خودداری
خودداری همان امتناع است. از آن در بابهای مختلفی نظیر طهارت، تجارت، شرکت، ودیعه، کفالت، نکاح، ظهار، ایلاء، لعان و قضاء سخن گفته‌اند.
اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
عنوان مسئله:
اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حجاجی که مدینه بعد هستند در صورتی که عزیمت به جحفه مشقّت داشته باشد میتوانند از جده یا یکی از میقاتهای نزدیک مثل حدیبیه برای عمره تمتّع محرم شوند یا خیر؟
- زنان و پیر مردانی که در رفتن از منی به مکه بعد از روز دوازدهم ذیحجه، به علت کثرت جمعیت به مشقت میافتند، آیا میتوان آنها را قبل از ظهر حرکت داد یا نه؟
- بنا بر اشتراط ختان در صحت طواف تکلیف کسی که مستطیع شده و ختان برای او با تشخیص خبره ضرر دارد چیست؟
- شخصی که پول قربانی را ندارد آیا مستطیع محسوب میشود؟ و اگر پول دارد و میخواهد عوض هدی روزه بگیرد با وجودی که هدی ممکن است آیا این روزه کفایت میکند؟
- اشخاصی که شغلشان سفر نیست بلکه مثلاً در محلی آموزگارند، و از محل سکونتشان تا محل مزبور به مقدار مسافت شرعی فاصله است و همه روزه و یا بدون توقف ده روز در آن محل، به آنجا رفت و آمد میکنند وظیفهشان نسبت به نماز و روزه چیست؟ و آیا میان نماز و روزه فرق است؟
- اگر کسی مقدار پولی را که امروزه برای انجام فریضه حج لازم است و مقدار کمی هم بیشتر، در اختیار داشته باشد ولی بترسد که اگر به حج رود بعد از بازگشت خرجی نداشته باشد و یا شغلی گیرش نیاید آیا میتواند از رفتن به حج خودداری کند؟
- بچههای بالغ یا جوانهایی که در اثر ضعف مفرط روزه گرفتن برایشان سخت است چه کنند؟
- هرگاه کسی روزه خود را عمداً باطل کرد اگر در روز غسل ارتماسی کند غسل او صحیح است یا خیر؟
- در حال تجافی در نماز جماعت آیا مأموم میتواند ساکت بنشیند و یا باید تشهد یا تسبیح را به نحو واجب تخییری بگوید؟ و همچنین اگر تجافی را عمداً یا جهلاً یا سهواً ترک کند به نماز یا جماعتش ضرر وارد میآید یا نه؟
- اشخاصی مستخدم اداره خون هستند و هرروز بهموجب دستور مافوقبرای خون گرفتن از افراد و خون دادن در حرکت هستند تکلیفشان در نماز و روزه
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخصی در شب ماه رمضان غذایی بخورد که میداند در روز قیّ میکند ولکن در روز قیّ نکند، آیا روزه او اشکال دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر روزه دار به جهت حالت تهوع، قی کند؛ روزه اش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی عمداً قی کند روزه او باطل می شود ، حالا اگر پس از قی کردن امساک نکند و مفطری انجام دهد کفاره بر او تعلق می گیرد؟
- [آیت الله سیستانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خود داری کند حکمش چیست ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روزهدار چند بار قیّ کند روزه او چه حکمی دارد؟
- [سایر] برای شخصی روزه گرفتن ضرر ندارد ولکن به جهت طولانی بودن روز، هرروز که روزه می گیرد تا یکی دو ساعت بعد از ظهر بیشتر طاقت نمی آورد و به حرج و مشقت غیر قابل تحمل می رسد آیا این شخص می تواند روزه نگیرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا احتمال ضرر، مجوّز خوردن روزه میشود یا این که اطمینان به ضرر لازم است؟ میزان در مقدار ضرر چیست؟
- [آیت الله بهجت] اگر بیماری که گمان دارد روزه برایش ضرر دارد، با این حال روزه بگیرد، ولی بعد از اتمام روزه متوجه شود که روزه برایش ضرر نداشته است، حکم روزه ی این شخص چیست؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که روزه برایش ضرر دارد با این حال روزه می گیرد، روزه اش صحیح است؟
- [آیت الله مظاهری] اگر دکتر بگوید روزه گرفتن بچه تازه به تکلیف رسیدهای برای آیندهاش ضرر دارد، ولو الآن احساس ضرر نمیکند، آیا روزه گرفتن او جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- خودداری کردن از بول و غائط مکروه است. و اگر ضرر برساند، باید خودداری نکند.
