توشه
زاد راه و خوراک و پوشاک لازم در سفر را توشه گویند. از آن به مناسبت در باب حج و اطعمه و اشربه سخن رفته است.
اگر کسی توشه راه و وسیله سفر نداشته باشد و دیگری بگوید حجّ برو من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی می دهم، حجّ بر او واجب می شود.
عنوان مسئله:
اگر کسی توشه راه و وسیله سفر نداشته باشد و دیگری بگوید حجّ برو من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی می دهم، حجّ بر او واجب می شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حدود ده سال قبل برای سفر حج ثبت نام کرده ام. با توجه به اینکه حج واجب خود را قبلاً انجام داده ام، آیا می توانم حالا که نوبتم رسیده حج خود را به قیمت بازار بفروشم و اصلاً آیا حج فروختنی است؟
- کسی که تاکنون به حج نرفته است و اولین سفر اوست، آیا می توانداز طرف شخص دیگری برای انجام حج نایب شود؟
- کسی که در انجام حج بلدی نیابت دارد، آیا در برگشت از سفر حج نیز باید به شهر منوب عنه برگردد یا لزومی ندارد؟
- راننده ای در بین راه ماشینش خراب شده و مجبور است برای تهیّه وسایل یدکی، با ماشین دیگری به شهرستانی در پنج فرسخی برود و برگردد. با توجه به اینکه ماشین، وسیله شغل و کار او می باشد، آیا در این سفر، که برای تهیّه لوازم ماشین سفر کرده نمازش قصر می شود یا این سفر جزء سفر شغلی محسوب می شود؟
- شخصی که مخارج حج را دارد، امّا در برگشت از سفر حج برای دادن ولیمه یا مخارج زندگی مقروض می شود و یا به وجوه شرعی مانند خمس وزکات نیازمند است، آیا چنین شخصی مستطیع است؟
- بعضی از کسانی که به حج مشرف می شوند مبلغی که هزینه سفر حج می کنند، وجوه شرعی آن را می پردازند با توجه به اینکه بقیه اموالشان را تخمیس نکرده اند. آیا احرام آنان و نماز طواف صحیح است؟
- پدرم چند سال قبل برای حج نام نویسی کرد. ولی قبل از رسیدن نوبت او فوت کرد و قید کرده که فرزند بزرگ او به جای او به حج برود و من که فرزند بزرگ او بودم با مخارج خود به حج رفتم، آیا می توانم مقداری را که خرج کرده ام از مال او قبل از تقسیم بردارم؟
- پولی که برای ثبت نام سفر حج پرداخت شده و سال خمسی بر آن گذشته و هنوز قرعه به نام او اصابت نکرده، آیا مشمول خمس می باشد؟
- پولی که برای ثبت نام سفر حج پرداخت شده و سال خمسی بر آن گذشته و هنوز قرعه به نام او اصابت نکرده، آیا مشمول خمس می باشد؟
- شخصی پس از استقرار وجوب حج، دیوانه شده، وظیفه ولیّ نسبت به حج او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی مستطیع شد ایا می تواند مال خودش را به پدر یا مادر ببخشد و خرج سفر حج ایشان نماید و اگر چنین کرد تکلیفش چیست
- [آیت الله سیستانی] شخصی در قرعه کشی حسابهای قرض الحسنه بانک برنده کمک هزینه سفر عمره شده است آیا دریافت این پول حلال است؟ آیا باید حتما برای سفر حج خرج شود؟
- [آیت الله سیستانی] شخصی در قرعه کشی حسابهای قرض الحسنه بانک برنده کمک هزینه سفر عمره شده است ایا دریافت این پول حلال است؟ ایا باید حتما برای سفر حج خرج شود؟
- [آیت الله سیستانی] آیا خمس در هنگام حج فقط بر لباس احرام واجب است یا اگر لباس یا وسیله ای که در حج استفاده شود شامل خمس می شود؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی مقداری پول جهت خرج سفر، خرید قربانی، سوغات و دیگر مخارج سفر حج به همراه خود برداشته است و در اثنای سفر، سال خمسی او فرامیرسد. آیا پرداخت خمس این پول لازم است یا این که جزء مؤونه سال قبل محسوب میشود؟
