ضرر
ضرر، مقابل نفع عبارت است از ورود نقصان در مال ، جان و آبرو ؛ واژه ضرر درباره آبرو کمتر به کار رفته است. [۱] [۲]
هرگاه وضو بگیرد بعد بفهمد آب برای او ضرر داشته، وضوی او صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی سرایدار یکی از اماکن دولتی است؛ اگر از اطرافیان این شخص به عنوان میهمان به منزلشان برود و از آب آن اداره برای وضو استفاده کند، آیا وضوی او صحیح است؟
- اگر کسی استفاده از آب و خاک (جهت وضو و تیمم) برایش ضرر داشته باشد وظیفه اش چیست؟
- اگر کسی بداند که آب برای او ضرر دارد و تیمم نماید و بعدا بفهمد که اشتباه کرده است تکلیفش چیست؟
- اگر شخصی به خاطر جراحی در صورت، هرگونه تماس آب و خاک با صورت او ضرر داشته باشد برای وضو و غسل چه وظیفه ای دارد؟
- آیا توصیه پزشک و پرستار مبنی بر ضرر داشتن روزه و یا حرکت اعضا و استعمال آب برای وضو و نماز به بیمار از نظر شرعی مجوّز محسوب می شود؟
- هرگاه عاریه گیرنده بفهمد مالی را که عاریه گرفته غصبی است تکلیفش چیست؟
- هرگاه بعد از تمام شدن مدّت اجاره یا در اثناء بفهمد اجاره باطل بوده، تکلیف چیست؟
- آیا غصبی بودن آب وضو یا ظرف آن و یا مکان وضو اشکالی به وضو می رساند؟
- اگر جزئی از ظرف آب وضو غصبی باشد آیا تأثیری در صحت وضو دارد؟
- وضو گرفتن با آب زمزم از محل شیر آب برای ادامه اعمال در مکه مکرمه چه حکمی دارد؟ در صورت ابطال وضو اعمالی که با آن وضو به دلیل ندانستن مسأله انجام داده شده چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] کسی که میداند آب برایش ضرر دارد، چنانچه وضو یا غسل انجام دهد، آیا وضو و غسلش صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در زمان وضو گرفتن دو نفر کنار هم باشند و آب وضوی شخص اوّل به دست شخص دوّم بریزد آیا وضوی شخص دوّم صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] جانبازی هستم که هنگام وضو، گاهی دستم به طرف بالا می رود و آب وضو در جهت مخالف حرکت می کند. آیا وضوی من صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] اگر وضو گرفتن فقط با آب آلوده وکثیف امکان داشته باشد آیا وضوی با این آب صحیح است یا باید تیمم بگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] وجود زخمی که آب برای آن ضرر ندارد، ولی خون آن هم بند نمیآید و در اعضای وضو واقع شده و در صورت گرفتن وضو به طور معمول باعث نجاست اعضای وضو می‌شود، آیا باعث وجوب تیمّم می‌شود یا راهی برای وضوی صحیح وجود دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که گمان میکرده آب برای عضو مجروح او ضرر دارد و به همین جهت وضوی جبیره‌ای گرفته است و بعدا متوجه شده که آب ضرری برای آن عضو نداشته، آیا وضویش صحیح است؟
- [سایر] 1. اگر بر دست مانعی باشد که قابل ازاله نباشد آیا باید وضو را به نیت وضوی جبیره ای بگیرد یا وضوی معمولی؟ 2. در فرض مذکور اگر به نیت وضوی معمولی وضو گرفت آیا صحیح است؟
- [آیت الله مظاهری] اگرکسی یقین داشت آب برایش ضرر ندارد و وضو گرفت و غسل کرد، ولی بعد فهمید آب برایش ضرر داشته، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی احتمال بسیار کمی بدهد که آب برایش ضرر داشته باشد یا اصلاً این احتمال را هم ندهد و وضو بگیرد و بعد از آن بفهمد که آب، ضرر زیادی برای او داشته است، آیا وضویش درست است یا نه؟
- [آیت الله بهجت] آیا وضو گرفتن در ایام عادت صحیح است و همان ارزش وضوی زمان عادی را دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که می داند آب برای او ضرر دارد هرگاه تیمّم کند و بعداً بفهمد آب برای او ضرر نداشته تیمّم او باطل است و اگر نماز با آن خوانده، بنابر احتیاط واجب اعاده کند؛ ولی اگر یقین داشت آب برای او ضرر ندارد و وضو گرفت و غسل کرد بعد فهمید آب برای او ضرر دارد، وضوی او صحیح است .
- هرگاه آب به مقدار کم برای او ضرر ندارد باید با همان مقدار وضو بگیرد، یا مثلاً اگر آب سرد ضرر دارد باید آب را گرم کند.
- هرگاه یقین دارد وقت، داخل شده و قصد وضوی واجب کند، بعد بفهمد وقت، داخل نشده بود، وضوی او صحیح است.
