احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهواً بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَینا و عَلَی عِبادِ اللهِ الصّالِحینَ) یا بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرکاتُهُ) باید دو سجده‌ی سهو بنماید؛ ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید، یا بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیهَا النَّبِی وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ)، احتیاط مستحب آن است که دو سجده‌ی سهو به جا آورد.
عنوان مسئله:
اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهواً بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَینا و عَلَی عِبادِ اللهِ الصّالِحینَ) یا بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرکاتُهُ) باید دو سجده‌ی سهو بنماید؛ ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید، یا بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیهَا النَّبِی وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ)، احتیاط مستحب آن است که دو سجده‌ی سهو به جا آورد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] در نماز که میخوانیم (السلام علینا و علی عباد الله الصالحین)، منظور از (صالحین) چه کسانی هستند؟
- [سایر] پیامبر اکرم (ص) تو سلام نمازشون چی میگفتن؟ (السلام علیک ایهی النبی و رحمه الله و برکاته) تو سلام نمازشون بوده یانه؟
- [سایر] در نماز میخوانیم «السلام علیکم و رحمة الله و برکاته» مورد خطاب سلام، کیانند؟
- [سایر] آیا گفتن (السلام علی عباد الله الصالحین الطیبین الطاهرین) در سلام آخر نماز جایز است؟ و حکم نمازهایی که این گونه خواندهام چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] یکی از مؤمنین مدتی در نمازش به جای (السلام علیک أیها النبیّ ورحمة اللّه وبرکاته) عبارت (السلام علی النبیّ ورحمة اللّه وبرکاته) را گفته است. حکم نمازهایی که این طور خوانده است، چیست؟
- [سایر] آیا خواندن آیه (إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیما) فقط بعد از نماز مغرب استحباب دارد یا بعد از هر نمازی خواندن آن مستحب است؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی مدّتی با سلام اوّل (السلام علیک ایها النبی ...) از نماز خارج شده است و معتقد بوده که این عمل صحیح است، آیا نمازهای او صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] شخصی مدّت ها در آخر سلام (السلام علیکم و رحمة اللّه و برکاته) به جای "برکاتُهُ"، "برکاةُ" می گفته است. حکم نمازهایی که به این نحو خوانده است، چیست؟
- [سایر] سلام. دو سوال داشتم: 1- آیا در سلام پایانی نماز، فقط گفتن " السلام علیکم و رحمه الله و برکاته" کافی است؟ 2- آیا در رکعت های سه و چهار به جای 3 بار گفتن " سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر " تنها 1 بار گفتن این ذکر کافی است؟
- [آیت الله مظاهری] بعد از پایان نماز بهتر است اوّل تسبیحات حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) گفته شود یا آیه (إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیما) خوانده شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- بعد از تشهّد رکعت آخر نماز مستحّب است در حالی که نشسته و بدن آرام است بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیها النَّبِی وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ) و بعد از آن باید بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَیکُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ)یا بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَینا وَ عَلَی عِبادِ اللهِ الصَّالِحینَ)؛ولی اگر این سلام را بگوید، احتیاط واجب آن است که بعد از آن (اَلسَّلامُ عَلَیکُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ) را هم بگوید.
