ساختمان
ساختمان به معنی بنا یا عمارت ساخته شده بر روی زمین می باشد.از این عنوان به مناسبت در بابهاى طهارت، تجارت، صلح، شفعه و ارث سخن گفته‌اند.
مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهائی که در آن بکار رفته ، در حکم ساختمان است .
عنوان مسئله:
مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهائی که در آن بکار رفته ، در حکم ساختمان است .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- برداشتن آب در ظرف کوچک و بزرگ از قنات بدون احراز رضایت صاحبان آن و آوردن به منزل برای خوردن و غیره جایز است؟ (با محدود بودن آب در منطقه)
- در جنب مسجدی قدیمی ساختمانی وجود داشت که صاحبش وقف مسجد نموده بود و اکنون آن ساختمان را جزء مسجد نمودهایم پیش از تخریب ساختمان آب فاضلاب ساختمان همسایه از حیاط آن ساختمان وقف شده ردّ میشد الان که جلوی فاضلاب همسایه مسدود شده آیا میتوانیم از زیر شبستان مسجد فاضلاب را هدایت کنیم؟
- فاصله چاه آب آشامیدنی و چاه آب توالت چند متر باید باشد و آیا زمین نسفت با زمین نرم فرق دارد و یا اگر زمینی که همهاش سنگ است و چند متر از چاهی که همهاش نرم است پائینتر کنده شود به نحوی که رطوبت چاه توالت به چاه آب آشامیدنی سرایت نماید و مزه آب چاه تغییر کند نجس میشود یا خیر؟
- عمارتی است که فروخته شده و متعلّق به شوهر بوده و زمینی در جلو این عمارت موجود است که متعلق به عیال ایشان است، شوهر بدون اطلاع عیالش راه عبور و مرور این ساختمان را از وسط زمین قرار داده و زمین را به دو قسمت نموده، پس از پایان معامله که شوهر به عیالش اطلاع داده عیال نسبت به مسیر تعیین شده راه و نسبت به مساحت و مقدار آن رضایت ندارد. مسئله چه حکمی پیدا میکند.
- حدود بیش از یکصد سال پیش فرد خیّری آب انبار (حوض آب) ساخته و وقف کرده است و بیش از سی سال است که این حوض آب، مخروبه شده است و فرضاً اگر باز سازی هم بشود استفاده کنندهای ندارد. آیا میشود زمین آب انبار را فروخت و وجه آنرا در کار خیر دیگری بنام واقف صرف کرد؟
- آیا استفاده از اشیاء و لوازم وقف مسجد از قبیل برق، آب، فرش، و استکان، لیوان و... برای مراسم خارج از مسجد مثلاً افتتاحیه زمین مدرسه و غیره چگونه است؟ با توجه به اینکه تهیه وسائل فوق الذکر از جاهای دیگر امکانپذیر نیست.
