روزی
هر چیزی که مایه دوام زندگی مخلوقات زنده است را رزق و روزی گویند.
اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد، ولی روزی که می‌رود همان روز یا شب آن برنگردد مثلاً امروز برود و فردا برگردد به اندازه‌ای که ممکن است باید احتیاط را مراعات کند، یعنی نماز را هم تمام و هم شکسته بخواند و روزه بگیرد و قضای آن را هم به جا آورد.
عنوان مسئله:
اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد، ولی روزی که می‌رود همان روز یا شب آن برنگردد مثلاً امروز برود و فردا برگردد به اندازه‌ای که ممکن است باید احتیاط را مراعات کند، یعنی نماز را هم تمام و هم شکسته بخواند و روزه بگیرد و قضای آن را هم به جا آورد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- فتوای فعلی حضرت عالی راجع به مسافرت تلفیقی که چهار فرسخ برود و شب بماند و پیش از ده روز برگردد چیست؟
- در چهار فرسخی که روز برود و شب برگردد، یا شب را بماند، نماز را قصراً بخواند یا جمعاً؟
- هر گاه شخص پیش از ظهر چهار فرسخ برود و همان روز پیش از ظهر برگردد در صورتی که منافاتِ صوم را به عمل نیاورده نیّت روزه کند، روزه او صحیح است یا خیر؟
- بعض اشخاص هستند که از اهل دِه میباشند و در شهر کسب دارند و از دِه آنها - که وطن آنهاست - تا شهر، هشت فرسخ یا زیادتر است و درشب شنبه تا شب جمعه میآیند به شهر برای کسب یا بنّایی یا کار دیگر، باز شب جمعه به دِه خود بر میگردند، باز روز شنبه میآیند به شهر، تکلیف ایشان درباب نماز و روزه چیست؟
- هرگاه شخصی املاکی را اجاره کند به مدّت پنج سال مثلاً و این املاک پنج قلعه و ده میباشد و این قلعه جات بین هر یک قریب دو فرسخ و سه فرسخ مسافت دارد و محل اقامه را در یکی از آنها قرار میدهد و همه روزه باید برود سَرِ این املاک سرکشی کند، یا شب در آن جا میماند یا همان روز بر میگردد، در این صورت تکلیف نماز و روزه این شخص چیست؟
- آیا شخص میتواند قصد اقامه عشره در چند دِه که ما بین هر کدام یک یا دو فرسخ مسافت و از هم دورند، بنماید و نمازش تمام بخواند و روزهاش رابگیرد؟ خلاصه کسی که میخواهد به این کیفیّت مدّتی در جایی بماند که شبها در دهی و هر روزی در دهی برود، تکلیفش چیست؟
- از اهل ییلاق قومی هستند، تقریباً هفت ماه در قشلاق میمانند و بعد از آن به ییلاق میروند، میان دو سُکنی، هشت فرسخ است و بعض اوقات اتّفاق میافتد در آن قشلاق نمانده به جای دیگر میروند، آیا نماز و روزه این قسم اشخاص قصر است یا تمام؟
- این دعاگو ساکن قریه درواریگ هستم، مدّت هشت سال است که در شهر دامغان خانهای خریدهام، در سال اوّل هشت ماه در آن جا سکنی نمودم، وسال دوّم و سوّم و چهارم هر سالی سه ماه الی چهار ماه و من بعد، هر ماهی دوسه روز و باطناً هم میلم بر اینست که در شهر باشم، لکن به واسطه این که درقریه مزبور خانه و ملک و زندگانی دارم برایم میسّر نمیشود و مسافت بین قریه مزبوره تا شهر دامغان هفت فرسخ است، آیا تکلیف دعاگو چیست؟ آیا با این که در شهر هر وقت میروم قصد ماندن ده روز را ندارم، باید در رفتن و در شهر و برگشتن، نمازم را تمام بخوانم و روزهام را بگیرم، یا خیر باید قصراً نماز بخوانم و روزه نگیرم، یا باید جمع نمایم؟
- هرگاه شخص مسافر در محلی قصد اقامه عشره کند و از اوّل قصد اقامه، قصد خروج از آن جا را نداشته باشد بعد اتّفاقاً در بین ده روز به کمتر از مسافت برود، همان روز یا شب آن روز برگردد، تکلیف او در نماز و روزه چیست؟
- مستدعیست فتوای فعلی خودتان در مسافرت چهار فرسخی یا بیشتر و کمتر از هشت فرسخی که همان روز مراجعت کند، مرقوم فرمایید و اگر در آن روز برنگشت تکلیف او چیست؟ مسأله دیگر: کسانی که در هر هفته برای شغلی که دارند لابد میباشند یک روز مثلاً از نجف آباد به شهر بروند یا به عکس، مثل بعض طلّاب یا کسبه، حکم کثیرالسفر دارند یا خیر؟ مسأله دیگر: کسی که شغل او سنگ تراشیست و همه روزه از وطن خود لابد است پنج فرسخ برود و مراجعت کند، تکلیف او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] هشت فرسخ شرعی که نماز شکسته می‌شود ابتدایش از محل سکونت و انتها محل استقرار در شهر دیگر است یا انتهای شهر مبدأ و ابتدای شهر مقصد؟
- [آیت الله جوادی آملی] هشت فرسخ شرعی که نماز شکسته می‌شود ابتدایش از محل سکونت و انتها محل استقرار در شهر دیگر است یا انتهای شهر مبدأ و ابتدای شهر مقصد؟
- [آیت الله جوادی آملی] هشت فرسخ شرعی که نماز شکسته می‌شود ابتدایش از محل سکونت و انتها محل استقرار در شهر دیگر است یا انتهای شهر مبدأ و ابتدای شهر مقصد؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که از محل کارش که فاصلهای بیش از حد شرعی با وطن او دارد، به مسافرتی بیش از هشت فرسخ می‌رود و فردا به محل کار خود بر میگردد، آیا قبل از اینکه از محل کار خود به وطنش برود، نماز او کامل است یا شکسته و روزه او صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] جواب : اگر قبل از چهار فرسخ باشد، نماز او همه جا تمام و روزه را باید بگیرد و اگر چهار فرسخ رفت، نماز او همه جا شکسته و نمیتواند روزه بگیرد.
