طلا و نقره
نَقدَین (تثنیه نقد) این اصطلاح در فقه شیعه برای طلا و نقرهٔ مسکوک به کار می‌رود. به نقدین (با شرایطی) زکات تعلق میگیرد. همچنین در باب ربا، از بابهای فقهی، از نقدین سخن رفته است.
. اگر در ماه دوازدهم، پول طلا و نقره را آب کند، باید زکات آن‌ها را بدهد، و چنان‌چه به واسطه آب‌کردن، وزن یا قیمت آن‌ها کم شود، باید زکاتی را که پیش از آب‌کردن بر او واجب بوده بدهد.
عنوان مسئله:
. اگر در ماه دوازدهم، پول طلا و نقره را آب کند، باید زکات آن‌ها را بدهد، و چنان‌چه به واسطه آب‌کردن، وزن یا قیمت آن‌ها کم شود، باید زکاتی را که پیش از آب‌کردن بر او واجب بوده بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] الف: آیا زکات واجب لزوماً فقط بر آن 9 مورد معروف است؟ ب: این که می گویند حضرت علی (ع) بر اسب هم نصابی قرار داده بود، از چه باب بوده است؟ و نیز روایاتی که زکات را بر سایر اشیاء یا بر کلّ اموال می دانند؟ ج: گاه گفته شده که طلا و نقره که مورد زکات بوده در آن زمان واحد پول و مبادله بوده است. در نتیجه معادل آن در امروز فقط جواهر آلات ساخته شده از طلا و نقره نیست، بلکه خود پول (اموال و اسکناس) می باشد. آیا این برداشت صحیح است؟ د: آیا طلا و نقره ای که در اسلام به عنوان مورد زکات آمده همان دینار و درهم است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی زمینی دارد که قیمت آن بالا رفته و به واسطه همین زمین مستطیع شده، حال قسمتی از زمین را فروخته تا صرف حج کند، آیا باید خمس پول آن را بدهد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی چند سال پیش به قیمت روز، پول کفّاره ی روزه را به واسطه داده باشد و گیرنده، آن را به مستحقّ نداده تا قیمت گندم افزایش پیدا کرده است. الآن که می خواهد آن را بدهد، آیا افزایش قیمت را باید روی آن بگذارد یا خیر؟ و آیا اگر در فرض سؤال خود گیرنده مستحقّ بوده، ولی به عنوانِ تصرّف، نگرفته است بلکه از طرف دهنده وکیل در خرید نان شده بوده چه طور؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در یک روستایی که 600 نفر جمعیّت دارد، می شود زکات فطره خودشان را در زدن چاه آب و حمّام و... به مصرف برسانند. با اینکه می توانند از جای دیگر تأمین کنند؟ در صورت مثبت بودن جواب، آیا می توانند پول جمع شده را بعد از چند ماه به مصرف برسانند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در توضیح المسائل مسأله 2631 فرموده اید: (مال گمشده که انسان پیدا کند اگر نشانه نداشته باشد که به واسطه آن صاحبش معلوم شود و قیمت آن کمتر از یک درهم (6/12 نخود نقره سکه دار) نباشد، احتیاط واجب آن است که از طرف صاحبش صدقه دهد.) الف) اگر چنان‌چه پیدا شده، مثلاً یک عدد صد تومانی باشد، آیا این نشانی محسوب می شود؟ ب) قیمت یک درهم نقره به پول در زمان فعلی چه مقدار است؟
