فراموشی
نسیان به معنای فراموشی است و در قرآن چندین بار به کار رفته است.
اگر انسان بداند که بواسطه مضمضه ، بی اختیار یا از روی فراموشی آب وارد گلویش می‌شود ، نباید مضمضه کند ، و اگر در این صورت مضمضه کرد ولی آب فرو نرفت بنابر احتیاط واجب قضا لازم است .
عنوان مسئله:
اگر انسان بداند که بواسطه مضمضه ، بی اختیار یا از روی فراموشی آب وارد گلویش می‌شود ، نباید مضمضه کند ، و اگر در این صورت مضمضه کرد ولی آب فرو نرفت بنابر احتیاط واجب قضا لازم است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر مردی بداند که زنی به بدن او نگاه می کند، در این حال بر مرد پوشاندن بدن واجب است یا بنابر احتیاط واجب است؟
- [سایر] حکم کشتن ماهی زنده بعد از صید در بیرون آب و خوردن آن و تکلیف میهمانانی که مرجع تقلید آنها گفته است بنابر احتیاط واجب باید از خوردن آن خودداری نمود؛ چیست؟
- [آیت الله خوئی] فرمودید بنابر احتیاط واجب وقف به حرکت و وصل به سکون در نماز ننمایند حالا اگر از روی عمد و عادت کسی این طور انجام داد خلاف احتیاط کرده یا نماز هم باطل و اعاده لازم دارد و همچنین در مدهای واجب و حروف (یرملون) مراعات نکرد چه صورت دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا شخص جنب می تواند به جهت امور واجب عرفی مثل این که لازم است در مجلس ترحیم نزدیکان در تمام وقت شرکت داشته باشد وارد مسجد شود، در حالی که تا پایان مراسم دسترسی به آب برای انجام غسل ندارد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا در غسل واجب، فرد دیگری میتواند کمک کند و آب لازم را بر بدن انسان بریزد یا این که لازم است این عمل توسط خود فرد صورت گیرد؟ و در فرضی که برای شخصی چنین امکانی وجود نداشته باشد، تکلیفش چیست؟
- [آیت الله مظاهری] هنگام دیدن یک عکس یا فیلم محرک یا دیدن یک صحنه محرک، آبی از انسان خارج می شود که از روی شهوت بوده و ممکن است هم بدن را سست کند. ولی جهنده نیست و رنگ آن مثل آب است. آیا در این مواقع غسل واجب و لازم است یا نه. و آیا انسان نجس می شود و نیاز به تطهیر است؟
- [آیت الله بهجت] در رساله درباره ی آب دهان سگ که در ظرف ریخته، خاک مالی بنابر احتیاط، لازم دانسته شده است، آیا این حکم فقط مربوط به ظرف است، یا چوب و گوشت و میوه و سفره و... را هم شامل می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] از هر لباس یا پارچه ای هنگام شستن، پرزهای ریزی می ریزد که اگر به طشت نگاه کنیم آنها را می بینیم. وقتی که طشت پر از آب و متصل به آب شیر است، اگر لباس را داخل طشت فرو ببریم آب از اطراف آن سرازیر می شود. به علت وجود این تارها و پُرزهای ریز در آبی که از طشت به بیرون می ریزد، از آن آب احتیاط کرده و همه جا را تطهیر می کنم. و یا وقتی لباسهای نجس بچه ها را بیرون می آورم، همه جاهایی را که لباسها را در آنجا در آورده ام حتی اگر خشک هم باشد آب می کشم زیرا فکر می کنم تارها و پُرزهای ریز در آنجا افتاده اند. آیا این احتیاط لازم است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا می توان روزه استیجاری را بعد از اذان ظهر شکست؟ ج) بنابر احتیاط واجب نمی تواند افطار کند. س: اگر نمی شود در جایی که انسان جاهل قاصر به حکم باشد آیا غیر از خود روزه چیز دیگری به گردن او می آید یا خیر؟
- [سایر] سؤال من در مورد آیه ولایت یعنی آیه 55 سوره مائده است؛ آیه میگوید که امام علی(ع) در هنگام نماز صدقه دادند..... حال سؤال این جاست که حضرت علی(ع) در زمان پیامبر(ص) فقیر بودند پس بنابر این یک زره را به عنوان مهریه حضرت زهرا(س) دادند... زکات هم که بر انسان فقیر واجب نیست...و نباید زکات بدهد....پس چرا با اینکه زکات بر ایشان واجب و لازم نبود این کار را کردند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر غیر آب چیز دیگری را در دهان ببرد و بی اختیار فرو رود ، یا آب داخل بینی کند و بی اختیار فرو رود ، قضا بر او واجب نیست .
