پشیمانی
بازگشتی عمیق با قلب و زبان و عمل به خدا را إنابه گویند.
توبه از اعانت بر گناه پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک و اصلاح خود است، و اگر ضرری از اعانت او بر کسی یا بر اسلام وارد شده، اگر می‌تواند باید جبران نماید.
عنوان مسئله:
توبه از اعانت بر گناه پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک و اصلاح خود است، و اگر ضرری از اعانت او بر کسی یا بر اسلام وارد شده، اگر می‌تواند باید جبران نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- جواب : توبه جدی کنید، خداوند می آمرزد. گناه هر چه فراوان و هرچه بزرگ، اگر پشیمان شدید و خجالت زده از خدا شدید و تصمیم گرفتید که آدم خوبی شوید، خداوند می آمرزد.
- برای بخشیده شدن گناهان چه باید کرد؟ آیا توبه کافی است؟ بعضی وقت ها انسان به دام شیطان می افتد و حتی در حالی که از کاری نفرت دارد آن را انجام می دهد و بعد پشیمانی و افسوس آن می ماند. چه باید کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] ندامت و پشیمانی از گناه تا چه اندازه باشد که توبه قبول شود؟
- [سایر] گناه و اصرار بر آن چه پیامدهایی دارد توبه و پشیمانی از گناه چگونه حاصل می شود؟ گناهان کبیره و صغیره چیست؟
- [سایر] اگر حق الناسی بر گردن ماست و واقعا امکان جبران نباشد توبه حقیقی به درگاه خدا و تصمیم قاطع بر ترک معاصی و احسان و صدقات( در حد توان) در حق آن فرد یا افراد کفایت می کند؟
- [سایر] آیا برای توبه از گناه و جبران خیانت، باید به همسرم بگویم؟
- [سایر] آیا خدا گناه کسی را که مبتلا به استمنا بوده و واقعا توبه کرده، میبخشد؟ آیا ضررهای جسمی این گناه قابل جبران است؟
- [سایر] توبه از گناه استمنا چگونه است؟ مشکلات رفتاری مانند عدم قدرت بر تصمیم گیری را چگونه بر طرف کنم؟
- [سایر] اگر همه گناهان با توبه بخشیده میشود؛ چرا در قرآن برای بخشیده شدن «سیّئات»، ترک گناهان کبیره شرط گذاشته شده است؟
- [سایر] با توجه به اغتشاشات، خسارت، به شهادت رساندن افراد بی گناه و ... که سران فتنه انجام دادند، محاکمه نمی شوند؟ اگر به جای سران فتنه فردی عادی این جنایات را انجام داده بود، فرصت توبه و جبران داده می شد!
- [سایر] با سلام من تازه اولین باره که وارد این سایت شدم.وگذشته بسیار بدی داشته ام.راستشو بخواین ازلاتو لوتا بودم که یک سالیه که توبه کردم وحتی نماز شبمم می خونم ولی فکر گناه هنوز ولم نمیکنه چکار کنم
- [سایر] تا الآن نماز نمیخواندم و روزه نمیگرفتم. اگر بخواهم گناه را ترک کنم آیا باید تمام نماز و روزه ها را جبران کنم؟ آیا در گرفتن روزه این امر که ترک هر روزه عمدا 60 قضا دارد باید رعایت شود؟ در اینصورت که هرروز باید روزه گرفت! آیا خدا من را میبخشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- توبه محتکر، پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک آن کار زشت است، و جبران خسارت اقتصادی که بهواسطه احتکار به وجود آورده لازم نیست، گرچه سزاوار است.
- توبه فرار از جنگ یا کمک نکردن به آن، علاوه بر پشیمانی از این گناه بزرگ، شرکت و کمک در جنگ است، مگر اینکه جنگ تمام شده باشد که تصمیم بر ترک آن گناه کفایت می‌کند.
- توبه از گناه عاقّ پدر و مادر علاوه بر پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک در آینده و شرمندگی از درگاه خداوند متعال و استغفار و طلب آمرزش از او، تحصیل رضایت آنهاست، ولی اگر راضی نشدند و یا دسترسی به آنها نیست، نظیر اینکه مردهاند، باید با خیرات و مبرّات و دعا و استغفار برای آنها جبران گذشته را بنماید.
- توبه زنادهنده و زناکننده گرچه زن شوهردار یا مرد زندار باشد، فقط پشیمانی از گذشته و اصلاح خود در آینده است، و بازگو کردن آن گناه زشت نزد شوهر یا دیگری، حتّی نزد حاکم شرع، از گناهان بزرگ است.
- در توبه از فحش، علاوه بر پشیمانی و تصمیم بر ترک، باید کسی را که به او فحش داده است راضی کند، ولی اگر راضی نشد یا دسترسی به او نداشت و یا مفسدهای مترتّب بر آن باشد، گرچه لازم نیست، ولی باید جبران آن اهانت را به وسیله تعریفنمودن او در میان مردم و بهواسطه دعا و استغفار برای او بنماید.
- در توبه تندخویی علاوه بر پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک در آینده، باید از کسی که با او تندخویی نموده عذرخواهی کند، و علاوه بر همه اینها باید با این رذیله مبارزه کند تا ریشهکن شود.
- توبه از این گناه بزرگ، علاوه بر پشیمانی از گذشته، خارج شدن از آن محل است.
- توبه نمّام و سخنچین علاوه بر پشیمانی و اصلاح خود، جلب رضایت کسی است که علیه او نمّامی شده است، در صورتی که آن نمّامی به گوش او رسیده باشد، و اگر متوجّه نمّامی او نشده، جلب رضایت او لازم نیست و صرف توبه کفایت می‌کند، ولی لازم است که علاوه بر دعا و استغفار برای او، اگر می‌تواند جبران آن نمّامی را به هر نحو که مقدور است بنماید. [1]. بقره، 191.ش
- توبه از این گناه بزرگ، اگر به کسی که درباره او تفحّص و شنود شده نرسیده باشد، پشیمانی از گذشته و تصمیم بر ترک و استغفار و دعا برای اوست، ولی اگر به او رسیده باشد، در صورت امکان باید تحصیل رضایت او را نیز بنماید.
- توبه ساحر همان پشیمانی از گذشته و دست برداشتن از این گناه زشت و بزرگ است، و چه بسیار خوب است که بهواسطه بطلان سحر از دیگران و یا از راه دیگر، جبران خسارت کند، ولی اگر آثار سحر او باقی است، چنانچه می‌تواند خودش یا دیگری باید آن سحر را باطل نماید، همانگونه که اگر به گوش کسی که سحر شده، رسیده باشد، باید او را راضی کند و اگر راضی نشد، توبه تنها کفایت می‌کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که بدهکار است ونمیتواند بدهی خود را بدهد، اگرچه مخارج سال خود را داشته باشد، می‌تواند برای دادن قرض خود زکاْ بگیرد ولیباید مالی را که قرض کرده در معصیت خرج نکرده باشد، یا اگر در معصیت خرج کرده، از آن معصیت توبه کرده باشد به شرط آن که از سهم فقرأ به او داده شود. زیرا در سهم غارمین توبه بیتأثیر است.
- [آیت الله اردبیلی] (صدقه) بر دو قسم است: اوّل:صدقه واجب، نظیر زکاتِ مال، زکات فطره، ردّ مظالم (یعنی جبران تجاوزات انسان به اموال مردم با جهل به صاحبان آنها که به اجازه مجتهد جامعالشرایط صدقه داده میشود) و کفّارههای گوناگون. دوم:صدقه مستحب، یعنی احسان و اعانت مالی به دیگران یا تأسیس مؤسسه خیریه که منافع آن عاید عموم گردد که درباره خواص و آثار آن روایات زیادی وارد شده است.
- [آیت الله بروجردی] کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد، اگر چه مخارج سال خود را داشته باشد، می‌تواند برای دادن قرض خود زکات بگیرد، ولی باید مالی را که قرض کرده در معصیت خرج نکرده باشد، یا اگر در معصیت خرج کرده از آن معصیت توبه کرده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . درجه چهارم از امر به معروف و نهی از منکر آن است که معصیتکار، از درجات مذکوره، ترک معصیت نکند و مصر باشد. در این صورت، اگر بداند به زدن، ترک می‌کند و یا اقلاً احتمال عقلایی باشد که زدن، مؤثر است، و از ضرر به جان و مال و عرض خود یا مسلمان دیگری ایمن باشد، واجب است زدن به مقداری که ترک معصیت کند به شرط آن که منجر به جرح و قتل نشود.
- [آیت الله اردبیلی] تمایل فکری و عملی به فاسدان و ستمگران و خود را به شکل آنها در آوردن و حمایت از آنان در انجام گناه و تجاوز به حقوق دیگران و کار کردن و فعالیّت در دستگاه دولتهای کافر یا ظالم، اگر موجب حمایت از کفر و ظلم و اعانت به کافر یا ظالم باشد، حرام است، مگر این که در شرایط ویژهای برای پشتیبانی از اسلام و مسلمانان و با اجازه حاکم جامع شرایط باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به کسی که بدهکار است ونمیتواند بدهی خود را بدهد زکاْ بدهد، بعد بفهمد قرض را در معصیت مصرف کرده، چنانچه آن بدهکار فقیر باشد، می‌تواند آنچه را به او داده بابت زکاْ حساب کند، ولی احتیاط واجب آن است که اگر از آن معصیت توبه نکرده، چیزی را که به او داده بابت زکاْ حساب نکند.
- [آیت الله بروجردی] اگر به کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد زکات بدهد، بعد بفهمد قرض را در معصیت مصرف کرده، چنانچه آن بدهکار فقیر باشد، می‌تواند آنچه را به او داده بابت زکات حساب کند، ولی احتیاط واجب آن است که اگر از آن معصیت توبه نکرده، چیزی را که به او داده بابت زکات حساب نکند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد اگرچه مخارج سال خود را داشته باشد می‌تواند برای دادن قرض خود زکات بگیرد؛ ولی باید مالی را که قرض کرده در معصیت صرف نکرده باشد، مگر آن که از آن معصیت توبه کرده باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر به کسی که بدهکار است و نمیتواند بدهی خود را بدهد از سهم بدهکاران زکات بدهد، و بعد بفهمد قرض را در معصیت مصرف کرده، چنانچه آن بدهکار فقیر باشد، می‌تواند آنچه را به او داده بابت زکات حساب کند، ولی احتیاط واجب آن است که اگر از آن معصیت توبه نکرده، چیزی را که به او داده بابت زکات حساب نکند.
- [آیت الله سبحانی] اگر زارع زراعت نکند، چنانچه زمین در تصرف او بوده و مالک در آن تصرفی نداشته است، باید اجاره آن مدت را به مقدار معمول به مالک بدهد و نقصی که بر زمین به خاطر ترک زراعت وارد شده جبران نماید.