دیوانه
دیوانگی: نوعی بیماری روانی، که فرد مبتلا به آن، قادر به کنترل اعمال خود نیست. از آن در بسیاری از بابها؛ اعم از عبادات، عقود، ایقاعات و احکام سخن گفتهاند.
هرگاه عاریه دهنده بمیرد باید چیزی را که عاریه شده به ورثه او بدهند و اگر عاریه دهنده دیوانه شود باید آن را به ولی او داد.
عنوان مسئله:
هرگاه عاریه دهنده بمیرد باید چیزی را که عاریه شده به ورثه او بدهند و اگر عاریه دهنده دیوانه شود باید آن را به ولی او داد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا برای عاریه دادن باید شرایط خاصی در فرد عاریه دهنده باشد؟
- اگر عاریه دهنده و عاریه گیرنده در برگرداندن مال اختلاف نمایند حق با کدامیک می باشد؟
- آیا اگر مالی نجسی را عاریه می دهد باید عاریه دهنده را از نجاست آن مطلع نماید؟
- آیا عاریه دهنده یا عاریه گیرنده می تواند هر زمانی که اراده کردند مال را پس بگیرد یا بازگرداند؟
- اگر مالی را که عاریه گرفته به دیگری عاریه دهد،در صورتی که عاریه کننده اول بمیرد آیا عاریه همچنان صحیح است؟
- هرگاه عاریه گیرنده بفهمد مالی را که عاریه گرفته غصبی است تکلیفش چیست؟
- آیا رهن گذاشتن مال عاریه توسّط عاریه گیرنده بدون اذن عاریه دهنده یا عدم اذن او بعد از اطّلاع، صحیح است یا باطل؟
- کسی دو نفر را وصی قرار دهد چنانچه یکی از آن دو بمیرد یا دیوانه یا کافر شود وظیفه چیست؟
- آیا اگر یکی از شریک ها بمیرد یا دیوانه یا سفیه شود، شریک های دیگر می توانند در مال شرکت تصرّف کنند؟
- هرگاه پس از صدور حکم موت شخص مفقودالاثر و تقسیم ترکه بین ورثه، مفقودالاثر پیدا شود تکلیف ورثه نسبت به عین مال و منافع مستوفات و منافع غیر مستوفات چیست؟ و اموالی که در مدّت تصرّف از بین رفته است چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شخصی نذر کند که مقدار معینی صدقه بدهد، چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد تکلیف ورثه چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا ورثه می تواند پول (قیمت هوایی و درخت) سهم الارث زوجه را بدون رضایت زوجه به او بدهند.
- [آیت الله خامنه ای] زنی پولی معادل یک سوم قیمت خانه ای که می خواهد بخرد قرض کرد و با وام دهنده قرار گذاشت که آن را بعد از بهبود وضعیت مالی اش به او برگرداند و در همان زمان پسر او چکی به مبلغ قرض به عنوان تضمین به او داد و اکنون بعد از گذشت چهار سال از فوت طرفین، ورثه آنان قصد حل و فصل مسأله را دارند، آیا ورثه آن زن باید یک سوم خانه را که با پول قرضی خریداری شده است به ورثه آن شخص بدهند یا آنکه پرداخت مبلغ چک به آنان کفایت می کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر شخصی مصرفی را معین کند که از ثلث مالش بیشتر باشد و پیش از مردن او ورثه اجازه بدهند که وصیت عملی شود، آیا بعد از مردن ورثه می‌توانند از اذن خود برگردند؟
- [آیت الله بهجت] شخص متوفّی پنجاه سال پیش وصیت کرده که مبلغ معینی را بابت زکات بدهند ولی ورثه عمل نکرده اند. حال که می خواهند عمل کنند، همان مبلغ را بدهند یا ارزش امروزی آن را حساب کنند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر زارع یا دامدار، قبل یا بعد از زمان وجوب زکات و قبل از پرداخت آن بمیرد، تکلیف ورثه او درباره پرداخت زکات چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] هرگاه مهریه زنی غیر از وجه نقد باشد همانند سفر حجّ، تعلیم قرآن یا کتابت و (. و قبل از رفتن به حجّ یا تعلیم بمیرد بفرمائید : الف - آیا این حقّ به ورثه مشارالیها منتقل و توسط آنها قابل مطالبه می‌باشد؟ ب - آیا می‌توان بین سفر حجّ یا تعلیم در دو فرض قیام و عدم قیام به شخص تفاوتی قائل شد؟ (مثلاگفته باشد من تو را به حجّ می‌برم یا تعلیم می‌کنم یا اینکه هزینه حجّ یا تعلیم تو را می‌پردازم) ج - در صورت انتقال به ورثه نحوه استیفاء چگونه است؟(مثلادر حجّ آیا باید فقط حجّ نیابتی انجام داد یا اینکه ورثه می‌توانند ما به الازاء مالی حجّ را مطابق سهم الارث خود تقاضا کنند) د - بطور کلّی هرگاه مهریه از جمله امور غیر مالی باشد آیا قابلیّت انتقال به ورثه را دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی فوت کرده و پدر او خواستار استرداد جهیزیه شده و ادعا می کند چون ازدواج دوّم دخترش بوده و احتمال بروز اختلاف می داده هنگام انتقال جهیزیه به منزل داماد قصد هبه و تملیک نداشته بلکه قصد عاریه کرده است و با فوت دختر عاریه فسخ شده و جهیزیه باید به عاریه دهنده برگردد و از طرفی شوهر دختر ادّعا می کند که جهیزیه به عنوان تملیک دختر بوده و جزء ترکه او محسوب می شود. لطفاً بیان فرمایید حق با کدام است. لازم به ذکر است که در جلسه ای که بعنوان سازش بین طرفین برقرار شده، پدر دختر اقرار کتبی کرده که جهیزیه جزء ترکه دختر بوده و شوهر دختر بعنوان یکی از ورثه او می باشد آیا این اقرار کتبی در فصل خصومت کفایت می کند؟
