اذان و اقامه
این مقاله درباره اذان و اقامه که ذکرهای مخصوص اعلان وقت نماز و آمادگی برای آن می‌باشد است.
کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده باشد، چه با او گفته باشد یا نه، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می‌خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
عنوان مسئله:
کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده باشد، چه با او گفته باشد یا نه، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می‌خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر بوده باشد بر شخصی قضا چندین سال نماز پنجگانه و این شخص چاق است در جسمش، به طوری که قدرت ندارد بر ادای تمام نمازها ایستاده از جهت سنگینی و خستگی، و اگر بخواهد تمامش را ایستاده بخواند کمتر می‌تواند قضا کند تا اینکه نشسته بخواند و می‌خواهد هر چه سریعتر از قضای نمازها خلاص شود چون انسان خبر از مرگش ندارد آیا جایز است برای او اینکه قضای نمازها را احیاناً نشسته و احیاناً ایستاده بخواند تا سریعتر خلاص شود از این دین واجب.
- نمازگزار با آنکه میداند جماعت منعقد می‌شود می‌تواند اول وقت نماز را فرادیََ بخواند و بعد به جماعت اعاده کند یا خیر؟
- اگر در مکانی که نماز جماعت در او برپا شده بخواهیم به صورت فرادی نمازی که در او بلند خواندن لازم است بخوانیم، آیا جایز است در صورتی که بلند خواندنمان حواس امام جماعت را پرت میکند آن نماز را آهسته بخوانیم؟
- زیدی مثلاً قصد دارد در مدت یک ماه یا کمتر (تا 15 روز) برای اقامه مجالس دینی و موعظه در نقاط مختلفه که فاصله آن مکانها به قدر مسافت شرعیه می‌باشد منبر برود، آیا نماز و روزهاش قصر است یا تمام؟
- در صورتی که مسجد تنعیم از طرفی متصل به شهر مکه باشد و از طرفی مختصری فاصله داشته باشد آیا محرمی که در مکه منزل نموده می‌تواند از راهی که مقداری از آن بیابان است در ماشین سرپوشیده برای اعمال عمره مفرده به مکه برود؟
- زیدی به طور اطلاق وصیت به چند سال نماز استیجاری کرده بفرمائید، آیا ورثه یا وصی یا ولیّ میّت می‌تواند با اجیر قرار بگذارد که اقامه و قنوت را ترک کند و اکتفا به یک تسبیحه در رکعت سوم و چهارم نماز و هکذا یک سلام بنماید یا خیر؟
- اگر نذر کند که زیارت عاشورا را بخواند می‌تواند ترک موالات بنماید بین زیارت و لعنها و سلامها و آیا نماز زیارت و دعای بعد آن هم داخل در نذر است یا خیر؟
- کسانی که در کارگاهها و یا کارخانجات و مانند آنها کار میکنند که مثلاً هشت روز کار میکنند و چهار روز استراحت دارند در صورتی که فاصله بین وطن آنها با محل کار بیش از مسافت باشد تکلیف نماز و روزه آنها در محل کار و بین راه چیست؟
- زیدی تقلید مجتهدی میکرده که تسبیحات، را سه مرتبه احتیاط واجب میدانسته و همان وقت نماز قضا بر ذمه زید بوده پس از فوت مجتهدش تقلید از شما میکند، آیا می‌تواند به یک تسبیحات نماز قضای آن وقت را بخواند یا خیر؟
- زیدی در محلی که خارج از وطن اوست مشغول کار می‌باشد و شبهای جمعه را به وطن خود برمیگردد. در صورتی که معلوم نباشد چند مدت کار او دنباله دارد (یک ماه یا سه ماه مثلاً یا بیشتر) وظیفه زید از جهت نماز و روزه قصر یا تمام در حالی که فاصله بین وطن و محل کار بیشتر از چهار فرسخ و کمتر از هشت فرسخ می‌باشد.
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] 1. اگر کسی بین اجزای اذان و اقامه حرف دیگری بزند یا اینکه اذان و اقامه بگوید و چیزی بگوید (مثلاً جواب تلفن یا جواب کسی را بدهد)، آیا آن اذان یا اقامه باطل می‌شود؟ 2. به صورت کلی بین اذان و اقامه تا نماز تا چند دقیقه اگر فاصله شود آن اذان باطل است و باید از اول بگوید؟ اگر اذان و اقامه را بگوید بعد یک کار مختصر چهار پنج دقیقهای پیش آید آیا لازم است دوباره بگوید؟
- [آیت الله بهجت] کسی برای نماز خود اذان و اقامه گفته است، در اوّل نماز برایش شک بین یک و دو پیش می آید و بعد از تفکّر، نماز را قطع می کند. آیا می تواند به اذان و اقامه ی گفته شده اکتفا کند یا فاصله ایجاد شده، به صحت اذان ضرر می رساند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا کسی که در حال گفتن اذان اعلام است، می‌تواند همان اذان را اذان نماز خود قرار دهد و بعد از آن اقامه بگوید و نمازش را بخواند یا لازم است برای نماز، اذان دیگری بگوید؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر شخص روزه دار پس از اذان صبح و اقامه نماز محتلم گردد و یا اگر در بین فاصله اذان ظهر و مغرب محتلم گردد در هر دو صورت روزه اش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر در مسجدی، توسط امام جماعت اذان و اقامه گفته شود و فرد دیگری بخواهد نماز را فرادا بخواند، می تواند به اذان و اقامه امام اکتفا کند، یا خود نیز بگوید؟
- [آیت الله بهجت] آیا نماز قضا اذان و اقامه دارد؟
- [آیت الله بهجت] آیا به غیر از اذان اعلام وقت و اذان و اقامه ی نماز، اذان دیگری نیز هست یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] شخصی قبل از نماز فرادی، اذان و ا قامه میگوید و مشغول نماز می‌شود. اگر ما در آن مکان حاضر باشیم و بعد از اذان و اقامه آن شخص بخواهیم نماز بخوانیم، آیا لازم است باز هم اذان و اقامه بگوییم یا میتوانیم به همان اذان و اقامه اکتفا کنیم؟
- [آیت الله بهجت] آیا برای نماز آیات می توان اذان و اقامه گفت؟
- [آیت الله بهجت] آیا برای نماز عیدین می توان اذان و اقامه گفت؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- باید بین اذان و اقامه فاصله ندهد. و اگر بین آنها به قدری فاصله دهد، که اذانی را که گفته اذان این اقامه حساب نشود، مستحب است دوباره اذان را بگوید. و نیز اگر بین اذان و اقامه و نماز به قدری فاصله دهد که اذان و اقامه آن نماز حساب نشود، مستحب است دوباره برای آن نماز اذان و اقامه بگوید.
