احتیاط مستحب
احتیاط غیر الزام‌آور را احتیاط مستحب گویند.
اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید؛ سهوا بگوید (السلام علینا و علی عباد اللّه الصالحین)
یا بگوید (السلام علیکم) اگرچه (ورحمه اللّه و برکاته) را نگفته باشد؛ باید دو
سجده سهو بنماید؛ ولی اگر اشتباها بگوید (السلام علیک ایها النبی و رحمه اللّه و برکاته) ؛
احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
عنوان مسئله:
اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید؛ سهوا بگوید (السلام علینا و علی عباد اللّه الصالحین)
یا بگوید (السلام علیکم) اگرچه (ورحمه اللّه و برکاته) را نگفته باشد؛ باید دو
سجده سهو بنماید؛ ولی اگر اشتباها بگوید (السلام علیک ایها النبی و رحمه اللّه و برکاته) ؛
احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
سوال مرتبط یافت نشد
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] در نماز که میخوانیم (السلام علینا و علی عباد الله الصالحین)، منظور از (صالحین) چه کسانی هستند؟
- [آیت الله اردبیلی] یکی از مؤمنین مدتی در نمازش به جای (السلام علیک أیها النبیّ ورحمة اللّه وبرکاته) عبارت (السلام علی النبیّ ورحمة اللّه وبرکاته) را گفته است. حکم نمازهایی که این طور خوانده است، چیست؟
- [سایر] پیامبر اکرم (ص) تو سلام نمازشون چی میگفتن؟ (السلام علیک ایهی النبی و رحمه الله و برکاته) تو سلام نمازشون بوده یانه؟
- [سایر] در نماز میخوانیم «السلام علیکم و رحمة الله و برکاته» مورد خطاب سلام، کیانند؟
- [سایر] آیا گفتن (السلام علی عباد الله الصالحین الطیبین الطاهرین) در سلام آخر نماز جایز است؟ و حکم نمازهایی که این گونه خواندهام چیست؟
- [سایر] آیا خواندن آیه (إِنَّ اللهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیما) فقط بعد از نماز مغرب استحباب دارد یا بعد از هر نمازی خواندن آن مستحب است؟
- [آیت الله خامنه ای] من از سن 9 سالگی تا 23 سالگی عادت داشتم که در سلام نماز بجای سلام های مناسب و صحیح نماز، قبل از (السلام علیکم ورحمة الله), بگویم (السلام علیک یا ابا عبدالله). از سن 23 سالگی, شخصی به من طریقه سلام کردن صحیح را گفت, حال حکم آن نمازهای من چیست؟ از نماینده محلیِ معظم له که سؤال کردم, جواب داد که برای مطلب اضافه ای که در نماز گفته ای، باید برای هر نماز یک سجده سهو بجای آوری ولی نمازهایم درست بوده زیرا (السلام علیکم و رحمة الله) برای تمام کردن نماز، کافی بوده است و لذا جوابتان را به صورت مستقیم می خواستم. اگر همینطور است آیا سجده سهو برای 14 سال نماز یومیه زیاد نیست، بعلاوه من در هر روز چند تا انجام می دهم ولی باز هم بواسطه این سجده ها درد زانو دارم. حال باید چه کنم؟
- [سایر] سلام. دو سوال داشتم: 1- آیا در سلام پایانی نماز، فقط گفتن " السلام علیکم و رحمه الله و برکاته" کافی است؟ 2- آیا در رکعت های سه و چهار به جای 3 بار گفتن " سبحان الله و الحمد لله و لا اله الا الله و الله اکبر " تنها 1 بار گفتن این ذکر کافی است؟
- [آیت الله مظاهری] بعد از پایان نماز بهتر است اوّل تسبیحات حضرت زهرا(سلاماللهعلیها) گفته شود یا آیه (إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلیما) خوانده شود؟
- [سایر] با سلام آیا گفتن ذکرهای مستحبی در رکوع و سجود مشکلی در نماز ایجاد می کند مانند لا اله الا الله و ... یا السلام علی الحسین و ... آیا فارسی دعا کردن در قنوت اشکال ندارد. با تشکر
مسائل مرتبط از این مرجع
- بعد از تشهد رکعت آخر نماز؛ مستحب است در حالی که نشسته و بدن آرام است بگوید: السلام علیک ایها النبی و رحمه اللّه و برکاته و بعد از آن باید بگوید: السلام علینا و علی عباد اللّه الصالحین و یا بگوید: السلام علیکم و مستحب است که به جمله السلام علیکم جمله و رحمه اللّه و برکاته را اضافه نماید و هر دو صیغه را بگوید.
