مکه
مکه، مقدس‌ترین شهر مسلمانان و زادگاه اسلام و پیامبر اکرم(ص)، واقع در شبه جزیره عربستان. بکّه، بلدالحرام، بلدالامین و ام‌القری از نام‌های دیگر آن است.
اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدّتی که مکّه می رود و بر می گردد به او بدهند و بگویند: حج برو، ولی ملک او نکنند، حج بر او واجب می شود.
عنوان مسئله:
اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدّتی که مکّه می رود و بر می گردد به او بدهند و بگویند: حج برو، ولی ملک او نکنند، حج بر او واجب می شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی که وجوهات و مظالم عباد و کفارات در مالش هست و می خواهد به حج برود، آیا می تواند فقط مخارج حج را تخمیس کند و به مکه برود و پس از مراجعت خمس تمام اموال خود را بدهد. آیا حج او صحیح است؟
- اگر کسی عصیاناً بدون احرام وارد مکه شد و حج و عمره ای هم قبلا بر او واجب نبوده، فعلا وظیفه اش چیست؟
- در جایی که عده ای منتظر نوبتشان برای رفتن به حج واجب هستند، آیا جایز است برای مرتبه دوم و بیشتر به حج رفت و جای آنها را گرفت؟
- ما چهار برادر هستیم برادر بزرگمان پس از بازنشستگی دولت مقداری پول به ایشان داد که موجب استطاعت برای حج شد. بلحاظ اینکه هر چهار برادر در یک خانه زندگی می کنیم و مخارج همه ما بر عهده ایشان هست; خانه فعلی برای همه ما کوچک است اگر با پولی که از دولت گرفته خانه بسازیم، استطاعت ایشان از بین می رود و اگر حج برود زندگی برای همه ما مشکل می شود; استدعا دارم حکم شرعی این مسأله را بیان فرمایید؟
- شخصی زمینی را مورد وصیت قرار داده که وصی با آن حج به جا آورد و وصی حج را به جا آورده است. ولی ورثه از دادن زمین مذکور به وصی امتناع می کنند. تصرف آنان در زمین مذکور چه حکمی دارد؟ و آیا واجب است اجرت مدتی را که دست آنها بوده است بدهند؟
- در ضمن عقد، زوجه شرط می کند به اینکه زوج حق ندارد بدون رضایت زوجه او را مثلا از شهر مقدس قم به جای دیگر ببرد. پس از ازدواج زوجه با رضایت خودش با زوج رفته در روستا زندگی کرده اند. پس از مدتی به قم برگشته و می گوید که من نمی توانم در جای دیگر زندگی کنم و از زوج می خواهد که محل سکونت و مایحتاج وی را در قم تأمین کند. زوج هم می گوید که باید بروند در روستا زندگی کنند، آیا زوجه می تواند از رفتن به روستا استنکاف کرده و مسکن و مخارج در قم را از زوج مطالبه کند؟ یا اینکه پس از رفتن وی از قم به خارج قم، حق قبلی از بین می رود؟ به عبارت دیگر آیا با رفتن زوجه از قم به خارج قم حق اختیار مسکن وی ساقط می شود یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] حکم رفتن به توابع مکّه بین عمره تمتع و حج، بدون احرام حج چیست؟
- [آیت الله جوادی آملی] حکم رفتن به توابع مکّه بین عمره تمتع و حج، بدون احرام حج چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در موسم حج یک نفر از کارکنان گروه حج همراه زنها به عنوان راهنما در روز با ماشین مسقّف به مکّه می رود آیا کفّاره لازم است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در موسم حج یک نفر از کارکنان گروه حج همراه زنها به عنوان راهنما در روز با ماشین مسقّف به مکّه می رود آیا کفّاره لازم است؟
- [امام خمینی] مادر پیری که 70 سال دارد و مبلغ صد هزار تومان به قیمت حاضر آب و ملک دارد که البته در آمد آن در سال به پانصد تومان نمیرسد آیا مکه رفتن بر ایشان واجب است یا نه؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی پیش از بلوغ به مکّه برود و حج به جا آورد، حجّ واجب او محسوب میشود؟
