ایستادن
مقابل نشستن و توقف کردن را ایستادن می‌گویند که از آن به معنای نخست در بابهای طهارت، صلات، حج، نکاح و اطعمه و اشربه سخن رفته و احکام آن در دو محور بحث شده است:
کسی که میتواند بایستد، اگر بترسد که به‌سبب ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
عنوان مسئله:
کسی که میتواند بایستد، اگر بترسد که به‌سبب ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی که نماز چهار رکعتی را خوابیده می خواند، اگر بین سه و چهار شکّ کند، یک رکعت نماز احتیاط بخواند یا دو رکعت نشسته یا به نیّت بستگی دارد؟
- برای شخص مریض که نشسته نماز می خواند، قیام متّصل به رکوع چه وضعی دارد؟
- شخصی در اثر بیماری، توانایی نشستن و سر پا ایستادن را ندارد، یعنی همواره به رو می خوابد، وظیفه او در نماز از حیث رو به قبله بودن چیست؟
- کسی که نمی تواند تمام نماز را ایستاده بخواند، آیا می تواند همه ی آن را نشسته بخواند؟
- شخصی به دلیل پا درد، به صورت نشسته بر میتی نماز خوانده است، آیا صحیح است؟ و اگر کسی به دلیل عدم توانایی به صورت نشسته بر میّت نماز خوانده و کسی هم نبوده که ایستاده نماز بخواند و در وسط نماز یک شخص دیگری که می توانست ایستاده نماز بخواند رسیده است آیا باید او نماز را اعاده کند یا همین نماز کافی است؟
- بیمار و معلول اگر بخواهد نماز را با قیام یا جلوس بخواند، مبتلا به سلس بول می شود. در حال خوابیده، این عارضه برطرف می شود. این بیمار چه وظیفه ای دارد؟
- اگر انسانی که در مسافرت است نمازش را شکسته بخواند ولی بعد به وطن خود برسد، در حالی که هنوز وقت نماز نگذشته، آیا باید نماز را دوباره به صورت کامل بخواند؟
- آیا اگر عرق جنب از حرام در اثر ملاقات به بدن فرد دیگری برسد، آن فرد دیگر می تواند با آن نماز بخواند؟
- اگر شخصی به رکعت دوم نماز آیاتی که به جماعت خوانده می شود برسد، می تواند اقتدا کند یا خیر؟ در صورت مثبت بودن جواب، آیا باید رکعت بعدی اش را فرادی بخواند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به صورت معمولی نمیتواند بایستد و اگر بخواهد بایستد، باید این کار را به شکل بسیار غیر طبیعی انجام دهد، آیا وظیفه‌اش در نماز، ایستادن است ی نشستن؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی باید روی یک پا بایستد و اگر بخواهد ایستاده نماز بخواند باید عصا به دست بگیرد، آیا واجب است برای نماز با عصا بایستد یا می تواند نشسته نماز بخواند؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که قادر نیست ایستاده نماز بخواند، ولی میتواند بر روی زانوهای خود بایستد، آیا باید به این صورت نماز بخواند یا به حالت نشسته؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که فقط با استفاده از پای مصنوعی، قادر به ایستادن است، آیا لازم است با استفاده از پای مصنوعی (به شکل ایستاده) نماز بخواند یا نشسته هم میتواند نماز بخواند؟
- [آیت الله اردبیلی] مکلّفی که به علت ناتوانی، قدرت بر ایستادن در طول نماز را ندارد، ولی مقداری از آن را میتواند ایستاده بخواند، به چه صورت باید نماز بخواند؟ نشسته یا ایستاده یا ترکیبی از هر دوی آنها؟
- [آیت الله خوئی] اگر دستور دهد طبیبی مریض را به استراحت تمام برای این که مریض مبتلا شده به مرضی که مستدعی آن است مانند سکته قلبی چگونه این مریض نماز بخواند؟ با این که می‌داند اگر طبیب او را امر نمی‌کرد به استراحت تمام، ممکن بود ایستاده نماز بخواند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی برای نماز، قادر بر بلند شدن نیست، ولی ممکن است دیگران او را بلند کنند، یا به وسیله عصا یا دست گرفتن به دیوار بلند شود و گاهی در حال ایستادن و قرائت، بدنش حرکت می کند، مگر اینکه به چیزی تکیه نماید، آیا باید او را بلند کنند و یا تکیه دهد و نماز را ایستاده بخواند و یا می تواند در حال نشسته نمازش را بخواند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان در حالت ایستاده، قادر به انجام رکوع نباشد، نماز را باید ایستاده بخواند یا نشسته؟
- [سایر] مادر من دارای پا درد است و نمی تواند ایستاده نماز بخواند و مجبور است نشسته نماز بخواند. آیا این نماز صحیح است یا خیر؟ اگر صحیح نیست ما را راهنمایی کنید.
