اسلام از خوردن و آشامیدن و استعمال چیزهایی که برای سلامتی انسان ضرر داشته باشد منع کرده است و هر چه ضرر بیشتر باشد منع از علت و سبب آن نیز شدیدتر است، تا جایی که به درجه حرمت می رسد. حضرت امام خمینی (ره) فرموده اند:" خوردن چیزی که برای انسان ضرر دارد حرام است." [1] پیداست که معیار در حرام بودن، داشتن ضرر است و این که این ضرر از راه خوردن باشد یا از راه دیگر، خصوصیتی ندارد. سیگار یکی از چیزهایی است که استعمالش برای سلامتی انسان ضرر دارد اما آیا این ضرر در حدی است که استفاده ی از آن را حرام کند یا خیر؟ گروه زیادی از اطبّا و پزشکان اهل خبره، اجماع و اتّفاق نظر دارند که سیگار ضررهای مهم و زیان های قابل توجّهی دارد، و کتاب های متعدّدی پیرامون خطرات و زیان ها و بیماری های ناشی از استعمال دخانیات، مخصوصاً سیگار، به رشته تحریر درآورده اند. [2] لذا حداقل می توان ادعا کرد سیگار به تناسب افراد و حالات مختلف که میزان ضرر را تغییر می دهد، حکم آن هم تغییر می کند. بعضی از فقها بر این مبنا، میزان ضرر سیگار را در حدی دانسته اند که به طور مطلق فتوا به حرمت آن می دهند. اما بعضی از بزرگان، میزان ضرر آن را در حدی نمی بینند که تحریم مطلق سیگار را به دنبال داشته باشد. بله، اگر مثلا شخصی به بیماری قلبی مبتلا باشد و پزشک او را از دخانیات، به طور جدی منع کند، کشیدن سیگار بر او حرا م می شود. [3] ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): حکم با اختلاف مراتب ضرری که بر استعمال دخانیات مترتب میشود، متفاوت می گردد و به طور کلی استعمال دخانیات اگر به مقداری باشد که موجب ضرر قابل ملاحظهای برای بدن باشد، جایز نیست و اگر شخص میداند که با شروع آن به این مرحله میرسد نیز جایز نمیباشد. [4] حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): خوردن یا نوشیدن چیزی که برای انسان ضرر مهمّی دارد حرام است، کشیدن سیگار و سایر انواع دخانیات اگر به تصدیق اهل اطّلاع ضرر مهمّی داشته باشد، نیز حرام است، ولی استفاده از موادّ مخدّر مطلقاً حرام است؛ خواه به صورت تزریق یا دود کردن یا خوردن و یا به هر طریق دیگری بوده باشد و همچنین تولید، خرید و فروش و هر گونه کمک به انتشار آن، حرام است. . [5] حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): خوردن چیزی که برای عقل انسان یا سلامتی او ضرر دارد حرام است، ولی اگر ضرر موقّت یا کم باشد که عقلاء اعتنا نکنند، حرام نیست." [6] حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته): استعمال دخانیات به دلیل مضرّ بودن آن مطلقاً حرام است. لینک به سایت استفتائات [1] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 600[مسأله 2630]. [2] . کتاب (سیگار، سکته، سرطان) از جمله این کتب است. [3] . فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ج1، ص 578، س2160، انتشارات امیر قلم، قم ، یازدهم، ه ق. [4] -توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 1018،س1407. [5] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 600[مسأله 2630]. [6] همان.