- [سایر] آیا واقعا رفتن به حج در شرایط فعلی واجب است؟ یعنی این موضوع جز احکام ثانویه محسوب نمی شود؟ واقعا سالانه چقدر از ارزها از کشورمون خارج میشه و به جیب این وهابیها و صهونیست ها می رود؟
- [آیت الله خوئی] شخص زنده مستطیع اگر از رفتن مکه عاجز شود آیا میتوان به جهت او حج میقاتی استیجار نمود یا اینکه باید از بلد باشد؟
- [آیت الله بروجردی] اشخاص پیر که از رفتن به مکّه معظّمه عاجز هستند، یعنی به جهت عروض مرض نمیتوانند بروند و مناسک حج را بجا بیاورند، آیا میتوانند نایب بگیرند؟
- [آیت الله اردبیلی] زنی مستطیع است؛ اما اگر دارایی خود را برای حج به مصرف برساند، به جهت این که شوهرش نمیتواند تمام مخارج منزل را فراهم نماید، پس از بازگشت از حج، زندگی این زن و شوهر دچار مشکل میشود. آیا این زن باید به حج برود یا مخیّر بین رفتن و ماندن است یا اصلاً حقّ رفتن به حج را ندارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر خرجی رفتن و برگشتن و خرجی عیالات کسی را در مدّتی که مکّه می رود و بر می گردد به او ببخشند و با او شرط کنند که حج کند، اگر چه قرض داشته باشد و در موقع برگشتن هم مالی که بتواند با آن زندگی کند نداشته باشد باید قبول نماید و حج بر او واجب می شود.
- اگر کسی توشه راه و وسیله سفر نداشته باشد و دیگری بگوید حجّ برو من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی می دهم، حجّ بر او واجب می شود.
- اگر برای تجارت یا کار دیگری به جدّه برود و آنجا مالی بدست آورد که اگر بخواهد از آنجا به مکّه رود مستطیع باشد و سایر شرایط را دارا باشد باید حج کند و در صورتی که حج نماید، اگر چه بعداً مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود، دیگر حج بر او واجب نیست.
- زنی که می تواند به مکّه برود، اگر بعد از برگشتن از خود مالی نداشته باشد و شوهرش هم فقیر باشد و خرجی او را ندهد و ناچار شود که به سختی زندگی کند، حج بر او واجب نیست.
- حج: زیارت کردن خانه خدا و انجام اعمالی است که دستور داده اند در آنجا بجا آورده شود و در تمام عمر بر کسی که شرایط زیر را دارا باشد، یک مرتبه واجب می شود. اوّل: بالغ باشد. دوّم: عاقل و آزاد باشد. سوّم: بواسطه حجّ مجبور نشود کار حرامی که اهمیتش در شرع از حج بیشتر است انجام دهد یا عمل واجبی را که از حجّ مهمتر است ترک کند. چهارم: مستطیع باشد، و مستطیع بودن به چند چیز است: اوّل: آنکه توشه راه و چیزهایی را که بر حسب حالش در سفر به آن محتاج است و در کتابهای مفصّل گفته شده دارا باشد، و نیز مالی که بتواند بلیط سفر یا وسیله سفر را تهیّه کند داشته باشد. دوّم: سلامت مزاج و توانایی آن را داشته باشد که بتواند مکّه رود و حج را بجا آورد. سوّم: در راه مانعی از رفتن نباشد و اگر راه بسته است یا انسان بترسد که در راه جان او از بین برود حجّ بر او واجب نیست ولی اگر از راه دیگری بتواند برود اگر چه دورتر باشد در صورتی که مشقّت زیاد نداشته باشد و خیلی غیر متعارف نباشد باید از آن راه برود. چهارم: بقدر بجا آوردن اعمال حج وقت داشته باشد. پنجم: مخارج کسانی را که خرجی آنان بر او واجب است مثل زن و بچّه و مخارج کسانی را که مردم خرجی دادن به آنها را لازم می دانند داشته باشد. ششم: بعد از برگشتن کسب یا زراعت یا عایدی ملک یا راه دیگری برای معاش خود داشته باشد که مجبور نشود به زحمت زندگی کند و اگر کسی که آنچه دارد در راه حج خرج کند زندگی او قبل و بعد از حج فرق نکند حج بر او واجب است پس کسانی که زندگیشان از طریق وجوهات شرعیه تأمین می شود و حج رفتن وضع زندگی آنها را مختل نمی کند اگر به اندازه حج مالی داشته باشند حج بر آنها واجب می شود.