- [آیت الله اردبیلی] شخصی که میتواند به طور ایستاده نماز بخواند، ولی به جهت وضعیت جسمی خود، احتمال زیاد میدهد که ایستاده نماز خواندن در دراز مدت به او صدمه وارد کند، آیا جایز است که نشسته نماز بخواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که خوابیده نماز می‌خواند، اگر در بین نماز بتواند بنشیند، باید مقداری را که میتواند، نشسته بخواند؛ و نیز اگر میتواند بایستد، باید مقداری را که میتواند، ایستاده بخواند، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی نخواند.
- انسان تا میتواند ایستاده نماز بخواند، نباید بنشیند مثلاً کسی که در موقع ایستادن بدنش حرکت می‌کند، یا مجبور است به چیزی تکیه دهد، یا بدنش را کج کند، یا خم شود، یا پاها را بیشتر از معمول گشاد بگذارد، باید به هر طوری که میتواند ایستاده نماز بخواند، ولی اگر به هیچ صورتی نتواند بایستد، باید راست بنشیند و نشسته نماز بخواند.
- هرگاه دکتر به مریض یا ولیّ او بگوید، اگر ضرری به مریض برسد من ضامن نیستم، در صورتی که دقت و احتیاط خود را بکند و به مریض ضرری برسد یا بمیرد، دکتر ضامن نیست.
- کسی که نشسته نماز می‌خواند اگر در بین نماز بتواند بایستد، باید مقداری را که میتواند، ایستاده بخواند، ولی تا بدنش آرام نگرفته، باید چیزی نخواند.
- اگر دکتر با دست خود به مریض دارو بدهد، یا درد و داروی مریض را به او بگوید و مریض دارو را بخورد، چنانچه در معالجه خطا کند و به مریض ضرری برسد یا بمیرد، دکتر ضامن است.
- اگر وقت نماز تنگ باشد، یا انسان ناچار شود که سوره را نخواند، مثلاً بترسد که اگر سوره را بخواند، دزد یا درنده، یا چیز دیگری به او صدمه بزند، نباید سوره را بخواند؛ و اگر در کاری عجله داشته باشد، به‌طوری‌که اگر سوره را بخواند ضرری به او می‌رسد، میتواند سوره را نخواند.
- کسی که ایستاده نماز می‌خواند، بنابر اظهر نمیتواند به کسی که نشسته یا خوابیده نماز می‌خواند اقتدا کند، و همچنین بنابر احوط کسی که نشسته نماز می‌خواند، نمیتواند به کسی که خوابیده نماز می‌خواند اقتدا نماید، و کسی که در حال ایستاده به تکیه کردن نیاز ندارد، اقتدای او به کسی که نیاز دارد محل اشکال و احتیاط است.
- کسی که نشسته نماز می‌خواند، اگر بعد از خواندن حمد و سوره بتواند بایستد، و رکوع را ایستاده به‌جا آورد، باید بایستد و از حال ایستاده به رکوع رود و اگر نتواند، باید رکوع را هم نشسته به‌جا آورد.
- کسی که نمیتواند ایستاده یا نشسته رکوع کند و برای رکوع فقط میتواند درحالی‌که نشسته است کمی خم شود، یا درحالی‌که ایستاده است با سر اشاره کند؛ باید ایستاده نماز بخواند و برای رکوع با سر اشاره نماید.
- اگر امام در رکعتی که قنوت ندارد، اشتباهاً قنوت بخواند، یا در رکعتی که تشهد ندارد، اشتباهاً مشغول خواندن تشهد شود مأموم نباید قنوت و تشهد را بخواند، ولی نمیتواند پیش از امام به رکوع رود، یا پیش از ایستادن امام بایستد بلکه باید صبر کند تا قنوت و تشهد امام تمام شود و بقیه نماز را با او بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] کسی که میتواند بایستد، اگر بترسد که به واسطه‌ی ایستادن مریض شود، یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله خوئی] کسی که میتواند بایستد اگر بترسد که به واسط ایستادن، مریض شود یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند، و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که میتواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که میتواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن، مریض شود یا ضرری به بدن او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله سیستانی] کسی که میتواند بایستد ، اگر بترسد که بواسطه ایستادن ، مریض شود یا ضرری به او برسد ، میتواند نشسته نماز بخواند ، و اگر از نشستن هم بترسد ، میتواند خوابیده نماز بخواند .
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میتواند بایستد، اگر بترسد که به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد، باید نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن نیز بترسد، باید خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که می تواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن، مریض شود یا ضرری به او برسد، می تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، می تواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که می تواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد می تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد می تواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که می تواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن؛ مریض شود یا ضرری به او برسد؛ می تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد؛ می تواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که می تواند بایستد اگر بترسد که به واسطة ایستادن ، مریض شود یا ضرری به او برسد ، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد می تواند خوابیده نماز بخواند .