- [آیت الله بهجت] شخصی به قصد مسافرت به هشت فرسخ و یا بیشتر، حرکت می کند، از حدّ ترخص که خارج شد، نماز را شکسته می خواند و حدود سه فرسخ که می رود از قصد خود منصرف می گردد و به وطن مراجعت می کند و هنوز وقت نماز باقی است، آیا باید دوباره نمازش را تمام بخواند یا نه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا مسافری که نماز شکسته می خواند، می تواند نماز قضای تمام بخواند و روزه قضا بگیرد؟
- [سایر] با عرض سلام خدمت شما، اگر در ماه رمضان انسان یک یا چند روز در جایی کار کند که از شهر محل زندگیش 8 فرسخ یا بیشتر دور باشد؛ یعنی صبح سر کار برود و ساعت 3 بعدازظهر به خانه برگردد و نماز ظهرش را در خانه بخواند، آیا باید روزه اش را بگیرد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] فردی از قم به روستایی که در دو فرسخی قم است می رود و قصد دارد بعد از سه روز توقف در آن روستا، از راه دیگری که تا قم ده فرسخ می باشد برگردد، آیا در رفتن به آن روستا و سه روزی که آنجا توقف می کند نمازش تمام است؟
- [آیت الله بهجت] فردی از قم به روستایی که در دو فرسخی قم است می رود و قصد دارد بعد از سه روز توقف در آن روستا از راه دیگری که تا قم ده فرسخ است برگردد، آیا در رفتن به آن روستا و سه روزی که آن جا توقف می کند نمازش تمام است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است، اگر در یک شب و یک روز برود و برگردد، مثلاً اگر روز برود همان روز یا شب آن برگردد، چنانچه رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد، باید نماز را شکسته بخواند؛ بنا بر این اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد، باید نماز را تمام یعنی چهار رکعتی بخواند.
- کسی که نمیداند سفرش چند فرسخ است مثلاً برای پیدا کردن گمشدهای مسافرت میکند و نمیداند که چه مقدار باید برود تا آن را پیدا کند باید نماز را تمام بخواند، ولی در برگشتن، چنانچه تا وطنش یا جایی که میخواهد ده روز در آن جا بماند، هشت فرسخ یا بیشتر باشد، باید نماز را شکسته بخواند و نیز اگر در بین رفتن قصد کند که چهار فرسخ برود و همان روز یا شب آن برگردد، چنانچه رفتن و برگشتن هشت فرسخ شود، باید نماز را شکسته بخواند.
- کسی که سفر او سفر معصیت است، اگر در بین راه از قصد معصیت برگردد، چنانچه باقیماندهی راه هشت فرسخ باشد، یا چهار فرسخ باشد و بخواهد برود و همان روز یا شب آن برگردد، باید نماز را شکسته بخواند.
- اگر بعد از رسیدن به چهار فرسخ از مسافرت منصرف شود و تصمیم داشته باشد که همان روز یا شب آن برگردد، باید نماز را شکسته بخواند و اگر همان روز یا همان شب برنگردد و بخواهد کمتر از ده روز در آن جا بماند، به اندازهی ممکن احتیاط را مراعات کند و نماز را هم تمام و هم شکسته بخواند.
- اگر پیش از آن که به هشت فرسخ برسد، مردد شود که بقّیهی راه را برود یا نه و در موقعی که مردد است مقداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد که هشت فرسخ دیگر برود، یا چهار فرسخ برود و همان روز یا شب آن برگردد، تا آخر مسافرت باید نماز را شکسته بخواند.
