تشخیص
تعیین یعنی متمایز کردن چیزى از غیر آن بوسیله خصوصیتی که در او است.
اگر به قدری دور شود که نداند صدائی را که می شنود صدای اذان است یا صدای دیگر، و یا بفهمد اذان می گویند ولی کلمات آن را تشخیص ندهد، احتیاط جمع میان تمام و شکسته است.
عنوان مسئله:
اگر به قدری دور شود که نداند صدائی را که می شنود صدای اذان است یا صدای دیگر، و یا بفهمد اذان می گویند ولی کلمات آن را تشخیص ندهد، احتیاط جمع میان تمام و شکسته است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] حکم پخش صدایی غیر از اذان از بلندگوهای مساجد (مثل صدای نماز، دعا، مناجات و.... که برای همسایگان مزاحمت ایجاد میکند، چیست؟
- [سایر] اگر مطمئن شود وقت نماز شده و به نماز بایستد و وسط نماز بفهمد تازه وارد وقت نماز شده نمازش باطل است؟ 2- اگر درنماز جماعت مغرب و عشاء با اینکه صدای امام را می شنود عمدا ذکر بگوید نمازش باطل است؟ 3- آیا در نماز جماعت چنانچه صدای امام را نشنود هر ذکری خواست می تواند بگوید؟
- [سایر] اگر زن مستحاضه تشخیص ندهد که استحاضهاش از چه قسمی است و در جایی باشد که نتواند خود را وارسی کند، تکلیفش چیست؟ آیا باید احتیاط کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مسافری که اهل اراک است به قم آمده، سپس از قم به قصد بروجرد حرکت کرده و از میان زمینهای مزروعی خودش که در کمتر از حد ترخص شهر اراک است (یعنی دیوار خانه های اراک را می بیند و صدای اذان شهر را می شنود) عبور کرده و برای نماز پیاده می شود، آیا نماز او قصر است یا تمام؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر پزشک به خاطر فراموشی انواع و علائم بیماریها به خاطر گستردگی موضوع بیماری شخص را تشخیص ندهد و لذا نداند داروی مناسب چیست و در نتیجه اصلا دارویی تجویز نکند در صورتی که بیماری تشدید و یا منجر به مرگ گردد، این پزشک در چه حدّی مسؤول است؟ (در صورتی که امکان ارجاع به متخصص باشد).
- [آیت الله بهجت] اگر پزشک به علت فراموشی انواع و علایم بیماری ها (به خاطر گستردگی موضوع)، بیماری شخص را تشخیص ندهد و لذا نداند داروی مناسب چیست و در نتیجه اصلاً دارویی تجویز نکند، در صورتی که بیماری تشدید و یا منجر به مرگ گردد، این پزشک در چه حدّی مسؤول است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پزشک بخاطر فراموشی انواع و علایم بیماریها (بخاطر گستردگی موضوع)، بیماریِ شخص را تشخیص ندهد، و لذا نداند داروی مناسب چیست; و در نتیجه اصلا دارویی تجویز نکند; در صورتی که بیماری تشدید و یا منجر به مرگ گردد، این پزشک در چه حدی مسؤول است؟ (در صورتی که امکان ارجاع به متخصص دیگری هم نباشد).
- [سایر] بر اساس حدیث زیر انسان هر چقدر نماز را با صدای بلندتر بخواند بهتر است و بیشتر از آتش جهنم دور میشود: (وَ أَمَّا الِاجْتِهَارُ فَإِنَّهُ یَتَبَاعَدُ لَهَبُ النَّارِ مِنْهُمْ بِقَدْرِ مَا یَبْلُغُ صَوْتُهُ وَ یَجُوزُ عَلَی الصِّرَاطِ وَ یُعْطَی السُّرُورَ حِینَ یَدْخُلُ الْجَنَّةَ).(روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج 2، ص 335، ط القدیمة). اما بر اساس فتوای مجتهدین، بلندخوانی اگر به حد فریاد برسد، نماز را باطل میکند. این موضوع چگونه قابل جمع است؟!