- اگر آب انگور بخودی خود یا بواسطه پختن جوش بیاید پاک ، ولی خوردن آن حرام است ، و همچنین انگور جوشیده بنابر احتیاط واجب حرام است ولی نجس نیست .
- اگر پسر بزرگتر بداند که پدرش نماز قضا داشته و شک کند که بجا آورده یا نه بنابر احتیاط ، واجب است قضا نماید .
- روزهدار نباید جائی برود که میداند چیزی در گلویش میریزند ، یا مجبورش میکنند که خودش روزه خود را باطل کند ، و اگر برود و از روی ناچاری خودش کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد ، روزه او باطل می‌شود . و همچنین است بنابر احتیاط لازم اگر چیزی را در گلویش بریزند . آنچه برای روزهدار مکروه است
- اگر چیز نجس را یک مرتبه در آب کر یا جاری فرو برند که آب به تمام جاهای نجس آن برسد ، پاک می‌شود . و در فرش و لباس و مانند اینها فشار یا مانند آن از مالیدن یا لگد کردن لازم نیست . و در صورتی که بدن یا لباس متنجّس به بول باشد ، بنابر احتیاط واجب در کر و مانند آن نیز دو مرتبه شستن لازم است ، ولی در آب جاری با یک بار شستن پاک می‌شود .
- آبی که عین نجاست مثل خون و بول به آن برسد و بو یا رنگ یا مزه آن را تغییر دهد ، اگر چه کر یا جاری باشد نجس می‌شود ، بلکه اگر بو یا رنگ یا مزه آب بواسطه نجاستی که بیرون آن است عوض شود ، مثلاً مرداری که پهلوی آب است بوی آن را تغییر دهد بنابر احتیاط لازم نجس می‌شود .
- دو سجده روی هم یک رکن است ، و اگر کسی در نماز واجب هر چند از روی فراموشی یا جهل به مسأله در یک رکعت هر دو را ترک کند ، نمازش باطل است و همچنین است بنابر احتیاط لازم اگر دو سجده در یک رکعت از روی فراموشی یا جهل قصوری اضافه کند . (جهل قصوری این است که جاهل در جهل خود معذور باشد) .
- نمازهای نافله را می‌شود نشسته خواند ، هر چند در حال اختیار ، و لازم نیست هر دو رکعت را یک رکعت حساب کند ، ولی بهتر است ایستاده بخواند بجز نافله عشا که بنابر احتیاط واجب باید نشسته خوانده شود .
