ساختمان
ساختمان به معنی بنا یا عمارت ساخته شده بر روی زمین می باشد.از این عنوان به مناسبت در بابهاى طهارت، تجارت، صلح، شفعه و ارث سخن گفتهاند.
مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد، و آجر و چیزهایی که در آن بکار رفته، در حکم ساختمان است.
عنوان مسئله:
مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد، و آجر و چیزهایی که در آن بکار رفته، در حکم ساختمان است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در قریه گلستان قنات قریهء دیگری به نام نصوح آباد از آن می‌گذرد و رسم چنین بوده که همیشه مردمان گلستان برای آب و وضو و شستن لباس از آن استفاده می‌کنند و می‌کرده‌اند تا به حال، از وقتی که پیران محل یاد می‌داده‌اند وضع چنین بوده. فعلاً اگر مالکین قنات مذکوره می‌گویند راضی نیستیم تکلیف اهالی چگونه است؟
- کارمندانی که زمین موقوفه را از دولت اجاره کرده و در آن ساختمان می‌نمایند، آیا شرعاً در چنین املاکی تصرف آنها چگونه است؟ مرقوم فرمائید.
- در کتاب عروه فرموده‌اید که آب جاری آن آبی است که جوشیده باشد از زمین و روان باشد بر روی زمین یا زیر زمین بنابراین آب دریا، حکم جاری دارد یا به حکم کر است؟
- زیدی مقداری از زمین منزل مسکونی خود را یک یا دو باب اطاق ساخته که بعداً خود در آن کاسبی کند و یا به دیگری به اجاره بدهد اما سال خمس زید به آخر رسیده و این دکان درب و پنجره ندارد و از لحاظ دکان قابل استفاده نیست ولی از جهت گذاردن لوازم اضافی خانهء زید، قابل استفاده و مثل انبار او می‌باشد بفرمائید آیا این مقدار از ساختمان با این وصف خمس دارد یا نه؟ و بر فرض وجوب خمس مصالح و آهن و آجر و غیره که در این بنا به کار رفته متعلق خمس است یا ارزش روز؟
- آیا جایز است که کارگر غیر مسلمان را، در ساختن مسجد اجیر کرد؟ و اگر مسجدی را کارگران غیر مسلمان ساختند با این که در ساختنش، آب به کار برده می‌شود و آنان با دستهای رطوبتدار،آجر را لمس می‌کنند و نیز سیمانها، رطوبتدار هستند این مسجد چه حکمی پیدا می‌کند؟
- بعضی از اهل ایمان به داعی (دعاگوی شما) مراجعه می‌کنند که وضع زندگی اینها فقیرانه است چون خانه سکونتی ندارند و با شغل ضعیفی که دارند با قناعت زندگی می‌کنند، اما زمینی برای ساختن خانه فراهم می‌کنند و همین طور به مرور وسایل ساختمانی از قبیل آجر و چوب و سایر مایحتاج ساختمان را فراهم می‌کنند خلاصه این خانه را به مرور سالها روی قناعت و مشقت و صرفه‌جویی از درآمد بین سال فراهم می‌کنند آنگاه بخواهند خمس چنین خانه را با این درآمد ضعیف بدهند ملاحظه می‌فرمائید که چه می‌شود، با این کیفیت که عرض شد در باب خمس چنین خانه، چه می‌فرمائید؟
- حوض‌هایی است که سابق برای استفاده عموم آب می‌کرده‌اند فعلاً برای لوله کشی شهر از حیّز انتفاع خارج شده و یا پر گردیده است، بفرمائید جایز است زمین حوض‌های مذکور به فروش رسانیده شود و وجه آن در بناهای خیریه عام المنفعه دیگر مانند حمام صرف شود یا خیر؟