- [آیت الله خامنه ای] خواهشمندیم به سؤالات زیر پاسخ فرمایید: 1. به استناد بعضی از کتاب های فقهی، گفته شده که در روزهای چهارم خرداد و بیست وششم تیر(1) آفتاب به طور عمودی بر کعبه می تابد. آیا در این هنگام، تشخیص جهت قبله با نصب شاخص در زمانی که صدای اذان مکه بلند می شود، امکان دارد؟ اگر جهت قبله در محراب مساجد با جهت سایه شاخص اختلاف داشت، کدامیک صحیح تر است؟ 2. آیا اعتماد بر قبله نما صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی نیمه شب وارد خانه ای می شود. صاحب خانه به همراه همسرش بیرون از منزل بوده، و چهار نفر از فرزندانش در خانه بودند. پسر 18 ساله صاحبخانه با شنیدن صدایی از خواب بیدار شده، و به آشپزخانه رفته، و چاقویی بر می دارد. در تاریکی شب صدای بسته شدن در حمام را می شنود. با حالت ترس و چاقو در دست، به طرف حمام حرکت می کند، وقتی به آن جا می رسد می بیند کسی داخل حمام پنهان شده، و در را از داخل فشار می دهد تا بسته شود. او نیز در را از بیرون فشار می دهد تا آن را باز کند. ناگهان در باز می شود و شخصی 29 ساله از داخل حمّام به قصد فرار خارج می شود. در همین حین چاقوی پسر صاحبخانه درست به قلب وی اصابت، و منجر به فوت او می شود. حکم این مسأله چیست؟ اگر خواهر قاتل با مقتول رابطه ای داشته، و با دعوت وی وارد خانه شده، و قاتل از این امر اطّلاعی نداشته باشد، حکم مسأله چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر شک کند که صدای امام را می شنود یا نه، یا صدائی بشنود و نداند صدای امام است یا صدای کس دیگر بنابر احتیاط حمد و سوره نخواند.
- اگر مأموم سهواً حمد و سوره بخواند، یا خیال کند صدائی را که می شنود صدای امام نیست و حمد و سوره بخواند و بعد بفهمد صدای امام بوده، نمازش صحیح است.
- اگر مأموم در رکعت اول و دوم نماز صبح و مغرب و عشا صدای حمد و سوره امام را بشنود، اگرچه کلمات را تشخیص ندهد، باید حمد و سوره را نخواند و اگر صدای امام را نشنود مستحب است حمد و سوره بخواند ولی باید آهسته بخواند و چنانچه سهواً بلند بخواند اشکال ندارد.
- مستحب است نمازهای واجب خصوصاً نمازهای یومیه را به جماعت بخوانند و در نماز صبح و مغرب و عشا، خصوصاً برای همسایه مسجد و کسی که صدای اذان مسجد را می شنود بیشتر سفارش شده است.
- مسافری که به وطنش برمی گردد، وقتی دیوار وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود، باید نماز را تمام بخواند ولی مسافری که می خواهد ده روز در محلی بماند. وقتی دیوار آنجا را ببیند و صدای اذانش را بشنود، بنابر احتیاط واجب باید نماز را تأخیر بیندازد تا به منزل برسد. یا نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.
- کسی که به سفر می رود اگر به جائی برسد که اذان را نشنود ولی دیوار شهر را ببیند، یا دیوارها را نبیند و صدای اذان را بشنود، چنانچه بخواهد در آنجا نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید هم شکسته و هم تمام بخواند.
- مسافری که در بین مسافرت به وطنش رسیده، تا وقتی در آنجا هست باید نماز را تمام بخواند. ولی اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود، یا مقداری برود و برگردد که رفتن و برگشتن هشت فرسخ می شود. وقتی به جائی برسد که دیوار وطن را نبیند و صدای اذان آن را نشنود، باید نماز را شکسته بخواند.
- اگر در بین نماز خون بند بیاید و مستحاضه نداند که در باطن هم قطع شده یا نه، چنانچه بعد از نماز بفهمد قطع شده بوده، بنابر احتیاط باید وضو و غسل و نماز را دوباره بجا آورد.
- اگر نداند که بدن یا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد نجس بوده نماز او صحیح است ولی اگر در اثناء نماز بداند که بدن و یا لباس او از آغاز نماز نجس بوده است اگر وقت وسیع است نماز را رها کند و با بدن و لباس پاک نماز بخواند. و اگر وقت تنگ است با همان حالت نماز بخواند. احتیاط مستحب آن است که اگر وقت دارد، دوباره آن نماز را بخواند.
