ایستادن
مقابل نشستن و توقف کردن را ایستادن می‌گویند که از آن به معنای نخست در بابهای طهارت، صلات، حج، نکاح و اطعمه و اشربه سخن رفته و احکام آن در دو محور بحث شده است:
کسی که میتواند بایستد اگر بترسد که به واسط ایستادن، مریض شود یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند، و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
عنوان مسئله:
کسی که میتواند بایستد اگر بترسد که به واسط ایستادن، مریض شود یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند، و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر بوده باشد بر شخصی قضا چندین سال نماز پنجگانه و این شخص چاق است در جسمش، به طوری که قدرت ندارد بر ادای تمام نمازها ایستاده از جهت سنگینی و خستگی، و اگر بخواهد تمامش را ایستاده بخواند کمتر میتواند قضا کند تا اینکه نشسته بخواند و می‌خواهد هر چه سریعتر از قضای نمازها خلاص شود چون انسان خبر از مرگش ندارد آیا جایز است برای او اینکه قضای نمازها را احیاناً نشسته و احیاناً ایستاده بخواند تا سریعتر خلاص شود از این دین واجب.
- نمازگزار با آنکه می‌داند جماعت منعقد می‌شود میتواند اول وقت نماز را فرادی‌ََ بخواند و بعد به جماعت اعاده کند یا خیر؟
- در رساله توضیح المسائل شماره 823 این عبارت مسطور است (همچنین چیزهایی که نمازگزار آنها را پوشیده و ساتر مباح دیگری دارد در تمام این صور، غصبی بودن آنها به نماز ضرری ندارد) چون از ظاهر این مسئله استفاده شده که نماز گزار میتواند فقط در مختصر زیر پوشی که ساتر عورة است رعایت اباحه نموده و غصبی بودن سایر لباسهایش مانعی ندارد با این که قطعاً در حال نماز مرتکب غصب خواهد بود لذا توضیحاً بیان فرمائید.
- در نماز جماعت مأموم باید پشت سر امام بایستد آیا در حال سجده هم لازم است محل سجده مأموم پشت پای امام باشد یا میتواند مأموم پیشانی خود را در پهلوی امام در حال سجده قرار دهد فقط از سر امام جلو نباشد؟
- اگر مریض زیر دستگاه تنفس مصنوعی بوده باشد و عقل و هوش او کامل بوده باشد چگونه این شخص نماز بخواند، با اینکه می‌داند این دستگاه تنفس مانع می‌شود او را از تمکن از تکلم نمودن؟ و اگر به بازوی او سوزن تغذیه (سِرُم) بزنند، کیفیت وضو و غسل او چه می‌شود؟
- اگر نذر کند که زیارت عاشورا را بخواند میتواند ترک موالات بنماید بین زیارت و لعن‌ها و سلامها و آیا نماز زیارت و دعای بعد آن هم داخل در نذر است یا خیر؟
- زیدی تقلید مجتهدی می‌کرده که تسبیحات، را سه مرتبه احتیاط واجب می‌دانسته و همان وقت نماز قضا بر ذمه زید بوده پس از فوت مجتهدش تقلید از شما می‌کند، آیا میتواند به یک تسبیحات نماز قضای آن وقت را بخواند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسی که می تواند نشسته، همراه با تکیه گاه نماز بخواند می تواند خوابیده هم نماز بخواند؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به صورت معمولی نمیتواند بایستد و اگر بخواهد بایستد، باید این کار را به شکل بسیار غیر طبیعی انجام دهد، آیا وظیفه‌اش در نماز، ایستادن است ی نشستن؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی باید روی یک پا بایستد و اگر بخواهد ایستاده نماز بخواند باید عصا به دست بگیرد، آیا واجب است برای نماز با عصا بایستد یا می تواند نشسته نماز بخواند؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که قادر نیست ایستاده نماز بخواند، ولی میتواند بر روی زانوهای خود بایستد، آیا باید به این صورت نماز بخواند یا به حالت نشسته؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که فقط با استفاده از پای مصنوعی، قادر به ایستادن است، آیا لازم است با استفاده از پای مصنوعی (به شکل ایستاده) نماز بخواند یا نشسته هم میتواند نماز بخواند؟
- [آیت الله اردبیلی] مکلّفی که به علت ناتوانی، قدرت بر ایستادن در طول نماز را ندارد، ولی مقداری از آن را میتواند ایستاده بخواند، به چه صورت باید نماز بخواند؟ نشسته یا ایستاده یا ترکیبی از هر دوی آنها؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که نماز چهار رکعتی را خوابیده می خواند، اگر بین سه و چهار شکّ کند، یک رکعت نماز احتیاط بخواند یا دو رکعت نشسته یا به نیّت بستگی دارد؟
- [آیت الله بهجت] برای شخص مریض که نشسته نماز می خواند، قیام متّصل به رکوع چه وضعی دارد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی در اثر بیماری، توانایی نشستن و سر پا ایستادن را ندارد، یعنی همواره به رو می خوابد، وظیفه او در نماز از حیث رو به قبله بودن چیست؟
- [آیت الله بهجت] کسی که نمی تواند تمام نماز را ایستاده بخواند، آیا می تواند همه ی آن را نشسته بخواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که خوابیده نماز می‌خواند، اگر در بین نماز بتواند بنشیند باید مقداری را که میتواند نشسته بخواند و نیز اگر میتواند بایستد باید مقداری را که میتواند، ایستاده بخواند، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی از اذکار واجب را نخواند.
