اشکال دارد
يعنی چنين كاری موجب اسقاط تكليف نيست و نمی‌شود به آن اكتفا كرد؛ ولی در اين مورد می‌توان به فتوای مجتهدی كه در رتبه‌ی بعدی است رجوع كرد. رجوع کنيد به: احتياط واجب
اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد، می‌تواند صلح را به هم بزند، ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد اشکال دارد.
عنوان مسئله:
اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد، می‌تواند صلح را به هم بزند، ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد اشکال دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مالک هنگام تَعَلُّق زکات بر جنس زکوی خود، آیا می‌تواند خَرصْ و تخمین بزند و زکاتش آن چه میشود - جنس یا قیمت آن را - به ذمّه خود گرفته و در آن تصرّف نماید و پس از ضبط حاصل آن چه به ذمّه گرفته اداء نماید یا خیر؟
- زوجه مهر خود را صلح میکند به زوج خود به چیز کمی که زوج او را طلاق رجعی بدهد، آیا در این صورت طلاق رجعی صحیح است؟
- اگر کسی نسبت به سادات صحیح النسب فحش پدر بدهد، یا ناسزابگوید، یا نسبت زنا بدهد، یا افترا و تهمتی بزند، مرتد میشود یا خیر؟ معاشرت و مزاوجت با او چگونه است؟
- زنی در ضمن عقد ازدواج دایمی خود شرط نموده بر زوج خود که چنان چه مسافرتی کند که شش ماه طول بکشد و نیاید و نفقه نفرستد خود زن وکالت داشته باشد که خود را مطلّقه نماید و زوج قبل از مسافرت و حصول شرط زوجه را مطلّقه نمود به طلاق رجعی و زوجه بعد از طلاق مهریه خود را صلح نموده به زوج خود به عوض کمی و در ضمن صلح شرط نمود بر زوج خودکه چنان چه رجوع نمود، زوجه حق داشته باشد که مصالحه مهریّه را فسخ نماید و زوج به شرطی که بر او شده عمل نکرده زوجه را رجوع نموده، بدیهیست که به رجوع زوج زوجیّت رجوع میشود. بیان فرمایید که آیا این صلح موجب برطرف شدن وکالت زوجه در ضمن عقد میشود، یا این که به رجوع زوجیّت باز وکالت هم بر میگردد و زوجه باز هم در صورت تحقّق شرط می‌تواند خود را مطلّقه نماید؟
- در فصل فی الاستنجاء در (عروه) در مسأله 1 در طاهر شدن محل غایط به استنجای به عظم و روث، در حاشیه اشکال فرموده اید (63)، ولی در (جامع الفروع) فتوی به پاک شدن است (64)، کدام صحیح است؟
- هرگاه شخصی زوجه خود را طلاق خُلعی بدهد در حالتی که زن شِدَّت تمایل را به شوهرش دارد و هیچ گونه کراهتی از طرف زن نیست، چنین طلاقی صحیح است، یا بر میگردد به طلاق رجعی، یا از اصل باطل است و بینونت حاصل نمی‌شود؟ و بر فرض که طلاق خُلع مذکور قبل از تمام شدن عدّه صحیح باشد، آیا می‌تواند خواهرِ زن را تزویج نماید یا نمیتواند؟
- آیا قصد وجه را در وضو شرط میدانید و هم چنین در غسل؟ و آیا در غسل قصد کونه رافعاً للحدث شرط است، یا مبیحاً للصلاة؟ و اگر در حین غسل یا وضو از این قصدها غفلت داشت، آیا عملش صحیح است و می‌تواند نمازبخواند با چنین وضویی یا خیر؟
- شخصی متاعی خریده - مثلاً - معادل هزار تومان، قیمت آن را نقداً ندارد میخواهد یک طغری برات و چک بانک هزار تومانی - که وعده پرداخت آن تا یک ماه است - بدهد، صاحب متاع قبول نمیکند و شخص دیگر به آن صاحب برات و چک میگوید: من نهصد و پنجاه تومان نقد به تو میدهم، برات هزار تومانی یک ماهه را قبول دارم، آیا این عمل برای آن نقد دهنده و صاحب برات جایز و صحیح است یا نه؟ آیا به طور کلّی چکهای بانک و بروات را بدین طریق می‌توان خرید و فروش نمود؟