- آیا اراضی که در سال خرید مورد بهره‌برداری (انتفاع) قرار گرفت یعنی آن را مورد زراعت قرار دادند و همچنین آبی که جهت زراعت خریداری شده و در همان سال مورد انتفاع زراعی قرار گرفته است با توجه به اینکه امرار معاش صاحب زمین و آب از زراعت می‌شود، تا چه قدر قابل اعفاء از خمس خواهد بود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] نوشیدن آب از قنات ها و چاه ها که در زمین دیگران است، جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا زوجه از آب زراعی چاههای عمیق و چشمه و قنات ارث می برد؟ از موتور و لوله و ساختمان آنها چطور؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر زمین موات را با آب قنات یا چاه وقف آنرا احیا ء نمایند آیا زمین احیا ء شده جزء موقوفات می باشد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر جنس غصبی را درمنزل بکار ببرند تصرف در آن ساختمان چگونه است ؟
- [آیت الله خامنه ای] زمین موقوفه ای وجود دارد که دارای سه قنات است و شهرداری به علت خشکسالی مستمر چند ساله، دو عدد از قناتها را برای تأمین آب آشامیدنی مردم منطقه اجاره کرده است و آب قنات سوم که وقف طلاب منطقه و فرزندان واقف بوده به زمین فرو رفته و خشک شده و در نتیجه زمین هایی که با آب آن آبیاری می شدند تبدیل به زمین های بایر شده اند و درحال حاضر سازمان زمین شهری ادعا می کند که این زمین ها موات هستند، آیا این زمین ها به علت اینکه چندین سال کشت و زرع نشده اند ملحق به موات هستند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه به واسطه پیش آمدی زراعت در زمین ممکن نشود، مثلًا قنات ها خراب شود و آب قطع گردد، تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] آبیاری با آب چاه، آب قنات، آب چشمه یا آب رودخانه، در مقدار زکات مؤثر است یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] زمین و مصالح ساختمان
- [آیت الله سبحانی] حریم چاه های قنات در زمین های مجاور و متعلق به شخص دیگر، چقدر است؟
- [آیت الله اردبیلی] هنگام تعمیر و بازسازی مسجدی، درب و پنجره و تعدادی آجر از ساختمان مسجد جدا شده و هنوز در این مسجد یا مسجد دیگری به کار نرفته است. آیا این وسایل جدا شده از ساختمان مسجد، حکم خود مسجد را دارد و نجس کردن آنها حرام است یا این حکم، فقط مخصوص زمین مسجد است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زمین سنگ فرش و آجر فرش و زمین سختی که آب در آن فرو نمیرود، اگر نجس شود با آب قلیل پاک میگردد، ولی باید به قدری آب روی آن بریزند که جاری شود.
- حوضی که مثلًا یک آجر یا یک سنگ آن غصبی است، درصورتی که برداشتن آب در عرف تصرف در آن آجر یا سنگ نباشد اشکالی ندارد و درصورتی که تصرف باشد برداشتن آب حرام ولی وضو صحیح است.
- سجده بر چیزهایی که از زمین میروید و خوراک حیوان است مثل علف و کاه صحیح است.
- در غسل ارتماسی باید در یک آن آب تمام بدن را فرا بگیرد، پس اگر به نیت غسل ارتماسی در آب فرو رود، چنانچه پای او روی زمین باشد باید از زمین بلند کند.
- سر فرو بردن در غیر آب از چیزهایی روان مانند شیر به روزه ضرری ندارد بلکه اظهر این است که فرو بردن سر در آب مضاف نیز روزه را باطل نمیکند اگرچه احوط ترک است.
- اگر زن بخواهد در چیزهائی که از آنها ارث نمیبرد مانند زمین و خانه مسکونی تصرف کند، باید از ورثه دیگر اجازه بگیرد. و جایز نیست که ورثه تا سهم زن را ندادهاند در چیزهایی که زن از قیمت آنها ارث میبرد، مانند بنا و درخت بدون اجاز او تصرف کند.
