اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
اگر انسان بدون صیغه خواندن بخواهد برای انجام عملی اجیر شود همین که به عنوان اجاره مشغول آن عمل شود یا خود را در اختیار موجر قرار دهد اجاره صحیح است.
عنوان مسئله:
اگر انسان بدون صیغه خواندن بخواهد برای انجام عملی اجیر شود همین که به عنوان اجاره مشغول آن عمل شود یا خود را در اختیار موجر قرار دهد اجاره صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا صحیح است که مبلغی بعنوان رهن به صاحب خانه بدهند، به شرط اینکه منزلش را با اجاره کمتر در اختیار مستأجر قرار دهد؟
- یک سال قبل خانه ای را به مدت 21 ماه به اجاره صحیح شرعی به ماهی دوازده هزار تومان اجاره کردم و فعلا موجر مدعی است مغبون واقع شده است، لطفاً حکم شرعی را بیان کنید.
- اگر عاقد از شرایط نکاح و معنای صیغه، آگاهی نداشته باشد، آیا عقد نکاح صحیح است؟
- اگر کسی سواد خواندن و نوشتن داشته باشد و هنگام عقد خواندن، قصد انشاء کند، آیا می تواند صیغه را جاری کند؟
- اگر با پول فروش موقوفه، چیزی برای وقف خریده شده، آیا خواندن صیغه وقف لازم است یا خیر؟
- اگر انسان در کشور کفر مشغول تحصیل باشد و نتواند با زن مسلمانی ازدواج کند، آیا با زن کافره می توان ازدواج کرد؟
- آیا ازدواج موقت 99 ساله صحیح است و حکم عقد دائم را پیدا می کند یا خیر؟
- شخصی قرائت نمازش درست نیست و می تواند آن را تصحیح کند، ولی بجای آن مشغول کارهای مستحبی مثل خواندن قرآن و دعا می شود، آیا صحیح است؟
- دختری که شوهر کرده و قبل از دخول، طلاق خلع گرفته است، اگر بخواهد به عقد موقّت پسری درآید، آیا صحیح است که پسر شخصاً با موافقت دختر صیغه عقد را بدون اجازه پدر جاری کند؟
- زنی شوهر ندارد و در تماس با مرد نامحرمی قرار می گیرد، آیا چگونه می تواند غیر از صیغه نکاح به محرمیت این مرد درآید تا در عسر و حرج از نظر حجاب قرار نگیرد؟ در ضمن این زن یک دختر غیربالغه هم دارد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر خانه یا ملکی را مثلًا یک ساله اجاره دهند و ابتدای آن را یک ماه بعد از خواندن صیغه معیّن کنند، آیا صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] برای اجاره ی خانه، موجر مبلغی وجه نقد به عنوان قرض الحسنه و مبلغی هم ماهیانه به عنوان اجاره بها از مستأجر دریافت می کند، آیا سکونت در آن خانه و نماز خواندن در آن صحیح است؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا خواندن صیغه موقت، در حالی که زن در عادت ماهانه باشد، صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی مکانی را اجاره نموده است موجر(صاحب ملک) شرط نمود در صورت تأخیر در تخلیه، چهل درصد اضافه بر اجاره دریافت نماید آیااین شرط صحیح است؟
- [سایر] خواندن صیغه ازدواج موقت از طریق اینترنت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اجاره ی مجدد عین مستاجره توسط مستاجر و اجاره ی مجدد عمل توسط اجیر صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا فردی که اجیر شده است را می توان در اجاره شخص دیگری قرار دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در اعتکاف نذری، انسان میتواند هنگام خواندن صیغه، شرط کند که اگر مانعی پیش آمد اعتکافم را رها میکنم؟
- [آیت الله بهجت] شخصی منزلی را به مبلغ معینی اجاره کرده است و موجر هم کلید منزل را در اختیار او گذاشته و مستأجر هم اثاثیه و لوازم منزل را در منزل اجاره ای گذاشته است، پس از آن به قصد آوردن خانواده اش رفته ولی برنگشته است، موجر نیز هیچ گونه اطلاعی در مورد علت برگشتن وی ندارد، آیا موجر حق تصرف منزل را دارد؟ نسبت به لوازم خانگی مستأجر چه تکلیفی دارد؟
- [آیت الله بهجت] کسی که قادر به خواندن صیغه عقد به زبان عربی نباشد، در چه صورتی عقد او صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر خانه ای را مثلا یک ساله اجاره دهند و ابتدای آن را یک ماه بعد از خواندن صیغه قرار دهند اجاره صحیح است، اگر چه موقعی که صیغه می خوانند خانه در اجاره دیگری باشد.
- اگر ابتدای مدّت اجاره را معیّن نکنند، ابتدای آن بعد از خواندن صیغه اجاره است.
- اگر اجاره دهنده، یا مستأجر بفهمد که مغبون شده است، چنانچه در موقع خواندن صیغه ملتفت نباشد که مغبون است می تواند اجاره را بهم بزند، ولی اگر در صیغه اجاره شرط کنند که اگر مغبون هم باشند حق بهم زدن معامله را نداشته باشند، نمی توانند اجاره را بهم بزنند.
