فراموشی
نسیان به معنای فراموشی است و در قرآن چندین بار به کار رفته است.
انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا غیر نماز فوراً بگوید، و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد که اگر جواب بگوید جواب آن سلام حساب نشود، چنانچه در نماز باشد نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد، جواب دادن واجب نیست.
عنوان مسئله:
انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا غیر نماز فوراً بگوید، و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد که اگر جواب بگوید جواب آن سلام حساب نشود، چنانچه در نماز باشد نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد، جواب دادن واجب نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا در حال نماز، جواب دادن به سلام کودک ممیّز، واجب است؟
- اگر کسی به نمازگزار سلام کند، ولی نمازگزار متوجّه سلام او نشود و پس از چند لحظه متوجّه شود، آیا لازم است جواب بگوید؟
- اگر انسان در مسجد مشغول نماز باشد و عدّهای نیز در حال نماز یا ذکر باشند و کسی وارد شود و سلام کند:
- جواب : روز عید غدیر بهترین روزها است و عیدی افضل از این عید نداریم و شیعه باید روز غدیر را خیلی اهمیت بدهد، بلکه هفته غدیر داشته باشد. روز عید غدیر باید جشن ها و دید و بازدیدها عالی باشد. البته باید در ضمن آنها گناه نباشد که امیرالمومنین(سلاماللهعلیه) را ناراحت کند. بلکه باید مداحها مدح بخوانند و اهل منبر منقبت اهلبیت(علیهمالسلام) مخصوصاً امیر المومنین(سلاماللهعلیه) را بگویند. البته باید اغراق نباشد که بهانه دست دشمن داده شود.
- به جا آوردن نماز قضا، بلافاصله بعد از فوت وقت اداء واجب است یا تأخیر آن جایز می‌باشد؟ مثلاً وقتی نماز صبح انسان قضا می‌شود، هنگامی که بیدار شد واجب است قبل از هر کاری نماز خود را قضا کند، یا میتواند آن را به وقت دیگری موکول نماید؟
- سلام 4 سال پیش در اثر عملی که فکرش را نمی کردم مرا متحول کند یکدفعه در عرض 1 روز عوض شدم با این که اهل نماز و روزه و مقید بودم ولی یکدفعه نسبت همه چیز نظرم عوض شد و بدون اینکه بخواهم مرتبا ذکر می گفتم و اصلا خسته نمی شدم و چنان لذتی میبردم از ذکر و نمازم که نمی خواستم لحظه ای دست بردارم و هیچ چیز را با آنها نمی توانستم عوض کنم. ولی از روی ناچاری و گذران زندگی مجبور بودم کار کنم و وقت برای انجام بسیاری از امور معنوی نداشتم. ولی در هر لحظه که کاری نداشتم و کسی نبودم دلم پر می زد برای ذکر و نماز و جواب سوالاتم را به طریقی می گرفتم و...، ولی بعد مدتی به تدریج کم شد به طوری که از سال قبل تمام آن حالت ها را از دست دادم و فقط با یاد آنها گاهی لذت می برم. خواهش می کنم رهنمودی و دعایی بفرمایید تا دوباره مثل قبل شوم.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] با سلام و عرض خسته نباشید. با توجه به واجب بودن جواب سلام می خواستم بدانم که آیا جواب سلام مجریان و گوینده های تلویزیون و رادیو نیز واجب است؟ ضمنا آیا باید در حین نماز هم جواب سلام را داد؟ جواب سلام رادیو و تلویزیون را هم باید در حین نماز داد؟ با تشکر فراوان
- [آیت الله اردبیلی] بچه غیر ممیّزی در بین نماز به نمازگزاری سلام میدهد. آیا جواب سلام او واجب است؟
- [آیت الله خوئی] اگر شخصی به نماز گذار گفت سلام، نماز گذار چگونه جواب بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر فردی سلام علیکم بگوید و فرد مخاطب جواب انگلسی و یا لاتینی بدهد آیا جواب کفایت می کند و نیز اگر سلام به زبان انگلیسی داده شود و جواب این سلام هم واجب می باشد و اگر واجب است باید به چه زبانی باشد ؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی به یک جمع سلام کند که یک فرد از آن جمع در حال نماز خواندن است، آیا جواب سلام بر آن فرد نماز خوان واجب است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی به گروهی سلام کند و بگوید: (السلام علیکم جمیعاً)، و یکی از آنان مشغول نماز باشد، آیا بر او هم جواب سلام واجب است، حتی اگر دیگران جواب سلام را داده باشند؟
- [آیت الله بهجت] اگر در حال نماز باشیم و شخصی به طور غلط به ما سلام بدهد، مثلاً "علیکم" را با "الف" نه با "عین" تلفظ کند، واجب است جواب او را بدهیم یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی به یک جمع سلام کند که همه ی آن ها در حال نماز خواندن می باشند آیا جواب سلام بر همه واجب است؟
- [آیت الله بهجت] آیا واجب است، فورا نماز قضایمان را بخوانیم؟
- [سایر] با توجه به وجوب سلام چرا حضرت زهرا جواب سلام خلیفه اول و دوم را نداد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی به نمازگزار غلط سلام کند، به طوری که سلام حساب نشود، جواب او واجب نیست.
- در حال نماز، انسان نباید به دیگری سلام کند ولی اگر دیگری به او سلام کند باید جواب او را بدهد.
- باید جواب سلام را طوری بگوید که سلام کننده بشنود ولی اگر سلام کننده کر باشد یا سلام کند و تند رد شود چنانچه انسان به طور معمول جواب او را بدهد کافی است.
- اگر دو نفر با هم به یکدیگر سلام کنند، بر هر یک واجب است جواب سلام دیگری را بدهد.
- جواب سلام کسی که از روی مسخره یا شوخی سلام میکند واجب نیست و خوب است در جواب سلام غیر مسلمان گفته شود علیک.
- اگر کسی به عدهای سلام کند، جواب سلام او بر همه آنان واجب است ولی اگر یکی از آنان جواب دهد کافی است.
- باید بین اذان و اقامه فاصله ندهد و اگر بین آنها به قدری فاصله دهد که اذانی را که گفته اذان این اقامه حساب نشود، مستحبّ است دوباره اذان و اقامه را بگوید و نیز اگر بین اذان و اقامه و نماز به قدری فاصله دهد که اذان و اقامه آن نماز حساب نشود، مستحب است دوباره برای آن نماز، اذان و اقامه بگوید.
- موقعی که زلزله و رعد و برق و مانند اینها اتّفاق میافتد، انسان باید فوراً نماز آیات را بخواند و اگر نخواند معصیت کرده و تا آخر عمر بر او واجب است و هر وقت بخواند اداست.
- کسی که نماز قضا دارد، باید در خواندن آن کوتاهی نکند ولی واجب نیست فوراً آن را به جا آورد.
- اگر پیش از آنکه زکات بر او واجب شود، چیزی بابت زکات به فقیر بدهد، زکات حساب نمیشود مگر اینکه به عنوان قرض بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فوراً بگوید و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد که اگر جواب بگوید جواب آن سلام حساب نشود چنانچه در نماز باشد نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد، جواب دادن واجب نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فورا بگوید و اگر عمدا یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد که اگر جواب بگوید؛ جواب آن سلام حساب نشود؛ چنانچه در نماز باشد؛ نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد؛ جواب دادن واجب نیست.
- [آیت الله بروجردی] انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فوراً بگوید و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد که اگر جواب بگوید، جواب آن سلام حساب نشود، چنانچه در نماز باشد نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد جواب دادن واجب نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فوراً بگوید و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد، که اگر جواب بگوید، جواب آن سلام حساب نشود، چنانچه در نماز باشد، نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد، جواب دادن واجب نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فوراً بگوید ، و اگر عمداً یا ا ز روی فراموشی جواب سلام را بقدری طول دهد ، که اگر جواب بگوید جواب آن سلام حساب نشود ، چنانچه در نماز باشد نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد ، جواب دادن واجب نیست .
- [آیت الله سبحانی] انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فوراً بگوید، و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد، که اگر جواب بگوید جواب آن سلام حساب نشود، چنانچه در نماز باشد نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد، جواب دادن واجب نیست.
- [آیت الله خوئی] انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فوراً بگوید و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد که اگر جواب بگوید، جواب آن سلام حساب نشود، چنانچه در نماز باشد، نباید جواب بدهد، و اگر در نماز نباشد، جواب دادن واجب نیست.
- [امام خمینی] انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فورا بگوید و اگر عمدا یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد که اگر جواب بگوید جواب آن سلام حساب نشود چنانچه در نماز باشد نباید جواب بدهد و اگر در نماز نباشد جواب دادن واجب نیست.
- [آیت الله سیستانی] انسان باید جواب سلام را چه در نماز یا در غیر نماز فوراً بگوید ، و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را بقدری طول دهد که اگر جواب بگوید ، جواب آن سلام حساب نشود ، چنانچه در نماز باشد ، نباید جواب بدهد ، و اگر در نماز نباشد ، جواب دادن واجب نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . انسان باید جواب سلام را چه در نماز و چه در غیر نماز، فوراً بگوید، و اگر عمداً یا از روی فراموشی جواب سلام را به قدری طول دهد، که اگر جواب بگوید جواب آن سلام حساب نشود، چنان چه در نماز باشد نباید جواب دهد، و اگر در نماز نباشد، جواب دادن واجب نیست.