- در غسل جبیرهای و وضوی جبیرهای آیا بعد از رفع عذر به آن غسل می‌تواند اکتفاء کند و نماز بخواند، یا تجدید نماید؟ در حاشیه حضرت عالی بر (عروة الوثقی) یک جا فرمودهاید: غسل جبیرهای رافع حدث است نه مبیح (51) و سپس در جای دیگر فرمودهاید: بعد از رفع عذر نمازهای گذشته او صحیح است، ولی برای نمازهای آینده نباید به آن اکتفاء کند باید وضو را تجدید نماید (52)، آیا این منافات ندارد؟ و آیا در مورد غسل هم باید غسل را تجدید نماید؟
- زیدی وکالت میدهد به عمروی که زوجه او را مطلّقه نماید ولی حقیقتاً قصد طلاق را ندارد، بعد از وقوع طلاق زید - به خیال این که طلاق فضولی هم مثل عقد فضولیست - طلاق را امضا و اجازه میکند و زوجه عدّه نگاه میدارد، بعد از تمام شدن عدّه شوهر میکند و از شوهر دوّم ولد پیدا میکند، بعد که شوهر اوّل میفهمد طلاق فضولی صحیح نیست، بخواهد این زوجه را طلاق بدهد - بر فرض عدم صحّت طلاق اوّل - آیا جدیداً باید زوجه درطُهر باشد و تحقیق کند در این باب یا همان حمل کافی است؟ و بر فرض بطلان طلاق، نفقه این چند سال را شوهر اوّل باید بدهد، یا این که چون استمتاع از زوجه نکرده نباید بدهد؟ و بر فرض بطلان طلاق شوهر اوّل خجالت میکشد که تحقیق کند زوجه چه وقت در طُهر غیر مواقعه است تا او را دو مرتبه طلاق بدهد، آیا می‌تواند بدون تحقیق او را طلاق بدهد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در ضمن قرارداد صلح برای یکی از آن دو، یا برای هر دو، حقّ فسخ قرار داده باشند آن شخص می‌تواند صلح را به هم بزند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر معوض در صلح مشخص نباشد آیا صلح صحیح است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] شخصی قسم خورده، آیا پدر تنها می‌تواند قسم فرزند را به هم بزند، جدّ و حاکم شرع چطور؟ همچنین آیا شوهر می‌تواند قسم زن را به هم بزند؟
- [آیت الله سبحانی] پدر منزلش را به فرزندانش بلاعوض و مجانی صلح نمود و کلیه خیارات را ساقط کرد آیا صلح صحیح است؟
- [آیت الله سبحانی] کسی تمامی اموال خود را به مکان مقدسی صلح نموده و قبل از قبض دادن مرده است آیا صلح وی صحیح است؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر فردی در غیاب بعضی از فرزندانش و بدون موافقت فرزندانی که حاضر هستند، اموالش را به یکی از پسران خود صلح کند، آیا این صلح صحیح است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا تنظیم صلح نامه، قولنامه و وصیّت در مرض متّصل به موت نافذ و صحیح است؟
- [سایر] آیا زن حائض، می‌تواند بدون غسل به اسمای جلاله، دست بزند؟
- [سایر] آیا زن مستحاضه می‌تواند با همان طهارتی که برای نماز داشته، به خط قرآن دست بزند؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که در حین اعتکاف مریض بشود می‌تواند روز سوم اعتکاف خود را بهم بزند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر خریدار بفهمد مالی را که گرفته عیبی دارد، مثلاً حیوانی را بخرد و بفهمد که یک چشم آن کور است، چنانچه آن عیب پیش از معامله در مال بوده و او نمیدانسته، می‌تواند معامله را به هم بزند، یا فرق قیمت سالم و معیوب آن را معین کند و به نسبت تفاوت قیمت سالم و معیوب از پولی که به فروشنده داده پس بگیرد، مثلاً مالی را که به چهار تومان خریده، اگر بفهمد معیوب است، در صورتی که قیمت سالم آن هشت تومان و قیمت معیوب آن شش تومان باشد، چون فرق قیمت سالم و معیوب یک چهارم میباشد، می‌تواند یک چهارم پولی را که داده یعنی یک تومان از فروشنده بگیرد.
- اگر به حیوان حلال گوشتِ کسی زخم بزند، یا چیزی از بدن آن را ببرد، باید تفاوت قیمت سالم و معیوب آن را به صاحبش بدهد.