- در روستای ما که از روستاهای اطراف سبزوار میباشد، مردم و کشاورزان برای مقاومت در برابر کارهای طاقت فرسا، از تریاک استفاده میکنند. و در ضمن یقین دارند کشیدن تریاک برایشان اعتیادآور نمیباشد امّا برای انجام کارهای دشوار، همچون بیدار ماندن در شبهایی که نوبت آب آنهاست و یا کار کردن و شخم زدن روی زمین که با کشیدن تریاک میتوانند به جای 4 نفر زمین را شخم زنند و کار کنند، تریاک را استعمال میکنند، مستدعی است با توجه به اینکه کشت، داشت و برداشت خشخاش و نگهداری تریاک از نظر قانون نظام اسلامی ممنوع و تعزیر حکومتی دارد نظر حضرتعالی را در این باره مرقوم فرمایید ؟
- یکی از مساجد قدیمی شهر شاهرود که قدمت تاریخ احداث و دستور ساخت آن به امام یازدهم حضرت امام حسن عسگری علیهالسلام منصوب میشود با توجه به قدمت تاریخ خود ضمن برگزاری نماز جماعت در شبانه روز، در تمام ایام سال کماکان برنامههائی از قبیل جشنهای مذهبی ایام سوگواری و موالید ائمه معصومینعلیهمالسلام برگزار و هزینههای مربوطه این مجالس صرفاً از محل نذوراتی که مردم این شهر از طیب خاطر و ارادت به آن امام همام بصندوق نذورات مسجد واریز مینمایند، برداشت و تأمین می شود. این مسجد دارای تعداد زیادی خدمه است که بعضی از آنان سابقه خدمتشان به بیش از نیم قرن میرسد که این خدمت امورات مسجد را با پنج نفر امناء منتصبه انجام میدهند. چند سالی است هیئت امناء مذکور که چهار نفر آنان از افراد خارج از خدمه اصلی مسجد هستند، ساختمان اداری و چند واحد مسکونی در زمین موقوفهای مربوط به همین مسجد احداث و اکثر هزینههای ساختمان مذکور را از محل نذورات صندوق مورد اشاره برداشت و پرداخت نموده و سپس با تنظیم وقف نامهای اعیانی احداثی را به نام خودشان بعنوان واقف به مسجد مذکور وقف نموده و تولیت آنرا برای یکی پس از دیگری از افراد پنج گانه خود به ثبت رسانیدهاند. اکنون با توضیحاتی که فوقاً به استحضار رسید از محضر آن زعیم عالیقدر سؤال میشود که امناء مذکور شرعاً میتوانند خود بنام واقف بوده و تولیت آنرا صرفاً بنام فرد فرد قرار دهند؟
- قبل از ادغام نیروهای سه گانه (شهربانی، کمیته، ژاندارمری) در هنگ ژاندارمری سابق قم واقع در خیابان امام خمینی (ره) ساختمان نسبتاً با شکوه با مشخصات مسجد (دو مناره، محراب، کاشی کاری و تزئینات مربوطه در دو طبقه) با نظر ریاست سازمان عقیدتی سیاسی ژاندارمری کل کشور که نماینده و منصوب حضرت امام خمینی قدس سره بودند طراحی و ساخت این بنا با گلنگ زنی توسط ایشان آغاز و با همت و پیگیری ریاست عقیدتی سیاسی هنگ و جذب کمک از متدینین و افراد خیر ادامه یافت و تا زمان ادغام حدود 70% پیشرفت اشت لیکن از آن زمان تا بحال عملاً ادامه کار این بنای مذهبی و مقدس متوقف گردیده است. از آنجائیکه به خواست خداوند مصمم هستیم به نوبه خود کار را ادامه داده و انشاء الله به پایان برسانیم. در اینجا دو مسئله به نظر میرسد که فتوی و نظر مبارکتان راهگشا و روشن کننده خواهد بود: 1- زمین فوق الذکر دولتی بوده در عین حال یک مقام روحانی مأذون از قبیل حضرت امام (ره) کلنگ این بنا را به عنوان مسجد زده است. در جهت تقویت عنوان (مسجدیت) این بناء از حضرتعالی استدعا داریم حکم (مسجد بودن) را کتبا تنفیذ یا حسب نظر مبارکتان صادر فرمائید. 2- آیا طبقات فوقانی و تحتانی شبستان (مسجد) حکم مسجد را دارد یا خیر؟ بدین معنی که آیا میتوان در طبقات مذکور زائر سرا، توالت، دستشوئی و... که مورد سکونت یا عبور عمومی دارد ایجاد نمود یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] نوشیدن آب از قنات ها و چاه ها که در زمین دیگران است، جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا زوجه از آب زراعی چاههای عمیق و چشمه و قنات ارث می برد؟ از موتور و لوله و ساختمان آنها چطور؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زمین موات را با آب قنات یا چاه وقف آنرا احیا ء نمایند آیا زمین احیا ء شده جزء موقوفات می باشد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر جنس غصبی را درمنزل بکار ببرند تصرف در آن ساختمان چگونه است ؟
