خودداری
خودداری همان امتناع است. از آن در بابهای مختلفی نظیر طهارت، تجارت، شرکت، ودیعه، کفالت، نکاح، ظهار، ایلاء، لعان و قضاء سخن گفته‌اند.
اگر روزه‌دار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
عنوان مسئله:
اگر روزه‌دار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی یقین به ضرر آب نداشته و وضو بگیرد و سپس معلوم شود که آب برایش ضرر داشته، آیا وضویش صحیح است؟
- اگر در اثر امر به معروف و نهی ازمنکر، ضرر جانی و مالی به شخص وارد شد، آیا آمر و ناهی که ضرر را وارد کرده ضامن است؟
- ملاک حرمت در ضرر رساندن خوراکی ها چیست؟ و اگر مثلاً فرد سردمزاجی، خوراک سردی میل کند، به همین اندازه ضرر موجب حرمت می شود؟
- در صورتی که مرد از دادن نفقه به خانواده اش خودداری کند، شرع مقدس چه راهی را بیان می فرماید؟
- مریضی که می تواند تخت خود را به سمت قبله برگرداند ولی این کار برای او مشقت دارد، آیا لازم است این کار را انجام دهد یا خیر؟
- آیا اگر عمل به حقّ الحضانه، مستلزم عسرو حرج فوق العاده نسبت به دیگری باشد مثل این که گرفتن فرزند از مادر بعد از دو سال و ردّ به پدر باعث مشقّت خوف عقلایی خطرناک و غیر قابل تحمّل برای مادر باشد، که این مشقّت اضافه بر اصل مشقّت فراق است که معمولاً متوجّه مادر می شود و یا عمل به حقّ الحضانه باعث فساد و انحراف اخلاقی و تربیتی کودک باشد، در این صورت باز حقّ حضانت ثابت است یا به حکم حرج و فساد ساقط می شود؟
- اگر بیماری که گمان دارد روزه برایش ضرر دارد، با این حال روزه بگیرد، ولی بعد از اتمام روزه متوجه شود که روزه برایش ضرر نداشته است، حکم روزه ی این شخص چیست؟
- 50% به صاحب پول بدهد عامل ضرر احتمالی را قبول نمود مدّت... ماه.
- تقاص چیست؟ و آیا اگر تقاص مستلزم ضرر باشد، ضمان دارد؟
- کسی که به علت سرماخوردگی آب برای او ضرر دارد، هنگام وضو چه باید بکند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] آیا احتمال ضرر برای روزه‌دار و خوف از ضرر احتمالی موجب ساقط شدن روزه از انسان میشود یا اینکه حتماً باید یقین کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخصی در شب ماه رمضان غذایی بخورد که میداند در روز قیّ میکند ولکن در روز قیّ نکند، آیا روزه او اشکال دارد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی عمداً قی کند روزه او باطل می شود ، حالا اگر پس از قی کردن امساک نکند و مفطری انجام دهد کفاره بر او تعلق می گیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا خودداری ولیّ از قبول هبه و صلح غیر معوّض و موارد دیگری از همین قبیل که به نفع صغیر هستند، ضرر زدن به صغیر یا عدم رعایت مصلحت او محسوب می شود؟
- [آیت الله اردبیلی] با توجه به نفی ضرر در اسلام، در جایی که مرد از طلاق زن خودداری میکند، آیا زن اصالتاً حق طلاق دارد؟ در مواردی نظیر اعتیاد، غیبت، عدم توانایی در پرداخت نفقه، عدم مباشرت با زوجه و نظایر آن با توجه به نفی ضرر در اسلام، آیا زن میتواند اصالتاً اقدام به طلاق نماید؟
- [آیت الله سیستانی] هرگاه روزه دار عمدا قی کند روزه اش باطل است ؟
- [سایر] اگر معتکف در روز به جهت حالت تهوع، قی کند، حکم اعتکافش چیست؟
- [آیت الله سیستانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خود داری کند حکمش چیست ؟
- [آیت الله مظاهری] آیا روزه‌دار میتواند آدامس بجود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر روزه دار به جهت حالت تهوع، قی کند؛ روزه اش چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه روزه‌دار عمداً قی کند، اگرچه بهواسطه مرض و مانند آن ناچار باشد، روزهاش باطل میشود، ولی اگر سهواً یا بیاختیار قی کند اشکال ندارد، ولی نباید آن را عمداً فرو ببرد.