- برای پنج چیز بعد از سلام نماز؛ انسان باید دو سجده سهو به دستوری که بعدا گفته می شود به جا آورد: اول - آنکه در بین نماز؛ سهوا حرف بزند. دوم - جائی که نباید نماز را سلام دهد؛ مثلا در رکعت اول سهوا سلام بدهد. سوم - آنکه تشهد را فراموش کند. چهارم - آنکه در نماز چهار رکعتی بعد از تمامی ذکر سجده دوم شک کند که چهار رکعت خوانده یا پنج رکعت. پنجم - آنکه یک سجده را فراموش کند یا اینکه در جائی که باید بایستد مثلا موقع خواندن حمد و سوره اشتباها بنشیند؛ یا در جائی که باید بنشیند مثلا موقع خواندن تشهد اشتباها بایستد؛ در همه این صور؛ بنا بر احتیاط واجب؛ باید دو سجده سهو به جا آورد و در غیر اینها برای هرچیزی که در نماز اشتباها کم یا زیاد کند؛ احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو بنماید. و احکام این چند صورت در مسائلی گفته می شود.
- در غیر نماز؛ مستحب است جواب سلام را بهتر از سلام بگوید؛ مثلا اگر کسی گفت (سلام علیکم) در جواب بگوید (سلام علیکم ورحمه اللّه). هفتم از مبطلات نماز؛ خنده با صدا و عمدی است و چنانچه عمدا بی صدا یا سهوا با صدا بخندد؛ ظاهر این است که نمازش اشکال ندارد.
- اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق را بخواند؛ چنانچه اسم زن مثلا فاطمه باشد؛ پس از بذل می گوید زوجتی فاطمه خالعتها علی ما بذلت و بنا بر احتیاط مستحب نیز بگوید هی طالق یعنی زنم فاطمه را در مقابل چیزی که بذل نموده طلاق خلع دادم او رها است و در صورتی که زن معین باشد بردن نامش در اینجا و در طلاق مبارات نیز لازم نیست.
- در رکعت دوم تمام نمازهای واجب و رکعت سوم نماز مغرب و رکعت چهارم نماز ظهر و عصر و عشا؛ باید انسان بعد از سجده دوم بنشیند و در حال آرام بودن بدن؛ تشهد بخواند یعنی بگوید: أشهد ان لا اله الا اللّه وحده لا شریک له و أشهد ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علی محمد و آل محمد و احتیاط واجب آن است که به غیر این ترتیب نگوید.
- نماز میت پنج تکبیر دارد و اگر نمازگزار پنج تکبیر به این ترتیب بگوید کافی است: بعد از نیت و گفتن تکبیر اول بگوید: اشهد ان لا اله الا اللّه و أن محمدا رسول اللّه و بعد از تکبیر دوم بگوید: اللهم صل علی محمد و آل محمد و بعد از تکبیر سوم بگوید: اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات و بعد از تکبیر چهارم اگر میت مرد است بگوید: اللهم اغفر لهذا المیت و اگر زن است بگوید: اللهم اغفر لهذه المیته و بعد؛ تکبیر پنجم را بگوید. و بهتر است بعد از تکبیر اول بگوید: اشهد أن لا اله الا اللّه وحده لا شریک له و أشهد أن محمدا عبده و رسوله ارسله بالحق بشیرا و نذیرا بین یدی الساعه و بعد از تکبیر دوم بگوید: اللهم صل علی محمد و آل محمد و بارک علی محمد و آل محمد و ارحم محمدا و آل محمد کافضل ما صلیت و بارکت و ترحمت علی ابراهیم و آل ابراهیم انک حمید مجید و صل علی جمیع الانبیاء و المرسلین و الشهداء و الصدیقین و جمیع عباد اللّه الصالحین؛ و بعد از تکبیر سوم بگوید: اللهم اغفر للمؤمنین و المؤمنات و المسلمین و المسلمات؛ الاحیاء منهم و الاموات تابع بیننا و بینهم بالخیرات انک مجیب الدعوات انک علی کل شیء قدیر و بعد از تکبیر چهارم اگر میت مرد است بگوید: اللهم ان هذا عبدک و ابن عبدک و ابن امتک نزل بک و أنت خیر منزول به اللهم انا لا نعلم منه الا خیرا و انت اعلم به منا؛ اللهم ان کان محسنا فزد فی احسانه و ان کان مسیئا فتجاوز عنه و اغفر له؛ اللهم اجعله عندک فی أعلی علیین و اخلف علی أهله فی الغابرین و ارحمه برحمتک یا أرحم الراحمین و بعد؛ تکبیر پنجم را بگوید. ولی اگر میت زن است بعد از تکبیر چهارم بگوید: اللهم ان هذه امتک و ابنه عبدک و ابنه امتک نزلت بک و انت خیر منزول به اللهم انا لا نعلم منها الا خیرا و انت اعلم بها منا؛ اللهم ان کانت محسنه فزد فی احسانها و ان کانت مسیئه فتجاوز عنها و اغفر لها؛ اللهم اجعلها عندک فی أعلی علیین و اخلف علی أهلها فی الغابرین و ارحمها برحمتک یا أرحم الراحمین.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [امام خمینی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهوا بگوید: "السلام علینا و علی عباد الله الصالحین" یا بگوید: "السلام علیکم و رحمة الله و برکاته"باید دو سجده سهو بنماید، ولی اگر اشتباها مقداری از این دو سلام را بگوید،یا بگوید: "السلام علیک ایها النبی و رحمة الله و برکاته" احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو بجا آورد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهواً بگوید: (السّلامُ عَلَیْنا وعلی عِبادِ اللَّهِ الصّالحینَ) یا بگوید: (السّلام علیکم) اگر چه (و رحمة اللَّه و برکاته) را نگفته باشد، باید دو سجده سهو بنماید، ولی اگر اشتباهاً بگوید: (السّلامُ علیکَ أیّها النَّبیُّ ورحمةُ اللَّه وبرکاتُهُ)، احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
- [آیت الله مظاهری] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید: (السّلام علیکم و رحمة اللَّه و برکاته). باید دو سجده سهو بنماید، ولی اگر اشتباهاً مقداری از این سلام را بگوید، یا بگوید: (السّلام علیک ایّها النّبیّ و رحمة اللَّه و برکاته). یا بگوید: (السّلام علینا و علی عباد اللَّه الصّالحین). مستحب است که دو سجده سهو به جا آورد.