- آب قلیل آبی است که از زمین نجوشد و از کر کمتر باشد.
- آفتاب، زمین و ساختمان و چیزهایی که مانند در و پنجره در ساختمان به کار برده شده، و همچنین میخی را که به دیوار کوبیدهاند با پنج شرط پاک می‌کند: (اول): آن که چیز نجس تر باشد، پس اگر خشک باشد باید بهوسیلهای آن را تر کنند تا آفتاب خشک کند. (دوم): آن که اگر عین نجاست در آن چیز باشد، پیش از خشک شدن به تابیدن آفتاب آن را برطرف کنند. (سوم): آن که چیزی از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند، پس اگر آفتاب از پشت پرده یا ابر و مانند اینها بتابد و چیز نجس را خشک کند، آن چیز پاک نمیشود، ولی اگر ابر به قدری نازک باشد که از تابیدن آفتاب جلوگیری نکند، اشکال ندارد. (چهارم): آن که آفتاب به تنهایی چیز نجس را خشک کند، پس اگر مثلًا چیز نجس به واسط باد و آفتاب خشک شود پاک نمیگردد، ولی اگر باد به قدری کم باشد که نگویند به خشک شدن چیز نجس کمک کرده اشکال ندارد. (پنجم): آن که آفتاب مقداری از بنا و ساختمان را که نجاست بهآن فرو رفته، یک مرتبه خشک کند. پس اگر یک مرتبه بر زمین و ساختمان نجس بتابد و روی آن را خشک کند و دفع دیگر زیر آن را خشک نماید، فقط روی آن پاک می‌شود و زیر آن نجس میماند.
- زمین با سه شرط، کف پا و ته کفش را که به راه رفتن نجس شده پاک می‌کند: (اول) آن که زمین پاک باشد. (دوم) آن که خشک باشد. (سوم) آن که اگر عین نجس مثل خون و بول، یا متنجس مثل گلی که نجس شده در کف پا و ته کفش باشد، به واسطة راه رفتن یا مالیدن پا به زمین برطرف شود و نیز زمین باید خاک یا سنگ یا آجر فرش و مانند اینها باشد، و با راه رفتن روی فرش و حصیر و سبزه، کف پا و ته کفش نجس پاک نمیشود.
- واجب است میت را طوری در زمین دفن کنند، که بوی او بیرون نیاید. و درندگان هم نتوانند بدنش را بیرون آورند. و اگر ترس آن باشد که جانور، بدن او را بیرون آورد، باید قبر را با آجر و مانند آن محکم کنند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] مجرای آب قنات و مانند آن؛ حکم زمین را دارد و آجر و چیزهائی که در آن بکار رفته؛ در حکم ساختمان است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهایی که در آن بکار رفته در حکم ساختمان است.
- [آیت الله سیستانی] مجرای آب قنات و مانند آن ، حکم زمین را دارد ، و آجر و چیزهائی که در آن بکار رفته ، در حکم ساختمان است ، امّا نسبت به خود آب از عین آن ارث میبرد .
- [آیت الله وحید خراسانی] مجرای اب قنات و مانند ان حکم زمین را دارد و اجر و چیزهایی که در ان به کار رفته در حکم ساختمان است
- [آیت الله سبحانی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهائی که در آن به کار رفته، در حکم ساختمان است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد، و آجر و چیزهایی که در آن به کار رفته در حکم ساختمان است.
- [آیت الله بروجردی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهایی که در آن به کار رفته در حکم ساختمان است.
- [امام خمینی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهایی که در آن به کار رفته، در حکم ساختمان است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] مجرای آب قنات و مانند آن حکم زمین را دارد و آجر و چیزهایی که در آن به کار رفته، در حکم ساختمان است.
- [آیت الله علوی گرگانی] مجرای آب قنات ومانند آن حکم زمین را دارد وآجر وچیزهائی که در آن بکار رفته، در حکم ساختمان است.