ایستادن
مقابل نشستن و توقف کردن را ایستادن می‌گویند که از آن به معنای نخست در بابهای طهارت، صلات، حج، نکاح و اطعمه و اشربه سخن رفته و احکام آن در دو محور بحث شده است:
بنا بر احتیاط واجب باید زن عقب‌تر از مرد بایستد و جای سجده او از جای ایستادن مرد کمی عقب‌تر باشد.
عنوان مسئله:
بنا بر احتیاط واجب باید زن عقب‌تر از مرد بایستد و جای سجده او از جای ایستادن مرد کمی عقب‌تر باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- سجده سهو در هر زیاده و نقصیه در نماز، واجب است؟
- حکم ظن در افعال نماز چیست، معتبر است یا نه؟ و در صورت عدم اعتبار در مواردی مثل ظن به اتیان سجدتین، آیا بنا را بر أقّل بگذارد یا اکثر؟
- مردی از غیر وطن خود زن میگیرد، از اوّل او را میبرد در غیر وطن اصلی خودش و مدّتی هر چند سالی در جایی توقّف دارند، فرزندانی هم آوردهاند و با زن و فرزندانش گاهی به وطن اصلی خودش مسافرت میکند و فرض اینست که مرد از وطن اصلی اعراض نکرده، با نداشتن قصد اقامه عشره در آن جا تکلیف مرد معلوم است، آیا زن و فرزندش با نداشتن قصد اقامه تکلیف آنها در نماز قصر است یا تمام؟
- شخصی بعد از سجده دوّم مثلاً شک بین دو و سه نمود، بعد از آن در همان حال، شک میکند که این نشستن بعد از سجدتین اصل نماز است که در آن شک نموده، یا آن که نشستن برای نماز احتیاط است، تکلیف او چیست؟
- بعد از وفات مردی پنج زن ادّعا میکنند که ما عیال آن مرد هستیم و همه مدارکی برای مدّعای خود دارند به عقد دوام، تکلیف مهر و ارث آنها چیست؟
- عدّه طلاق چند ماه است؟ و هرگاه مدّتی بیش از یک سال مرد زن خود را ملاقات نکرده باشد و بعد او را طلاق بدهد، آیا ممکن است این مدّتی که زوج زوجه خود را ملاقات ننموده از عدّه محسوب شود؟ آیا ممکن است که زن عدّه او کمتر از سه ماه منقضی شود؟
- زنی با شوهرش و دو دختر و یک پسرشان در اثر زلزله زیر آوار مرده تقدّم و تأخّرِ مردن آنها معلوم نیست و فقط آن زن مال دارد و دیگران مال ندارند و آن زن دو پسر از شوهر اوّل خود دارد و آن مرد مادر دارد، طریق ارث آنها به چه نحو است؟
- هرگاه زن شیعه در خانه مخالف باشد و مردِ مخالف برای حج به مکّه برود و موافق مذهب خود طواف نساء را به جا نیاورد، آیا برای آن زن شیعه درخانه او بودن اشکالی ندارد؟ و اگر بعداً از او اولادی بشود اولاد او حلالزاده خواهند بود؟ وهم چنین اگر در این صورت آن مخالف بخواهد زنِ دیگری تزویج کند، آیا برزنِ شیعه جایز است که تزویج به او شود؟
- در مسافری که چهار فرسخ برود و چهار فرسخ بر گردد با بیتوته شب، فرمودهاید: مهما أمکن جمع کند، آیا این تعبیر احتیاط واجب است یا مستحبّ؟
- شخصی در محلّی واقع شده که دستش به اهل علم نمیرسد و زنش را طلاق داده و خیال میگرده بعد از طلاق هر وقت بخواهد تا آخر عمر میتواند رجوع کند، لذا بعد از یک سال از طلاقِ آن زن رجوع نموده و از او بچّه دار شده و فعلاً آن مرد مرده، آیا آن زن و آن بچّهها از او ارث میبرند یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] آیا جایز است در هنگام نماز، زن جلوتر از مرد یا موازی مرد بایستد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا ایستادن مرد یا زن قهرمان در رشته ی ورزشی، در کنار مرد یا زن نامحرم، برای این که از آنها عکس بگیرند، جایز است؟
- [سایر] آیا دلیل جلوتر ایستادن مرد بر زن به هنگام نماز، برتری مرد بر زن را از دیدگاه اسلام اثبات نمی کند؟
- [سایر] سجده زن بر مرد ؟؟؟
- [سایر] در نماز جماعتی که فقط یک زن به یک مرد(مَحرم) اقتدا میکند، زن چگونه (کجا) باید بایستد؟
- [سایر] منظور حدیث نبوی از سجده زن بر مرد چیست؟
- [آیت الله مظاهری] آیا زن باید در نماز عقب تر از مرد بایستد؟ حال در صورتی که زن و مرد در ردیف هم بایستند باید چند متر بین آنها فاصله باشد تا نمازشان درست و صحیح باشد؟
- [آیت الله بهجت] شخصی که می خواهد بر میّت زن یا مرد نماز اقامه کند، بهتر است رو به روی میت بایستد یا بالای سر میّت؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که به صورت معمولی نمیتواند بایستد و اگر بخواهد بایستد، باید این کار را به شکل بسیار غیر طبیعی انجام دهد، آیا وظیفهاش در نماز، ایستادن است ی نشستن؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر فتوای مرجع تقلید مأموم این باشد که چنانچه مأموم یک نفر باشد، میتواند مساوی با امام بایستد؛ ولی مرجع تقلید امام جماعت، مساوی ایستادن را اجازه ندهد، آیا مأموم میتواند مساوی با امام بایستد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مأموم نباید جلوتر از امام بایستد و اگر مساوی او بایستد، اشکال ندارد؛ ولی اگر قد او بلندتر از امام است، بنا بر احتیاط واجب باید طوری بایستد که در رکوع و سجود جلوتر از امام نباشد.
- اگر زن برابر مرد یا جلوتر بایستد و با هم وارد نماز شوند، احتیاط واجب آن است که نماز را دوباره بخوانند و اگر یکی زودتر از دیگری به نماز بایستد، نماز او صحیح است و کسی که بعد مشغول نماز شده، بنا بر احتیاط واجب باید نمازش را دوباره بخواند.
- اگر یک سجده یا تشهّد را فراموش کند و پیش از رکوع رکعت بعد یادش بیاید، باید برگردد و به جا آورد و بعد از نماز بنا بر احتیاط واجب برای ایستادن بیجا دو سجدهی سهو بنماید.
- اگر روزهدار در ماه رمضان زن خود را مجبور به جماع کند و در بین جماع زن راضی شود، بنا بر احتیاط واجب باید مرد دو کفاره و زن یک کفاره بدهد.
- بعد از تمام شدن ذکر رکوع، باید راست بایستد و بعد از آن که بدن آرام گرفت به سجده رود و اگر عمداً پیش از ایستادن، یا پیش از آرام گرفتن بدن به سجده رود، نمازش باطل است.
- اگر انسان موقعی که آیة سجده را میخواند از دیگری هم بشنود، بنا بر احتیاط واجب باید دو سجده انجام دهد.
- بنا بر احتیاط واجب. برای وطی در دُبُر زنِ حائض هم باید کفّاره بدهد.
- واجب است پیش از گفتن تکبیر و بعد از آن مقداری بایستد، تا یقین کند که در حال ایستادن تکبیر گفته است.
- اگر بعد از رسیدن به رکوع یادش بیاید که دو سجده از رکعت پیش فراموش کرده، نمازش باطل است و اگر پیش از رسیدن به رکوع یادش بیاید، باید برگردد و دو سجده را به جا آورد و برخیزد و حمد و سوره یا تسبیحات را بخواند و نماز را تمام کند و بعد از نماز بنا بر احتیاط واجب برای ایستادن بیجا دو سجده سهو بنماید.