- [آیت الله بروجردی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهواً بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَینا و عَلَی عِبادِ اللهِ الصّالِحینَ) یا بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَیکُم وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرکاتُهُ) باید دو سجدهی سهو بنماید؛ ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید، یا بگوید:(اَلسَّلامُ عَلَیکَ اَیهَا النَّبِی وَ رَحمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ)، احتیاط مستحب آن است که دو سجدهی سهو به جا آورد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید : السلام علیناً و علی عبادالله الصالحین یا بگوید : السلام علیکم و رحمه الله و برکاته باید دو سجدة سهو بنماید ، ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید ، یا بگوید : السلام علیک ایها النبی و رحمه الله و برکاته احتیاط مستحب آن است که دو سجدة سهو بجا آورد .
- [آیت الله سبحانی] اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید: (السَّلامُ عَلَیْنا وَ عَلی عِبادِاللهِ الصّالِحینَ) یا بگوید: (السّلامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُهُ) باید دو سجده سهو بنماید، ولی اگر اشتباهاً مقداری از این دو سلام را بگوید، یا بگوید (اَلسَّلامُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَ رَحْمَةُ اللهِ وَ بَرَکاتُه) احتیاط آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهوا بگوید السلام علینا و علی عباد الله الصالحین یا بگوید السلام علیکم و رحمه الله و برکاته بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو به جا اورد و همچنین اگر اشتباها مقداری از این دو سلام را بگوید ولی اگر اشتباها بگوید السلام علیک ایها النبی و رحمه الله و برکاته احتیاط مستحب ان است که دو سجده سهو به جا اورد
- [آیت الله اردبیلی] اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید، سهوا بگوید: (اَلسَّلامُ عَلَیْنا وَ عَلی عِبادِ اللّهِ الصّالِحینَ) یا بگوید: (اَلسَّلامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُه)، بنابر احتیاط باید دو سجده سهو بجا آورد؛ ولی اگر سهوا مقداری از این دو سلام را بگوید یا بگوید: (اَلسَّلامُ عَلَیْکَ أَیُّها النَّبیُّ وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُه)، احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو بجا آورد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر در جایی که نباید سلام نماز را بگوید سهواً بگوید: اَلسَّلاَمُ عَلَیْنَا وَعَلی عِبَادِ اللهِ الصّالِحین یا بگوید: اَلسَّلاَمُ عَلَیْکُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکَاتُه باید دو سجده سهو بنماید، و هم چنین اگر سهواً مقداری از این دو سلام را بگوید باید دو سجده سهو بنماید. ولی اگر سهواً بگوید: اَلسَّلاَمُ عَلَیْکَ اَیُّهَا النَّبِیُّ وَرَحْمَةُ اللهِ وَبَرَکَاتُه احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو به جا آورد.
- [آیت الله سیستانی] اگر در جائی که نباید سلام نماز را بگوید ، سهواً بگوید : (السَّلامُ عَلَیْنا وَعَلَی عِبادِ اللّهِ الصّالِحِینَ) ، یا بگوید : (السَّلامُ عَلَیْکُمْ) اگر چه (وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُهُ) را نگفته باشد ، باید بنابر احتیاط لازم دو سجده سهو انجام دهد ، ولی اگر اشتباهاً بگوید (السَّلامُ عَلَیکَ اَیُّها النَّبِی ، وَرَحْمَةُ اللّهِ وَبَرَکاتُهُ) احتیاط مستحب آن است که دو سجده سهو بجا آورد . ولی اگر دو حرف یا بیشتر از سلام را بگوید بنابر احتیاط واجب باید دو سجده سهو انجام دهد .