- اگر بعد از معامله و پیش از تحویل گرفتن مال عیبی در آن پیدا شود، خریدار می‌تواند معامله را به هم بزند و نیز اگر در عوض مال بعد از معامله و پیش از تحویل گرفتن، عیبی پیدا شود، فروشنده می‌تواند معامله را به هم بزند، ولی اگر بخواهند تفاوت قیمت بگیرند اشکال دارد.
- اگر فروشنده بفهمد در عوضی که گرفته عیبی هست، چنانچه آن عیب پیش از معامله در عوض بوده و او نمیدانسته، می‌تواند معامله را به هم بزند، یا تفاوت قیمت سالم و معیوب را به دستوری که در مسأله پیش گفته شد بگیرد.
- اگر خریدار قیمت جنس را نداند، یا در موقع معامله غفلت کند و جنس را گرانتر از قیمت معمولی آن بخرد، چنانچه به قدری گران خریده که مردم به آن اهمیت میدهند، می‌تواند معامله را به هم بزند و نیز اگر فروشنده قیمت جنس را نداند، یا موقع معامله غفلت کند و جنس را ارزانتر از قیمت آن بفروشد، در صورتی که مردم به مقداری که ارزان فروخته اهمیت بدهند، می‌تواند معامله را به هم بزند.
- اگر دو نفر چیزی را با هم صلح کنند، با رضایت یکدیگر میتوانند صلح را به هم بزنند و نیز اگر در ضمن معامله برای هر دو، یا یکی از آنان حق به هم زدن معامله را قرار داده باشند، کسی که آن حق را دارد می‌تواند صلح را به هم بزند.
- تا وقتی خریدار و فروشنده از مجلس معامله متفرق نشدهاند، میتوانند معامله را به هم بزنند و نیز اگر مشتری حیوانی را بخرد، تا سه روز حق به هم زدن معامله را دارد و همچنین است اگر پول جنسی را که نقد خریده تا سه روز ندهد و جنس را تحویل نگیرد، فروشنده می‌تواند معامله را به هم بزند، ولی کسی که مالی را صلح میکند در این سه روز حق به هم زدن صلح را ندارد و در هشت صورت دیگر که در احکام خرید و فروش گفته شد می‌تواند صلح را به هم بزند.
- کسی که نمیتوانند حرف بزند، اگر با اشاره مقصود خود را بفهماند، برای هر کاری می‌تواند وصیت کند و کسی هم که می‌تواند حرف بزند، اگر در کارهای کوچک و کم ارزش با اشارهای که مقصودش را بفهماند وصیت کند صحیح است، ولی در کارهای بزرگ مثل آن که بخواهد وصیت کند مبلغ زیادی به کسی بدهند، اشاره فائده ندارد.
- لازم نیست صیغه صلح به عربی خوانده شود، بلکه با هر لفظی که بفهماند با هم صلح و سازش کردهاند صحیح است.
- اگر انسان در موقعی که ضامن میشود نتواند طلب طلبکار را بدهد و طلبکار در آن وقت نداند و بعد ملتفت شود، می‌تواند ضامن بودن او را به هم بزند، ولی اگر پیش از آن که طلبکار ملتفت شود، ضامن قدرت پیدا کرده باشد، چنانچه بخواهد ضامن بودن او را به هم بزند اشکال دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد، می‌تواند صلح را به هم بزند، ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد اشکال دارد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد، می‌تواند صلح را به هم بزند، ولی اگربخواهد تفاوت قیمت صحیح ومعیوب را بگیرد، بنابر احتیاط اشکال دارد.
- [آیت الله مظاهری] اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد می‌تواند صلح را به هم بزند ولی نمیتواند تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد می تواند صلح را به هم بزند ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد اشکال دارد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد، می تواند صلح را به هم بزند، ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد اشکال دارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد؛ می تواند صلح را به هم بزند؛ ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد اشکال دارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر چیزی که با صلح گرفته معیوب باشد، در صورتی که آن عیب پیش از معامله بوده و او نمیدانسته، می‌تواند صلح را به هم بزند، ولی نمیتواند تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد می‌تواند صلح را به هم بزند، یا تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد، به تفصیلی که در مسأله 2137 گفته شد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد می تواند صلح را به هم بزند، ولی اگر بخواهد تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد محلّ اشکال است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر چیزی را که به صلح گرفته معیوب باشد ، می تواند صلح را بهم بزند ، ولی نمی تواند تفاوت قیمت صحیح و معیوب را بگیرد .