- [آیت الله بروجردی] هرگاه شخصی حج بر او مستقر شده باشد و نرفته باشد و بمیرد، آیا از میقات باید برای او استنابه کنند یا از بلد؟
- [آیت الله نوری همدانی] هرگاه یکی از زن و شوهر قبل از آمیزش و قبل از دخول بمیرد، آیا تمام مهر را باید به زن داد یا نصف را؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه چیزی را که عاریه کرده با اجازه صاحب آن به دیگری عاریه دهد، چنانچه عاریه کننده اول بمیرد یا دیوانه شود و صاحب اصلی زنده باشد عاریه دوم باطل نمی شود.
- هرگاه یکی از شریک ها بمیرد یا دیوانه یا سفیه شود شریک های دیگر نمی توانند در مال شرکت تصرف کنند، ولی بیهوشی موقت تأثیری ندارد.
- هرگاه امانتدار بمیرد، یا دیوانه شود، وارث یا ولی او باید هر چه زودتر به صاحب مال اطلاع دهد، یا امانت را به او برساند.
- هرگاه نذر کند به فقیر معینی صدقه دهد نمی تواند آن را به دیگری دهد و اگر آن فقیر بمیرد بنابر احتیاط به ورثه او بدهد.
- هرگاه نذر کند مقدار معینی را صدقه دهد، چنانچه پیش از دادن صدقه بمیرد باید آن مقدار را از مال او صدقه بدهند.
- هرگاه چیزی را که به عاریت گرفته تلف شود ضامن نیست، مگر این که در حفظ آن کوتاهی کرده باشد. همچنین اگر عاریه دهنده شرط ضمان کرده باشد، یا چیزی را که عاریه کرده طلا و نقره یا زینت آلات ساخته شده از آنها باشد، در این دو صورت نیز اگر تلف شود باید عوض آن را بدهد.
- هرگاه بعداً معلوم شود چیزی را که عاریه کرده غصبی است باید آن را به صاحبش برساند و اگر صاحبش را نمی شناسد مطابق دستور مجهول المالک عمل کند و در هر حال نمی تواند آن را به عاریه دهنده بازگرداند.
- هرگاه بعضی از ورثه میت، صغیر یا دیوانه یا غایب باشند تصرف در ملک آنها و نماز در آن حرام است، ولی تصرفات جزیی که برای برداشتن میت معمول است اشکال ندارد.
- اگر بعد از قرارداد، صاحب زمین یا زارع بمیرد مزارعه به هم نمی خورد و ورثه آنها به جای آنان خواهند بود، ولی اگر زارع بمیرد و شرط کرده باشند که شخصاً زراعت کند مزارعه به هم می خورد و اگر زراعت نمایان شده باشد باید سهم او را به ورثه اش بدهند، ولی ورثه نمی توانند صاحب زمین را مجبور کنند که زراعت در زمین باقی بماند، مگر این که چیدن آن موجب ضرر و زیان آنها شود.
- هرگاه ظرف نجسی را برای استعمال خوردن و آشامیدن عاریه دهد، احتیاط واجب آن است که نجس بودن آن را به کسی که عاریه می دهد بگوید، همچنین اگر لباسی را برای نماز عاریه دهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر عاریه دهنده بمیرد، عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه گرفته به ورثه او بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر عاریه دهنده بمیرد، عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه کرده به ورثه او بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر عاریه دهنده بمیرد، عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه کرده به ورثه او بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر عاریه دهنده بمیرد، عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه کرده به ورثه او بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر عاریه دهنده بمیرد ، عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه کرده به ورثة او بدهد .
- [آیت الله سبحانی] اگر عاریه دهنده بمیرد، عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه کرده به ورثه او بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر عاریه دهنده بمیرد؛ عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه کرده به ورثه او بدهد.
- [امام خمینی] اگر عاریه دهنده بمیرد، عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه کرده به ورثه او بدهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر عاریه دهنده بمیرد، عاریه گیرنده باید چیزی را که عاریه کرده به ورثه‌ی او بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر عاریه دهنده بمیرد عاریه گیرنده وظیفه اش همان است که در مساله گذشت