اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
زنی که در خارج از وطن خود شوهر اختیار کرده در صورتی که شوهرش بمیرد و یا مطلقه شود و به وطن اولی خود زن باز گردد، آیا دوباره باید در آنجا قصد توطن نماید یا نه؟
اگر قبلاً اعراض نموده باشد از وطن اصلیش باید تجدید قصد توطن نماید و الا قصد دوباره لازم نیست.
اگر قبلاً اعراض نموده باشد از وطن اصلیش باید تجدید قصد توطن نماید و الا قصد دوباره لازم نیست.
عنوان سوال:
زنی که در خارج از وطن خود شوهر اختیار کرده در صورتی که شوهرش بمیرد و یا مطلقه شود و به وطن اولی خود زن باز گردد، آیا دوباره باید در آنجا قصد توطن نماید یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زنی که در غیر وطن خود، شوهر اختیار کرده و شوهرش در هر مکان و شهری که محل شغل خود قرار داده این زن با او میرود آیا صرف این عمل اعراض از وطن اصلی زن محسوب می‌شود یا نه؟
- آیا متابعت میکند زن شوهرش را در وطنش (وطن شوهر) در تمام خواندن نماز و روزه زمانی که مسافرت کند به سوی وطن شوهرش و نیت اقامه نکند و خانهای نداشته باشد در وطن شوهرش مثلاً اگر مسافرت کند زن از وطن و محل خود به بحرین که محل شوهرش است و قصد اقامت در آنجا ندارد آیا نمازش قصر است و روزههایش را بخورد یا نمازش تمام است و روزههایش را هم در بحرین بگیرد؟
- زنی که در غیر وطن خود شوهر کرده آیا هر وقت به وطن بیاید نماز و روزه او صحیح است یا قصر و به عبارت دیگر آیا زن در اتخاذ وطن تابع شوهر است یا مستقل؟
- اگر ازدواج کند زنی با مردی که از اهل وطن او نیست و این زن ملحق شود به شوهرش در وطن جدید، یا آنکه مسافرت کند با شوهرش به یک شهر دیگری و در نیت این زن است که برگردد به شهر خودش برای اینکه شوهرش اراده دارد در آینده وطن خودش اخذ کند، یا آنکه اراده دارد برای زن خودش خانهای بوده باشد در آنجا، آیا برای این زن واجب است تمام خواندن، زمانی که بیاید برای زیارت به آن شهر، یا آنکه قصر بخواند؟ رأی خود را بفرمائید.
- اگر کسی غیر محل اولی خود، منزلی بخرد به قصد آنکه آنجا را وطن دیگر خود قرار دهد آیا به مجرد خرید، و چند روز ماندن کفایت است یا همان طوری که در ساله فرمودید باید شش ماه متوالی بماند به قصد اقامه توطن؟
- مسئلهء 2390 توضیح زن بعد از مدتی فهمید شوهرش عنّین است و مدتی به حال تردید بود یا جاهل به مسئله بود که اختیار فسخ دارد یا در اوّل امر بعد از اطلاع به عیب شوهر راضی شد بعداً پشیمان گردید آیا فعلاً حق فسخ دارد یا خیر؟
- زیدی زن خود را به طلاق خلع مطلقه نموده است و هر دو پشیمان بودهاند، در ضمن رفت و آمد آن زن به خانه مرد، عمل مواقعه حاصل شده است بدون اینکه زن بگوید من مراجعه کردم به مهریه مبذوله، آیا این زن و شوهر حلالند یا حرام و خیال میکردند که حرام نمیباشند؟
- زنی مقداری جهیزیه به خانه شوهر برده است در صورتی که بعض از آن جهیزیه را در بین سالی که به خانه شوهر رفته استعمال نکرد آیا باید خمس آن را بدهد یا نه؟
- زن سیده که فقیر است و شوهر و فرزندان فقیر دارد می‌تواند که خمس را قبول نماید و تصرف کند بعداً به مصرف خود یا بچهها و شوهرش برساند یا خیر؟