- [آیت الله بهجت] طلایی است مسکوک که مقدار آن بیش از حدّ نصاب می باشد و چندین سال است زکات آن داده نشده است، آیا نسبت به تأخیر در پرداخت زکات سال های گذشته، اشتغال ذمّه است یا فقط معصیت کرده و با پرداخت زکات فعلی، تدارک می شود؟ اگر از چهل دینار یک دینار را باید بدهد، در صورتی که به پول رایج، به قیمت در آورده و پرداخت نمود و آن یک دینار در ملک او باقی ماند، آیا باز هم نصاب زکات، نسبت به چهل دینار باقی است؟ پس از پرداخت زکات، اگر در سال های بعد، بقیه طلا که باز هم بیش از حدّ نصاب است باقی مانده، آیا مجدّدا مشمول حکم زکات می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] مبلغ معیّنی پول به یک زرگر دادم تا آن را در خرید و فروش بکار بگیرد، و چون او همیشه سود می برد و خسارت نمی بیند، آیا جایز است هر ماه مبلغ خاصی از سود را از او مطالبه کنم؟ و در صورتی که اشکال داشته باشد، آیا جایز است عوض آن مقداری جواهرات بگیرم؟ و آیا اگر آن مبلغ توسط شخصی که بین ما واسطه است پرداخت شود، اشکال برطرف می شود؟ و اگر مبلغی را به عنوان هدیه در برابر آن پول به من بدهد، باز هم اشکال دارد؟
- [آیت الله بروجردی] در کتاب (انیس التُجّار) نراقی قدس سره در احکام نقد و نسیه میفرماید: هر گاه کسی حقّی در ذمّه دیگری داشته باشد خواه مبیع باشد، یا قیمت چیزی که به او فروخته، جایز نیست که آن را تأخیر بیندازد تا مدّت معیّنی به شرط آن که قدری از آن چه میخواهد زیادتر بگیرد، در صورتی که عمرو باید آن وجه را فی الحال بدهد و در صورتی که عمرو باید وجه را بعد از یک ماه بدهد جایز نیست که زید او را دو ماه مهلت دهد که آن پول را قدری زیادتر بگیرد (74) و محل ابتلا اینست که مقروض در این دو فرع اگر به طلبکار بگوید: مبلغ معیّنی فی الحال به تو میبخشم و در ضمن این هبه شرط میکنم که مطالبه خود راتا مدّت معلوم ساقط نمایی و از من مطالبه ننمایی، داین هم قبول نماید. آیا این هبه و شرط جایز است، یا حکم در فرع مذکور تفاوت دارد و اگر رأس موعد و حلول طلب مدیون هبه به شرط را عمل نکرد، بلکه وجهی به داین بدهد و خواهش کند که یک ماه دیگر مهلت بدهد داین هم قبول کند، چگونه خواهد بود؟
- [امام خمینی] در استفتائی که به حضرت مقدس آیتاللهی نسبت داده می‌شود چنینآمده است که: (هرگاه کسی مؤونهای را بخرد و پس از گذشت سال آن را بفروشد باید خمس آن را فوراً بدهد) مستدعی است بیان فرمائید: اولاً: آیا این حکم اختصاص به قیمت خرید دارد و مبلغ مازاد بر خرید نفع جدید و جزء درآمد همان سال فروش حساب می‌شود و یا آنکه اداء خمس نفع هم فورا واجب است؟ ثانیاً: آیا این حکم مختص به موردیست که مؤونه از ربح سنه خریداری شود و یا در جایی هم که از پول مخمس و یا ارث خریده شود جریان دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] الف اگر کسی بیست سال پیش، مبلغی به دیگری بدهکار بوده است، با توجهقدرت خرید، آن رقم به یکصدم و احیاناً کمتر کاهش یافته است! آیا ادای بدهی مطابق با رقم پیشین، امروز او را بریءالذمّه می کند؟ یک نمونه عام البلوی از این دیون، مهریه همسران است، که معمولا بعد از فوت شوهر یا طلاق، پس از دهها سال محاسبه و پرداخت می شود. ب اگر سرمایه کسی مخمس شد و با گذشت یک سال مالی، در اثر تورم ناشی از افزایش حجم پول در گردش، ارزش پولی آن افزایش یافت، آیا در اینجا ربح صدق می کند و مشمول خمس می شود یا خیر؟ ج اگر کسی مبلغی را به مدت یکسال به دیگری قرض داد و تورم ناشی از افزایش حجم پول در گردش، قدرت خرید پول او را به شدت کاهش داد، آیا حق مطالبه مابه التفاوت را دارد یا خیر؟ د با توجه به اینکه افزایش حجم پول با سیاستهای انبساطی پول، موجب کاهش قدرت خرید پول در دست مردم می شود، این اقدامات از سوی دولت، آیا مطلقاً مجاز و مشروع است؟ یا در صورت ضرورت، و با وجود مصلحت ملزمه و احیاناً با اِعمال ولایت، مجاز شمرده می شود؟ ه آیا خرید و فروش اسکناس صحیح می باشد؟ و آیا احکام ربای معاملی در آن جریان می یابد یا نه؟ و آیا دیگر احکام صرف (معامله نقدین) مانند وجوب قبض و اقباض در مجلس عقد، در مورد پول اعتباری هم مترتب است؟ ز آیا زکات که بر درهم و دینار تعلق می گیرد شامل اسکناس و سکه های ریالی نیز می شود؟ ح طبق فتوای مشهور، در مضاربه، سرمایه باید درهم و دینار باشد، آیا اسکناس می تواند جایگزین درهم و دینار در سرمایه گذاری گردد؟ ط آیا پول از مثلیات است یا قیمیات، و اصولا ملاک مثلی و قیمی چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- . اگر در ماه دوازدهم پول طلا و نقره را آب کند، باید زکات آن‌ها را بدهد وچنان چه به واسطه آب کردن، وزن یا قیمت آن‌ها کم شود، باید زکاتی را که پیش از آب کردن بر او واجب بوده بدهد.
- . اگر انسان یازده ماه مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره باشد، اول ماه دوازدهم باید زکات آن را بدهد، ولی اول سال بعد را باید بعد از تمامشدن ماه دوازدهم حساب کند.
- . اگر انسان یازده ماه مالک گاو و گوسفند و شتر و طلا و نقره باشد، اول ماه دوازدهم باید زکات آن را بدهد ولی اول سال بعد را باید بعد از تمام شدن ماه دوازدهم حساب کند.
- . اگر گندم و جو و خرما را پیش از خشکشدن مصرف کند، چنان‌چه خشک آن‌ها به اندازه نصاب باشد، باید زکات آن‌ها را بدهد.
- . اگر طلا و نقره ای که دارد به مقدار معمول فلز دیگر به آن مخلوط باشد، نمی تواند زکات آن را از طلا و نقره ای بدهد که بیشتر از معمول فلز دیگر دارد ولی اگر به قدری بدهد که یقین کند طلا و نقره خالصی که در آن هست، به اندازه زکاتی می باشد که بر او واجب است اشکال ندارد.
- . چنان که سابقا گفته شد زکات طلا و نقره در صورتی واجب می شود که انسان یازده ماه مالک مقدار نصاب باشد و اگر در بین یازده ماه، طلا و نقره از نصاب اول کمتر شود، زکات بر او واجب نیست.
- . چنان‌که گفته شد زکات طلا و نقره در صورتی واجب می‌شود که انسان یازده ماه مالک مقدار نصاب باشد، و اگر در بین یازده ماه، طلا و نقره از نصاب اول کمتر شود، زکات بر او واجب نیست.
- . کسی که باید زکات گاو و گوسفند و شتر را بدهد، اگر زکات آن‌ها را از مال دیگرش بدهد، تا وقتی شماره آن‌ها از نصاب کم نشده، همه ساله باید زکات را بدهد، و اگر از خود آن‌ها بدهد و از نصاب اول کمتر شوند، زکات بر او واجب نیست، مثلاً کسی که چهل گوسفند دارد، اگر از مال دیگرش زکات آن‌ها را بدهد تا وقتی که گوسفندهای او از چهل کم نشده، همه ساله باید یک گوسفند بدهد، و اگر از خود آن‌ها بدهد تا وقتی به چهل نرسیده، زکات بر او واجب نیست.
