احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
هنگامی که زن از حیض پاک شود باید برای انجام عبادات خود غسل کند و اگر دسترسی به آب ندارد تیمم نماید، دستور غسل حیض مثل غسل جنابت است و از وضو نیز کفایت می کند، ولی احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد (خواه پیش از غسل باشد یا بعد از غسل).
عنوان مسئله:
هنگامی که زن از حیض پاک شود باید برای انجام عبادات خود غسل کند و اگر دسترسی به آب ندارد تیمم نماید، دستور غسل حیض مثل غسل جنابت است و از وضو نیز کفایت می کند، ولی احتیاط مستحب آن است که وضو هم بگیرد (خواه پیش از غسل باشد یا بعد از غسل).
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مکلف تیمم بدل از غسل انجام دهد، آیا کفایت از وضو می کند؟
- اگر زنی در حال حیض فوت کند وظیفه درباره غسل او چیست؟ آیا باید در هنگام غسل میت، نیت غسل حیض هم کرد؟ اگر زن دفن شده باشد وظیفه چیست؟
- در صورتیکه فرد جنب به آب دسترسی داشته باشد لیکن بدلائلی (مثل در دسترس نبودن حمام) قادر به انجام غسل نباشد و از طرف دیگر امکان تیمم نیز برای وی میسر نباشد(مثلا در دسترس نبودن چیزی که تیمم با آن صحیح باشد) چگونه می تواند نماز را بجا آورد ؟ آیا می تواند وضو گرفته و نماز را ادا نماید؟
- خانمی که عادت ماهیانه اش تمام شده ، ولی وقت ندارد برای احرام غسل کند ؛ آیا می تواند با تیمم وارد مسجد شجره شود؟
- نسبت به این که زن می تواند طواف را مقدّم بدارد آیا صرف شک در وقوع طواف در ایّام حیض کفایت می کند یا این که باید احتمال قوی بدهد که عادت می شود؟
- نسبت به اینکه زن میتواند طواف را مقدّم بدارد آیا صرف شک در وقوع طواف در ایّام حیض کفایت میکند یا اینکه باید احتمال قوی بدهد که عادت می‌شود؟
- اگر آب برای کسی ضرر داشته می تواند به جای غسل جمعه یا غسل های مستحب دیگر تیمم کند؟
- شخص جنب وقتی چند نوبت آب برای غسل نداشته باشد و تیمم بدل از غسل کند آیا بعد از نوبت اول باید دوباره تیمم کند یا فقط باید وضو بگیرد؟
- اگر شخص بتواند وضو بگیرد یا غسل کند و نماز را بدون مستحبات (ماننداقامه و قنوت) قبل از اتمام وقت نماز به جا آورد،آیا باز هم می تواند بجهت تنگی وقت تیمم کند؟
- خانمی که عادت ماهانه وقتیّه و عددیّه داشته، و مثلا روز هفتم ماه پاک می شده، همان روز پاک می شود و پس از انجام غسل اعمال عمره اش را بجا می آورد. روز بعد لک می بیند، و دوباره غسل می کند و اعمالش را بجا می آورد. تا روز نهم که به سمت عرفات حرکت می کند پاک بوده، ولی روز یازدهم دوباره لک می بیند. آیا حجّش مبدّل به اِفراد شده است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به جای غسل و وضو، تیمّم کرده (مثل زن حائضی که از خون حیض پاک شده و آب برای غسل حیض و وضو ندارد) و قبل از خواندن نماز، مقداری آب به دست آورده که برای غسل تنها یا وضوی تنها کافی است، آیا لازم است که اقدام به غسل یا وضو کند یا تیمّم بدل از آنها کافی است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر زن در حال حیض، جنب یا در حال جنابت حایض شود، آیا بعد از پاک شدن از حیض هر دو غسل بر او واجب است؟ یا این که با حدوث جنابت در حال حیض، غسل جنابت بر او واجب نیست زیرا در موقع جنابت پاک نبوده است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی جنب بوده و قبل از غسل جنابت حیض شده آیا صحیح است که قبل از پاک شدن از حیض غسل جنابت کند و غسل‌های دیگر چطور؟
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی جنب بوده و قبل از غسل جنابت حیض شده آیا میتواند قبل از پاک شدن از حیض غسل جنابت کند؟
- [سایر] اگر زن برای انجام غسل خاصی (مانند جنابت، حیض و یا غسل جمعه) نیت کند و آن را به جا آورد، آیا از سایر غسلها کفایت میکند؟
- [آیت الله بهجت] آیا با غسل حیض همانند غسل جنابت می توان بدون وضو نماز خواند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] زن در حال حیض یا نفاس اگر غسل جنابت کند آیا رفع جنابت میکند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] زنی که در حال جنابت است، اگر قبل از غسل کردن حیض شود، آیا میتواند در حال حیض، غسل جنابت را انجام دهد و بعد از پاک شدن از حیض، فقط نیّت غسل حیض را بنماید یا باید صبر کند و بعد از پاکی از حیض، نیّت هر دو غسل را کند؟
- [آیت الله بهجت] در صورت جنابت و عدم دسترسی به آب، چند روز با تیمم بدل از غسل می توان نماز خواند؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا کسی که غسل جنابت یا حیض بر او واجب است میتواند با تیمم بدل از غسل به مسجد بیاید؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه به جای غسل تیمم کند لازم نیست وضو بگیرد، یا تیمم دیگری بدل از وضو کند، خواه غسل جنابت باشد یا غسل‌های دیگر، ولی احتیاط مستحب آن است که در غسل‌های دیگر وضو بگیرد یا اگر نمی تواند تیمم دیگری بدل از وضو کند.
