حلال و حرام
براساس فرمایش امام موسی کاظم (علیهالسلام) كسى كه در پى روزى حلال براى خود و خانوادهاش باشد، همانند كسى است كه در راه خدا جهاد كند.
جایز نیست چیزی که فایده حلال و حرام هر دو دارد به قصد فایده حرام عاریه بدهند.
عنوان مسئله:
جایز نیست چیزی که فایده حلال و حرام هر دو دارد به قصد فایده حرام عاریه بدهند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا جایز است ماهی های حرام را به کفّار بفروشند و پول حاصل آن را مصرف کنند یا به حکومت اسلامی بدهند؟
- آیا عاریه دادن حیوانات برای استفاده از نمائات و منافع مشروع آن جایز است؟
- اجزا حرام حیوانات حلال گوشت کدام قسمت هاست؟
- اگر مالی را که عاریه گرفته به دیگری عاریه دهد،در صورتی که عاریه کننده اول بمیرد آیا عاریه همچنان صحیح است؟
- آیا اجاره دادن پروانه کسب به شخص دیگری شرعا حلال است یا حرام ؟
- می خواستم بدانم آیا خوردن گوشت پرنده ای به نام دارکوب حلال است یا حرام؟
- مال حلال مخلوط به حرام در چه صورتی باید دو بار تخمیس شود؟
- آیا برای عاریه دادن باید شرایط خاصی در فرد عاریه دهنده باشد؟
- اگر عاریه دهنده و عاریه گیرنده در برگرداندن مال اختلاف نمایند حق با کدامیک می باشد؟
- آیا می توان مالی که عاریه گرفته شده را به دیگری عاریه داد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] بازیابی عکس و فیلم مبتذل و حرام، جایز است؟ و آیا درآمد حاصل از آن حلال است؟
- [آیت الله بهجت] آیا جایز است ماهی های حرام را به کفّار بفروشند و پول حاصل از آن را مصرف کنند یا به حکومت اسلامی بدهند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا عقد عاریه که جایز است ما می¬توانیم آن را لازم کنیم؟ آیا ما عاریه لازم یا دائمی هم داریم و اگر داریم ماهیت آن چیست؟
- [آیت الله بهجت] رادیو و تلویزیون دارای منافع حلال و حرام می باشد. آیا خرید و فروش و انتفاع بردن از آن ها، جایز است؟
- [سایر] فلسفه حرمت بازی با شطرنج یا پاسور چیست؟ طبق نظر برخی از فقها این کار جایز است؛ پس چگونه چیزی که حرام بوده، اینک حلال شده است؟ مگر احکام دین ثابت نیست؟
- [آیت الله سبحانی] در شرکتی مشغول به کار هستم متاًسفانه در شرکت برخی معاملات حرام و قرض ربوی انجام می شود، آیا همکاری بنده در این امور جایز است و آیا حقوقی که دریافت می کنم حلال است یا حرام؟
- [آیت الله خامنه ای] فروش و صادرات آبزیان حرام گوشت یا حلال گوشتی که در آب مرده به کسانی که در دین و مذهبشان خوردن آن ها را جایز می دانند، جایز است؟ اگر جهت امری غیر از خوردن فروخته شود چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا جایز است مردی غنای زن اجنبیه را به قصد لذت بردن از حلال خود گوش کند؟ آیا غنای زن برای شوهر و برعکس جایز است؟ و آیا این گفته صحیح است که شارع مقدس غنا را به علت ملازمت آن با مجالس لهو و لعب و عدم انفکاک از آن دو حرام کرده و تحریم غنا ناشی از تحریم آن مجالس است؟
- [سایر] چه ضرورت و فائده ای دارد که مردم رای بدهند و رئیس جمهور انتخاب کنند.انتخاب مردم چقدر می تواند در اداره کشور اثرگذار باشد؟
- [سایر] چه ضرورت و فائده ای دارد که مردم رای بدهند و رئیس جمهور انتخاب کنند.انتخاب مردم چقدر می تواند در اداره کشور اثرگذار باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه عاریه دهنده بمیرد باید چیزی را که عاریه شده به ورثه او بدهند و اگر عاریه دهنده دیوانه شود باید آن را به ولی او داد.
- جایز است در موارد ضرورت نطفه¬ی مرد را با وسایلی گرفته و در رحم همسرش وارد کنند، لکن باید مقدّمات آن مشروع و حلال باشد و از مقدّمات حرام پرهیز شود.
- هرگاه کسی با زنی که شوهر ندارد و در عده کسی نیست زنا کند جایز است او را بعداً به عقد خود درآورد و اگر بچه ای از آنان متولد شود و ندانند از نطفه حلال است یا حرام آن بچه حلال زاده است.
