رطوبت
رطوبت به معنای تری و مقابل خشکی می‌باشد. از آن در بابهای طهارت، صلات، صوم، زکات و تجارت سخن گفته‌اند.
اگر در ملاقات یا در رطوبت داشتن شک کند، آن چیز نجس نمی شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا شرط ملاقات با حضرت، علم و تقواست، یا مصلحت و زمان و مکان؟
- یونیت دندان پزشکی معمولا متّصل به آب شهر است. با توجّه به این مطلب، ترشّحاتی که به هنگام ترمیم دندان از دهان خارج می شود، و غالباً با آب دهان، و موادّ مخصوص دندان پزشکی، و بخار و قطرات خون ملاقات کرده، و به بدن و لباس می ریزد، پاک است، یا نجس؟
- لطفا بفرمایید اگر در خارج شدن ادرار و مدفوع شک داشته باشیم آیا بدن و لباسمان نجس می شود؟ اگر شک و گمان قوی باشد چطور؟ یعنی نتوانیم تشخیص دهیم که مثلا ادرار خارج شده است یا نه؟ مثلا من همیشه بعد از خارج شدن بول استبراء نیز می کنم ولی بعد از آن احساس می کنم که ادرار خارج می شود ولی مطمئن نیستم؟آیا در این صورت من نجس می شوم؟
- آیا به دلیل رفاقت و آشنایی، یا موقعیّت اجتماعی، ملاقات پزشک خارج از نوبت و بدون در نظر گرفتن حقّ دیگران جایز است؟
- در مورد درختانی که احتیاج به آبیاری ندارند و از آب باران یا رطوبت زمین استفاده می‌کنند، آیا معامله مساقات صحیح است؟
- هنگامی که انسان خواب می بیند آیا روح از جسم جدا می شود؟ و آیا وقتی شخص دیگر را خواب می بیند، روح او با روح آن شخص ملاقات می کند؟
- آیا محمول نجس (همراه داشتن دستمال نجس، و امثال آن) در طواف و نماز طواف جایز است؟
- کوزه ای که از گل نجس ساخته شده، یا آب نجس در آن فرو رفته را چگونه باید پاک کنیم؟
- دستور معظّم له در مورد شک در اعمال حج چیست؟
- شک در اعمال حج یا عمره چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] فرشی یا زمینی است، که یک قسمت آن، قطعاً نجس است مثل کف اتاق، آیا اگر با رطوبت، ملاقاتی با یک قسمت آن واقع شود اجتناب لازم است و باید موضع ملاقات را تطهیر کرد؟ یا خیر، البته موضع نجس مشخّص نیست؟
- [سایر] واسطه ی نجاسات اگر عین نجاسات هم در واسطه ی سوم باشد باز آن واسطه چیزی را با ملاقات خود نجس می کند یا نه؟ توضیح دهید.
- [سایر] آیا چیزی که بر اثر ملاقات با نجس، متنجس شده است،مثل عین نجاست است؟ و آیا این مسئله میان فقهاء مورد اتفاق است.
- [سایر] واسطه نجاسات که در رساله آیت الله خامنهای آمده، اگر عین نجاسات هم در واسطه سوم باشد باز آن واسطه چیزی را با ملاقات خود نجس می کند یا نه؟ توضیح دهید.
- [آیت الله خامنه ای] اگر بعضی از قسمتهای فرش نجس باشد و انسان دقیقاً محل آنها را نداند آیا اگر شیئ خیسی با آن فرش ملاقات کند میتواند بگوید آن شیئ نجس نشده است؟ چون محل دقیق نجاست فرش را نمیدانسته است؟
- [آیت الله خوئی] دو نوع نجاسات هست، یک نوع نجاسات، مانند بول و غائط، که هر چه با آن ملاقات نمود نجس می‌شود، و نوع دیگر از نجاسات مثل جنب که نجس نمیکند چیزی را که با او ملاقات کند و به غسل نمودن نجاست آن زائل می‌شود، آیا نجاسات میت از کدام نوع از این دو نوع نجاسات است؟ و اگر مس نمود انسان، مردهای را بعد از سرد شدن و قبل از غسل دادن او، سپس همین انسان، مصافحه نماید با انسانی دیگر، آیا دست آن انسان دیگر نجس می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] زمین یا چیزی که رطوبت مختصری روی آن وجود دارد، آیا به واسطه نجس شدن بخشی از آن، نجاست به جاهای دیگر هم سرایت میکند؟
- [سایر] اگر بدن انسان نجس باشد و به واسطه عرق کردن و یا رطوبت دیگر، رطوبت از دو عدد لباس زیر و رو رد شده و به مبل یا چیز دیگری سرایت کند، آیا مبل نجس می‌شود و یا حکم دو واسطه دارد و نجس نیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر مواد غذایی خیس خورده مثل برنج نجس شود، آیا با ملاقات با آب کر پاک می شود، یا نفوذ آب به داخل برنج لازم است؟
- [آیت الله سبحانی] دستشویی در مجاورت اطاق قرار دارد، اکنون متوجه شده ایم که رطوبت دستشویی (توالت) تدریجاً در دیوار اطاق نفوذ کرده، در صورتی که ترشح نداشته باشد با بودن رطوبت صرف می شود نجس تلقّی کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- چیزی که نجس شده مثلاً دستی که با بول ملاقات کرده، اگر با رطوبت با چیز پاکی ملاقات کند آن هم نجس می شود.