- [آیت الله خامنه ای] زمین موقوفه ای وجود دارد که دارای سه قنات است و شهرداری به علت خشکسالی مستمر چند ساله، دو عدد از قناتها را برای تأمین آب آشامیدنی مردم منطقه اجاره کرده است و آب قنات سوم که وقف طلاب منطقه و فرزندان واقف بوده به زمین فرو رفته و خشک شده و در نتیجه زمین هایی که با آب آن آبیاری می شدند تبدیل به زمین های بایر شده اند و درحال حاضر سازمان زمین شهری ادعا می کند که این زمین ها موات هستند، آیا این زمین ها به علت اینکه چندین سال کشت و زرع نشده اند ملحق به موات هستند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه به واسطه پیش آمدی زراعت در زمین ممکن نشود، مثلًا قنات ها خراب شود و آب قطع گردد، تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] آبیاری با آب چاه، آب قنات، آب چشمه یا آب رودخانه، در مقدار زکات مؤثر است یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] زمین و مصالح ساختمان
- [آیت الله سبحانی] حریم چاه های قنات در زمین های مجاور و متعلق به شخص دیگر، چقدر است؟
- [آیت الله اردبیلی] هنگام تعمیر و بازسازی مسجدی، درب و پنجره و تعدادی آجر از ساختمان مسجد جدا شده و هنوز در این مسجد یا مسجد دیگری به کار نرفته است. آیا این وسایل جدا شده از ساختمان مسجد، حکم خود مسجد را دارد و نجس کردن آنها حرام است یا این حکم، فقط مخصوص زمین مسجد است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- آب جاری آبی است که از زمین بجوشد و جریان داشته باشد ، مانند آب چشمه و قنات .
- آفتاب زمین وساختمان و چیزهائی که مانند درب و پنجره در ساختمان بکار برده شده ، و همچنین میخی را که به دیوار کوبیده اند وجزء ساختمان حساب میشود ، با شش شرط پاک میکند : اول:آنکه چیز نجس بطوری تر باشد ، که اگر چیز دیگری به آن برسد تر می شود ، پس اگر خشک باشد باید به وسیله ای آن را تر کنند تا آفتاب خشک کند . دوم: آنکه اگر عین نجاست در آن چیز باشد ، پیش از تابیدن آفتاب آن را بر طرف کنند . سوم : آنکه چیزی از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند ، پس اگر آفتاب از پشت پرده یا ابر و مانند اینها بتابد و چیز نجس را خشک کند ، آن چیز پاک نمی شود ، ولی اگر ابر بقدری نازک باشد که از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند ، اشکال ندارد . چهارم : آنکه آفتاب به تنهائی چیز نجس را خشک کند ، پس اگر مثلاً چیز نجس به واسطة باد و آفتاب خشک شود پاک نمی گردد ، ولی اگر باد بقدری کم باشد که نگویند به خشک شدن چیز نجس کمک کرده ، اشکال ندارد . پنجم : آنکه آفتاب مقداری از بنا و ساختمان را که نجاست به آن فرورفته یک مرتبه خشک کند ، پس اگر یک مرتبه بر زمین و ساختمان نجس بتابد و روی آن را خشک کند و دفعة دیگر زیر آن را خشک نماید ، فقط روی آن پاک می شود و زیر آن نجس می ماند . ششم : آنکه ما بین روی زمین یا ساختمان که آفتاب به آن می تابد ، جسم پاک دیگری فاصله نباشد .
- زمین سنگ فرش و آجر فرش و زمین سختی که اب در ان فرو نمی رود ، اگر نجس شود با آب قلیل پاک می گردد ، ولی باید بقدری آب روی آن بریزند که جاری شود و چنانچه آبی که روی آن ریخته اند از سوراخی بیرون رود همة زمین پاک می شود ، و اگر بیرون نرود جائی که آبها جمع می شود نجس می ماند و برای پاک شدن آنجا باید گودالی بکنند که آب در آن جمع شود، بعد آب را بیرون بیاورند و گودال را با خاک پاک ، پر کنند .