- خودداری کردن از بول و غائط مکروه است، و اگر به حدّی ضرر برساند که در حکمِ ضرر زدنِ حرام باشد، نباید خودداری کند.
- کسی که نمیتواند از بیرون آمدن بول و غائط خودداری کند در صورتی که ممکن باشد و مشقت و زحمت و خوف ضرر نداشته باشد باید به مقدار نماز از خارج شدن بول و غائط جلوگیری نماید، اگرچه خرج داشته باشد و خرج آن به او ضرر زیادی نزند، بلکه اگر مرض او به آسانی، یعنی بدون عُسر شخصی معالجه شود، احتیاط واجب آن است که خود را معالجه نماید.
- اگر حفر چاه مشقّت ندارد، باید برای تهیه آب، چاه حفر کند، مگر اینکه ضرر غیر مالی مهمی در این کار باشد که بهخاطر آن، دیگر این کار واجب نباشد.
- احتیاط واجب آن است که روزه‌دار از استعمال آمپولی که به جای غذا بهکار میرود خودداری کند، بلکه اجتناب خالی از وجه نیست؛ ولی تزریق آمپولی که عضو را بیحس میکند یا بهجهت دیگر استعمال میشود اشکال ندارد و اجتناب از آمپولی که معلوم نیست از قسم اول باشد یا نه، لازم نیست.
- خوردن و آشامیدن چیز نجس حرام است و نیز خورانیدن عین نجس به اطفال در صورتی که ضرر داشته باشد ، حرام می باشد بلکه اگر ضرر هم نداشته باشد بنا بر احتیاط واجب باید از آن خودداری کنند ؛ و همچنین است چیزهایی که پاک است ولی خوردنش حرام است ، بنا بر احتیاط . ولی خوراندن غذاهایی که نجس شده است به طفل حرام نیست امّا احتیاط مستحب در اجتناب است .
- اگر روزه‌دار سهواً چیزی بخورد یا بیاشامد، روزهاش باطل نمیشود.
- اگر بعد از داخل شدن وقت نماز، وضو داشته باشد و بداند که اگر وضوی خود را باطل کند، نمیتواند وضو بگیرد، چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگاه دارد، نباید آن را باطل نماید. و همچنین است اگر بداند که تهیه آب برای او ممکن نیست.
- اگر پیش از وقت نماز وضو داشته باشد و بداند یا احتمال عقلایی دهد یا دو شاهد عادل خبر دهند که اگر وضوی خود را باطل کند، تهیه آب برای او ممکن نیست، چنانچه بتواند بدون ضرر و مشقت وضوی خود را نگاه دارد، احتیاط در آن است که آن را باطل نکند.
- اگر روزه‌دار در روز محتلم شود، واجب نیست فوراً غسل کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزه‌دار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقّت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله خوئی] اگر روزه‌دار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مقدمات قی کردن برای روزه‌دار، بیاختیار حاصل شود لازم نیست از قی کردن خودداری کند ولی چنانچه برای او ضرر یا مشقّت شدید نداشته باشد، بنا بر احتیاط مستحب از آن خودداری کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد باید خودداری نماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند؛ چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد؛ باید خودداری نماید.
- [امام خمینی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خودداری کند چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر روزه‌دار بتواند از قیکردن خودداری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد، باید خودداری نماید.
- [آیت الله بروجردی] اگر روزه‌دار بتواند از قی کردن خود داری کند، چنانچه برای او ضرر و مشقّت نداشته باشد، باید خود داری نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر روزه دار بتواند از قی کردن خود داری کند ، چنانچه برای او ضرر و مشقت نداشته باشد ، باید خودداری نماید .