- جعاله آن است که انسان قرار بگذارد در مقابل کاری که برای او انجام می دهند مال معینی بدهد، مثلا بگوید هر کس گمشده مرا پیدا کند، ده تومان به او می دهم و به کسی که این قرار را می گذارد جاعل و به کسی که کار را انجام می دهد عامل می گویند، و فرق بین جعاله و این که کسی را برای کاری اجیر کنند، این است که در اجاره بعد از خواندن صیغه، اجیر باید عمل را انجام دهد و کسی هم که او را اجیر کرده اجرت را به او بدهکار می شود، ولی در جعاله اگر چه عامل شخص معیّن باشد می تواند مشغول عمل نشود و تا عمل را انجام ندهد جاعل بدهکار نمی شود.
- اگر اجیر با انسان شرط کند که فقط برای خود انسان کار کند یا اجاره منصرف به این معنی باشد نمی شود او را به دیگری اجاره داد، و اگر شرط نکند، چنانچه او را به چیزی که اجرت او قرار داده اجاره دهد، نباید زیادتر بگیرد و اگر به چیز دیگری اجاره دهد، می تواند زیادتر بگیرد.
- اجاره دهنده و مستأجر لازم نیست صیغه عربی بخوانند بلکه اگر مالک به کسی بگوید: ملک خود را به تو اجاره دادم، و او بگوید: قبول کردم، اجاره صحیح است. و نیز اگر حرفی نزنند و مالک به قصد اینکه ملک را اجاره دهد، آن را به مستأجر واگذار کند و او هم به قصد اجاره کردن بگیرد اجاره صحیح می باشد.
- اجاره دهنده و کسی که چیزی را اجاره می کند باید مکلّف و عاقل باشند، و به اختیار خودشان اجاره را انجام دهند و نیز باید در مال خود حقّ تصرف داشته باشند، پس سفیهی که مال خود را در کارهای بیهوده مصرف می کند چون حق ندارد در مال خود تصرف کند اگر چیزی را اجاره کند یا اجاره دهد صحیح نیست مگر اینکه ولیّ او اجازه دهد. بلکه بدون اجازه او نمی تواند اجیر کسی شود.
- موکّل یعنی کسی که دیگری را وکیل می کند و نیز کسی که وکیل می شود، بایدبالغ وعاقل باشند واز روی قصد واختیار اقدام کنند، وبچه ممیز هم اگر فقط در خواندن صیغه وکیل شده باشد و صیغه را با شرایطش بخواند صیغه ای که خوانده صحیح است.
- کاری را که انسان نمی تواند انجام دهد، یا شرعاً نباید انجام دهد نمی تواند برای انجام آن از طرف دیگری وکیل شود. مثلا کسی که در احرام حج است چون نباید صیغه عقد زناشویی را بخواند، نمی تواند برای خواندن صیغه از طرف دیگری وکیل شود.
- اگر ولیّ یا قیّم بچه مال او را اجاره دهد، یا خود او را اجیر دیگری نماید اشکال ندارد. ولی اگر مدّتی از زمان بالغ شدن او را جزء مدّت اجاره قرار دهد، بعد از آنکه بچّه بالغ شد، نمی تواند بقیّه اجاره را نسبت به مال بهم بزند، ولی نسبت به اجاره خودش بعد از آنکه بالغ شد بدون اجازه او صحت اجاره اشکال دارد لکن هر گاه طوری بوده که اگر مقداری از زمان بالغ بودن بچه راجزء مدّت اجاره نمی کرد، بر خلاف مصلحت لازم الرعایه بچّه بود، اجاره صحیح است و بچه که بالغ شده نمی تواند اجاره را بهم بزند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر انسان بدون خواندن صیغه بخواهد برای انجام عملی اجیر شود همین که مشغول ان عمل شد اجاره صحیح است
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر انسان بدون صیغه خواندن بخواهد برای انجام عملی اجیر شود؛ همین که مشغول آن عمل شد اجاره صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] اگر انسان بدون صیغه خواندن بخواهد برای انجام عملی اجیر شود، همین که مشغول آن عمل شد، اجاره صحیح است.
- [آیت الله خوئی] اگر انسان بدون صیغه خواندن بخواهد برای انجام عملی اجیر شود، همین که مشغول آن عمل شد، اجاره صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان بدون صیغه خواندن بخواهد برای انجام عملی اجیر شود ، همین که مشغول آن عمل شد اجاره صحیح است .
- [آیت الله اردبیلی] اگر انسان بدون صیغه خواندن بخواهد برای انجام عملی اجیر شود، همین که با رضایت طرف معامله مشغول آن عمل شود، اجاره صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر انسان بدون صیغه خواندن بخواهد برای انجام عملی اجیر شود ؛ همین که با رضایت طرف معامله مشغول آن عمل شد اجاره صحیح است .
- [آیت الله سبحانی] اگر انسان بدون خواندن صیغه بخواهد برای انجام عملی اجیر شود; همین که با رضایت طرف معامله، مشغول آن عمل شد اجاره صحیح است.
- [آیت الله بهجت] اگر انسان بدون صیغه اجاره، بخواهد برای انجام عملی اجیر شود، همین که مشغول آن عمل شد اجاره صحیح است؛ یعنی کار او دلالت بر قبول دارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی بدون خواندن صیغه برای انجام دادن کاری اجیر شود همین که با درخواست طرف معامله، مشغول کار شود اجاره صحیح است.