- کسی که از وطنش صرف نظر کرده و می خواهد وطن دیگری برای خود اختیار کند اگر سفرش طولانی است باید نماز را تمام بخواند. نماز کارمندان هواپیما و قطار تمام و روزه را باید بگیرند و اگر ده روز یا بیشتر در وطن خود یا جای دیگر بمانند در غیر سفر اول نمازشان تمام است. کسی که در سال دو یا سه سفر می رود که هر کدام سه یا چهار ماه طول می کشد، و بقیه سال را در وطن است نماز او تمام است. چوپانی که در سال نه ماه همراه گوسفندان می رود، بدون آنکه در جائی ده روز بماند، و سه ماه زمستان را در وطن خود به سر می برد، نماز او تمام و باید روزه را بگیرد. شرط هشتم: رسیدن به حد ترخّص شرط هشتم آن که به حد ترخّص برسد یعنی از وطنش یا جائی که قصد کرده بود ده روز در آنجا بماند، به قدری دور شود که دیوار شهر را نبیند و صدای اذان آن را نشنود ولی باید در هوا غبار یا چیز دیگری نباشد که از دیدن دیوار و شنیدن اذان جلوگیری کند و لازم نیست به قدری دور شود که مناره ها و گنبدها را نبیند، یا دیوارها هیچ پیدا نباشد، بلکه همین قدر که دیوارها کاملاً معلوم نباشد، کافی است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر به قدری دور شود که نداند صدایی را که می شنود صدای اذان است یا صدای دیگر باید نماز را شکسته بخواند ولی اگر بفهمد اذان می گویند و کلمات ان را تشخیص ندهد باید تمام بخواند
- [آیت الله نوری همدانی] اگر به قدری دور شود که نداند صدائی را که می شنود صدای اذان است یا صدای دیگر ، باید نماز را شکسته بخواند . ولی اگر بفهمد اذان می گویند و کلمات آن را تشخیص ندهد ، باید تمام بخواند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر به قدری دور شود که نداند صدایی را که می شنود صدای اذان است یا صدای دیگر، باید نماز را شکسته بخواند. ولی اگر بفهمد اذان می گویند و کلمات آن را تشخیص ندهد، باید تمام بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر به قدری دور شود که نداند صدائی را که می شنود صدای اذان است یا صدای دیگر؛ باید نماز را شکسته بخواند؛ ولی اگر بفهمد اذان می گویند و کلمات آن را تشخیص ندهد؛ باید تمام بخواند.
- [امام خمینی] اگر به قدری دور شود که نداند صدایی را که می شنود صدای اذان است یا صدای دیگری، باید نماز را شکسته بخواند، ولی اگر بفهمد اذان می گویند و کلمات آن را تشخیص ندهد باید تمام بخواند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به قدری از محل دور شود که نداند صدایی که میشنود صدای اذان است یا صدای دیگری، باید نماز را شکسته بخواند؛ ولی اگر بفهمد اذان میگویند و کلمات آن را تشخیص ندهد، باید تمام بخواند.
- [آیت الله بروجردی] اگر به قدری دور شود که نداند صدایی را که میشنود صدای اذان است یا صدای دیگر، باید نماز را شکسته بخواند؛ ولی اگر بفهمد اذان میگویند و کلمات آن را تشخیص ندهد، باید تمام بخواند.
- [آیت الله مظاهری] اگر به قدری دور شود که نداند صدایی را که میشنود صدای اذان است یا صدای دیگر، باید نماز را شکسته بخواند، ولی اگر بفهمد اذان میگویند و کلمات آن را تشخیص ندهد، باید تمام بخواند.
- [آیت الله خوئی] اگر به قدری دور شود که نداند صدایی را که میشنود صدای اذان است یا صدای دیگری، باید نماز را شکسته بخواند. ولی اگر بفهمد اذان میگویند و کلمات آن را تشخیص ندهد، باید تمام بخواند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر به قدری دور شود که نداند صدایی را که میشنود صدای اذان است، یا صدای دیگر، باید نماز را شکسته بخواند، ولی اگر بفهمد اذان میگویند و کلمات آن را تشخیص ندهد، باید نماز را تمام بخواند.