- هرگاه یکی از اعضای وضو قبلاً نجس بوده و بعد از وضو شک کند که آن را پیش از وضو آب کشیده یا نه، وضوی او صحیح است، ولی باید برای نماز آن را آب بکشد و اگر چیزی با آن ملاقات کرده تطهیر کند.
- کسی که وضو دارد و می داند اگر وضوی خود را باطل کند نمی تواند وضو بگیرد، چنانچه ضرر یا مشقت فوق العاده ای ندارد باید وضوی خود را برای نماز نگه دارد، حتی اگر احتمال قابل توجهی بدهد که آب برای وضو پیدا نخواهد کرد و یا این که قبل از وقت نماز وضو دارد و می داند بعداً دسترسی به آب ندارد، احتیاط واجب آن است که وضوی خود را نگه دارد.
- هرگاه در صورت یا دست‌ها بریدگی است که خون آن بند نمی آید و آب برای آن ضرر ندارد، باید در آب کر یا جاری فرو برد، یا زیر شیر آب بگیرد و قدری فشار دهد که خون بند بیاید و بعد به دستوری که قبلاً گفته شد وضوی ارتماسی بگیرد، اما اگر آب ضرر دارد باید به دستور وضوی جبیره که بعداً می آید، عمل کند.
- هرگاه آب دارد ولی می ترسد اگر وضو بگیرد بیمار شود یا بیماری او به طول انجامد، یا شدت کند، یا معالجه آن سخت شود، در تمام این موارد باید تیمم کند، ولی اگر مثلاً آب گرم برای او ضرر ندارد باید با آب گرم وضو بگیرد یا غسل کند و لازم نیست یقین به ضرر داشته باشد همین اندازه که خوف ضرر داشته باشد کافی است که وضو نگیرد و تیمم کند.
- هرگاه زن در جایی وضو بگیرد که نامحرم او را می بیند وضوی او باطل نیست، هرچند گناه کرده است.
- هرگاه در حوضی که مثلا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است وضو بگیرد اگر وضوی او تصرف در غصب محسوب شود اشکال دارد، همچنین اگر شیر آب یا قسمتی از لوله کشی غصبی باشد.
- هرگاه انسان وضو داشته و شک کند باطل شده یا نه، بنامی گذارد که وضوی او باقی است و بعکس اگر کسی وضو نداشته، شک دارد وضو گرفته یا نه، بنا می گذارد که وضو نگرفته است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد؛ مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند؛ نباید وضو بگیرد. ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد؛ اگرچه بعد بفهمد ضرر داشته ولی ضرر به حدی که شرعا حرام است نبوده باشد؛ وضوی او صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] کسی که میداند آب برایش ضرر ندارد، چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعد بفهمد که آب برای او ضرر داشته، وضو و غسل او صحیح است.
- [آیت الله سبحانی] کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد، مریض شود یا اگر آب را به مصرف وضو برساند سخت تشنه بماند، نباید وضو بگیرد، ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد، و بعد بفهمد ضرر داشته وضوی او صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] کسی که میترسد که اگر وضو بگیرد مریض شود، یا اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند، نباید وضو بگیرد، ولی اگر نداند که آب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد، اگر چه بعد بفهمد که ضرر داشته وضوی او صحیح است.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که می ترسد که اگر وضو بگیرد مریض شود نباید وضو بگیرد و کسی که می ترسد اگر اب را به مصرف وضو برساند تشنه می ماند چنانچه ان عطش موجب مرضی بشود نباید وضو بگیرد و اگر موجب مرضی نشود مخیر است که وضو بگیرد یا تیمم کند و اگر نداند که اب برای او ضرر دارد و وضو بگیرد اگر چه بعد بفهمد ضرر داشته ولی ضرر ضرر حرام نبوده وضوی او صحیح است
- [آیت الله سبحانی] اگر فراموش کند آب، غصبی است و با آن وضو بگیرد وضوی او صحیح است; و اگر خودش آب را غصب کرده باشد احتیاط آن است که وضو را اعاده کند. شرط چهارم هرگاه بخواهد وضوی ارتماسی بگیرد باید ظرف آب وضو مباح باشد، ولی اگر با دست از ظرف غصبی آب بردارد و وضو بگیرد، صحیح است.
- [آیت الله بهجت] کسی که میداند آب برایش ضرر ندارد، چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعد بفهمد که آب برای او ضرر داشته، وضو و غسل او صحیح است. 4 نیاز به آب برای حفظ جان:
- [آیت الله مظاهری] کسی که میداند آب برایش ضرر ندارد چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعد بفهمد که آب برای او ضرر داشته وضو و غسل او صحیح است، بلکه اگر در صورت علم به ضرر وضو بگیرد یا غسل کند وضو و غسلش صحیح است. سوّم - وقت برای وضو یا غسل نداشته باشد:
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که فکر میکند آب برایش ضرر ندارد، چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعد بفهمد که آب برای او ضرر داشته، وضو و غسل او صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که می داند آب برایش ضرر ندارد؛ چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعد بفهمد که آب برای او ضرر داشته وضو و غسل او صحیح است. چهارم از موارد تیمم: