود دارد، لذا دقیقاً قابل استناد نیستند. ثانیاً: روایات دسته سوم هم با تفسیری که مرحوم صدوق از آنها کرده، بر تحریف دلالتی ندارند. ایشان درباره جمله «هو واحد» که در این دسته سوم، از رسول خدا(ص)، نقل شده است، می‌نویسد: «یعنی، چه تغییر بدهی و چه تغییر ندهی آنچه من املاء می‌کنم نوشته می‌شود، نه آنچه را که تو تغییر می‌دهی». ثالثاً: اگر توجیه مرحوم صدوق را قبول نکنیم و در عین حال از نظر سند هم این روایات را صحیح بدانیم، باز چون این طائفه، با آیات قرآن مخالف‌اند، قابل استناد نیستند و بر اساس دستور پیامبر(ص) و ائمه(ع) این‌گونه روایات را نباید قبول کرد. نکته پایانی این‌که عبدالله بن ابی‌سرح بعد از ارتداد به مکه گریخت و در زمان فتح مکه هم پیامبر(ص) به جهت شفاعت عثمان(خلیفه سوم) او را اعدام نکرد، و در زمان خلافت عثمان هم فرماندار او در مصر شده است. شایان توجه است با دقت در این روایت به دست می‌آید، این روایت پیش از آن‌که بر تحریف قرآن دلالت کند، بر عدم تحریف دلالت دارد؛ چراکه قائلین به عدم تحریف قرآن، تلاش‌های مخالفان را برای تحریف نفی نمی‌کنند، بلکه توفیق آنها را در این تلاش‌ها نفی می‌کنند. دلیلش آن است که، اولاً: حفظ و صیانت قرآن از جانب الهی است. ثانیاً: پیامبر محافظ و نگهبان قرآن از دست برد تحریف و  تغییر بود. این کوشش‌ها از طرف ابن ابی‌سرح مصداقی از مصادیق آن تلاش‌های شکست خورده و توطئه‌های باطلی است که پیامبر متصدی مبارزه با آنها بوده است و حضرت این توطئه‌ها را در نطفه خفه کرد. در حقیقت کسی که با دقت و تعمق به این روایت نگاه کند به روشنی می‌فهمد که این روایت بر عدم تحریف قرآن دلالت دارد، نه بر تحریف.
عنوان سوال:

اگر قرآن تحریف نشده است پس چرا در تاریخ آمده که پیامبر(ص) هنگام خواندن قرآن بعضی وقت‌ها کلمات را عوض می‌کرد. حتی در تاریخ آمده که کسی از وحی نویسان به خاطر این کار، مرتد شد و توسط پیامبر(ص) اعدام گردید. آیا این روایات درست است؟


پاسخ:

روایاتی که بدان اشاره شده است؛ مربوط به داستان ارتداد عبدالله بن ابی‌سرح است. در مورد نحوه و علت ارتداد وی سه‌گونه روایت وارد شده است. اولاً: در تبیین نحوه ارتداد وی اختلاف دارند. بعضی از نقل‌ها بر تحریف و تغییر قرآن، دلالتی ندارند. بعضی هم مبهم و مجمل‌اند. فقط طبق اندکی از نقل‌ها، دلالتی بر تغییر و تحریف وجود دارد، لذا دقیقاً قابل استناد نیستند.
ثانیاً: روایات دسته سوم هم با تفسیری که مرحوم صدوق از آنها کرده، بر تحریف دلالتی ندارند. ایشان درباره جمله «هو واحد» که در این دسته سوم، از رسول خدا(ص)، نقل شده است، می‌نویسد: «یعنی، چه تغییر بدهی و چه تغییر ندهی آنچه من املاء می‌کنم نوشته می‌شود، نه آنچه را که تو تغییر می‌دهی».
ثالثاً: اگر توجیه مرحوم صدوق را قبول نکنیم و در عین حال از نظر سند هم این روایات را صحیح بدانیم، باز چون این طائفه، با آیات قرآن مخالف‌اند، قابل استناد نیستند و بر اساس دستور پیامبر(ص) و ائمه(ع) این‌گونه روایات را نباید قبول کرد.
نکته پایانی این‌که عبدالله بن ابی‌سرح بعد از ارتداد به مکه گریخت و در زمان فتح مکه هم پیامبر(ص) به جهت شفاعت عثمان(خلیفه سوم) او را اعدام نکرد، و در زمان خلافت عثمان هم فرماندار او در مصر شده است.
شایان توجه است با دقت در این روایت به دست می‌آید، این روایت پیش از آن‌که بر تحریف قرآن دلالت کند، بر عدم تحریف دلالت دارد؛ چراکه قائلین به عدم تحریف قرآن، تلاش‌های مخالفان را برای تحریف نفی نمی‌کنند، بلکه توفیق آنها را در این تلاش‌ها نفی می‌کنند.
دلیلش آن است که، اولاً: حفظ و صیانت قرآن از جانب الهی است. ثانیاً: پیامبر محافظ و نگهبان قرآن از دست برد تحریف و  تغییر بود. این کوشش‌ها از طرف ابن ابی‌سرح مصداقی از مصادیق آن تلاش‌های شکست خورده و توطئه‌های باطلی است که پیامبر متصدی مبارزه با آنها بوده است و حضرت این توطئه‌ها را در نطفه خفه کرد. در حقیقت کسی که با دقت و تعمق به این روایت نگاه کند به روشنی می‌فهمد که این روایت بر عدم تحریف قرآن دلالت دارد، نه بر تحریف.





مسئله مرتبط یافت نشد
1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین