رضایت
رضایت به معنای خشنودی و خرسندی است که در باب بیع ، نکاح و ... به آن پرداخته شده است.
در کفالت رضایت کسی که حقّ بر عهده اوست لازم نیست، بنابراین رضایت بدهکار شرط نمی‌باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا رضایت پدر و مادر در حضور در حوزه شرط است؟
- شخصی که روزه استیجاری بر عهده اوست، اگر وقتی بیدار می‌شود، معلوم شود قبل از اذان صبح محتلم بوده، می‌تواند روزه استیجاری خود را بگیرد؟
- کسی که زمان دقیق به سن تکلیف رسیدن خود را نمی‌داند و نمی‌داند چقدر نماز و روزه بر عهده اوست، چه مقدار قضای نماز و روزه بر او واجب است؟
- آیا برای اهدای خون، اجازه پدر و مادر شرط لازم است؟
- شخصی در یک شرکت کار می‌کند و همیشه پول‌های آن شرکت برای خرید و سایر موارد، در اختیار او است. این شخص مقیّد است هنگام خواندن نماز، هرچه پول و اشیاء از آن شرکت نزد اوست، از خود جداکند و بعد نماز بخواند! او می‌گوید می‌خواهم مال غیر در نماز نزد من نباشد، آیا چنین کاری لازم است؟
- اینجانب سه دانگ ملکی را با شخصی قول نامه کردم که بعد از اتمام نگارش قرارداد و امضاء اینجانب چند دقیقه بعد و بدون اجازه و رضایت این حقیر جمله‌ای از طرف خریدار که به نفع وی بوده در ذیل قرارداد اضافه گردید که بلافاصله اعتراض کردم. 24 ساعت از طرف بنگاهدار وقت تعیین گردید جهت فسخ و ابطال معامله که به همین منظور قرارداد تا 24 ساعت نزد بنگاهدار امانت ماند که حدود 12 ساعت بعد از انجام معامله طبق آن حقی که داشتم به بنگاه که واسطه طرفین بود مراجعه و اعتراض قطعی نمودم و ثمن معامله که دو فقره چک بود و قولنامه را با اطلاع دادن به خریدار مخدوش و ابطال نمود. لذا از نظر جنابعالی اینجانب که از شرط خیار زمان 24 ساعت توافق شده استفاده کردم آیا جای نارضایتی می‌تواند برای خریدار باشد یا خیر؟
- بانک ها در جمهوری اسلامی تحت عناوین شرعیّه مضاربه، مساقات، مزارعه، شرکت، جعاله با مشتریان و بالعکس قرارداد منعقد می کنند و هر ماه علی الحساب 14 درصد یاکمتر یا بیشتر سود در اختیار مشتریان قرار داده و در پایان مدّت تسویه حساب می کنند، نظر به این که مردم عادی و مشتریان، عموماً شرایط و قیود مندرج در برگه قرارداد را مطالعه نمی کنند و نوعاً به امضا کردن اکتفا می کنند و بدین وسیله رضایت خود را در پذیرش کلیّه شروط و قیود اعلام می دارند، آیا صرف امضا کردن یا قبول کلیّه شرایط به طور شفاهی با آن که از خصوصیّات و عناوین شرعیّه آگاهی ندارند، سبب تحقّق عقود مذکوره و مشروعیّت آنها می شود؟ یا لازم به تفهیم و تفهّم از طرف بانک‌ها یا متعاقدین می‌باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] دختری به اجازه پدر به عقد موقت مردی درآمده و در ضمن عقد شرط شده که دخول نشود ولی بر خلاف شرط و بدون رضایت زن، بکارت او زائل شده است آیا ارش بدهکار است؟
- [آیت الله سبحانی] در ضمن عقد شرط شد که انتخاب محل سکونت با زوجه باشد اگر یک بار زوجه انتخاب کند و سپس با رضایت وی از آن شهر منتقل شویم آیا انتخاب محل سکونت جدید نیز به عهده زوجه است؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی روزه ی کفّاره بر عهده اوست، آیا می تواند روزه ی استیجاری بگیرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا زنی که روزه نگرفته و کفاره بر گردن اوست و قدرت ادای آن را ندارد، دادن کفّاره بر عهده شوهر اوست؟
- [سایر] آیا مقصود از «غضب الهی» همان رضایت نداشتن اوست؟
- [آیت الله سبحانی] اگر شرط شود که ضرر مضاربه به عهده ی عامل باشد، آیا شرط صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که کفاره نذر و قسم بر عهده اوست، آیا می تواند روزه قضای کسی را قبول کند؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری، آیا کند خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی که زکات فطریهام بر عهده اوست از دادن خودداری کند، آیا خودم وظیفه دارم پرداخت کنم؟
- [آیت الله سیستانی] آیا برای ازدواج دختر رضایت پدر شرط است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کفالت به وسیله یکی از هفت مورد زیر، فسخ می‌شود: اوّل: کفیل، بدهکار را به دست طلبکار بدهد. دوّم: طلب طلبکار داده شود. سوّم: طلبکار از طلب خود بگذرد. چهارم: بدهکار بمیرد. پنجم: طلبکار، کفیل را از کفالت آزاد کند. ششم: کفیل بمیرد. هفتم: کسی که صاحب حقّ است به وسیله حواله یا طور دیگری حقّ خود را به دیگری واگذار نماید.
- در کفالت لفظ عربی لازم نیست بلکه به هر لفظی یا عملی که باشد کفایت می‌کند.
- هرگاه کفالت به اجازه شخص مدیون باشد و کفیل ناچار شود طلب طلبکار را بدهد، حقّ دارد آن را از بدهکار بگیرد، ولی اگر به اجازه او نبوده حقّ ندارد.
- کفالت آن است که انسان متعهّد شود که هر وقت طلبکار یا صاحب حقّ، بدهکار یا متّهم را خواست او را حاضر کند، و به کسی که اینطور متعهّد شود کفیل میگویند.
- صلح از عقود لازم است یعنی بدون رضایت یکدیگر نمیتوانند صلح را به هم بزنند.
- اجاره از عقود لازم است، یعنی بدون رضایت یکدیگر نمیتوانند اجاره را به هم بزنند.
- اگر کسی که قرض میدهد شرط کند که زیادتر از مقداری که میدهد بگیرد، مثلاً ده من گندم بدهد و شرط کند که یازده من بگیرد، یا ده هزار تومان بدهد و شرط کند که یازده هزار تومان بگیرد، ربا و حرام است، بلکه اگر قرار بگذارد که بدهکار کاری برای او انجام دهد باز هم ربا و حرام می‌باشد، ولی اگر بدون اینکه شرط کند، خود بدهکار زیادتر از آنچه قرض کرده پس بدهد اشکال ندارد بلکه مستحب است.
- معامله با بچّه غیر رشید باطل است گرچه پدر یا جدّ آن بچّه به او اجازه داده باشند که معامله کند، ولی اگر بدانیم چیزی را که میگیرد یا میدهد مورد رضایت ولیّ اوست تصرّف در آن چیز مانعی ندارد.
- پدر و جدّ پدری میتوانند برای فرزند غیر رشید خود همسر اختیار کنند و بعد از آنکه آن طفل رشید گردید نباید آن را به هم بزند مگر اینکه مفسدهای داشته باشد، و مخارج و مهریّه زن به عهده پسر می‌باشد، ولی اگر در حال عقد، طفل مالی نداشته باشد، مهر به عهده ولیّ اوست.
- کسی که ازدواج مینماید مهریه بر عهده خود اوست نه بر عهده دیگری، مگر اینکه دیگری نظیر پدر ضمانت کرده باشد و آنچه در میان بعضی از مردم معمول است که مهریه عروس را پدر داماد میدهد از این قبیل است، ولی اگر در حال صغر، پدر یا جدّ، برای او عیال بگیرد و در آن حال صغیر مال نداشته باشد بر عهده پدر یا جدّ است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در کفالت رضایت کسیکه حق بر عهده او است لازم نیست بنابر این رضایت بدهکار شرط نمی باشد.
- [آیت الله اردبیلی] کفیل بدون رضایت مکفول له، مثلاً طلبکار، نمیتواند کفالت را به هم بزند، مگر آن که در عقد کفالت این حق برای او شرط شده باشد؛ ولی مکفول له هر وقت بخواهد می‌تواند کفالت را به هم بزند.
- [آیت الله سیستانی] کفالت در صورتی صحیح است که کفیل به هر لفظی اگر چه عربی نباشد ، یا به عملی به طلبکار بفهماند ، که من متعهدم هر وقت بدهکار خود را بخواهی حاضر سازم ، و طلبکار هم قبول نماید ، و بنابر احتیاط واجب رضایت بدهکار نیز در صحت کفالت معتبر است ، بلکه احتیاط واجب آن است که او هم طرف عقد باشد ، یعنی بدهکار وطلبکار ، هر دو کفالت را قبول کنند .
- [آیت الله اردبیلی] کفیل باید شخصی را که کفالت کرده، طبق تعهد در زمان یا مکانی که تعهد کرده، حاضر کند و در غیر این صورت، باید از عهده حقی که بر عهده شخص کفالت شده می‌باشد، برآید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کفالت در صورتی صحیح است که کفیل به لفظی - اگر چه عربی نباشد - یا به عملی به طلبکار - مثلاً - بفهماند که من متعهدم هر وقت بدهکار خود را بخواهی به دست تو بدهم و بنا بر احتیاط طلبکار و نیز کسی که حقّ احضار دیگری را به دادگاه دارد و بدهکار و نیز کسی که احضار او را به دادگاه ضمانت می‌کند؛ باید قبول کنند. از شرایط صحّت کفالت این است که طلبکار حقّ مطالبه از بدهکار را داشته باشد، پس اگر بدهکار به جهتی - همچون فقر - شرعاً موظّف به پرداخت بدهی خود نباشد، کفالت باطل است و در کفالت برای احضار به دادگاه شرط است که حضور آن شخص در دادگاه لازم باشد.
- [آیت الله جوادی آملی] .در معامله نقدی , اگر یکی از دو طرف از تحویل آنچه بر عهده اوست امتناع کند، بر دیگری تحویل آنچه بر عهده او بوده, لازم نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . یکی از پنج چیز، کفالت را به هم می زند: اول کفیل، بدهکار را به دست طلبکار بدهد. دوم طلب طلبکار داده شود. سوم طلبکار از طلب خود بگذرد. چهارم بدهکار بمیرد. پنجم طلبکار کفیل را از کفالت آزاد کند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] یکی از پنج چیز؛ کفالت را به هم می زند: اول: کفیل؛ بدهکار را به دست طلبکار بدهد. دوم: طلب طلبکار داده شود. سوم: طلبکار از طلب خود بگذرد. چهارم: بدهکار بمیرد. پنجم: طلبکار کفیل را از کفالت آزاد کند.
- [آیت الله خوئی] یکی از پنج چیز، کفالت را به هم میزند: (اول): کفیل، بدهکار را بهدست طلبکار بدهد. (دوم): طلب طلبکار داده شود. (سوم): طلبکار از طلب خود بگذرد. (چهارم): بدهکار بمیرد. (پنجم): طلبکار کفیل را از کفالت آزاد کند.
- [آیت الله اردبیلی] تقاص از مالی که بین بدهکار و دیگری مشترک است جایز نمی‌باشد، مگر این که شریک اجازه دهد.