- دستور سجده‌ی سهو اینست که بعد از سلامِ نماز، فوراً نیت سجده‌ی سهو کند و پیشانی را به چیزی که سجده بر آن صحیح است بگذارد و بگوید:(بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ وَ صَلَّی اللهُ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ) یا (بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِاَللّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ)ولی بهتر است بگوید:(بِسْمِ اللهِ وَ بِاللهِ اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیهَا النَّبی وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ)بعد باید بنشیند و دوباره به سجده رود و یکی از ذکرهایی را که گفته شد بگوید و بنشیند و بعد از خواندن تشهّد سلام دهد.قضای سجده و تشهّد فراموش شده
- برای پنج چیز بعد از سلام نماز، انسان باید دو سجده‌ی سهو به دستوری که بعداً گفته می‌شود به جا آورد:اوّل:آن که در بین نماز سهواً حرف بزند.دوم:جایی که نباید نماز را سلام دهد، مثلاً در رکعت اوّل سهواً سلام بدهد.سوم:آن که یک سجده را فراموش کند.چهارم:آن که تشهّد را فراموش کند.پنجم:آن که در نماز چهار رکعتی بعد از سجده‌ی دوم شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت و نیز اگر در جایی که باید بایستد، مثلاً موقع خواندن حمد و سورهی اشتباهاً بنشیند، یا در جایی که باید بنشیند، مثلاً موقع خواندن تشهّد اشتباهاً بایستد، بنا بر احتیاط واجب باید دو سجده‌ی سهو به جا آورد؛ بلکه برای هر چیزی که در نماز اشتباهاً کم یا زیاد کند، احتیاط مستحّب آن است که دو سجده‌ی سهو بنماید.و احکام این چند صورت در مسائل آینده گفته می‌شود.
- در غیر نماز مستحب است جواب سلام را بهتر از سلام بگوید، مثلاً اگر کسی گفت:(سَلامٌ عَلَیکُم) در جواب بگوید:(سَلامٌ عَلَیکُمْ وَ رَحمَةُ اللهِ).
- اگر بین سلام نماز و قضای سجده یا تشّهد کاری کند که برای آن سجده‌ی سهو واجب می‌شود مثل آن که سهواً حرف بزند بنا بر احتیاط واجب باید سجده یا تشهّد را قضا کند و غیر از سجده‌ی سهوی که برای قضای سجده یا تشهّد لازم است، دو سجده‌ی سهو دیگر بنماید.
- اگر پیش از گفتن: (اَلسَّلامُ عَلَینا) و یا (اَلسَّلامُ عَلَیکُم) یادش بیاید که دو سجده‌ی رکعت آخر را به جا نیاورده، باید دو سجده را به جا آورد و دوباره تشهّد بخواند و نماز را سلام دهد.
- اگر سهواً تسبیحات اربعه را نگوید، یا بیشتر، یا کمتر از سه مرتبه بگوید، احتیاط مستحب آن است که بعد از نماز دو سجده‌ی سهو به جا آورد.
- اگر پیش از خواندن نماز احتیاط بفهمد که رکعتهای نمازش کم بوده، چنانچه کاری که نماز را باطل میکند انجام نداده، باید آنچه از نماز نخوانده بخواند و برای سلام بیجا دو سجده‌ی سهو بنماید و اگر کاری که نماز را باطل میکند انجام داده مثلاً پشت به قبله کرده باید نماز را دوباره به جا آورد.
- هرگاه بعد از سلام نماز عملی انجام دهد که اگر در نماز عمداً یا سهواً اتفاق بیفتد نماز را باطل میکند مثلاً پشت به قبله نماید و بعد یادش بیاید که دو سجده‌ی آخر را به جا نیاورده، نمازش باطل است و اگر پیش از انجام کاری که نماز را باطل میکند یادش بیاید، باید دو سجدهای را که فراموش کرده به جا آورد و دوباره تشهّد بخواند و نماز را سلام دهد و دو سجده‌ی سهو برای سلامی که اوّل گفته است بنماید.
- اگر بعد از سلام نماز یادش بیاید که یک سجده از رکعت آخر را فراموش کرده، چنانچه کاری که عمدی و سهوی آن نماز را باطل میکند مثل روگرداندن از قبله انجام نداده، بنا بر احتیاط واجب باید به قصد این که وظیفهی خود را انجام داده باشد، سجده‌ی فراموش شده و بعد از آن تشهّد و سلام و دو سجده‌ی سهو به جا آورد و نیز اگر یادش بیاید که تشهّد رکعت آخر را فراموش کرده، احتیاطاً باید به قصد این که وظیفهی خود را انجام داده باشد، تشهّد را بخواند و بعد از آن سلام دهد و دو سجده سهو بنماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید: (السّلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته). باید دو سجده سهو بنماید، ولی اگر اشتباهاً مقداری از این سلام را بگوید، یا بگوید: (السّلام علیک ایّها النّبیّ و رحمة اللَّه و برکاته). یا بگوید: (السّلام علینا و علی عباد اللَّه الصّالحین). مستحب است که دو سجده سهو به جا آورد.
