اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
اگر به‌جایی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند، اگرچه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
عنوان مسئله:
اگر به‌جایی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند، اگرچه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنی که در خارج از وطن خود شوهر اختیار کرده در صورتی که شوهرش بمیرد و یا مطلقه شود و به وطن اولی خود زن باز گردد، آیا دوباره باید در آنجا قصد توطن نماید یا نه؟
- صریح فتوا است که (مسافر یا کسی که قصد اقامت دارد قبل از ظهر به وطن یا محل اقامت برسد) چنانچه مسافر ظهر به وطن یا محل اقامت برسد و یا آن که اذان ظهر را در حد ترخص بشنود و مفطر به عمل نیاورده باشد، آیا نیت روزه کند صحیح است؟ و یا آنکه شرط است قبل از ظهر ولو به قلیل به وطن یا محل اقامت برسد، و حد ترخص برای مسافری که وارد می‌شود کافی نیست، فقط اعتبار حد ترخص برای مسافری است که از وطن یا محل اقامت خارج می‌شود؟
- زنی که در غیر وطن خود شوهر کرده آیا هر وقت به وطن بیاید نماز و روزه او صحیح است یا قصر و به عبارت دیگر آیا زن در اتخاذ وطن تابع شوهر است یا مستقل؟
- شاگردان مدارس دولتی بعضی آن‌ها قریب نه ماه از سال را از وطن خود خارج از مسافت شرعیه به مدرسه میروند و عصر برمیگردند به وطن خود، تکلیف نماز و روزه آن‌ها چیست؟
- مال الاجاره این موقوفات به چه مصرف باید برسد، و چنانچه وکیل حاکم مصرف موقوفه را که واقف تعیین کرده میداند، ملزم است به همان مصرف صرف نماید یا به نحو دیگر؟
- آیا متابعت میکند زن شوهرش را در وطنش (وطن شوهر) در تمام خواندن نماز و روزه زمانی که مسافرت کند به سوی وطن شوهرش و نیت اقامه نکند و خانهای نداشته باشد در وطن شوهرش مثلاً اگر مسافرت کند زن از وطن و محل خود به بحرین که محل شوهرش است و قصد اقامت در آنجا ندارد آیا نمازش قصر است و روزههایش را بخورد یا نمازش تمام است و روزههایش را هم در بحرین بگیرد؟
- چه میفرمائید در این مسئله که بنده دو سال برای تحصیل باید در شهری غیر از وطن خود بمانم غیر سه ماه تعطیلی تابستان، تکلیف ما از نظر نماز و روزه چه می‌شود، آیا کمتر از ده روز ماندیم باید شکسته بخوانیم؟
- گریه کردن بر سید الشهداء علیه السلام در نماز چه بی اختیار یا بااختیار چگونه است؟
- زیدی در محلی که خارج از وطن اوست مشغول کار میباشد و شبهای جمعه را به وطن خود برمیگردد. در صورتی که معلوم نباشد چند مدت کار او دنباله دارد (یک ماه یا سه ماه مثلاً یا بیشتر) وظیفه زید از جهت نماز و روزه قصر یا تمام در حالی که فاصله بین وطن و محل کار بیشتر از چهار فرسخ و کمتر از هشت فرسخ میباشد.
- زنی که از زینت کردن نیافتاده، ولی میبیند طلا را خوب میخرند صرف نظر از گردنبند و غیره میکند و میفروشد، بفرمائید که اگر پول این گردنبند یک سال بماند یا بیشتر خمس دارد یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر انسانی که در مسافرت است نمازش را شکسته بخواند ولی بعد به وطن خود برسد، در حالی که هنوز وقت نماز نگذشته، آیا باید نماز را دوباره به صورت کامل بخواند؟
- [آیت الله خامنه ای] خواهشمندیم نظر خود را درباره وطن اصلی و وطن دوم بیان فرمایید.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که دو محل را برای زندگی اختیار کرده می‌تواند آن‌ها را وطن خویش محسوب کند؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا بر بچه ممیزی که میخواهد نماز بخواند، شکسته خواندن نماز در سفر و کامل خواندن آن در وطن، لازم است یا خیر؟
- [سایر] اگر مسافر قبل از اذان ظهر به وطن برسد روزه او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] کسی که دارای دو وطن است و بعضی از بچّه هایش در وطن اصلی به دنیا آمده اند و بعضی در وطن دوم، حکم نماز و روزه ی هر یک از این فرزندان در وطن دیگر، از نظر قصر و اتمام چیست؟
- [آیت الله بهجت] در صورتی که مسافر در ماه مبارک رمضان به سوی وطن خود حرکت نماید و هم زمان با اذان ظهر، نزدیک وطن خود برسد؛ ولی شکّ نماید که آیا مقدار مسافت مانده وطن محسوب می شود یا نه، تکلیف چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر مسافر در ماه مبارک رمضان به سوی وطن خود حرکت کند و مصادف با اذان ظهر نزدیک وطن خود برسد، ولی شک کند که آیا مقدار مسافت مانده، وطن محسوب می شود یا خیر، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر مسافر در ماه مبارک رمضان به سوی وطن خود حرکت کند و مصادف با اذان ظهر، نزدیک وطن خود برسد ولی شک کند که آیا مقدارِ مسافتِ باقی مانده، وطن محسوب می شود یا خیر، نماز و روزه اش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی به رکعت دوم نماز جمعه برسد، چگونه نماز بخواند و آیا نماز ظهر از او ساقط می‌شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مسافری که در سفر از وطن خود عبور میکند. وقتی به‌جایی برسد که اهل وطن خود را ببیند و صدای اذان آن را بشنود باید نماز را تمام بخواند.