- [آیت الله سیستانی] کسیکه در سرش مو کاشته و سفر اول حج تمتع اوست سر تراشیدن برای او واجب است ؟
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که چهار پسر دارد و زن برای همه شان گرفته است و خرج سالانه خود را هم دارد و قرض هم ندارد و با پسرانش درامدشان یکجا است الان خرج دو نفر را دارند که به حج بروند ایا حج واجب است یا نه و اگر واجب شده است ایا تنها بر پدر واجب شده یا بر پسر هم واجب شده است و اگر بر پسر هم واجب شده است کدامشان حق اولویت دارند
- [آیت الله وحید خراسانی] شخصی برای زیارت سوریه ثبت نام کرده و فعلا سه هزار روپیه به دست اورده است و خرج حج بیت الله هم همین مقدار می شود ایا رفتن حج واجب است یا می تواند به زیارت سوریه برود
- [آیت الله وحید خراسانی] شخصی که استطاعت رفتن به حج را پیدا کرده ایا می تواند پول حج را به مصرف لازمی در غیر موونه خود و افراد واجب النفقه اش خرج کند و خود را از استطاعت بیندازد
- [آیت الله وحید خراسانی] من با داشتن بیست هزار تومان قرض و گرفتن یک ماه حقوق قبل از پرداخت ان موفق به سفر حج شدم با توجه به اینکه شخص طلبکار از این سفر حج کاملا راضی و به پولش احتیاج ندارد ایا این حج واجب محسوب می شود یا نه
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدّتی که مکّه می رود و بر می گردد به او بدهند و بگویند: حج برو، ولی ملک او نکنند، حج بر او واجب می شود.
- کسی که مال ندارد و مخارجی بر او واجب است مثل خرج زن و بچه، باید کسب کند و برای کارهای مستحب مانند وسعت دادن به عیالات و دستگیری از فقرا کسب کردن مستحب است. معاملات مکروه
- حج: زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالی است که دستور داده اند در آنجا بجا آورده شود و در تمام عمر بر کسی که شرایط زیر را دارا باشد، یک مرتبه واجب می شود. اوّل: بالغ باشد. دوّم: عاقل و آزاد باشد. سوّم: بواسطه حجّ مجبور نشود کار حرامی که اهمیتش در شرع از حج بیشتر است انجام دهد یا عمل واجبی را که از حجّ مهمتر است ترک کند. چهارم: مستطیع باشد، و مستطیع بودن به چند چیز است: اوّل: آنکه توشه راه و چیزهایی را که بر حسب حالش در سفر به آن محتاج است و در کتابهای مفصّل گفته شده دارا باشد، و نیز مالی که بتواند بلیط سفر یا وسیله سفر را تهیّه کند داشته باشد. دوّم: سلامت مزاج و توانایی آن را داشته باشد که بتواند مکّه رود و حج را بجا آورد. سوّم: در راه مانعی از رفتن نباشد و اگر راه بسته است یا انسان بترسد که در راه جان او از بین برود حجّ بر او واجب نیست ولی اگر از راه دیگری بتواند برود اگر چه دورتر باشد در صورتی که مشقّت زیاد نداشته باشد و خیلی غیر متعارف نباشد باید از آن راه برود. چهارم: بقدر بجا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد. پنجم: مخارج کسانی را که خرجی آنان بر او واجب است مثل زن و بچّه و مخارج کسانی را که مردم خرجی دادن به آنها را لازم می دانند داشته باشد. ششم: بعد از برگشتن کسب یا زراعت یا عایدی ملک یا راه دیگری برای معاش خود داشته باشد که مجبور نشود به زحمت زندگی کند و اگر کسی که آنچه دارد در راه حج خرج کند زندگی او قبل و بعد از حج فرق نکند حج بر او واجب است پس کسانی که زندگیشان از طریق وجوهات شرعیه تأمین می شود و حج رفتن وضع زندگی آنها را مختل نمی کند اگر به اندازه حج مالی داشته باشند حج بر آنها واجب می شود.
