فراموشی
نسیان به معنای فراموشی است و در قرآن چندین بار به کار رفته است.
کسی که نذر کرده عملی را ترک کند ووقتی را برای آن معیّن نکرده است ؛ اگر از روی فراموشی ، یا ناچاری ، یا ندانستن ، آن عمل را انجام دهد کفّاره بر او واجب نیست . ولی چنانچه از روی اختیارآن را بجا آورد برای دفعة اوّل باید کفّاره بدهد.
عنوان مسئله:
کسی که نذر کرده عملی را ترک کند ووقتی را برای آن معیّن نکرده است ؛ اگر از روی فراموشی ، یا ناچاری ، یا ندانستن ، آن عمل را انجام دهد کفّاره بر او واجب نیست . ولی چنانچه از روی اختیارآن را بجا آورد برای دفعة اوّل باید کفّاره بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] شخصی نذر کرده اگر نماز شب را نخواند، مبلغی به فقیر صدقه بدهد. اگر نماز شب ترک شد، فقط آن مبلغی که نیّت کرده به ذمّه اش می آید یا کفّاره ی نذر را هم باید بدهد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی نذر کند ایام معینی را معتکف شود و از آن تخلف کند، آیا علاوه بر کفاره، قضای آن نیز واجب است یا صرفاً باید کفاره عمل نکردن به نذر را بدهد ؟
- [آیت الله خامنه ای] بنده با دست گذاشتن بر قرآن مجید بر ترک عملی قسم خوردم که متأسفانه مجدّداً آن عمل را مرتکب شدم. آیا اکنون کفّاره ای بر بنده واجب است؟ در صورت وجوب مقدار آن چقدر می باشد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر کسی نذر کرده باشد و هنوز واجب نشده باشد و احتمال میدهد هیچ گاه واجب نخواهد شد اگر آن را فسخ کند باید کفاره بدهد؟
- [آیت الله سیستانی] کسی که نذر کرده نماز مستحبی را هفته ای یکبار بخواند در صورت ترک کفاره آن چه مقدار می‌باشد آیا در صورت تکرار کفاره هم تکرار می شود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان مشغول گرفتن روزه کفّاره شد که 31 روز باید متوالی باشد، امّا بعد از گرفتن 25 روز متوجّه شد که یک روزی، روزه نذر معیّن بدهکار است، حال وظیفه او چیست؟ آیا کفّاره بر نذر مقدّم است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر انسان مشغول گرفتن روزه کفّاره شد که در 31 روز باید متوالی باشد امّا بعد از گرفتن 25 روز متوجّه شد که یک روز روزه نذر معیّن بدهکار است حال وظیفه چیست آیا کفّاره بر نذر مقدّم است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر روزهدار در یک روز ماه رمضان چند دفعه جماع نماید، آیا باید برای هر جماع یک کفاره بدهد؟
- [آیت الله بهجت] به نظر حضرتعالی، برای هر بار تخلف از نذر یک کفاره واجب می شود یا پس از اوّلین تخلف، کفاره واجب می شود و پس از تخلف های بعدی چیزی بر عهده نذر کننده نیست؟
- [آیت الله سیستانی] شخصی نذر کرده است که نماز شب بخواند در صورتی که آن را ترک کند میزان کفاره آن چه مقدار می باشد ؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر نذر کند که تا وقت معیّنی عملی را ترک کند ، بعد از گذشتن آن وقت می تواند آن عمل را بجا آورد و اگر پیش از گذشتن وقت از روی فراموشی یا ناچاری انجام دهد ، چیزی بر او واجب نیست ولی باز هم لازم است که تا آن وقت آن عمل را بجا نیاورد چنانچه دوباره پیش از رسیدن آن وقت بدون عذرآن عمل را انجام دهد ، باید به مقداری که در مسألة پیش گفته شد ،کفّاره بدهد .
- اگر نذر کند عملی را انجام دهد ؛ باید همانطور که نذر کرده بجا آورد پس اگر نذر کند که روز اوّل ماه صدقه بدهد ، یا روزه بگیرد ، یا نماز اوّل ماه بخواند چنانچه قبل از آن روز یا بعد از آن بجا آورد کفایت نمی کند . و نیز اگر نذر کند که وقتی مریض او خوب شود صدقه بدهد ، چنانچه پیش از آن که خوب شود صدقه بدهد کافی نیست .
- اگر نذر کند روزه بگیرد ولی وقت ومقدار آن را معیّن نکند چنانچه یک روز روزه بگیرد کافی است . واگر نذر کند نماز بخواند ومقدار وخصوصیات آن را معیّن نکند ؛ اگر یک نماز دو رکعتی بخواند کفایت می کند واگر نذر کند صدقه بدهد وجنس ومقدار آن را معیّن نکند اگر چیزی بدهد که بگویند صدقه داده ، به نذر عمل کرده است واگر نذر کند کاری برای خدا بجا آورد ، در صورتی که یک نماز بخواند یا یک روزه بگیرد ، یا چیزی صدقه بدهد ، نذر خود را انجام داده .
- نذر آن است که انسان بر خود واجب کند که کار خیری را برای خدا بجا آورد ، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید .
- اگر مرد زن خود را مجبور کند که غیر جماع کار دیگری که روزه را باطل می کند بجا آورد ، کفارة زن را نباید بدهد و بر خود زن کفاره واجب نیست .