- . اگر طلا و نقرهای که دارد خوب و بد داشته باشد، میتواند زکات هر کدام از خوب و بد را از خود آن بدهد، ولی بهتر است زکات همه آن‌ها را از طلا و نقره خوب بدهد.
- . اگر در ظرفهای متعددی که در یک جا دفن شده، مالی پیدا کند که قیمت آن‌ها روی هم 105 مثقال نقره یا 15 مثقال طلا باشد، باید خمس آن را بدهد، ولی چنان‌چه در چند جا گنج پیدا کند، هر کدام آن‌ها که قیمتش به این مقدار برسد، خمس آن واجب است، و گنجی که قیمت آن به این مقدار نرسیده، خمس ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در ماه دوازدهم، پول طلا و نقره را آب کند، باید زکات آن‌ها را بدهد و چنان‌چه به واسطه آب کردن، وزن یا قیمت آن‌ها کم شود، باید زکاتی را که پیش از آب کردن بر او واجب بوده بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در ماه دوازدهم پول طلا و نقره را اب کند باید زکات انها را بدهد و چنان‌چه به واسطه اب کردن وزن یا قیمت انها کم شود باید زکاتی را که پیش از اب کردن بر او واجب بوده بدهد
- [امام خمینی] اگر در ماه دوازدهم پول طلا و نقره را آب کند، باید زکات آن‌ها را بدهد،و چنان‌چه به واسطه آب کردن وزن یا قیمت آن‌ها کم شود، باید زکاتی را که پیش از آب کردن بر او واجب بوده بدهد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در ماه دوازدهم پول طلا و نقره را آب کند، باید زکات آن‌ها را بدهد، و چنان‌چه بواسطه آب کردن، وزن یا قیمت آن‌ها کم شود، باید زکاتی را که پیش از آب کردن بر او واجب بوده بدهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر در ماه دوازدهم پول طلا و نقره را آب کند، باید زکات آن‌ها را بدهد و چنان‌چه به واسطهی آب کردن وزن یا قیمت آن‌ها کم شود، باید زکاتی را که پیش از آب کردن بر او واجب بوده بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در ماه دوازدهم پول طلا و نقره را آب کند؛ باید زکاه آن‌ها را بدهد و چنان‌چه به واسطه آب کردن؛ وزن یا قیمت آن‌ها کم شود؛ باید زکاتی را که پیش از آب کردن بر او واجب بوده بدهد.
- [آیت الله سیستانی] اگر در ماه دوازدهم پول طلا و نقره را آب کند ، باید زکات آن‌ها را بدهد ، و چنان‌چه بواسطه آب کردن ، وزن یا قیمت آن‌ها کم شود ، باید زکاتی را که پیش از آب کردن بر او واجب بوده بدهد .
- [آیت الله سبحانی] اگر در ماه دوازدهم پول طلا و نقره را آب کند، باید زکات آن‌ها را بدهد، و چنان‌چه به واسطه آب کردن، وزن یا قیمت آن‌ها کم شود، باید زکاتی را که پیش از آب کردن بر او واجب بوده بدهد. زکات شتر و گاو و گوسفند
- [آیت الله اردبیلی] اگر در ماه دوازدهم طلا و نقره را ذوب کند، باید زکات آن‌ها را بدهد و چنان‌چه به واسطه ذوب کردن، وزن یا قیمت آن‌ها کم شود، باید زکاتی را که پیش از ذوب کردن بر او واجب بوده، بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در ماه دوازدهم پول طلا و نقره را آب کند ، باید زکوه آن‌ها را بدهد و چنان‌چه به واسطة آب کردن ، وزن یا قیمت آن‌ها کم شود ، باید زکوتی را که پیش از آب کردن بر او واجب بوده بدهد