- مخارج سفر زن اگر بیشتر از مخارج وطن باشد با شوهر نیست، ولی اگر شوهر مایل باشد که زن را سفر ببرد باید خرج سفر او را بدهد.
- اگر خرجی رفتن و برگشتن و خرجی عیالات کسی را در مدّتی که مکّه می رود و بر می گردد به او ببخشند و با او شرط کنند که حج کند، اگر چه قرض داشته باشد و در موقع برگشتن هم مالی که بتواند با آن زندگی کند نداشته باشد باید قبول نماید و حج بر او واجب می شود.
- مالی را که خرج سفر حج و زیارتهای دیگر می کند اگر مانند مرکب سواری باشد که عین آن باقی است و از منفعت آن استفاده شده، از مخارج سالی حساب می شود که در آن سال شروع به مسافرت کرده اگر چه سفر او تا مقداری از سال بعد طول بکشد، ولی اگر مثل خوراکی ها از بین رفتنی باشد باید خمس مقداری را که سر سال خمسی باقی مانده بدهد.
- کسی که برای معصیت سفر کرده موقعی که از سفر برمی گردد اگر توبه کرده باید نماز را شکسته بخواند و اگر توبه نکرده باید نماز را تمام بخواند. و اگر برگشتن از سفر در نظر عرف جزء رفتن به سفر، معصیت محسوب شود، بعید نیست وظیفه اش تمام باشد گرچه احتیاط آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- به سیّدی که در سفر درمانده شده اگر سفر او سفر معصیت باشد بنابر احتیاط واجب نباید خمس بدهند.
- اگر مقداری مال به کسی بدهند و حج بر او واجب شود، چنانچه حج نماید، هر چند بعداً مالی از خود پیدا کند، دیگر حج بر او واجب نیست.
- فقیر می تواند برای رفتن به حج و زیارت و مانند اینها زکات بگیرد، ولی اگر به مقدار خرج سالش زکات گرفته باشد، برای زیارت و مانند آن نمی تواند زکات بگیرد ولی از سهم سبیل الله مانعی ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر کسی توشه راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او بگوید حج برو، من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی میدهم، در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را میدهد، حج بر او واجب میشود.
- [امام خمینی] اگر کسی توشه راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او بگوید حج برو، من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی می دهم، در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را می دهد، حج بر او واجب می شود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی توشه راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او بگوید حج برو و من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی می دهم در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را می دهد حج بر او واجب می شود
- [آیت الله بهجت] اگر کسی توشه راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او بگوید (حج برو، من خرج تو و عیالات تو را در موقعی در سفر حج هستی میدهم) در صورتی که به گفته او اطمینان داشته باشد، حج بر او واجب میشود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی توشه راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او بگوید حج برو من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی می دهم در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او و عیالاتش را می دهد حج بر او واجب می شود. اگر چه قرض داشته باشد و در موقع برگشتن هم مالی که بتواند با آن زندگی کند نداشته باشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی توشه راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او بگوید : حج برو و من خرج تو و عیال تو را در موقعی که در سفر حج هستی میدهم ، در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را میدهد ، حج بر او واجب میشود .
- [آیت الله بروجردی] اگر کسی توشهی راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او بگوید حج برو من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی میدهم، در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را میدهد حج بر او واجب میشود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی توشه راه و وسیله سفر حجّ را نداشته باشد و دیگری به او بگوید: (حجّ بجا بیاور، من خرج تو و افراد تحت تکفّل تو را هنگامی که در سفر حجّ هستی میدهم)، در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را میدهد، حجّ بر او واجب میشود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی توشه راه ومرکب سواری نداشته باشد ودیگری به او بگوید حجّ برو من خرج تو وعیالات تو را در موقعی که در سفرحجّ هستی میدهم، در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را میدهد، حجّ بر او واجب میشود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدتی که مکه می رود و برمی گردد به او بدهند و بگویند حج برو؛ ولی ملک او نکنند؛ حج بر او واجب می شود.