- سجده بر چیزهائی که از زمین می روید و خوراک حیوان است مثل علف و کاه صحیح است .
- اگر آفتابه ای را که ته آن سوراخ است ، روی زمین نجس بگذارند چنانچه آب طوری زیر آن جمع گردد که با آب آفتابه یکی حساب شود ، آب آفتابه نجس می شود ، بلکه اگر آب بر زمین جاری شود یا فرو رود ، در صورتی که سوراخ آفتابه به زمین نجس متصل باشد ، باز هم بنابر احتیاط واجب باید از آب آفتابه اجتناب کرد ، ولی اگر سوراخ آن به زمین نجس متصل نباشد و آب زیر آفتابه هم با آب داخل آن یکی حساب نشود ، آب آفتابه نجس نمی شود .
- آب قلیل آبی است که از زمین نجوشد و از کرُ کمتر باشد .
- اگر بر فرش پاکی که روی زمین نجس است باران ببارد و بر زمین نجس جاری شود ، فرش ، نجس نمی شود و زمین هم پاک می گردد . 5 – آب چاه
- زمین با سه شرط ، کف پا و ته کفش نجس را ، پاک می کند . اول : آنکه زمین پاک باشد . دوم : آنکه خشک باشد . سوم : آنکه اگر عین نجس مثل خون و بول یا متنجس مثل گلی که نجس شده در کف پا و ته کفش باشد ،به واسطة راه رفتن یا مالیدن پا به زمین برطرف شود . و نیز زمین باید خاک یا سنگ یا آجر فرش و مانند اینها باشد و با راه رفتن روی فرش و حصیر و سبزه ، کف پا وته کفش نجس،پاک نمی شود و اگر به واسطة غیر راه رفتن نجس شده باشد ، پاک شدنش به واسطه راه رفتن اشکال دارد .
- بر هر مسلمان واجب است مسلمان دیگری را که نزدیک است ازگرسنگی یا تشنگی بمیرد ، نان و آب داده و او را از مرگ نجات دهد . چیزهائی که موقع غذا خوردن مستحّب است :
- اگر انسان در آبادی باشد ، باید برای تهیة آب وضو و غسل ، به قدری جستجو کند که از پیدا شدن آن ناامید شود و اگر در بیابان باشد ، چنانچه زمین آن پست و بلند است و یا به واسطة درخت و مانند آن عبور در آن زمین مشکل است باید در هر یک از چهار طرف به اندازة پرتاب یک تیر قدیمی که با کمان پرتاب می کردند در جستجوی آب برود و اگر زمین آن این طور نیست ، باید در هر طرف به اندازة پرتاب دو تیر ، جستجو نماید .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مجرای آب قنات و مانند آن؛ حکم زمین را دارد و آجر و چیزهائی که در آن بکار رفته؛ در حکم ساختمان است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهایی که در آن بکار رفته در حکم ساختمان است.
- [آیت الله سیستانی] مجرای آب قنات و مانند آن ، حکم زمین را دارد ، و آجر و چیزهائی که در آن بکار رفته ، در حکم ساختمان است ، امّا نسبت به خود آب از عین آن ارث میبرد .
- [آیت الله وحید خراسانی] مجرای اب قنات و مانند ان حکم زمین را دارد و اجر و چیزهایی که در ان به کار رفته در حکم ساختمان است
- [آیت الله سبحانی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهائی که در آن به کار رفته، در حکم ساختمان است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد، و آجر و چیزهایی که در آن به کار رفته در حکم ساختمان است.
- [آیت الله بروجردی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهایی که در آن به کار رفته در حکم ساختمان است.
- [امام خمینی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهایی که در آن به کار رفته، در حکم ساختمان است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهایی که در آن به کار رفته، در حکم ساختمان است.
- [آیت الله علوی گرگانی] مجرای آب قنات ومانند آن حکم زمین را دارد وآجر وچیزهائی که در آن بکار رفته، در حکم ساختمان است.