- زنی است شیعه و مؤمنه است تزویج نموده به عقد صحیح، سپس اختلافی بین آن دو شده و قاضی روی طریق خودشان آن زن را طلاق داده پسر من چنین زنی را تزویج نموده و بعد از دخول متوجه شدیم به تزویج زن و طلاق او در اینجا چند مسئله پیش آمده: 1 - آیا طلاق آن زن نزد قاضی مخالف صحیح است یا خیر با اینکه میدانیم طلاقی که قاضی داده دارای شروط معتبره نزد ما نبوده مانند حضور دو شاهد عادل؟ 2 - آیا ازدواج آن زن برای پسرم صحیح است یا خیر با اینکه اطلاعی از ازدواج و طلاق آن زن نداشتیم؟ 3- آیا واجب است بر پسرم طلاق دادن آن زن یا خودش بدون طلاق منفصل می‌شود یا آنکه بر وی حرام می‌شود مؤبدا؟ 4 - آیا واجب است طلاق دادن آن زن از شوهر اوّلی بار دیگر به جهت باطل بودن طلاق سابق او سپس عقد کنیم آن زن را برای پسر خود بار دیگر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی شوهرش او را طلاق دهد یا این که بمیرد آیا زن کما فی السابق بر پدر شوهر محرم است یا نه؟
- [آیت الله اردبیلی] زنی در عقد دائمی شوهری است که وطن او شهرستان دیگری است. آیا قبل از آغاز زندگی مشترک، شهرستانی که وطن شوهر است، وطن زن هم محسوب می‌شود؟
- [آیت الله بهجت] مردی دارای دو زن است و از هر زنی چند دختر دارد و تمام دخترها را شوهر داده است. آیا شوهر آن دخترهای زن اوّلی به زن دوّمی مرد، و یا شوهر آن دخترهای زن دوّمی به زن اوّلی مرد محرم هستند؟ و آیا نوه های زن اوّلی بر زن دوّمی مرد و هم چنین نوه های زن دوّمی بر زن اوّلی مرد محرم می باشند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] در صورتی که زن اوّل از شوهر اوّلی خود (غیر از شوهر فعلی) پسری داشته باشد، تکلیف این پسری که از شوهر قبل بوده است با زن و مادر زن شوهر دوّم چیست؟
- [آیت الله بهجت] زنی که ناشزه (نافرمان) شده، در صورتی که در خانه شوهر یا لباسی که شوهر در اختیار او گذاشته، نماز بخواند؛ آیا نمازش صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر انسان از شهر دیگر زن بگیرد، وطن زن شهر خودش می باشد یا شهر شوهرش؟
- [آیت الله بهجت] زنی دو طلاق داده شده و سپس به عقد موقت دیگری درمی آید و سپس با شوهر اوّلی ازدواج می کند و مطلّقه می شود. آیا این طلاق سوّم است؟ یا ازدواج موقّت اثر دو طلاق اوّلی را مانند عقد دایم از بین می برد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زنی که در موقع زاییدن فوت کند، و بچّه او هم بمیرد، و آن زن پدر و مادر داشته باشد، ماترک آن زن تمامی به شوهرش می رسد، یا به پدر و مادر؟ و مهریه آن زن هم به پدر و مادرش می رسد یا خیر؟ و شوهر می تواند از اثاثیه او بفروشد و قرض او را بدهد یا نه؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا زن در وطن تابع شوهر است؟
- [آیت الله مظاهری] آیا وطن زن تابع شوهر است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که نه سالش تمام نشده و زن یائسه عده ندارد، یعنی اگرچه شوهرش با او نزدیکی کرده باشد، بعد از طلاق می‌تواند فوراً شوهر کند.
- اگر با زنی که میداند عیالش نیست، زنا کند، چنانچه زن بداند که آن مرد شوهر او نیست، یا گمان کند شوهرش میباشد لازم نیست عده نگهدارد.
- کفن زن بر شوهر است، اگرچه زن از خود مال داشته باشد و همچنین اگر زن را به شرحی که در احکام طلاق گفته می‌شود، طلاق رجعی بدهند و پیش از تمام شدن عده بمیرد، شوهرش باید کفن او را بدهد. و چنانچه شوهر بالغ نباشد یا دیوانه باشد، ولی شوهر باید از مال او کفن زن را بدهد.
- مخارج سفر زن اگر بیشتر از مخارج وطن باشد با شوهر نیست ولی اگر شوهر مایل باشد که زن را سفر ببرد، باید خرج سفر او را بدهد.
- زنی که صیغه شده اگر فقیر باشد، شوهرش و دیگران میتوانند به او زکات بدهند، ولی اگر شوهرش در ضمن عقد شرط کند که مخارج او را بدهد یا به جهت دیگری دادن مخارجش بر او واجب باشد در صورتی که مخارج آن زن را بدهد، نمیشود به آن زن زکات داد.
