احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
در غسل ارتماسی اگر همه بدن زیر آب باشد و بعد از نیت غسل، بدن را حرکت دهد غسل او صحیح است. ولی احتیاط مستحب این است که بیشتر بدن خارج از آب باشد و پس از نیت زیر آب رود.
عنوان مسئله:
در غسل ارتماسی اگر همه بدن زیر آب باشد و بعد از نیت غسل، بدن را حرکت دهد غسل او صحیح است. ولی احتیاط مستحب این است که بیشتر بدن خارج از آب باشد و پس از نیت زیر آب رود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا بجز غسل مستحبی برای رفتن به مسجدالحرام، غسل دیگری برای طواف مستحب است، و در صورت وجود چنین استحبابی، آیا یک غسل به نیت هر دو کافی است؟
- بعضی افراد در وضو و غسل بیش از اندازه آب می ریزند و دست به صورت و دستها و بدن خود می کشند و می گویند احتیاطاً دست می کشیم و نیز بعضی از خانمها در شستن و آب کشیدن لباس و غیره و یا برای وضوی نماز، آب زیاد مصرف می کنند و گاهی روزانه و چه بسا قبل از هر وضو و نماز پاهای خود را آب می کشند و می گویند: پای ما احتیاط داشت، یا به دلمان نمی چسبد و احتیاط خوب است، بفرمایید: آیا این اعمال وجهه شرعی و رجحان دارد و احتیاط است یا خلاف شرع و خلاف احتیاط است؟
- آیا غسل مستحب از غسل مستحب دیگر کفایت می کند؟
- آیا می شود نماز شب یا سایر نمازهای مستحبّی را در حال حرکت خواند؟
- شخصی در غسل جنابت، اول سمت راست بدن را از سر تا پا می شسته، پس از آن سمت چپ را، آیا غسلش صحیح است؟
- فرموده اید: احتیاط واجب آن است که فرش و لباس و مانند اینها را جهت تطهیر، طوری فشار یا حرکت دهند که آب داخل آنها خارج شود، آیا اگر آب لوله با فشار روی آنها گرفته شود، بطوری که آب داخل آنها خارج شود یا ماشین لباسشویی آنها را با سرعت گردش و دوران، فشار دهد کافی است؟
- شخصی با آب نجس یا مضاف غسل کرده و بعد از چند روز متوجه شده آیا نماز و روزه های او صحیح است؟
- آیا در غسل لازم است، به بدن دست بکشند؟
- فرموده اید احتیاط مستحب آن است که زنها در حال نیّت و تلبیه. دو لباس احرام را بپوشند. سؤال این است که اگر عمداً نپوشند و در همان لباس معمولی خودشان محرم شوند، احرامشان باطل است یا خیر؟
- شخصی احتمال می دهد که روزه قضایی داشته باشد و روزه گرفته است، به این نیت که اگر قضا بر ذمّه او است قضای واجب باشد و گرنه مستحب باشد، آیا این روزه صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] کسی که تمام بدنش زیر آب است، آیا میتواند نیت غسل ارتماسی کند یا اینکه باید از آب بیرون آید و بعد در آب فرو رود؟
- [آیت الله سبحانی] جانبازی هستم که هنگام وضو، گاهی دستم به طرف بالا می رود و آب وضو در جهت مخالف حرکت می کند. آیا وضوی من صحیح است؟
- [سایر] آیا انجام غسل ترتیبی با دوش دستی برای اطمینان از رسیدن آب به تمام اعضای بدن بلامانع است؟ نیّت در غسل ترتیبی چگونه است؛ یعنی قربه الی الله را بلافاصله بعد از نیّت باید گفت یا در پایان غسل؟
- [آیت الله بهجت] اگر تمام بدن انسان قبل از غسل خیس باشد، آیا با اتصال آب جدید به خیسی سابق می توان نیّت غسل کرد؟ یا رساندن و جریان یافتن آب جدید بر اعضای غسل لازم است؟
