خرید و فروش
بیع، مبادله‌ی مال در برابر مال است. معنای یاد شده، معنای لغوی بیع است و در باب تجارت یا بیع- بنابر اختلاف تعبیر در کلمات فقها- به تفصیل از احکام، اقسام و شرایط آن سخن رفته است.
خرید و فروش دواهای نجس خوردنی اگر چه جائز است ولی باید نجاستش را به مشتری بگویند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا خرید و فروش زمین موات و احیای آن جایز است؟ و احیای آن به چه صورتی محقق می شود؟
- خرید و فروش خون چه حکمی دارد؟
- خرید و فروش چک با رعایت مدت معامله اش اشکال ندارد. خرید و فروش پول مثلا فروش هزار تومان به مدت شش ماه به هزار و دویست تومان آیا مانعی ندارد، یا مشمول ادله ربا است؟ به عبارت دیگر آیا خرید و فروش مذکور ظاهراً بیع است و در واقع قرض ربوی و یا واقعاً بیع است و مشمول ادلّه ربای قرضی نمی باشد؟
- کشیدن سیگار و خرید و فروش آن چه حکمی دارد؟
- فروش ملک به صورت زمانی به چند نفر چه حکمی دارد؟ مثلاً سال را که حدوداً 52 هفته است در نظر می گیرند، و فروشنده ملک خود را 52 قسمت در نظر گرفته و هر قسمت را با مشخص کردن هفته چندم سال به مشتری می فروشد و مشتری پس از خرید فقط همان هفته حق استفاده از تمام آن ملک را دارد و زمانهای دیگر مربوط به مشتریان دیگر است. مگر اینکه با توافق یکدیگر زمان استفاده را تغییر دهند.
- ساختن و خرید و فروش طلا برای استفاده مردان، چه حکمی دارد؟
- نظر حضرتعالی پیرامون خرید و فروش پول چیست؟ لطفاً پاسخ را همراه با دلیل مرقوم فرمایید؟
- کشیدن و خرید و فروش تریاک و کشت خشخاش چه صورتی دارد؟
- خرید و فروش چک به صورتی که در بازار رواج دارد چه حکمی دارد؟
- خرید و فروش نان به صورت دانه ای صحیح است یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] آیا خرید و فروش عروسک جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خرید و فروش فیش حج جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خرید و فروش اموال موقوفه جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] خرید و فروش اینترنتی جایز است یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا خرید و فروش ریال به ریال جایز است؟
- [آیت الله خوئی] خرید و فروش بلیط بخت آزمایی جایز است یا نه؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خرید و فروش فیش حج جایز است؟
- [سایر] آیا خرید و فروش چک و سفته جایز است؟
- [سایر] آیا خرید و فروش آلات قمار جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا خرید و فروش و پیوند مو جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خرید و فروش روغن و دواهای روان و عطرهایی که از ممالک غیر اسلامی می آورند اگر نجس بودن آنها معلوم نباشد اشکال ندارد، ولی روغنی را که از حیوان بعد از جان دادن آن می گیرند، چنانچه در شهر کفّار از دست کافر بگیرند و از حیوانی باشد که اگر رگ آن را ببرند خون از آن جستن می کند. در صورتی که احتمال آن برود که از حیوانی است که بدستور شرع کشته شده اگر چه پاک و خرید و فروش آن جایز است ولی خوردنش حرام است.
- در خرید و فروش لازم نیست صیغه عربی بخوانند، مثلا اگر فروشنده به فارسی بگوید این مال را در عوض این پول فروختم و مشتری بگوید قبول کردم معامله صحیح است، ولی خریدار و فروشنده باید قصد انشاء داشته باشند، یعنی به گفتن این دو جمله مقصودشان خرید و فروش باشد.
- فروش وعاریه دادن چیز نجس که استفاده از آن مشروط به طهارت نیست مانعی ندارد ودر این فرض لازم نیست نجس بودن آن را به مشتری اطلاع دهد. امّا فروش و عاریه دادن چیز نجس که استفاده از آن مشروط به طهارت واقعیه است در صورتی صحیح است که امکان تطهیر آن باشد و به مشتری اطلاع دهد. وفروش وعاریه دادن چیزنجس که استفاده متعدد داردبدون اطلاع به مشتری اشکالی نداردوصحیح است ولی اگرمی داندمشتری ازآن استفاده هایی می کندکه مشروط به طهارت است بایدبه اواطلاع دهد.
- خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از ممالک غیر اسلامی می آورند، یا از دست کافر گرفته می شود در صورتی که احتمال برود از حیوانی است که بدستور شرع کشته شده خرید و فروش آن جائز است ولی نماز در آن جائز نیست.
- خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از دست مسلمان گرفته شود اشکال ندارد، ولی اگر انسان بداند که آن مسلمان آن را از دست کافر گرفته و تحقیق نکرده که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده یا نه، خرید و فروش آن جایز است ولی نماز در آن چرم و خوردن آن گوشت جایز نیست.