- احتیاط واجب آن است که بین جای سجدهی مأموم و جای ایستادن امام، بیشتر از یک قدم معمولی فاصله نباشد و نیز اگر انسان به واسطهی مأمومی که جلوی او ایستاده به امام متصل باشد، بنا بر احتیاط واجب باید فاصلة جای سجدهاش از جای ایستادن او بیشتر از یک قدم معمولی نباشد و احتیاط مستحب آن است که جای سجدهی مأموم با جای کسی که جلو او ایستاده هیچ فاصله نداشته باشد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] بنا بر احتیاط، اگر مأموم یک مرد باشد، قدری عقب‌تر طرف راست امام بایستد و اگر یک یا چند زن باشد، پشت سر امام بایستد و اگر یک مرد و یک زن یا یک مرد و چند زن باشد، مرد طرف راست امام، قدری عقب‌تر بایستد و یک یا چند زن پشت سر امام بایستند و اگر چند مرد و یک یا چند زن باشند، مردها عقب امام و یک زن یا زنها پشت مردها بایستند. چیزهایی که در نماز جماعت مستحب است
- [آیت الله علوی گرگانی] بنابر احتیاط مستحبّ باید زن عقب‌تر از مرد بایستد وجای سجده او از جای ایستادن مرد کمی عقب‌تر باشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر در نماز، زن هم ردیف مرد یا جلوتر از او باشد اشکال ندارد گرچه بین آنها فاصلهای نظیر پرده نباشد ولی مستحب است زن عقب‌تر از مرد بایستد و جای سجده او از جای ایستادن مرد کمی عقب‌تر باشد و اگر برابر هم باشند ده ذرع )تقریباً پنج متر( میان آنها فاصله باشد.
- [آیت الله خوئی] بنابر احتیاط واجب اگر مأموم یک مرد باشد، قدری عقب‌تر طرف راست امام بایستد و اگر یک یا چند زن باشد، پشت سر امام بایستد، و اگر یک مرد و یک زن یا یک مرد و چند زن باشند مرد طرف راست امام قدری عقب‌تر بایستد و یک زن یا چند زن پشت سر امام بایستند و اگر چند مرد و یک یا چند زن باشند، آنچه مرد است عقب امام و زنها پشت سر مردها بایستند.
- [امام خمینی] بنابر احتیاط مستحب، باید زن عقب تر از مرد بایستد و جای سجده او ازجای ایستادن کمی عقب تر باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] بنابر احتیاط مستحب باید زن عقب تر از مرد بایستد و جای سجدة او از جای ایستادن مرد کمی عقب تر باشد .
- [آیت الله اردبیلی] مأموم نباید جلوتر از امام بایستد و به احتیاط واجب باید کمی عقب‌تر از امام بایستد؛ ولی اگر مأموم فقط یک مرد باشد، بنابر احتیاط واجب باید در سمت راست امام بایستد و میتواند مساوی با امام بایستد و چنانچه قدّ مأموم بلندتر از امام باشد و در رکوع و سجود سر او جلوتر از امام باشد، اشکالی ندارد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در نماز، زن باید عقب تر از مرد بایستد و بهتر است جای سجده زن از جای ایستادن مرد کمی عقب تر باشد، بنابراین اگر زن جلوتر یا مساوی مرد بایستد نماز باطل است و در این حکم بین محرم و نامحرم یا زن و شوهر تفاوتی ندارند، و همینطور بین نماز واجب و مستحب فرق ندارد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مکروه است زن در نماز جلوتر از مرد یا محاذی با او بایستد و بهتر است طوری بایستد که جای سجده او کمی از جای ایستادن مرد عقب تر باشد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بنا بر احتیاط واجب اگر ماموم یک مرد باشد؛ طرف راست امام بایستد و اگر یک یا چند زن باشد؛ پشت سر امام بایستد و اگر یک مرد و یک زن یا یک مرد و چند زن باشند؛ مرد طرف راست امام بایستد و یک یا چند زن پشت سر امام بایستند و اگر چند مرد و یک یا چند زن باشند؛ آنچه مرد است عقب امام و زنها پشت مردها بایستند.