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان بعد از غسل متوجه شود به جایی از بدن آب نرسیده غسل او صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله خوئی] اگر شخصی غسل میکرده به صورت صحیح مثلاً آب میریخت بر سرش و گردنش سپس بر بقیه بدن اما قصد ترتیب نمیکرده آیا غسل او صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] کسی که غسل واجب دارد می تواند در وان حمام به نیّت غسل ترتیبی ابتدا سر و گردن را زیر آب ببرد و تکان دهد و سپس همان طور که در وان دراز کشیده نیمه طرف راست بدن را به نیّت طرف راست زیر آب ببرد و تکان دهد و سپس به همین نحو نیمه ی طرف چپ را غسل دهد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا غسل کردن با غُساله حدث اکبر با توجه به قلیل بودن آب و طهارت بدن قبل از غسل، صحیح است؟
- [سایر] می خواستم بدانم در هنگام غسل چگونه نیت کنم؟ اگر غسل، واجب یا مستحب باشد چگونه باید نیت کرد؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا برای غسل باید بدن خشک باشد یا با بدن خیس نیز می توان نیت غسل کرد و غسل انجام داد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در غسل ارتماسی باید آب در یک آن، تمام بدن را بگیرد، پس اگر به نیت غسل ارتماسی یکباره یا به تدریج در آب فرو رود تا تمام بدن زیر آب رود غسل او صحیح است.
- اگر فراموش کند که روزه است و به نیت غسل سر در آب فرو برد، روزه و غسل او صحیح است.
- اگر جایی از بدن میت نجس باشد، باید پیش از آن که آن جا را غسل بدهند، آب بکشند. و احتیاط واجب آن است که تمام بدن میت پیش از شروع به غسل پاک باشد.
- غسل میت مثل غسل جنابت است، و احتیاط واجب آن است که تا غسل ترتیبی ممکن است میت را غسل ارتماسی ندهند، ولی در غسل ترتیبی فروبردن هریک از سه قسمت بدن میت، در آب کثیر جایز است.
- حرکت دادن دست و انگشتان در موقع خواندن حمد اشکال ندارد اگرچه احتیاط مستحب آن است که آنها را هم حرکت ندهد.
- اگر موقعی که ذکر واجب رکوع را می گوید بی اختیار به قدری حرکت کند که از حال آرام بودن بدن، خارج شود بنابر احتیاط واجب بعد از آرام گرفتن بدن دوباره ذکر را بگوید ولی اگر کمی حرکت کند که از حال آرام بودن بدن خارج نشود یا انگشتان را حرکت دهد اشکال ندارد.
- موقعی که انسان در نماز می خواهد کمی جلو یا عقب رود یا کمی بدن را به طرف راست یا چپ حرکت دهد باید چیزی نگوید ولی (بِحَوْلِ اللهِ وَقُوَّتِهِ اَقوُمُ وَأَقْعُدْ) را باید در حال برخاستن بگوید، و در موقع گفتن ذکرهای واجب هم بدن باید بی حرکت باشد بلکه احتیاط واجب آن است که در موقع گفتن ذکرهای مستحبی هم بدنش آرام باشد.
- در غسل ارتماسی باید تمام بدن پاک باشد ولی در غسل ترتیبی پاک بودن تمام بدن لازم نیست. و اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمتی را پیش از غسل دادن آن قسمت آب بکشد کافی است.
- اگر بداند که روزه است، و عمداً برای غسل سر را در آب فرو برد، چنانچه روزه او مثل روزه رمضان واجب معین باشد، بنابر احتیاط واجب باید دوباره غسل کند، و روزه را هم باید بنابر احتیاط واجب قضا نماید، و اگر روزه مستحب یا روزه واجبی باشد که مثل روزه کفّاره وقت معینی ندارد، غسل صحیح و روزه بنابر احتیاط واجب باطل می باشد.