- اگر مقداری مال که برای حج کافی است به کسی بدهند و با او شرط کنند که در راه مکّه خدمت کسی که مال را داده بنماید، حج بر او واجب نمی شود ولی اگر قبول کند و خدمت، منافات با انجام مناسک حج نداشته باشد حجّ واجب می شود.
- اگر در سال اولی که مستطیع شده بدون سستی و تأخیر به مکّه رود و در وقت معیّنی که دستور داده اند به عرفات و مشعر الحرام نرسد چنانچه در سالهای بعد مستطیع نشود حج بر او واجب نیست ولی چنانچه از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته به هر طریق که می تواند باید حج بجا آورد.
- اگر مقداری مال به کسی بدهند و حج بر او واجب شود، چنانچه حج نماید، هر چند بعداً مالی از خود پیدا کند، دیگر حج بر او واجب نیست.
- اگر ملکی را بر افراد معیّنی مثلا بر اولاد خود وقف نماید چنانچه در آن ملک زراعت و درختکاری کنند و از آن چیزی بدست آورند و از مخارج سال آنان زیاد بیاید باید خمس آن را بدهند.
- خمس ماهی و حیوانات دیگری که انسان بدون فرو رفتن در دریا می گیرد در صورتی واجب است که از مخارج سالش زیادتر باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدتی که مکه میرود و برمیگردد به او بدهند و بگویند حج برو، ولی ملک او نکنند، حج بر او واجب میشود.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدتی که مکه می رود و بر می گردد به او بدهند و بگویند حج برو و ملک او نکنند در صورتی که اطمینان داشته باشد که از او پس نمی گیرند حج بر او واجب می شود
- [امام خمینی] اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدتی که مکه می رود و برمی گردد به او بدهند و بگویند حج برو، ولی ملک او نکنند در صورتی که اطمینان داشته باشد که از او پس نمی گیرند، حج بر او واجب می شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدتی که مکه می رود و برمی گردد به او بدهند و بگویند حج برو ولی ملک او نکنند، در صورتی که اطمینان داشته باشد که از او پس نمی گیرند، حج بر او واجب می شود.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدّتی که مکّه میرود و برمیگردد به او بدهند و بگویند حجّ برو ولی ملک او نکنند، در صورتی که که اطمینان داشته باشد که از او پس نمیگیرد، حجّ بر او واجب میشود.
- [آیت الله بروجردی] اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدّتی که مکه میرود و بر میگردد به او بدهند و بگویند:حج برو، ولی ملک او نکنند، در صورتی که اطمینان داشته باشد که از او پس نمیگیرند، حج بر او واجب میشود.
- [آیت الله سیستانی] اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیال کسی را در مدتی که مکه میرود و برمیگردد به او بدهند و بگویند : حج برو ، ولی ملک او نکنند ، در صورتی که اطمینان داشته باشد که از او پس نمیگیرند ، حج بر او واجب میشود .
- [آیت الله نوری همدانی] اگرمخارج رفتن وبرگشتن ومخارج عیالات کسی رادرمدّتی که مکّه می رود وبرمی گرددبه اوبدهندوبگویندحجّ برو ولی ملک اونکنند ،در صورتی که اطمینان داشته باشد که از او پس نمیگیرند ،حجّ بر اوواجب میشود . (مسأاه2038 ) اگر مقداری مال که برای حجّ کافی است به کسی بدهند وبا او شرط کنند که در راه مکّه خدمت کسی که مال را داده بنمایند ،حجّ بر او واجب نمی شود .
- [امام خمینی] اگر خرجی رفتن و برگشتن و خرجی عیالات کسی را در مدتی که مکه می رود و برمی گردد به او ببخشند و با او شرط کنند که حج کند، اگر چه قرض داشته باشدو در موقع برگشتن هم مالی که بتواند با آن زندگی کند نداشته باشد باید قبول نماید و حج بر او واجب می شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر خرجی رفتن و برگشتن و خرجی عیالات کسی را در مدتی که مکه می رود و برمی گردد، به او به بخشند و با او شرط کنند که حج کند باید قبول نماید و حج بر او واجب می شود، اگرچه قرض داشته باشد و در موقع برگشتن هم مالی که بتواند با آن زندگی کند نداشته باشد.