- هرگاه نجس بودن چیزی را فراموش کند و بدن یا لباسش با رطوبت به آن ملاقات کند و نماز بخواند بعد یادش بیاید نماز او صحیح است، ولی اگر بدنش با رطوبت به چیزی که نجس بودن آن را فراموش کرده ملاقات کند و بدون آن که خود را آب بکشد، غسل کند، غسل و نمازش باطل است.
- زمین یا پارچه و مانند آن اگر رطوبت داشته باشد و چیز نجسی به آن برسد همان قسمت نجس می شود و بقیه پاک است، مگر این که رطوبت بقدری زیاد باشد که از جایی به جای دیگر سرایت کند. همچنین خیار و خربزه و ماست و امثال آنها اگر رطوبت زیاد و مسری نداشته باشد، همان محل ملاقات نجس می شود.
- هرگاه چیز پاکی با چیز نجسی ملاقات کند و یکی از آن دو رطوبت داشته باشد نجس می شود، اما اگر هر دو خشک باشند یا رطوبت بقدری کم باشد که سرایت نکند، پاک است (مگر در ملاقات چیزی با مرده انسان پیش از غسل دادن که احتیاط واجب اجتناب است، هرچند خشک باشد).
- هرگاه گرد و غبار نجس روی بدن یا لباس و فرش و مانند آن بنشیند هردو خشک باشد نجس نمی شود کافی است آن را تکان دهند، همچنین اگر رطوبت غیرمسری داشته باشد، اما اگر یکی از آنها تر باشد نجس می شود و اگر در نجاست گرد و غبار یا رطوبت محل شک داشته باشد، آن هم پاک است.
- آب جاری با ملاقات نجاست نجس نمی شود، هرچند کمتر از کر باشد، مگر این که بو، یا رنگ، یا طعم نجاست به خود گیرد.
- 30 آب مضاف اگر بقدری زیاد باشد که افتادن نجاست در یک سوی آن عرفاً سبب سرایت به سوی دیگر نشود (مانند یک حوض بزرگ از آب مضاف) تمام آن با ملاقات نجاست، نجس نمی شود.
- هرگاه چیزی مانند سوزن در داخل بدن با نجاستی مانند خون ملاقات کند نجس نمی شود مشروط بر آن که موقع بیرون آمدن، آلوده به خون نباشد. همچنین آب دهان و بینی هرگاه در داخل دهان و بینی با خون ملاقات کند نجس نمی¬شود.
- هرگاه چیزی پاک بوده شک دارد نجس شده است یا نه، پاک است و اگر چیزی قبلاً نجس بوده شک دارد پاک شده یا نه، نجس است.
- هرگاه چیزی پاک بوده شک دارد نجس شده است یا نه، پاک است و اگر چیزی قبلاً نجس بوده شک دارد پاک شده یا نه، نجس است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر گرد و خاک نجس به لباس و فرش خشک و مانند اینها بنشیند چنانچه طوری انها را تکان دهند که گرد و خاک نجس از انها بریزد و چیزی با رطوبت با انها ملاقات کند نجس نمی شود
- [آیت الله خوئی] اگر چیز پاک به چیز نجس برسد و هر دو یا یکی از آنها به طوری تر باشد که تری یکی به دیگری برسد، چیز پاک نیز نجس می‌شود، و همچنین اگر به چیز سومی با همان رطوبت برسد نجسش میکند، و مشهور فرمودهاند که متنجس به طور مطلق منجس است، ولی این حکم در غیر واسطة اول محل اشکال است، اگرچه بنابر احتیاط واجب اجتناب از او لازم است (مثال) درصورتی که دست راست به بول متنجس شود، آنگاه آن دست با رطوبت با دست چپ ملاقات کند این ملاقات موجب نجاست دست چپ خواهد بود، و اگر دست چپ بعد از خشکیدن با آب قلیل ملاقات کند آب نیز نجس می‌شود، ولی اگر با چیز دیگری با رطوبت ملاقات کند نجاست آن چیز محل اشکال است، و احتیاط واجب در اجتناب از آن است، و اگر تری به قدری کم باشد که به دیگری نرسد، چیزی که پاک بوده نجس نمیشود، اگرچه به عین نجس برسد.