- در چند مورد غیر از مواردی که قبلاً به آنها اشاره شد فقط قضای روزه بر انسان واجب است و کفاره واجب نیست : اول : آنکه در شب ماه رمضان جنب باشد و به تفصیلی که در مسأله (1602) گفته شد تا اذان صبح از خواب دوم بیدار نشود . دوم : عملی که روزه را باطل میکند بجا نیاورد ولی نیت روزه نکند ، یا ریا کند ، یا قصد کند که روزه نباشد ، و همچنین اگر قصد کند کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد به تفصیلی که در مسأله (1551) بیان شد . سوم : آنکه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با حال جنابت یک روز یا چند روز روزه بگیرد . چهارم : آنکه در ماه رمضان بدون اینکه تحقیق کند صبح شده یا نه ، کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد ، بعد معلوم شود صبح بوده است . پنجم : آنکه کسی بگوید صبح نشده و انسان به گفته او کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد ، بعد معلوم شود صبح بوده است . ششم : آنکه کسی بگوید صبح شده و انسان به گفته او یقین نکند ، یا خیال کند شوخی میکند ، و خودش هم تحقیق نکند و کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد ، بعد معلوم شود صبح بوده است . هفتم : آنکه به گفته کس دیگری که گفته او شرعاً برایش حجت است ، یا او به اشتباه معتقد باشد که خبر او حجت است ، افطار کند ، بعد معلوم شود مغرب نبوده است . هشتم : آنکه یقین یا اطمینان کند که مغرب شده و افطار کند ، بعد معلوم شود مغرب نبوده است ، ولی اگر در هوای ابری ومانند آن به گمان اینکه مغرب شده افطار کند ، بعد معلوم شود مغرب نبوده ، و جوب قضا در این صورت بنابر احتیاط است . نهم : آنکه از جهت تشنگی مضمضه کند ، یعنی آب در دهان بگرداند و بی اختیار فرو رود ، ولی اگر فراموش کند که روزه است و آب را فرو دهد ، یا برای غیر جهت تشنگی مثل مواردی که مضمضه در آنجاها مستحب است ، مانند وضو مضمضه کند و بی اختیار فرو رود ، قضا ندارد . دهم : آنکه کسی از جهت اکراه یا اضطرار یا تقیّه افطار کند ، اگر مورد اکراه و تقیه ، خوردن یاآشامیدن یا جماع باشد ، و همچنین در غیر آنها بنابر احتیاط واجب .
- نمازهائی که زن در حال حیض نخوانده قضا ندارد ، ولی روزههای ماه رمضان را که در حال حیض نگرفته باید قضا نماید ، و همچنین بنابر احتیاط لازم روزههائی که به نذر در وقت معین واجب شده و در حال حیض نگرفته باید قضا نماید .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر انسان بداند یا ایمن نباشد که به واسطه مضمضه بی اختیار یا از روی فراموشی آب وارد گلویش شود، نباید مضمضه کند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر انسان بداند که به واسطة مضمضه بی اختیار ، یا از روی فراموشی آب وارد گلویش می شود ، نباید مضمضه کند .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان بداند که به واسطه مضمضه یا استنشاق بی اختیار یا از روی فراموشی اب وارد گلویش می شود نباید مضمضه یا استنشاق کند
- [امام خمینی] اگر انسان بداند که به واسطه مضمضه، بی اختیار یا از روی فراموشی آب وارد گلویش می شود، نباید مضمضه کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان بداند که به واسطهی مضمضه، بیاختیار یا از روی فراموشی آب وارد گلویش می‌شود، نباید مضمضه کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان بداند که به واسطه مضمضه، بیاختیار یا از روی فراموشی، آب وارد گلویش می‌شود نباید مضمضه کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان بداند که به واسطه مضمضه، بیاختیار یا از روی فراموشی آب وارد گلویش می‌شود، نباید مضمضه کند.
- [آیت الله خوئی] اگر انسان بداند که به واسط مضمضه، بیاختیار یا از روی فراموشی آب وارد گلویش می‌شود، نباید مضمضه کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان بداند که به واسطه مضمضه بیاختیار یا از رویفراموشی آب وارد گلویش می‌شود، نباید مضمضه کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان بداند که به واسطه مضمضه؛ بی اختیار یا از روی فراموشی آب وارد گلویش می شود؛ نباید مضمضه کند. مسأله 1701 - اگر در ماه رمضان؛ بعد از نگاه به افق یقین کند که صبح نشده و کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد؛ بعد معلوم شود صبح بوده؛ قضا لازم نیست. و همچنین اگر نگاه کند و احراز نکند که صبح شده؛ قضا لازم نیست.