- اگر حیوان حلال گوشتی را با شرایطی که بعداً گفته می شود سر ببرند خوردن گوشت آن حلال است، خواه اهلی باشد یا وحشی، مگر حیوانی که انسانی با آن وطی و نزدیکی کرده که گوشت آن و حتی گوشت بچه آن حرام است و همچنین حیوانی که نجاستخوار شده، مگر این که با دستوری که در شرع معین گردیده، آن را غذای پاک بدهند و پاک کنند.
- اگر حیوان حلال گوشتی را با شرایطی که بعداً گفته می شود سر ببرند خوردن گوشت آن حلال است، خواه اهلی باشد یا وحشی، مگر حیوانی که انسانی با آن وطی و نزدیکی کرده که گوشت آن و حتی گوشت بچه آن حرام است و همچنین حیوانی که نجاستخوار شده، مگر این که با دستوری که در شرع معین گردیده، آن را غذای پاک بدهند و پاک کنند.
- هرگاه چیزی را که عاریه کرده با اجازه صاحب آن به دیگری عاریه دهد، چنانچه عاریه کننده اول بمیرد یا دیوانه شود و صاحب اصلی زنده باشد عاریه دوم باطل نمی شود.
- خرید و فروش رادیو و تلویزیون و سایر وسایلی که دارای منافع مباح و مشروع قابل ملاحظه است، جایز است، ولی هرگاه چیزی را که منافع حلال دارد به کسی بفروشند که آن را قطعاً در حرام مصرف می کند (مثلاً انگور را به کارخانه شراب سازی بفروشند)، معامله¬ی آن حرام است.
- فضله و بول پرندگان حلال گوشت و حرام گوشت نجس نیست، ولی احتیاط مستحب پرهیز از حرام گوشت است مخصوصاً از بول خفاش.
- ماهی حلال آن ماهی است که فلس داشته باشد، خواه فلس آن کم باشد یا زیاد، کوچک باشد یا درشت، حتی ماهیانی که فلس آنها سست است و در دام می ریزد حلال است، ولی فلسهای ذره بینی و مانند آن، که مردم به آن فلس نمی گویند فایده ای ندارد.
- هرگاه کسی مخارج عیالاتش را از مال حرام بدهد واجب است فطره آنها را از مال حلال بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] اگر ظرف طلا و نقره را برای زینت اطاق عاریه بدهند اشکال ندارد ولی اگر برای استفاده حرام بدهند باطل است.
- [امام خمینی] اگر ظرف طلا و نقره را برای زینت اطاق عاریه بدهند اشکال ندارد، ولی اگر برای استفاده حرام بدهند باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] عاریه دادن چیزی که استفاده حلال ندارد، مثل آلات لهو و قمار و همچنین عاریه دادن چیزی که هم استفاده حلال و هم استفاده حرام دارد برای استفاده حرام باطل است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] عاریه دادن چیزی که استفاده حلال ندارد مثل آلات لهو و قمار باطل است و اما عاریه دادن چیزی که منفعت حلال دارد مثل عاریه دادن ظرف طلا و نقره به جهت زینت نمودن جایز است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر ظرف طلا و نقره را برای استفاده حرام عاریه بدهند، باطل است و بنابر احتیاط واجب عاریه دادن آنها برای زینت اتاق نیز اشکال دارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] عاریه دادن چیزی برای استفاده حرام از آن جایز نیست بنابراین عاریه دادن انگشتر طلای مردانه به مرد جایز نیست. بلی اگر همین انگشتر را برای کاری غیر از زینت کردن مرد بگیرد مانعی ندارد.
- [آیت الله سیستانی] عاریه دادن چیزی که استفاده حلال ندارد مثل آلات لهو قمار ، یا ظرف طلا و نقره ، به جهت استعمال در خوردن و آشامیدن بلکه در مطلق استعمالات بنابر احتیاط لازم باطل است ، و امّا عاریه دادن به جهت زینت نمودن ، جایز است .
- [آیت الله خوئی] عاریه دادن چیزی که استفادة حلال ندارد مثل آلات لهو و قمار یا ظرف طلا و نقره به جهت استعمال باطل است و امّا عاریه دادن به جهت زینت نمودن جائز است اگرچه احتیاط در ترک است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگردیوانه و بچّه ، مال خود راعاریه بدهند صحیح نیست ، امّا اگر ولیّ بچّه بنابر مصلحت عاریه دهد و نیز بچّه با اذن ولیّ عاریه دهد ، اشکال ندارد .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر دیوانه و بچه و سفیه و مفلس مال خود را عاریه بدهند صحیح نیست، اما اگر ولیّ مصلحت بداند مال کسی را که بر او ولایت دارد عاریه دهد چنانچه این کار مصلحت آنها باشد اشکال ندارد و همچنین جایز است خود بچّه با اجازه ولیّ مال خود را در موردیکه مصلحت او باشد عاریه دهد و نیز مفلّس با اذن غرماء (طلبکاران) می تواند مالش را عاریه بدهد.