- هرگاه روزه دار عمدا قی کند - اگر چه به واسطه مرض و مانند آن ناچار باشد - روزه اش باطل می شود، ولی اگر سهوا یا بی اختیار قی کند، اشکال ندارد.
- کسی که نمیتواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند در صورتی که ممکن باشد و مشقت و زحمت و خوفِ ضرر نداشته باشد باید به مقدار نماز از خارج شدن بول و غائط جلوگیری نماید، و بنابر احتیاط واجب اگرچه خرج داشته باشد، بلکه اگر مرض او به آسانی معالجه شود، خود را معالجه نماید.
- کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر دارد،باید روزه بگیرد. و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد، و اگر روزه بگیرد، صحیح نیست، مگر آن که به قصد قربت بگیرد و بعد معلوم شود ضرر نداشته.
- کسی که عقیده اش این است که روزه برای او ضرر ندارد، اگر روزه بگیرد و بعد از مغرب بفهمد روزه برای او ضرر داشته، باید قضای آن را بجا آورد.
- تعریف روزه - روزه آن است که انسان برای انجام فرمان خداوند عالم از اذان صبح تا مغرب از چیزهایی که روزه را باطل می کند و شرح آنها بعدا گفته می شود، خودداری نماید.
- اگر چیزی به زور در گلوی روزه دار بریزند، یا سر او را به زور در آب فرو برند، روزه او باطل نمی شود، ولی اگر مجبورش کنند که روزه خود را باطل کند مثلا به او بگویند اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو می زنیم و خودش برای جلوگیری از ضرر، چیزی بخورد، روزه او باطل می شود.
- اگر در شب چیزی بخورد که می داند به واسطه خوردن آن در روز بی اختیار قی می کند، احتیاط واجب آن است که روزه آن روز را قضا نماید.
- اگر انسان احتمال بدهد که روزه برایش ضرر دارد و از آن احتمال ترس برای او پیدا شود، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد، نباید روزه بگیرد،و اگر روزه بگیرد صحیح نیست، مگر آن که به قصد قربت گرفته باشد و بعد معلوم شود ضرر نداشته.
- خوردن و آشامیدن چیز نجس حرام است، و نیز خورانیدن عین نجس به اطفال در صورتی که ضرر داشته باشد، حرام می باشد. بلکه اگر ضرر هم نداشته باشد بنابر احتیاط واجب باید از آن خودداری کنند، ولی خوراندن غذاهایی که نجس شده است به طفل حرام نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند؛ چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد؛ باید خودداری نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر روزهدار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر و مشقّت نداشته باشد باید خودداری نماید.
- [آیت الله بهجت] اگر روزهدار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزهدار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقّت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله خوئی] اگر روزهدار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خود داری کند ، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد ، باید خودداری نماید .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر ومشقّت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مقدمات قی کردن برای روزهدار، بیاختیار حاصل شود لازم نیست از قی کردن خودداری کند ولی چنانچه برای او ضرر یا مشقّت شدید نداشته باشد، بنا بر احتیاط مستحب از آن خودداری کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] واجب نیست روزه دار با فشار آوردن به خود از قی کردن خودداری کند، ولی اگر ضرر و مشقتی نداشته باشد بهتر است جلوگیری کند.