- مسافری که در بین مسافرت به وطنش رسیده، تا وقتی در آن جا هست باید نماز را تمام بخواند؛ ولی اگر بخواهد از آن جا هشت فرسخ برود، یا چهار فرسخ برود و همان روز یا شب آن برگردد، وقتی به جایی برسد که دیوار وطن را نبیند و صدای اذان آن را نشنود، باید نماز را شکسته بخواند.
- اگر محلی دو راه داشته باشد، یک راه آن کمتر از هشت فرسخ و راه دیگر آن هشت فرسخ یا بیشتر باشد، چنانچه انسان از راهی که هشت فرسخ است به آن جا برود، باید نماز را شکسته بخواند و اگر از راهی که هشت فرسخ نیست برود باید تمام بخواند.
- اگر برای رفتن به محلی حرکت کند و بعد از رفتن مقداری از راه بخواهد جای دیگری برود، چنانچه از محل اوّلی که حرکت کرده تا جایی که میخواهد برود، هشت فرسخ باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
- اگر پیش از آن که به هشت فرسخ برسد، مردد شود که بقّیهی راه را برود یا نه و در موقعی که مردد است مقداری راه برود و بعد تصمیم بگیرد که بقّیهی راه را برود، چنانچه باقیماندهی سفر او کمتر از هشت فرسخ باشد و نخواهد همان روز یا شب آن برگردد، باید نماز را تمام بخواند؛ ولی اگر راهی که پیش از مردد شدن و راهی که بعد از آن می‌رود، روی هم هشت فرسخ باشد، بنا بر احتیاط واجب باید نماز را هم شکسته و هم تمام بخواند.
- مسافری که قصد کرده ده روز در محلی بماند، اگر بعد از خواندن یک نماز چهار رکعتی بخواهد به جایی که کمتر از چهار فرسخ است برود و برگردد و دوباره در جای اوّل خود ده روز بماند، از وقتی که می‌رود تا بر میگردد و بعد از برگشتن، باید نماز را تمام بخواند؛ ولی اگر نخواهد بعد از برگشتن ده روز بماند، در موقع رفتن به جایی که کمتر از چهار فرسخ است و در مدّتی که آن جا میماند، بنا بر احتیاط واجب باید هم شکسته و هم تمام بخواند و در موقع برگشتن و بعد از آن که برگشت باید نماز را شکسته بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد، اگرچه روزی که می‌رود، همان روز یا شب آن برنگردد، باید نماز را شکسته بخواند، اگرچه بهتر آن است که تمام نیز بخواند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد اگرچه روزی که می رود؛ همان روز یا شب آن برنگردد؛ باید نماز را شکسته بخواند اگر چه بهتر آن است که تمام نیز بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد باید نماز را شکسته بخواند چه همان روز و شب بخواهد برگردد یا غیر آن روز و شب.
- [امام خمینی] اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد باید نماز را شکسته بخواند چه همان روز و شب بخواهد برگردد یا غیر آن روز و شب.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر رفتن و برگشتن هشت فرسخ باشد باید نماز را شکسته بخواند چه همان روز و شب بخواهد برگردد یا غیر آن روز و شب .
- [آیت الله مظاهری] کسی که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است باید نماز را شکسته بخواند، خواه رفتنش چهار فرسخ باشد و خواه کمتر یا بیشتر، همین اندازه که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ باشد نماز شکسته است و خواه در همان روز و شب برگردد یا فاصلهای بیفتد، مگر اینکه در وسط این مسافت ده روز قصد اقامت کند.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که مجموع مسافت رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است، اگر هیچکدام از رفتن و برگشتن او کمتر از چهار فرسخ(1) نباشد، باید نماز را شکسته بخواند و اگر مجموع مسافت رفتن و برگشتن او هشت فرسخ بوده ولی رفت یا برگشت او کمتر از چهار فرسخ باشد، بنابر احتیاط واجب نماز را باید هم شکسته و هم تمام بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر رفتن چهار فرسخ و برگشتن چهار فرسخ باشد اگر چه روزی که می رود همان روز یا شب ان بر نگردد باید نماز را شکسته بخواند و روزه را نگیرد و احتیاط مستحب ان است که تمام نیز بخواند
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر رفتن و برگشتنش هشت فرسخ باشد، اگر چه روزی که می‌رود یا شب آن برنگردد، باید نماز را شکسته بخواند؛ اگر چه احتیاط مستحب آن است که تمام نیز بخواند.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که رفتن وبرگشتن او هشت فرسخ است، اگر در یک شب ویک روز برود وبرگردد، مثلاً اگر روز برود وهمان روز یا شب آن برگردد، چنانچه رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد، باید نماز را شکسته بخواند بنابر این اگر رفتن سه فرسخ وبرگشتن پنج فرسخ باشد باید نماز را تمام یعنی چهار رکعتی بخواند.