در نماز که می‌خوانیم (السلام علینا و علی عباد الله الصالحین)، منظور از (صالحین) چه کسانی هستند؟

پیرامون مخاطبان سلام نماز ر.ک: 16438؛ حکمت سلام های نماز و مخاطبان آن
«صالح» معنای گسترده‌ای دارد و هر شخص دارای رفتار نیک را در بر می‌گیرد. این کلمه در قرآن گاه در مقابل گناه و گاه در مقابل فساد به‌کار برده شده است.[1] البته در قرآن به جهت استعمال‌های بسیار، معانی جزئی مختلفی از آن قصد شده است. بنابر این، صالحان بسیاری از مؤمنان را که اعمال نیک انجام داده باشند در بر می‌گیرد. البته این کلمه، معنایی تشکیکی دارد؛ یعنی شدّت و ضعف در مصادیق آن بسیار می‌باشد. به همین جهت روایات مصادیقی را برای آن مشخص کرده‌اند که در واقع بیان مصداق اکمل می‌باشد؛ از جمله این‌که امام صادق(ع) به یکی از اصحاب خود فرمود: «خداوند شما را در کتاب خود یاد فرموده آن‌جا که می‌فرماید: "فَأُولئِکَ مَعَ الَّذینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفیقاً".[2] سپس فرمود مقصود از پیامبر در آیه شریفه رسول خدا و منظور از صدیقان و شهیدان ما و نیکوکاران شما هستید، پس خود را نیکو و نیکوکار نامدار سازید چنانچه خداوند شما را چنان نامیده است».[3]   [1] . راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق، داودی، صفوان عدنان، ص 489، دارالقلم‏، الدار الشامیة، دمشق، بیروت، چاپ اول، 1412ق. [2] . نساء، 69: «... در زمره کسانی از پیامبران و صدّیقان و شهیدان و شایستگان خواهند بود که خدا به آنان نعمت [ایمان، اخلاق و عمل صالح‏] داده و اینان نیکو رفیقانی هستند». [3] . کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 8، ص 36، دار الکتب الإسلامیة، تهران، چاپ چهارم، 1407ق.