- در چند مورد معامله باطل است: اول: خرید و فروش عین نجس مانند مشروبات مسکر و سگ غیر شکاری و خوک. ولی خرید و فروش عین نجسی که بتوان از آن استفاده حلال نمود جایز است. مثلا خرید و فروش غائط برای کودسازی جایز است. همچنین خرید و فروش خون که در زمان ما برای نجات مجروحین و بیماران مورد استفاده قرار می گیرد جایز است. دوم: خرید و فروش مال غصبی مگر آن که صاحبش معامله را اجازه کند. سوم: خرید و فروش چیزهایی که مالیت ندارد. چهارم: معامله چیزی که منافع معمولی آن حرام باشد، مثل آلات قمار و موسیقی مطرب. پنجم: معامله ای که در آن ربا باشد. غش در معامله حرام است. یعنی فروختن جنسی که با چیز دیگر مخلوط است، در صورتی که آن چیز معلوم نباشد و فروشنده هم به خریدار نگوید، مثل فروختن روغنی که آن را با پیه مخلوط کرده است، از پیغمبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم) منقول است که فرمود: از ما نیست کسی که در معامله با مسلمانان غش کند یا به آنان ضرر بزند یا تقلّب و حیله نماید و هر که با برادر مسلمان خود غش کند، خداوند برکت روزی او را می برد و راه معاش او را می بندد و او را به خودش واگذار می کند.
- نجس کردن زمین و سقف و بام و طرف داخل دیوار مسجد حرام است و هرکس بفهمد که نجس شده است باید فوراً نجاست آن را برطرف کند، و احتیاط واجب آن است که طرف بیرون مسجد را هم نجس نکنند، و اگر نجس شود نجاستش را برطرف نمایند، مگر آنکه واقف آن را جزء مسجد قرار نداده باشد.
- خرید و فروش مسکرات حرام و معامله آنها باطل است.
- خرید و فروش مجسّمه و چیزهای دیگری که روی آن مجسمه دارد اشکال ندارد.
- خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پولی را که فروشنده می گیرد حرام نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خرید و فروش دواهای نجس خوردنی اگرچه جایز است ولی باید نجاستش را به مشتری بگویند و همچنین است اگر خوردنی نباشد ولی در معرض این باشد که خوراک یا بدن مشتری آلوده به نجاست شود.
- [آیت الله سیستانی] خرید و فروش داروهای نجس خوردنی و غیر خوردنی اگر چه جایز است ، ولی باید نجاستش را در صورتی که در مسأله پیش گفته شد به مشتری بگوید .
- [آیت الله وحید خراسانی] خرید و فروش دواهای نجس خوردنی در صورتی که منفعت عقلایی حلالی غیر از خوردن نداشته باشند باطل است و در صورتی که داشته باشند صحیح است ولی باید نجاستش را به مشتری بگویند و اگر خوردنی نباشد خرید و فروشش جایز است ولی باید به طوری که در مساله قبل گذشت به مشتری اعلام شود
- [آیت الله بروجردی] خرید و فروش دواهای نجس حرام است، ولی اگر پول را برای ظرف آن، یا برای زحمت دوا فروش بدهند، اشکال ندارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] خرید و فروش روغن هائی که از ممالک غیر اسلامی می آورند اگر نجس بودن آنها معلوم نباشد اشکال ندارد. و روغنی را که از حیوان بعد از جان دادن آن می گیرند؛ در صورتی که احتمال آن برود که از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده؛ چنانچه از دست کافر بگیرند یا از ممالک غیر اسلامی بیاورند اگرچه پاک و خرید و فروش آن جایز است ولی خوردنش حرام و بر فروشنده لازم است کیفیت را به مشتری بفهماند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر چیز پاکی مانند روغن ونفت که آب کشیدن آن ممکن نیست نجس شود، چنانچه آن را برای کاری بخواهد که شرطش پاک بودن است مثل خوردن، اگر به مشتری بگوید که نجس است فروش آن جایز است و اگر برای کاریبخواهد که شرط آن پاک بودن نیست، مثلاً بخواهند نفت نجس را بسوزانند فروش آن اشکال ندارد و لازم نیست نجاست آن را به مشتری اعلام کنند.
- [آیت الله مظاهری] خرید و فروش عین نجس مثل بول و غائط و مسکرات و خون و مانند آنها اگر منفعت عقلایی داشته باشد جایز است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خرید و فروش روغن و دواهای روان و عطرهایی که از ممالک غیر اسلامی میآورند، اگر نجسبودن آنها معلوم نباشد اشکال ندارد، ولی روغنی را که از حیوان بعد از جاندادن آن میگیرند، چنانچه در شهر کفار از دست کافر بگیرند و از حیوانی باشد که اگر رگ آن را ببرند خون از آن جستن میکند، نجس است و معامله آن باطل میباشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر چیز پاکی که اب کشیدن ان ممکن نیست نجس شود در صورتی که منفعت عقلایی حلالی داشته باشد خرید و فروش ان مانعی ندارد ولی اگر مشتری ان را برای مثل خوردن و اشامیدن بخواهد یا نجاست ان موجب شود که عمل مشروط به طهارت او باطل شود مثلا بخواهد نفت نجس را بسوزاند ولی سبب نجاست خوراک او شود یا بدن او نجس شود که در نتیجه وضو یا غسلش باطل گردد واجب است فروشنده نجاست ان را به مشتری بگوید و همچنین بنابر احتیاط واجب در جایی که اگر چه نجاست بدن موجب بطلان وضو و غسل نشود ولی مشتری بخواهد با لباس و بدن پاک واقعی نماز بخواند
- [آیت الله مظاهری] خرید و فروش خوشه گندم و جو، به گندم و جو، و خرمای نرسیده به خرمای رسیده جایز نیست. خرید و فروش طلا و نقره: