رکن
رُکن ممکن است در موراد زیر به کار رفته باشد:
.اگر رکنی فراموش شود و عملی که رکن نیست انجام گیرد و پس از آن یادش بیاید, باید نمازگزار رکن فراموش شده را بهجا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از رکن انجام داده, دوباره بهجا آورد.
عنوان مسئله:
.اگر رکنی فراموش شود و عملی که رکن نیست انجام گیرد و پس از آن یادش بیاید, باید نمازگزار رکن فراموش شده را بهجا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از رکن انجام داده, دوباره بهجا آورد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] نماز گزار حمد را فراموش کرد، سوره را خواند داخل رکن شد، بعد از نماز قضای حمد و سجده سهو لازم است یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] امام در رکعت دوّم نماز جمعه پس از قنوت، اشتباهاً به رکوع رفت، آیا نمازش از جهت زیاد کردن رکن باطل است؟ و اگر باطل است وظیفه مأمومین چیست؟
- [سایر] رکن در نماز به چه معنا است و چرا قیام متصل به رکوع رکن است؟
- [آیت الله بهجت] آیا زیاد کردن قیام غیر رکن و رکن مورد اشکال است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] اگر نمازگزار در حین قیام در رکعت 3 و 4 شک کند، و بعد از شک یادش بیاید که در رکعت قبل یک سجده را فراموش کرده؛ حکمش چیست؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر شخصی رکن مستجار رکن یمانی را یقین کرد که رکن حجر الاسود است لذا طواف را از مستجار به عنوان حجر الاسود شروع کرد و هفت شوط کامل بجا اورد بعدا فهمید که یقین او خطا بوده است تکلیف او چیست
- [آیت الله بهجت] ترک قیام غیر رکن، عمدا یا سهوا چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که اشتباها در نماز احتیاط، علاوه بر حمد، سوره بخواند یا سهوا رکنی را کم و زیاد کند، چه وظیفهای دارد؟ و حکم نماز اصلی و نماز احتیاط او چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی طواف را از حجر الاسود شروع، و به رکن یمانی که قبل از حجر الاسود است ختم کرده، و فاصله رکن یمانی تا حجر را بدون نیّت ادامه داده، و دوباره از حجر الاسود نیّت کرده، و به رکن یمانی ختم نموده، و هفت دور طواف را به همین صورت انجام داده است. طواف او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر در سجده ی اوّل یادش بیاید که رکوع را فراموش کرده، وظیفه چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- .اگر چیزی که رکن نیست, فراموش شود و بعد از جزءِ دیگر که آن نیز رکن نیست, به یاد آید, باید نمازگزار برگردد و آن جزءِ فراموش شده را بهجا آورد و اجزای بعدی را با حفظ ترتیب تکرار کند؛ مثلاً اگر پیش از حمد، سوره را بخواند و قبل از رکوع یادش بیاید, باید حمد را بخواند و بنا بر احتیاط واجب, سوره را تکرار نماید.
- .اگر چیزی که رکن نیست, فراموش شود و نمازگزار وارد رکن بعدی شده باشد، آنگاه به یاد آید, مثلاً حمد فراموش شود و پس از رکوع به یاد آید, نماز صحیح است، فقط بنا بر احتیاط واجب, دو سجده سهو بهجا میآورد.
- .اگر نمازگزار تشهّد را فراموش کند و برخیزد و پیش از رکوع یادش بیاید, باید بنشیند و تشهّد را بخواند و برخیزد و وظیفه رکعت را انجام دهد و پس از نماز, دو سجده سهو جهت قیام بیجا بهجا آورد و اگر بعد از رفتن به رکوع یا پس از سربرداشتن از آن یادش بیاید, باید نماز را تمام کند و بعد از سلام نماز, تشهّد فراموش شده را قضا کند و دو سجدهّ سهو بهجا آورد.
- .چون قیام متصل به رکوع , واجب رکنی است , اگر نمازگزار پس از حمد و سوره یا تسبیحات اربع، رکوع را فراموش کرد و نشست و سپس به یادش آمده که رکوع را انجام نداده , نمی تواند به حال خمیده به حدّ رکوع برگردد , بلکه باید بایستد و به رکوع برود , تا نما ز او بر اثر حفظ قیامِ متصل به رکوعّ باطل نشود.
- .اموری که در نماز واجب اند, دو قسم اند. قسم یکم, رکن است و قسم دوم , غیر رکن. واجب رکنی, آن است که کم شدن یا زیاد شدن آن خواه عمدی باشد یا سهوی , سبب باطل شدن نماز است . واجب غیر رکنی, آن است که زیاد شدن یا کم شدن عمدی آ ن, سبب باطل شدن نماز است؛ ولی زیاد شدن یا کم شدن سهوی آن, موجب بطلان نماز نمیشود.
- .اگر رکوع را فراموش کند و به سجده برود و پیش از سجده دوم به یادش بیاید که رکوع را انجام نداده, باید برگردد و بایستد و رکوع را بهجا آورد و برای سجدهّ زاید, دو سجده سهو به جا آورد و اگر در سجده دوم یادش بیاید که رکوع را انجام نداده, نماز او باطل است.
- .هرگاه نمازگزار سهواً بین حروف یک کلمه یا کلمات، یک جمله فاصله بیندازد, بدون آنکه صورت نماز عرفاً محو شده باشد، اگر وارد رکن بعدی نشده, باید آن حروف یا کلمات را پشت سر هم بیاورد و اگر وارد رکن بعدی شده, نمازش صحیح است.
- .قنوت در نماز مستحب است, ازاینرو ترک عمدی آن, جایز است و اگر نمازگزار آن را فراموش کند و پیش از رسیدن به رکوع یادش آید, برمیگردد و قنوت را انجام میدهد و اگر در حال رکوع یادش بیاید, پس از رکوع, آن را قضا میکند و اگر در حال سجده یادش بیاید, بعد از پایان نماز, آن را قضا مینماید.
- .ایستادن در حال گفتن تکبیرةالاحرام و پیش از رکوع (قیام متصل به رکوع ) واجب رکنی است و در حال خواندن حمد و سوره , یا تسبیحات رکعت سوم و چهارم , واجب غیر رکنی است ; نیز ایستادن بعد از رکوع, هرچند واجب است؛ ولی رکن نیست . اگر نمازگزار قیام های واجب غیررکنی را بر اثر فراموشی ترک کند , نماز او باطل نیست . قیام در حال کار و ذکر مستحب مانند قنوت مستحب است؛ یعنی میتوان با ترک قنوت, آن را ترک نمود; نه آنکه نشسته قنوت به جا آورد.
- .نمازگزار باید در هر رکعت بعد از رکوع, دو سجده بهجا آورد و سجده, آن است که به قصد تعظیم پروردگار, پیشانی، کف دو دست، دو زانو و سر دو انگشت بزرگ پاها را بر زمین بگذارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر چیزی را که رکن نیست فراموش کند وچیزی را که بعد از آن است و آن هم رکن نیست بجا آورد، مثلاً حمد را فراموش کند وسوره را بخواند چنانچه مشغول رکن بعد شده باشد، مثلاً در رکوع یادش بیاید که حمد را نخوانده، باید بگذرد ونماز او صحیح است و اگر مشغول رکن بعد نشده باشد، باید آنچه را فراموش کرده بجا آورد و بعد از آن، چیزی که اشتباهاً جلوتر خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر چیزی را که رکن نیست، فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و آن هم رکن نیست به جا آورد، مثلاً حمد را فراموش کند و سوره را بخواند. چنان چه مشغول رکن بعد شده باشد، مثلاً در رکوع یادش بیاید که حمد را نخوانده باید بگذرد و نماز او صحیح است، و اگر مشغول رکن بعد نشده باشد، باید آنچه را فراموش کرده به جا آورد و بعد از آن چیزی را که اشتباهاً جلوتر خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر چیزی را که رکن نیست فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و آن هم رکن نیست به جا آورد ، مثلاً حمد را فراموش کند و سوره را بخواند چنانچه مشغول رکن بعد شده باشد مثلاً در رکوع یادش بیاید که حمد را نخوانده ، باید بگذرد و نماز او صحیح است ، و اگر مشغول رکن بعد نشده باشد ، باید آنچه را فراموش کرده به جا آورد و بعد از آن ، چیزی را که اشتباهاً جلوتر خوانده دوباره بخواند .
- [امام خمینی] اگر چیزی را که رکن نیست فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و آن هم رکن نیست بجا آورد مثلا حمد را فراموش کند و سوره را بخواند چنانچه مشغول رکن بعد شده باشد مثلا در رکوع یادش بیاید که حمد را نخوانده باید بگذرد و نماز او صحیح است و اگر مشغول رکن بعد نشده باشد باید آنچه را فراموش کرده بجاآورد و بعد از آن چیزی را که اشتباها جلوتر خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله سبحانی] اگر چیزی را که رکن نیست فراموش کند و چیزی را که بعد از آنست و آن هم رکن نیست به جا آورد، مثلاً حمد را فراموش کند و سوره را بخواند چنانچه مشغول رکن بعد شده باشد، مثلاً در رکوع یادش بیاید که حمد را نخوانده، باید بگذرد و نماز او صحیح است، و اگر مشغول رکن بعد نشده باشد، باید آنچه را فراموش کرده به جا آورد و بعد از آن، چیزی را که اشتباهاً جلوتر خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله بروجردی] اگر چیزی را که رکن نیست فراموش کند و رکن بعد از آن را به جا آورد، مثلاً حمد را فراموش کند و سوره را بخواند، چنانچه مشغول رکن بعد شده باشد، مثلاً در رکوع یادش بیاید که حمد را نخوانده، باید بگذرد و نماز او صحیح است و اگر مشغول رکن بعد نشده باشد، باید آنچه را فراموش کرده به جا آورد و بعد از آن چیزی را که اشتباهاً جلوتر خوانده دوباره بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از ان است و رکن نیست به جا اورد مثلا پیش از ان که دو سجده کند تشهد بخواند باید رکن را به جا اورد و انچه را اشتباها پیش از ان خوانده دوباره بخواند
- [آیت الله نوری همدانی] اگر رکنی از نماز را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست به جا آورد ، مثلاً پیش از آنکه دو سجده کند تشهد بخواند ، باید رکن را (دو سجده را) به جا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست به جا آورد، مثلاً پیش از آن که دو سجده کند تشهد بخواند، باید رکن را به جا آورد و آنچه را اشتباهاً پیش از آن خوانده دوباره بخواند.
- [امام خمینی] اگر رکنی را فراموش کند و چیزی را که بعد از آن است و رکن نیست بجاآورد مثلا پیش از آنکه دو سجده کند تشهد بخواند باید رکن را بجا آورد و آنچه را اشتباها پیش از آن خوانده دوباره بخواند.