کفاره
کفاره به معنای پوشاندن می‌باشد و شأن کفاره، پوشاندن خطیئه است. "کفاره" در شرع مقدس به عبادت خاصی اطلاق می‌شود که برای عقوبت افراد، سقوط عقوبت یا تخفیف در آن تعیین شده است.
لازم نیست طلای کفاره را از طلای سکه دار بدهد، ولی اگر بخواهد قیمت آن را بدهد، باید قیمت سکه دار بدهد.
عنوان مسئله:
لازم نیست طلای کفاره را از طلای سکه دار بدهد، ولی اگر بخواهد قیمت آن را بدهد، باید قیمت سکه دار بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- لطفا کفّاره این چند امر را بیان فرمایید اوّل- کفّاره تقبیل بشهوة در حال احرام؟ دوّم- کفّاره تقبیل بدون شهوت در حال احرام؟ سوّم- کفّاره ترک طواف حج عمدا؟ چهارم- کفّاره کشتن مار یا عقرب یا هر جانوری که از او احساس خطر کند در حرم و حال احرام؟ پنجم- کفّاره جاهل به حرمت تدهین در حال احرام، اگر تدهین کند؟
- اگر به گمان این که بلوغ پسر، پانزده سال شمسی است ماه رمضان را روزه نگرفت وبعد معلوم شد که قبل از ماه رمضان پانزده سال قمریش تمام بوده آیا کفاره هم لازم است یا نه؟
- شخصی که زمینی را از ارباح مکاسب برای تجارت می‌خرد و همه ساله قیمت بازارش ترقی می‌کند و پس از گذشت چند سال می‌فروشد آیا پرداخت خمس قیمت فروش در ادای خمس واجب کافی است یا آن که باید حساب کند و به علاوه خمس قیمت فروش ارتفاع قیمت سوقی چهار پنجم مانده در سال اول را در رأس سال دوم بدهد و همچنین خمس ارتفاع قیمت سوقی مخمس شده را در سال سوم ... و خلاصه آن که در سال اول خمس زمین ملک ارباب خمس می‌شود و ترقیقیمت سوقی آن ملک خود آنهاست و در سال دوّم معادل خمس ارتفاع سوقی بقیه، ملک ارباب خمس می‌شود و ترقی این هم ملک خود آنهاست و همچنین در تمام سالها ...
- اشخاصی که معتاد به کشیدن تریاک هستند و نمی‌توانند ترک کنند و با این حال نمی‌توانند روزه بگیرند نه ادایی و نه قضایی این طور اشخاص حکم مریض را دارند که باید برای هر روز یک مد کفاره بدهد یا این که حکم دیگری را دارند؟
- شخصی که کارخانه یا اتومبیل یا سایر ابزار کسب دارد که به قیمتی خریده است و سرمایه او همین می‌باشد و در اثر کار کردن فرسوده شده و قیمت آن کمتر شده است ولی باز هم با همین ابزار کار می‌کند و تأمین معاش می‌نماید آیا در آخر سال مقداری را که در اثر فرسودگی از قیمت این ابزار کم شده است می‌تواند از ربح بردارد و جبران کند و خمس بقیه ربح را بدهد یا آن که خمس تمام ربحی را که آخر سال برایش می‌ماند باید بپردازد.
- دست و پای مصنوعی که با چرمهای دوخته شده به بدن می‌بندند چه صورتی دارد؟ آیا کفّاره دارد؟
- ملکی که به ارزش معینی به ارث به او رسیده است اگر بعد از چند سال به گرانتر از آن قیمت فروخت خمس زیاده واجب است یا نه؟
- کسی که مجاز است سهم سادات را خودش بدهد چنانچه بخواهد چیزی بعنوان پیشکش و هدیه به سیّد مستحق بدهد جایز است یا خیر؟
- خانمی هنگام انجام طواف واجب، در اثر فشار جمعیت بول از او خارج شده و طواف خود را بدون تطهیر و تجدید وضو انجام داده و اکنون که حتما تا چند سال دیگر نمی‌تواند به مکه برود، تکلیف او چیست؟ آیا تفاوتی بین طواف عمره تمتع با حج تمتع هست؟ آیا این خانم هنوز محرم است یا خیر؟ در صورتی که شوهر هم دارد و به ناچار محرّمات احرام را هم انجام می‌دهد؟ و آیا باید برای ارتکاب هر یک از محرّمات کفاره بدهد؟
- در کتاب مناسک در احکام (بیتوته در منی) آمده است: (اگر پیش از نصف شب خارج شدند یا از اوّل شب قدری خارج بودند، احتیاط آن است که قربانی کنند گر چه بعید نیست عدم وجوب) و حال این که در سؤال و جوابهائی که اخیرا به احکام مناسک ملحق شده چنین آمده: (مسأله گویی به حجاج گفته که در بیتوته در منی وظیفه این است که از اوّل شب تا نصف شب یا از نصف شب تا اوّل صبح باشد و خودش این عمل را انجام داده ... در استفتائات، ص: 476 جواب آمده است که احتیاط واجب دادن کفاره است)، لطفا توضیح دهید جمع بین (عدم وجوب کفاره و احتیاط واجب دادن کفاره است) چگونه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مهریه خانمی شصت سکه بهار آزادی بوده است، چند سال قبل زن مطالبه کرده، و هر سکه به دوازده هزار تومان قیمت شده است. ولی زوج نپرداخته، حال آیا زوج مکلّف به دادن شصت سکه است یا باید قیمت آن را بدهد؟ و اگر باید قیمت را بدهد، قیمت چه زمانی را؟ آیا آن روز که قیمت گذاری شده یا قیمت روز ادا را؟