- اگر زن را به ترتیبی که در احکام طلاق گفته شد، طلاق رجعی بدهند، و در بین عده بمیرد، شوهر از او ارث میبرد. و نیز اگر شوهر در بین آن عده بمیرد، زن از او ارث میبرد. ولی اگر بعد از گذشتن عده یا در عده طلاق بائن یکی از آنان بمیرد، دیگری از او ارث نمیبرد.
- زنی که شوهرش گم شده، اگر بخواهد به دیگری شوهر کند باید نزد مجتهد عادل برود و بهدستور او عمل نماید.
- اگر زن یقین کند که شوهرش مرده و بعد از تمام شدن عد وفات شوهر کند، چنانچه معلوم شود شوهر او بعداً مرده است، باید از شوهر دوم جدا شود و بنابر احتیاط در صورتی که آبستن باشد، تا مقدار زائیدن برای شوهر دوم عدّه طلاق و بعد برای شوهر اول عد وفات نگهدارد، و اگر آبستن نباشد، برای شوهر اوّل عد وفات و بعد برای شوهر دوم عدّ طلاق نگهدارد.
- زنی که شوهر او مرده و هنوز عدهاش تمام نشده، اگرچه حرام است خود را خوشبو کند، ولی چنانچه بمیرد حنوط او واجب است.
- زنی را که طلاق دادهاند و زنی که صیغه بوده و شوهرش مدت او را بخشیده یا مدتش تمام شده، چنانچه بعد از مدتی شوهر کند و بعد شک کند که موقع عقد شوهر دوم عد شوهر اول تمام بوده یا نه، باید به شک خود اعتنا نکند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] زنی که سه مرتبه او را طلاق دادهاند، بر شوهرش حرام می‌شود، ولی اگر با شرایطی که در کتاب طلاق گفته خواهد شد، زن با مرد دیگری ازدواج کند، شوهر اوّل می‌تواند در صورتی که شوهر دوم او را طلاق دهد یا بمیرد، دوباره او را برای خود عقد نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر با زنی که میداند عیالش نیست زنا کند، چنانچه زن بداند که آن مرد شوهر او نیست، لازم نیست عدّه نگهدارد، و در صورتی که زن گمان کند شوهرش میباشد، احتیاط مستحب نگهداشتن عدّه است.
- [آیت الله بهجت] کسی که در دو محل زندگی میکند، مثلاً شش ماه در شهری و شش ماه دیگر در شهری دیگر میماند، هر دو وطن اوست؛ و نیز اگر بیشتر از دو محل را برای زندگی خود اختیار کرده باشد، همه آنها وطن او حساب می‌شود. و زن در صورتی که زندگیش در اینگونه وطن به همراه شوهرش است در مسئله وطن تابع شوهر خواهد بود. و در صورتی که فاصله بین دو وطن به اندازه مسافت شرعی باشد، نمازش در آن فاصله شکسته است و در غیر این صورت نمازش تمام است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر زن در حال مرض شوهر کند و به همان مرض بمیرد ، شوهرش اگر چه با او نزدیکی نکرده باشد ، از او ارث می برد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن در حال مرض، شوهر کند و به همان مرض بمیرد، شوهرش اگر چه با او نزدیکی نکرده باشد، از او ارث میبرد.
- [آیت الله بروجردی] اگر زن در حال مرض شوهر کند و به همان مرض بمیرد، شوهرش اگر چه با او نزدیکی نکرده باشد از او ارث میبرد.
- [آیت الله سیستانی] اگر زن در حال مرض شوهر کند و به همان مرض بمیرد ، شوهرش اگر چه با او نزدیکی نکرده باشد ، از او ارث میبرد .
- [آیت الله سبحانی] زنی که صیغه شده اگر فقیر باشد، شوهرش و دیگران می توانند به او زکات بدهند. ولی اگر شوهرش در ضمن عقد شرط کند که مخارج او را بدهد، یا به جهت دیگری دادن مخارجش بر او واجب باشد، در صورتی که شوهر مخارج آن زن را بدهد یا زن بتواند او را مجبور کند، نمی شود به آن زن زکات داد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن در حال بیماری شوهر کند و به همان بیماری بمیرد، شوهرش اگرچه با او آمیزش نکرده باشد، از او ارث میبرد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن در حال مرض شوهر کند و به همان مرض بمیرد، شوهرش، اگر چه با او نزدیکی نکرده باشد، از او ارث میبرد.