- [آیت الله سیستانی] اگر چیز پاک به چیز نجس برسد ، و هر دو یا یکی از آنها به طوری تر باشد که تری یکی به دیگری برسد ، چیز پاک نیز نجس می‌شود ، ولی با تعدد واسطه نجس نمیشود . مثال : در صورتی که دست راست به بول متنجّس شود ، آنگاه آن دست با رطوبت جدیدی با دست چپ ملاقات کند ، این ملاقات موجب نجاست دست چپ خواهد بود ، و اگر دست چپ بعد از خشک شدن با لباس مرطوب مثلاً ملاقات کند لباس نیز نجس می‌شود ، ولی اگر آن لباس با چیز دیگری با رطوبت ملاقات کند حکم به نجاست آن چیز نمیشود . و اگر تری به قدری کم باشد که به دیگری نرسد ، چیزی که پاک بوده نجس نمیشود اگر چه به عین نجس برسد .
- [آیت الله سیستانی] دو چیزی که انسان نمیداند کدام پاک و کدام نجس است ، اگر چیز پاکی با رطوبت بعداً به یکی از آنها برسد اجتناب از آن لازم نیست ، مگر در بعضی از موارد مثل آنکه حالت سابقه در هر دو نجاست باشد ، و یا آنکه با طرف دیگر هم ، چیز پاک دیگری با رطوبت ملاقات کند .
- [آیت الله مظاهری] اگر گرد و خاک نجس به لباس و فرش و مانند اینها بنشیند چنانچه طوری آنها را تکان دهند که گرد و خاک نجس از آنها بریزد پاک میگردد و اگر چیزی با رطوبت با آنها ملاقات کند نجس نمیشود. 10 - استبراء حیوان نجاست خوار:
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چیز پاکی به چیز نجس برسد و انسان شک کند که هر دو یا یکی از آنها تر بوده یا نه؛ آن چیز پاک؛ نجس نمی شود مگر حالت سابقه چیز پاک رطوبت مسریه باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چیز پاک به چیز نجس برسد و هر دو یا یکی از آنها به طوری تر باشد که تری یکی به دیگری برسد؛ چیز پاک نجس می شود و همچنین اگر به چیز سومی با همان رطوبت برسد؛ نجسش می کند و مشهور فرموده اند که متنجس به طور مطلق منجس است؛ ولی این حکم در غیر واسطه اول محل اشکال است و احتیاط واجب در اجتناب از او است (مثال) در صورتی که دست راست به بول متنجس شود آن گاه آن دست با رطوبت دیگری دست چپ را ملاقات کند این ملاقات موجب نجاست دست چپ خواهد بود و اگر دست چپ بعد از خشکیدن با آب قلیل یا سایر مایعات ملاقات کند؛ آن نیز نجس می شود؛ ولی اگر با چیز دیگری با رطوبت دیگری ملاقات کند؛ نجاست آن چیز معلوم نیست اگرچه احتیاط واجب اجتناب از آن است و اگر تری به قدری کم باشد که به دیگری نرسد؛ چیزی که پاک بوده نجس نمی شود اگرچه به عین نجس برسد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر آفتاب به زمین نجس بتابد سپس انسان شک کند که زمین هنگام تابیدن آفتاب مرطوب بوده یا نه یا رطوبت آن به واسطه آفتاب خشک شده یا نه و همچنین اگر شک کند که پیش از تابش آفتاب، عین نجاست از آن برطرف شده یا نه یا شک کند که چیزی مانع تابش آفتاب بوده یا نه، آن زمین پاک نمیشود.
- [آیت الله بهجت] اگر لباسهای کوچک نمازگزار مثل عرقچین و جوراب، که نمیشود با آنها عورت را پوشانید، نجس باشد، چنانچه از مردار و حیوان نجسالعین درست نشده باشد، نماز با آن صحیح است و بنابر احتیاط باید از سایر حیوانات حرامگوشت نیز درست نشده باشد و یا با رطوبت با آنها ملاقات نکرده باشد. و اگر با انگشتر نجس نماز بخواند اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چیز پاکی به چیز نجس برسد و انسان شک کند که هر دو یا یکی از آنها تر بوده یا نه و یا شک کند که رطوبت یکی از آنها به دیگری سرایت کرده یا نه، آن چیز پاک، نجس نمیشود.