- تا انسان میتواند ایستاده نماز بخواند، نباید بنشیند، مثلًا کسی که در موقع ایستادن بدنش حرکت می‌کند، یا مجبور است به چیزی تکیه دهد یا بدنش را مختصری کج کند، باید به هر طور که میتواند ایستاده نماز بخواند، ولی اگر به هیچ قسم نتواند بایستد، باید راست بنشیند و نشسته نماز بخواند.
- کسی که نشسته نماز می‌خواند، میتواند به کسی که نشسته نماز می‌خواند اقتدا کند، ولی اقتداء کسی که خوابیده نماز می‌خواند به کسی که نشسته یا خوابیده نماز می‌خواند محل اشکال است.
- هرگاه دکتر به مریض بگوید که اگر ضرری به تو برسد ضامن نیستم، در صورتی که دقت و احتیاط خود را بکند و به مریض ضرری برسد یا بمیرد، دکتر اگرچه به‌دست خود دوا داده باشد ضامن نیست.
- اگر دکتر به‌دست خود به مریض دوا بدهد چنان‌چه در معالجه خطا کند و به مریض ضرری برسد یا بمیرد، دکتر ضامن است، ولی اگر فقط بگوید فلان دوا برای فلان مرض فایده دارد و به واسطة خوردن دوا ضرری به مریض برسد یا بمیرد دکتر ضامن نیست.
- کسی که نشسته نماز می‌خواند اگر در بین نماز بتواند بایستد باید مقداری را که میتواند ایستاده بخواند، ولی تا بدنش آرام نگرفته باید چیزی از ذکرهای واجب را نخواند.
- کسی که ایستاده نماز می‌خواند، نمیتواند به کسی که نشسته یا خوابیده نماز می‌خواند اقتدا کند. و کسی که نشسته نماز می‌خواند، نمیتواند به کسی که خوابیده نماز می‌خواند اقتدا نماید.
- کسی که میتواند درست بایستد اگر پاها را خیلی گشاد بگذارد که ایستادن بر او صدق نکند نمازش باطل است.
- اگر انسان احتمال بدهد که آخر وقت میتواند ایستاده نماز بخواند، بهتر است نماز را تأخیر بیندازد. پس اگر نتوانست بایستد در آخر وقت مطابق وظیفه‌اش نماز را به‌جا آورد، و درصورتی که اول وقت نماز را خوند و در آخر وقت قدرت بر ایستادن حاصل نموده، باید نماز را دوباره به‌جا آورد.
- کسی که نشسته نماز می‌خواند، اگر بعد از خواندن حمد و سوره بتواند بایستد، و رکوع را ایستاده به‌جا آورد، باید بایستد و از حال ایستاده به رکوع رود، و اگرنتواند، باید رکوع را هم نشسته به‌جا آورد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] کسی که میتواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد میتواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که میتواند بایستد، اگر بترسد که به واسطه‌ی ایستادن مریض شود، یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله بهجت] کسی که میتواند بایستد، اگر بترسد که به‌سبب ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که میتواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که میتواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن، مریض شود یا ضرری به بدن او برسد، میتواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، میتواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله سیستانی] کسی که میتواند بایستد ، اگر بترسد که بواسطه ایستادن ، مریض شود یا ضرری به او برسد ، میتواند نشسته نماز بخواند ، و اگر از نشستن هم بترسد ، میتواند خوابیده نماز بخواند .
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میتواند بایستد، اگر بترسد که به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد، باید نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن نیز بترسد، باید خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که می تواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن، مریض شود یا ضرری به او برسد، می تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد، می تواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که می تواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن مریض شود یا ضرری به او برسد می تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد می تواند خوابیده نماز بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که می تواند بایستد اگر بترسد که به واسطه ایستادن؛ مریض شود یا ضرری به او برسد؛ می تواند نشسته نماز بخواند و اگر از نشستن هم بترسد؛ می تواند خوابیده نماز بخواند.