- اگر نذر کند که کار مُباحی را انجام دهد یا ترک نماید ، چنانچه بجا آوردن آن وترکش از هر جهت مساوی با شد نذر او صحیح نیست واگر انجام آن از جهتی بهتر باشد وانسان به همان جهت نذر کند ، مثلاً نذر کند غذائی را بخورد که برای عبادت قوّت بگیرد ، نذر او صحیح است . ونیز اگر ترک آن از جهتی بهتر باشد وانسان برای همان جهت نذر کند که آن را ترک نماید مثلاً برای اینکه دود مُضرّ است نذر کند که آن را استعمال نکند نذر او صحیح می باشد .
- اگر نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معین نکند ، نمی تواند آن را در سفر بجا آورد . ولی چنانچه نذر کند روز معینی را در سفر روزه بگیرد باید آن را در سفر بجا آورد و نیز اگر نذر کند روز معینی را چه مسافر یا نباشد ، روزه بگیرد باید آن روز را اگر چه مسافر باشد روزه بگیرد .
- اگر نذر کند که کار حرام یا مکروهی را انجام دهد ، یا کار واجب یا مستحبّی را ترک کند ، نذر او صحیح نیست .
- اگر انسان از روی فراموشی ، یا ناچاری به قَسَم عمل نکند ، کفّاره بر او واجب نیست ، و همچنین است اگر مجبورش کنند که به قَسَم عمل ننماید . و قسمی که آدم وسواسی می خورد ، مثل اینکه می گوید وَالله الان مشغول نماز می شوم و به واسطة وسواس مشغول نمی شود ، اگر وسواس او طوری باشد که بی اختیار به قَسَم عمل نکند کفّاره ندارد .
- اگر به واسطة ندانستن مساله کاری انجام دهد که روزه را باطل میکند ، چنانچه می توانسته مساله را یاد بگیرد بنابر احتیاط کفاره بر او واجب می شود و اگر نمی توانسته مسئله را یاد بگیرد یا اصلاً ملتفت مساله نبوده یا یقین داشته که فلان چیز روزه را باطل نمی کند ، کفاره بر او واجب نیست . کفاره روزه
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که نذر کرده عملی را ترک کند و وقتی برای آن معیّن نکرده است، اگر از روی فراموشی یا ناچاری یا ندانستن، آن عمل را انجام دهد، کفّاره بر او واجب نیست؛ ولی چنانچه از روی اختیار آن را بجا آورد، برای دفعه اوّل باید کفّاره بدهد.
- [امام خمینی] کسی که نذر کرده عملی را ترک کند و وقتی برای آن معین نکرده است. اگر از روی فراموشی، یا ناچاری، یا ندانستن، آن عمل را انجام دهد کفاره بر او واجب نیست. ولی چنانچه از روی اختیار آن را به جا آورد برای دفعه اول باید کفاره بدهد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که نذر کرده عملی را ترک کند ، و وقتی برای آن معیّن نکرده است ، اگر از روی فراموشی یا ناچاری یا غفلت یا اشتباه ، آن عمل را انجام دهد ، یا کسی او را مجبور کند ، یا جاهل قاصر باشد ، کفاره بر او واجب نیست ولی نذر باقی است ، پس اگر بعد از آن از روی اختیار آن را بجا آورد ، باید کفاره بدهد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که نذر کرده عملی را ترک کند و وقتی برای آن معین نکرده است؛ اگر از روی فراموشی یا ناچاری یا ندانستن؛ آن عمل را انجام دهد؛ کفاره بر او واجب نیست ولی بعدا هر وقت از روی اختیار آن را به جا آورد؛ باید کفاره بدهد.
- [آیت الله بروجردی] کسی که نذر کرده عملی را ترک کند و وقتی برای آن معین نکرده است، اگر از روی فراموشی یا ناچاری، یا ندانستن، آن عمل را انجام دهد کفاره بر او واجب نیست، ولی بعداً هر وقت از روی اختیار آن را به جا آورد، باید به مقداری که در سه مسألة پیش گفته شد، کفاره بدهد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که نذر کرده عملی را ترک کند، اگر از روی فراموشی یا ناچاری یا اشتباه آن عمل را انجام دهد کفّاره بر او واجب نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که نذر کرده عملی را ترک کند و وقتی برای آن معین نکرده است، اگر از روی فراموشی، یا ناچاری، یا ندانستن، آن عمل را انجام دهد کفاره بر او واجب نیست. ولی بعداً هر وقت از روی اختیار آن را به جا آورد، باید به مقداری که در
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که نذر کرده عملی را ترک کند و وقتی برای ان معین نکرده است اگر از روی فراموشی یا ناچاری یا غفلت ان عمل را انجام دهد کفاره بر او واجب نیست ولی بعد هر وقت از روی اختیار ان را به جا اورد باید کفاره بدهد
- [آیت الله خوئی] کسی که نذر کرده عملی را ترک کند و وقتی برای آن معین نکرده است اگر از روی فراموشی یا ناچاری، یا غفلت، آن عمل را انجام دهد کفاره بر او واجب نیست، ولی چنانچه از روی اختیار آن را بهجا آورد باید کفاره بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که نذر کرده عملی را مستمراً ترک کند و زمانی برای آن معین ننموده، چنانچه از روی اختیار آن را به جا آورد برای دفعه اول باید کفاره بدهد و اگر نذر او چنان بوده که هر دفعه از آن عمل، مستقلاً تحت نذر قرار داشته احتیاط واجب آن است که برای هر دفعه، کفاره ای بدهد، اما اگر چنین قصدی نداشته، یا شک کند قصدش چگونه بوده یک کفاره بیشتر واجب نیست.