- غسل مس میت مثل غسل جنابت است و کفایت از وضو نیز می کند، هرچند احتیاط مستحب آن است که وضو بگیرد.
- با هر غسلی می توان نماز خواند و وضو واجب نیست، خواه جنابت باشد یا غیر آن، واجب باشد یا مستحبّی که با دلیل معتبر ثابت شده است؛ ولی احتیاط مستحب آن است که در غیر غسل جنابت وضو بگیرد.
- چند غسل واجب، یا واجب و مستحب را می توان با یک نیت انجام داد، یعنی یک غسل کند به نیت جنابت و حیض و مس میت و غسل جمعه و مانند آن و از همه کفایت می کند.
- اگر شخص جنب عمداً تا صبح غسل نکند بنابر احتیاط واجب روزه اش باطل است ولی اگر توانایی برغسل ندارد یا وقت تنگ است تیمم نماید، اما اگر از روی عمد نباشد روزه اش صحیح است و زنی که از حیض یا نفاس پاک شده و تا اذان صبح غسل نکرده در حکم کسی است که باقی بر جنابت مانده است.
- هنگامی که زن از خون حیض پاک شود، طلاق او صحیح است و همسرش نیز می تواند با او نزدیکی کند، هر چند هنوز غسل نکرده باشد ولی احتیاط مستحب آن است که پیش از غسل از نزدیکی خود داری کند، ولی کارهای دیگری که در وقت حیض بر او حرام بوده، مانند توقف در مسجد و مس خط قرآن، تا غسل نکند بر او حلال نمی شود، بنابر احتیاط واجب.
- اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و در غسل کردن کوتاهی کند، بنابراحتیاط واجب روزه اش باطل است، ولی چنانچه کوتاهی نکند، مثلاً منتظر باشد که حمام باز شود یا آب حمام گرم شود و تا اذان غسل نکند در صورتی که تیمم کرده باشد روزه او صحیح است.
- در نماز میت، وضو و غسل یا تیمم و پاک بودن بدن و لباس شرط نیست; ولی احتیاط مستحب آن است که تمام اموری را که در نمازهای دیگر لازم است رعایت کنند.
- غسل میّت مثل غسل جنابت است و احتیاط مستحب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است غسل ارتماسی ندهند، ولی جایز است در غسل ترتیبی هر یک از سه قسمت بدن را به ترتیب در آب فرو برند. هرگاه زن حائض یا شخص جُنُب از دنیا برود همان غسل میّت برای او کافی است.
- غسل‌های واجب هفت غسل است: 1 غسل جنابت 2 غسل استحاضه 3 غسل حیض 4 غسل نفاس 5 غسل مس میت 6 غسل میت 7 غسل مستحبی که بواسطه نذر و قسم و مانند آن واجب شده است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] بعد از ان که زن از خون حیض پاک شد واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم به جا اورده شود غسل کند و دستور ان مثل غسل جنابت است و احتیاط مستحب ان است که پیش از غسل وضو هم بگیرد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] بعداز آن که زن ازخون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم بجا آورده شود، غسل کند. و دستور آن مثل غسل جنابت است ولی غسل حیض کفایت از وضو نمی کند، و برای نماز پیش از غسل یا بعد از آن باید وضو هم بگیرد و اگر پیش از غسل وضو بگیرد افضل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] بعد از آن که زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو و غسل یا تیمّم بجا آورده شود، غسل کند و دستور آن مثل غسل جنابت است ولی برای نماز بنابر احتیاط پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بعد از آن که زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و امور دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم به جا آورده شود غسل کند و دستور آن مثل غسل جنابت است و نیازی به وضو ندارد، ولی احتیاط مستحب آن است که پیش از غسل یا بعد از آن وضو بگیرد و بهتر آن است که پیش از غسل وضو بگیرد.
- [آیت الله بروجردی] بعد از آن که زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمّم به جا آورده شود، غسل کند و دستور آن مثل غسل جنابت است؛ ولی برای نماز باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است.
- [امام خمینی] بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم بجا آورده شود، غسل کند. و دستور آن مثل غسل جنابت است. ولی برای نماز باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد،و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است.
- [آیت الله بهجت] بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و روزه و عبادتهای دیگری که باید با طهارت (وضو یا غسل یا تیمم) بهجا آورده شود، غسل کند، و دستور آن مثل غسل جنابت است، ولی بنابر اظهر برای نماز باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد، و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد؛ واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم به جا آورده شود؛ غسل کند. و دستور آن مثل غسل جنابت است. و بهتر آن است که پیش از غسل یا بعد از غسل وضو هم بگیرد.
- [آیت الله نوری همدانی] بعد از آنکه زن از خون حیض پاک شد ، واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم بجا آورده شود غسل کند و دستور آن مثل غسل جنابت است و بهتر آن است که پیش از غسل، وضو بگیرد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بعد از آن که از خون حیض پاک شد، واجب است برای نماز و عبادت های دیگری که باید با وضو یا غسل یا تیمم به جا آورده شود، غسل کند. و دستور آن مثل غسل جنابت است ولی برای نماز باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد. و اگر پیش از غسل، وضو بگیرد بهتر است.