اسلام از خوردن و آشامیدن و استعمال چیزهایی که برای سلامتی انسان ضرر داشته باشد منع کرده است و هر چه ضرر بیشتر باشد منع از علت و سبب آن نیز شدیدتر است، تا جایی که به درجه حرمت می رسد. حضرت امام خمینی (ره) فرموده اند:" خوردن چیزی که برای انسان ضرر دارد حرام است." [1] پیداست که معیار در حرام بودن، داشتن ضرر است و این که این ضرر از راه خوردن باشد یا از راه دیگر، خصوصیتی ندارد. سیگار یکی از چیزهایی است که استعمالش برای سلامتی انسان ضرر دارد اما آیا این ضرر در حدی است که استفاده ی از آن را حرام کند یا خیر؟ گروه زیادی از اطبّا و پزشکان اهل خبره، اجماع و اتّفاق نظر دارند که سیگار ضررهای مهم و زیان های قابل توجّهی دارد، و کتاب های متعدّدی پیرامون خطرات و زیان ها و بیماری های ناشی از استعمال دخانیات، مخصوصاً سیگار، به رشته تحریر درآورده اند. [2] لذا حداقل می توان ادعا کرد سیگار به تناسب افراد و حالات مختلف که میزان ضرر را تغییر می دهد، حکم آن هم تغییر می کند. بعضی از فقها بر این مبنا، میزان ضرر سیگار را در حدی دانسته اند که به طور مطلق فتوا به حرمت آن می دهند. اما بعضی از بزرگان، میزان ضرر آن را در حدی نمی بینند که تحریم مطلق سیگار را به دنبال داشته باشد. بله، اگر مثلا شخصی به بیماری قلبی مبتلا باشد و پزشک او را از دخانیات، به طور جدی منع کند، کشیدن سیگار بر او حرا م می شود. [3] ضمائم: پاسخ مراجع عظام تقلید نسبت به این سؤال، چنین است: حضرت آیت الله العظمی خامنه ای (مد ظله العالی): حکم با اختلاف مراتب ضرری که بر استعمال دخانیات مترتب میشود، متفاوت می گردد و به طور کلی استعمال دخانیات اگر به مقداری باشد که موجب ضرر قابل ملاحظهای برای بدن باشد، جایز نیست و اگر شخص میداند که با شروع آن به این مرحله میرسد نیز جایز نمیباشد. [4] حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (مد ظله العالی): خوردن یا نوشیدن چیزی که برای انسان ضرر مهمّی دارد حرام است، کشیدن سیگار و سایر انواع دخانیات اگر به تصدیق اهل اطّلاع ضرر مهمّی داشته باشد، نیز حرام است، ولی استفاده از موادّ مخدّر مطلقاً حرام است؛ خواه به صورت تزریق یا دود کردن یا خوردن و یا به هر طریق دیگری بوده باشد و همچنین تولید، خرید و فروش و هر گونه کمک به انتشار آن، حرام است. . [5] حضرت آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (مد ظله العالی): خوردن چیزی که برای عقل انسان یا سلامتی او ضرر دارد حرام است، ولی اگر ضرر موقّت یا کم باشد که عقلاء اعتنا نکنند، حرام نیست." [6] حضرت آیت الله هادوی تهرانی (دامت برکاته): استعمال دخانیات به دلیل مضرّ بودن آن مطلقاً حرام است. لینک به سایت استفتائات [1] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 600[مسأله 2630]. [2] . کتاب (سیگار، سکته، سرطان) از جمله این کتب است. [3] . فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ج1، ص 578، س2160، انتشارات امیر قلم، قم ، یازدهم، ه ق. [4] -توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 1018،س1407. [5] توضیح المسائل (المحشی للإمام الخمینی)، ج2، ص: 600[مسأله 2630]. [6] همان.
- [سایر] در مورد حجاب از دیدگاه حضرت زهرا(س) نمونه ای بیان فرمایید؟
- [سایر] دیدگاه ائمه و علما راجع به شعر چیست؟
- [سایر] چگونه نظریه معاد از دیدگاه فلسفه ای اسلام قابل توجیه است؟ گفتند که بین فلاسفه و متکلم اختلاف نظر وجود دارد؟ دلایل آنها را بیان فرمایید.
- [سایر] چگونه نظریه معاد از دیدگاه فلسفه ای اسلام قابل توجیه است؟ گفتند که بین فلاسفه و متکلم اختلاف نظر وجود دارد؟ دلایل آنها را بیان فرمایید.