- [آیت الله خوئی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید: (السلام علینا و علی عباد الله الصالحین) یا بگوید: (السلام علیکم) اگر چه (و رحمة الله و برکاته) را نگفته باشد باید دو سجدة سهو بنماید، ولی اگر اشتباهاً بگوید: (السلام علیک ایها النبی و رحمة الله و برکاته) احتیاط مستحب آن است که دو سجدة سهو بهجا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید : السلام علیناً و علی عبادالله الصالحین یا بگوید : السلام علیکم و رحمه الله و برکاته باید دو سجدة سهو بنماید ، ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید ، یا بگوید : السلام علیک ایها النبی و رحمه الله و برکاته احتیاط مستحب آن است که دو سجدة سهو بجا آورد .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید؛ سهوا بگوید (السلام علینا و علی عباد اللّه الصالحین) یا بگوید (السلام علیکم) اگرچه (ورحمه اللّه و برکاته) را نگفته باشد؛ باید دو سجده سهو بنماید؛ ولی اگر اشتباها بگوید (السلام علیک ایها النبی و رحمه اللّه و برکاته) ؛ احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
- [آیت الله سبحانی] اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید: (السَّلامُ عَلَیْنا وَ عَلی عِبادِاللهِ الصّالِحینَ) یا بگوید: (السّلامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ) باید دو سجده سهو بنماید، ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید، یا بگوید (اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُه) احتیاط آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهوا بگوید السلام علینا و علی عباد الله الصالحین یا بگوید السلام علیکم و رحمه الله و برکاته بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو به جا اورد و همچنین اگر اشتباها مقداری از این دو سلام را بگوید ولی اگر اشتباها بگوید السلام علیک ایها النبی و رحمه الله و برکاته احتیاط مستحب ان است که دو سجده سهو به جا اورد
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهواً بگوید: (السّلامُ عَلَیْنا وعلی عِبادِ اللَّهِ الصّالحینَ) یا بگوید: (السّلام علیکم) اگر چه (و رحمة اللَّه و برکاته) را نگفته باشد، باید دو سجده سهو بنماید، ولی اگر اشتباهاً بگوید: (السّلامُ علیکَ أیّها النَّبیُّ ورحمةُ اللَّه وبرکاتُهُ)، احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهوا بگوید: (اَلسَّلامُ عَلَیْنا وَ عَلی عِبادِ اللّهِ الصّالِحینَ) یا بگوید: (اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُه)، بنابر احتیاط باید دو سجده سهو بجا آورد؛ ولی اگر سهوا مقداری از این دو سلام را بگوید یا بگوید: (اَلسَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّها النَّبیُّ وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُه)، احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .پس از تشهّد آخر نماز, درحالیکه نشسته و بدن آرام است, مستحب است بگوید: (اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ (و واجب است بعد از آن بگوید: (السَّلاَمُ عَلَیْنَا وَ عَلی عِبَادِ اللهِ الصَّالِحِینَ (یا بگوید: (اَلسَّلاَمُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ (و احتیاط واجب است که به اوّلی اکتفا نشود و اکتفا به دومی, صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید: )السّلامُ عَلَیْنا وَعَلی عِبادِ اللّهِ الصّالِحین( یا بگوید: )السّلامُ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَُْ اللّهِ وَبَرَکاتُه(، باید دو سجده سهو بنماید، بلکه اگر اشتباهاً مقداری از این دوسلام را هم بگوید بنابر احتیاط واجب دو سجده سهو بجا آورد ولی اگربگوید: )السّلامُ علَیْکَ أیُّها النَبِیُّ وَرَحْمَُْ اللّهِ وَبَرَکاتُه( دو سجده سهو لازم نیست.