- اگر برای خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببیند جماعت تمام شده، تا وقتی که صفها به هم نخورده و جمعیت متفرق نشده می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- مستحب است بین اذان و اقامه یک قدم بردارد، یا قدری بنشیند، یا سجده کند، یا ذکر بگوید، یا دعا بخواند، یا قدری ساکت باشد، یا حرفی بزند، یا دو رکعت نماز بخواند، ولی حرف زدن بین اذان و اقامه نماز صبح نماز خواندن بین اذان و اقامه نماز مغرب مستحب نیست.
- مستحب است بدن انسان در موقع گفتن اقامه آرام باشد و آن را از اذان آهستهتر بگوید، و جملههای آن را به هم نچسباند. ولی به اندازای که بین جملههای اذان فاصله میدهد، بین جملههای اقامه فاصله ندهد.
- بین جملههای اذان و اقامه باید خیلی فاصله نشود. و اگر بین آنها بیشتر از معمول فاصله بیندازد، باید د وباره آن را از سر بگیرد.
- اگر برای نماز جماعتی اذان و اقامه گفته باشند، کسی که با آن جماعت نماز میخواند، نباید برای نماز خود اذان و اقامه بگوید.
- در دو نماز اذان مشروع نیست: اول: نماز عصر در عرفات روز عرفه که روز نهم ذیحجه است. دوم: نماز عشای شب عید قربان، برای کسی که در مشعر الحرام باشد، و در این دو نماز در صورتی اذان ساقط می‌شود که با نماز قبلی فاصله نشود، یا بین آنها کمی فاصله باشد.
- اذان و اقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید، ولی در جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگوید، کافی است.
- در جایی که عدهای مشغول نماز جماعتند، یا نماز آنان تازه تمام شده و صفها بههم نخورده است، اگر انسان بخواهد فرادی یا با جماعت دیگری که برپا می‌شود نماز بخواند، با شش شرط اذان و اقامه از او ساقط می‌شود: اول: آنکه نماز جماعت در داخل مسجد باشد، و اگر در مسجد نباشد، ساقط شدن اذان و اقامه معلوم نیست. دوم: آنکه برای نماز، اذان و اقامه گفته باشد. سوم: آن که نماز جماعت باطل نباشد. چهارم: آنکه نماز او و نماز جماعت در یک جا باشد، پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگوید. پنجم: آن که نماز او و نماز جماعت هر دو ادا باشد. ششم: آنکه وقت نماز او و نماز جماعت مشترک باشد، مثلًا هر دو نماز ظهر، یا هر دو نماز عصر بخوانند، یا نمازی که به جماعت خوانده می‌شود، نماز ظهر باشد و او نماز عصر بخواند یا او نماز ظهر بخواند و نماز جماعت نماز عصر باشد.
- مسافری که به وطنش برمیگردد، وقتی اهل وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند ولی مسافری که می‌خواهد ده روز در محلی بماند. مادامی که به آن محل نرسیده نمازش قصر است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] کسی که اذان و اقامة دیگری را شنیده، چه با او گفته باشد یا نه، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می‌خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [امام خمینی] کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده، چه با او گفته باشد یا نه، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می‌خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که اذان و اقامه دیگری را به طور کامل شنیده، چه با او گفته باشد و چه نگفته باشد، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می‌خواهد بخواند، زیاد فاصله نشده باشد، می‌تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [آیت الله سیستانی] کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده باشد ، چه با او گفته باشد یا نه ، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می‌خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد و از ابتدای شنیدن قصد نماز داشته است ، می‌تواند به اذان و اقامه او اکتفا کند . ولی این حکم در مورد جماعتی که فقط امام اذان را شنیده باشد ، یا فقط مأمومین شنیده باشند ، مورد اشکال است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده چه با او گفته باشد یا نه، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد می تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [آیت الله وحید خراسانی] کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده باشد چه با او گفته باشد یا نه در صورتی که بین ان اذان و اقامه و نمازی که می خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد می تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده باشد؛ چه با او گفته باشد یا نه؛ در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد؛ می تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که اذان دیگری را شنیده، چه با او گفته باشد یا نه، در صورتیکه بین آن اذان واقامه ونمازی که می‌خواهد بخواند، زیاد فاصله نشده باشد، می‌تواند برای نماز خود اذان واقامه نگوید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده، چه با او گفته باشد یا نه، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می خواهد بخواند، زیاد فاصله نشده باشد می تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.
- [امام خمینی] کسی که اذان و اقامه دیگری را شنیده، چه با او گفته باشد یا نه، در صورتی که بین آن اذان و اقامه و نمازی که می خواهد بخواند زیاد فاصله نشده باشد،می تواند برای نماز خود اذان و اقامه نگوید.