- اگر چند غسل بر کسی مستحب باشد و به نیّت همه یک غسل به جا آورد کافی است. و همچنین اگر چند غسل واجب بر عهده یک نفر باشد یا چند واجب و چند مستحب، می تواند به نیت همه آنها یک غسل انجام دهد و در جایی که چند غسل واجب بر عهده اوست اگر فراموش کند و نیت یکی از آن غسل ها را بکند کفایت از سایر غسل ها می کند و تنها غسل جنابت کفایت از وضو می کند و همراه غسلهای دیگر چه واجب و چه مستحب باید وضوء بگیرد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] در غسل ارتماسی اگر به نیت غسل ارتماسی به تدریج در آب فرو رود تا تمام بدن زیر آب رود غسل او صحیح است، و احتیاط آن است که یک دفعه زیر آب رود.
- [آیت الله بهجت] در غسل ارتماسی اگر به نیت غسل ارتماسی بهتدریج در آب فرو رود تا تمام بدن زیر آب رود غسل او صحیح است، و احتیاط آن است که از اول فرو رفتن در آب نیت غسل کردن را داشته باشد به آنچه غسل ارتماسی با آن محقق و تمام میشود و اظهر کفایت نیت در حال فرو رفتن مجموع بدن در آب است.
- [آیت الله نوری همدانی] در غسل ارتماسی اگر به نیت غسل ارتماسی به تدریج در آب فرورود تا تمام بدن زیر آب رود ، غسل صحیح است و احتیاط آن است که یک دفعه زیر آب رود .
- [آیت الله سبحانی] در غسل ارتماسی هرگاه مقداری از بدن بیرون باشد و نیّت غسل ارتماسی کند و در آب فرو رود غسل او صحیح است و اگر همه بدن زیر آب باشد و بعد از نیّت غسل، بدن را حرکت دهد غسل او اشکال دارد.
- [آیت الله نوری همدانی] در غسل ارتماسی اگر همة بدن زیر آب باشد و بعد از نیت غسل ، بدن را حرکت دهد ، غسل او صحیح است .
- [امام خمینی] در غسل ارتماسی اگر همه بدن زیر آب باشد و بعد از نیت غسل، بدن را حرکت دهد، غسل او صحیح است.
- [آیت الله بهجت] در غسل ارتماسی اگر همه بدن زیر آب باشد و بعد از نیت غسل، بدن را حرکت دهد غسل او صحیح است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به نیّت غسل ارتماسی به تدریج در آب فرو رود تا تمام بدن در یک لحظه زیر آب قرار گیرد، غسل او صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] کسی که از حرام جنب شده و اگر بخواهد با آب گرم غسل کند عرق میکند، چون عرق او بنا بر احتیاط واجب نجس است، باید با آب سرد غسل کند و اگر آب سرد پیدا نکند یا برای او ضرر داشته باشد، نمیتواند در بیرون آب غسل ترتیبی کند و چنانچه بعد از آن که تمام بدن زیر آب رفت نیت غسل ترتیبی کند و به نیت سر و گردن بدن را حرکت دهد، بعد یک مرتبه به نیت طرف راست و مرتبه دیگر به نیت طرف چپ بدن را حرکت دهد، غسل او صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که از حرام جنب شده اگر بخواهد با آب گرم غسل کند عرق میکند، چون عرق او بنابر احتیاط واجب نجس است، باید با آب سرد غسل کند و اگر آب سرد پیدا نکند یا برای او ضرر داشته باشد نمیتواند در بیرون از آب غسل ترتیبی کند ولی میتواند بعد از آن که تمام بدن زیر آب رفته باشد نیّت غسل ترتیبی کند و به نیّت سر و گردن بدن را حرکت دهد بعد یک مرتبه به نیّت طرف راست و مرتبه دیگر به نیّت طرف چپ بدن را حرکت دهد، غسل او صحیح است.