اقدام
اِقْدام، قاعده‌ای در فقه امامیه که در ابواب گوناگون معاملات جاری است و بر پایه آن، اقدام به معامله فاسد، موجب ضمان می‌گردد.
اگر کسی مشغول کارهای میّت شود بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند، ولی اگر او عمل را نیمه‌کاره بگذارد باید دیگران تمام کنند.
عنوان مسئله:
اگر کسی مشغول کارهای میّت شود بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند، ولی اگر او عمل را نیمه‌کاره بگذارد باید دیگران تمام کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- با توجّه به این که هر یک از مالکان ملک مشاع، در جای جای آن ملک سهم مالکانه دارند، در مواردی که تمام ملک مشاع مورد غصب قرار گرفته باشد، آیا هر یک از مالکان آن ملک می توانند به طور جداگانه نسبت به خلع ید غاصب از تمام ملک مشاع اقدام نمایند؟
- آیا پدر و مادر اجازه دارند فرزند و نوجوانان خود را از شرکت در مجالس اهل بیت(علیهم السلام) منع نمایند؟ اگر منع نمودند، آیا اطاعت از آنان واجب است ؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] وظیفه شخصی که اطمینان به این پیدا نکرده است که آیا دیگران مشغول کارهای میت شده اند یا نه، چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] با وجود امکان تهیه جسد کافر از خارج که مستلزم تعیین بودجه و خرید آن است، آیا واجب است که مسئولین ذیربط به آن اقدام نمایند تا از تشریح میت مسلمان جلوگیری شود یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی پسر دوم خود را وصی و پسر اول را که بزرگتر است ناظر در امر وصایت کرده است. چنانچه وصی برای انجام کارهای میت، از قبیل نماز و غیره تعلل و مسامحه کند، تکلیف ناظر چیست؟ آیا می تواند بدون اجازه وصی اقدام در کارهای میت کند، یا آنکه خود وصی باید انجام دهد؟ یا آنکه باید با اجازه حاکم شرع عمل کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخصی وصیّت کرد و شخصی را بعنوان وصیّ معیّن نمود که کارهای میّت تحت نظر او انجام گردد ولی ورثه و یا ناظر بدون اجازه وصیّ اقدام به انجام وصیّت کنند آیا اقدام بدون رضایت وصیّ جایز است و آیا ضمان دارد یا خیر؟
- [سایر] آیا کارگاهها می توانند نسبت به بازخرید سنوات خدمت کارگران خود اقدام نمایند؟
- [سایر] آیا مراجع حل اختلاف مجاز هستند راساً نسبت به صدور رای تصحیحی اقدام نمایند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] با وجود امکان تهیّه جسد کافر از خارج چنانچه در بعضی از ممالک اسلامی عمل می شود آیا واجب است مسؤولین مربوطه اقدام نمایند؟ و با وجود امکان تهیّه، ضرورت جواز تشریح میّت مسلمان پیدا می شود یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] با توجّه به عمومیت یافتن استفاده از موادّ مخدّر آیا بر دولت اسلامی واجب است که در جهت ترک معتادان و درمان آنان اقدام نماید و یا اینکه فقط بر خود افراد واجب است که با هزینه شخصی اقدام به ترک نمایند؟
- [سایر] والدین چگونه می توانند کودکان را به کمک کردن در کارهای خانه تشویق نمایند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خواندن نماز میّت بر جنازه شخصی که اقدام به خودکشی کرده است چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر انسان یقین کند که دیگری مشغول کارهای میّت شده، واجب نیست به کارهای میّت اقدام کند، ولی اگر شک یا گمان دارد، باید اقدام نماید.
- میّت مسلمان را باید با سه پارچه که آنها را لنگ و پیراهن و سرتاسری میگویند کفن نمایند.
- جایز نیست برای غسل دادن میّت مزد بگیرد مگر در صورتی که بتواند قصد قربت نماید، ولی مزد گرفتن برای کارهای مقدماتی غسل حرام نیست.
- اگر وصی بمیرد یا دیوانه شود یا کافر شود یا نتواند کارهای میّت را انجام دهد حاکم شرع یک نفر را به جای او معیّن میکند.
- بهتر آن است که میّت را پیش از کفن کردن، حنوط نمایند گرچه در بین کفن کردن و بعد از آن هم مانعی ندارد.
- مکروه است میّت را با مشک و عنبر و عود و عطرهای دیگر خوشبو کنند یا برای حنوط اینها را با کافور مخلوط نمایند.
- اگر موقعی که ذکر سجده را میگوید، یکی از هفت عضو را عمداً از زمین بردارد، نماز باطل میشود ولی موقعی که مشغول گفتن ذکر نیست اگر غیر پیشانی جاهای دیگر را از زمین بردارد و دوباره بگذارد اشکال ندارد.
- زن مستحاضه بعد از آنکه خونش قطع شد فقط برای نماز اوّلی که میخواند باید کارهای مستحاضه را انجام دهد ولی اگر بداند از وقتی که برای نماز پیش مشغول غسل شده دیگر خون نیامده لازم نیست دوباره غسل نماید.
- اگر کسی بگوید من وصیّ یا ولیّ میّتم یا ولیّ میّت به من اجازه داده که غسل و کفن و دفن میّت را انجام دهم، چنانچه دیگری نمیگوید من ولیّ یا وصیّ میّتم یا ولیّ میّت به من اجازه داده است، انجام کارهای میّت با اوست.
- اگر کفن میّت به نجاست خود او، یا به نجاست دیگری نجس شود، چنانچه کفن ضایع نمیشود، باید مقدار نجس را بشویند یا ببرند ولی اگر در قبر گذاشته باشند بهتر است که ببرند بلکه اگر بیرون آوردن میّت توهین به او باشد بریدن واجب میشود و اگر شستن یا بریدن آن ممکن نیست، در صورتی که عوض کردن آن ممکن باشد باید عوض نمایند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر کسی مشغول کارهای میّت شود بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند؛ ولی اگر او عمل را نیمه‌کاره بگذارد، باید دیگران تمام کنند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی مشغول کارهای میّت شود بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند، ولی اگر او عمل را نیمه کاره بگذارد، باید دیگران تمام کنند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر کسی مشغول کارهای میت شود بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند، ولی اگر او عمل را ناتمام بگذارد، باید دیگران تمام کنند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر کسی مشغول کارهای میت شود بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند ، ولی اگر او عمل را نیمه کاره بگذارد ، باید دیگران تمام کنند .
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی مشغول کارهای میّت شود بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند ولی اگر او عمل را نیمه کاره بگذارد، باید دیگران تمام کنند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی مشغول کارهای میت شود بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند ولی اگر او عمل را نیمه کاره بگذارد باید دیگران تمام کنند
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی مشغول کارهای میّت شود ، بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند ، ولی اگر او عمل را نیمه کاره بگذارد باید دیگران تمام کنند .
- [امام خمینی] اگر کسی مشغول کارهای میت شود، بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند. ولی اگر او عمل را نیمه کاره بگذارد، باید دیگران تمام کنند.
- [آیت الله خوئی] اگر کسی مشغول کارهای میت شود، بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند، ولی اگر او عمل را نیمه کاره بگذارد، باید دیگران تمام کنند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر کسی مشغول کارهای میت شود؛ بر دیگران واجب نیست اقدام نمایند؛ ولی اگر او عمل را نیمه کاره بگذارد؛ باید دیگران تمام کنند.