- اگر از محلی مسافرت کند که خانه و اهل ندارد، وقتی به‌جایی برسد که اگر آن محل اهل داشت از آنجا دیده نمیشد، باید نماز را شکسته بخواند.
- مسافری که نماز نخوانده اگر پیش از تمام شدن وقت به وطنش برسد، یا به‌جایی برسد که میخواهد، ده روز در آنجا بماند، باید نماز را تمام بخواند و کسی که مسافر نیست اگر در اول وقت نماز نخواند و مسافرت کند، در سفر باید نماز را شکسته بخواند.
- اگر به‌جایی برسد که اذان شهر را که معمولا در جای بلند میگویند نشنود. ولی اذانی را که در جای خیلی بلند میگویند بشنود، باید نماز را شکسته بخواند.
- کسی که قصد هشت فرسخ دارد، اگرچه در هر روز مقدار کمی راه برود وقتی به‌جایی برسد که اذان شهر را نشنود و اهل شهر او را نبینند و نشانة آن این است که او اهل شهر را نبیند، باید نماز را شکسته بخواند ولی اگر در هر روز مقدار خیلی کمی راه برود که عرفاً بگویند مسافر است، باید نمازش را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که هم شکسته و هم تمام بخواند.
- کسی که به سفر میرود، اگر به‌جایی برسد که اذان را نشنود، ولی اهل شهر را ببیند یا اهل شهر را نبیند و صدای اذان را بشنود، چنانچه بخواهد در آنجا نماز بخواند، بنابر احتیاط واجب باید هم شکسته و هم تمام بخواند.
- اگر مسافر بعد از ظهر به وطنش برسد، یا به‌جایی برسد که میخواهد ده روز در آنجا بماند، نباید آن روز را روزه بگیرد.
- کسی که تصمیم دارد، ده روز در محلی بماند. اگرچه احتمال بدهد که برای ماندن او مانعی برسد در احتمال او عقلائی باشد، اید نماز را شکسته بخواند.
- مستحب است کسی را که سخت جان میدهد، اگر ناراحت نمیشود به‌جایی که نماز میخوانده ببرند.
- اگر در نماز آیات شک کند که چند رکعت خوانده و فکرش به‌جایی نرسد، نماز باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر به جائی برسد که وطن اصلی او بوده و عملاً از آنجا صرف نظر کرده یا به جائی برسد که وطن غیر اصلی او بوده و دیگر قصد ماندن در آنجا را ندارد، نباید نماز را تمام بخواند اگرچه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بجائی برسد که وطن او بوده و عملاً از آنجا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند ، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد .
- [آیت الله سبحانی] اگر به جائی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد. دوم: قصد اقامت ده روز
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده، نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
- [امام خمینی] اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آن جا صرف نظر کرده نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
- [آیت الله سیستانی] اگر به جائی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده ، نباید نماز را تمام بخواند ، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد .
- [آیت الله بروجردی] اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آن جا صرف نظر کرده، نباید نماز را تمام بخواند، اگر چه وطن دیگری هم برای خود اختیار نکرده باشد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آنجا اعراض کرده، نباید نماز را تمام بخواند، اگرچه وطن دیگری نیز برای خود اختیار نکرده باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده و بنا ندارد جای دیگری هم وطن بگیرد نباید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله بهجت] اگر به جایی برسد که وطن او بوده و از آنجا صرف نظر کرده، نباید نماز را تمام بخواند، مگر اینکه قبلاً شش ماه با داشتن ملک در آنجا مانده باشد که خوب است احتیاط مسئله قبلی رعایت شود، اگرچه وطن دیگر هم برای خود اختیار نکرده باشد.