- [سایر] دیدگاه مذاهب اسلامی راجع به توسعه حکومت حضرت مهدی علیه السلام چیست ؟
- [سایر] دیدگاه پیامبر اسلام(ص) راجع به محبّت و دوستی علی (ع) چیست؟
- [سایر] اصول اعتقادی نصیریه چیست؟ نظر آنها راجع به شیعه امامیه چه می باشد؟ دیدگاه شیعه راجع به پیروان این مکتب چه می باشد؟
- [سایر] سلام لطفا در مورد معرفی منابع اصلی راجع به علائم ظهور حضرت حجت در منابع اهل تسنن و تشیع مرا راهنمایی فرمایید حتی الامکان فهرست نمایید
- [سایر] دیدگاه اسلام راجع به تله پاتی ( احساس رنج و خوشحالی دیگران از راه دور) چیست؟ آیا بیانی در باره این موضوع در دین وجود دارد؟ آیا اصولا چنین چیزی ممکن است؟
- [سایر] دیدگاه قرآن را درباره برزخ و خصوصیات آن تشریح فرمائید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] 46 کشیدن سیگار، انواع دخانیات ومواد مخدر مطلقاً حرام است.
- [آیت الله مظاهری] استعمال سیگار و تریاک و هرویین و سایر دخانیات روزه را باطل میکند. 3 - اماله کردن:
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] وصی باید عاقل باشد و احوط این است که بالغ نیز باشد و لازم است وصی مسلمان؛ مسلمان نیز باشد و در اموری که راجع به شخص موصی نیست لازم است مورد اطمینان باشد.
- [آیت الله سبحانی] احتیاط واجب آن است که روزه دار بخار و دود غلیظ به حلق نرساند و از استعمال دخانیات مطلقا خودداری کند.
- [آیت الله خوئی] وصی باید عاقل باشد و احوط این است که بالغ نیز باشد و لازم است وصی مسلمان باشد و در اموری که راجع به شخص موصی نیست لازم است مورد اطمینان باشد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] در ماه مبارک رمضان سیگار کشیدن و استعمال سایر دخانیات به صورت آشکار به گونهای که بیاحترامی به روزه بشمار آید جایز نیست، بلکه بنا بر احتیاط در غیر این صورت نیز استفاده نشود و چنانچه روزهدار در ماه رمضان از دخانیات استفاده کند، بنا بر احتیاط در بقیه روز از کارهایی که روزه را باطل میکند خودداری نماید و روزه آن روز را نیز قضا کند.
- [آیت الله مظاهری] جواب سلام کسی که از روی مسخره یا شوخی سلام میکند واجب نیست و خوب است در جواب سلام غیر مسلمان گفته شود علیک.
- [آیت الله بروجردی] جواب سلام کسی که از روی مسخره یا شوخی سلام میکند و جواب سلام مرد و زن غیر مسلمان واجب نیست.
- [آیت الله اردبیلی] مستحب است مسلمان هنگام برخورد با مسلمان دیگر سلام کند و نسبت به سلام کردنِ (سواره به پیاده) و (ایستاده به نشسته) و (کوچکتر به بزرگتر) زیاد سفارش شده است.
- [آیت الله سیستانی] وصی باید عاقل باشد، و در اموری که راجع به شخص موصی است، و همچنین بنا بر احتیاط واجب در اموری که راجع به دیگران است باید مورد اطمینان باشد، و وصی مسلمان باید بنا بر احتیاط واجب مسلمان باشد. و وصیّت به بچه نابالغ به تنهائی اگر مقصودِ موصی آن باشد که در حال بچگی بدون اجازه ولی تصرف نماید، بنا بر احتیاط واجب صحیح نیست و باید تصرف او به اذن حاکم شرع باشد، ولی اگر مقصود او این باشد که بعد از بلوغ یا به اذن ولی تصرف نماید، اشکال ندارد.