- [آیت الله مظاهری] مهریه خانمی صد سکه بهار آزادی بوده است، که چند سال قبل زن مطالبه کرده است و هر سکه هشتاد هزار تومان قیمت شده است. ولی زوج نپرداخته، حال آیا زوج مکلّف به دادن صد سکه است یا باید قیمت آن را بدهد؟ و اگر باید قیمت را بدهد، قیمت چه زمانی را؟ آیا آن روز که قیمت گذاری شده یا قیمت روز ادا را؟
- [آیت الله بهجت] اگر سکه های طلای قدیمی، وجه رایج نباشد، بلکه خودش به مانند یک جنس مورد معامله قرار بگیرد و قیمت آن کم و زیاد شود، متعلق زکات است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی بدن کسی را طوری ضربه زده که دیه واجب شده حال دیه فقط باید طلای سکّهدار باشد یا طلای معمولی هم می‌شود و قیمت طلای سکّهدار می‌شود داد و درحال حاضر طلای سکّهدار چه طلائی است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در خارج از ایران است و می خواهد فطریه و کفارات خود را در ایران بدهد، آیا قیمت گندم را به قیمت ایران محاسبه و بدهد یا به قیمت خارج؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی سال مالی خود را به قیمت طلا محاسبه نماید، به طور مثال اگر همه سرمایه اش معادل با صد سکّه طلا از نوع بهار آزادی باشد که مقدار بیست سکّه از آن را به عنوان خمس پرداخته و هشتاد سکّه مخمّس باقی بماند و در سال بعد اگر قیمت سکّه افزایش یابد (ولی سرمایه او معادل همان هشتاد سکّه است)، آیا به آن خمس تعلّق می گیرد؟ آیا واجب است که خمس افزایش قیمت را بپردازد؟
- [آیت الله بهجت] آیا به سکه های طلای قدیمی که به صورت دستبند یا خلخال بوده و سال ها استفاده ی زینتی از آن ها شده، زکات تعلق می گیرد؟
- [آیت الله خامنه ای] خمس سکّه های طلا که قیمت آنها همیشه در حال تغییر است، چگونه است؟
- [آیت الله خوئی] زنی وصیت کرده بابت ثلث، طلای زینت او را به مصرفی برسانند، ترقی قیمت طلا، خمس دارد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چون درهم سکّه دار این زمان وجود ندارد، آیا مبنای قیمت مهرالسّنه نرخ نقره عمومی می باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که نمی تواند کفاره بدهد، بهتر آن است که صدقه ای به فقیر بدهد. و اگر نمی تواند، بنابر احتیاط واجب باید استغفار کند، و هر وقت توانست باید کفاره بدهد.
- اگر چیزی را که غصب کرده از بین برود، در صورتی که مثل گاو و گوسفند باشد که قیمت اجزای آن با هم فرق دارد مثلًا گوشت آن یک قیمت و پوست آن قیمت دیگر دارد، باید قیمت آن را بدهد و چنانچه قیمت بازار آن فرق کرده باشد، باید قیمت روزی را که تلف کرده بدهد.
- اگر از جنسی که قیمتش دو برابر قیمت معمولی آن است مثلا از گندمی که قیمت آن دو برابر قیمت گندم معمولی است نصف صاع که معنای آن در مساله پیش گفته شد بدهد کافی نیست، و اگر آن را به قصد قیمت فطره هم بدهد کفایت نمی کند.
- اگر انسان بعد از آنکه در حال حیض جماع کرده و کفاره آن را داده دوباره جماع کند واجب است باز هم کفاره بدهد.
- انسان نباید در بجا آوردن کفاره کوتاهی کند، ولی لازم نیست فورا آن را انجام دهد.
- اگر با زن حائض چند مرتبه جماع کند و در بین آن کفاره ندهد، احتیاط واجب آن است که برای هر جماع یک کفاره بدهد.
- اگر قیمت طلا در وقتی که جماع کرده با وقتی که می خواهد به فقیر بدهد فرق کرده باشد، باید قیمت وقتی را که می خواهد به فقیر بدهد حساب کند.
- اگر مقداری از جنسی را که با وزن یا پیمانه می فروشند به زیادتر از همان جنس بفروشد، مثلا یک من گندم را به یک من و نیم گندم بفروشد ربا و حرام است، و گناه یک درهم ربا بزرگتر از آن است که انسان هفتاد مرتبه با محرم خود زنا کند، بلکه اگر یکی از دو جنس سالم و دیگری معیوب، یا جنس یکی خوب و جنس دیگری بد باشد یا با یکدیگر تفاوت قیمت داشته باشند، چنانچه بیشتر از مقداری که می دهد بگیرد باز هم ربا و حرام است، پس اگر مس درست را بدهد و بیشتر ازآن مس شکسته بگیرد، یا برنج صدری را بدهد و بیشتر از آن برنج گرده بگیرد، یا طلای ساخته را بدهد و بیشتر از آن طلای نساخته بگیرد ربا و حرام می باشد.
- کسی که باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد، می تواند کفاره چند روز را به یک فقی بدهد.
- اگر کافر ذمی زمینی را از مسلمان بخرد، باید خمس آن را از همان زمین بدهد. و اگر پول آن را هم بدهد اشکال ندارد، ولی اگر غیر از پول چیز دیگر بدهد باید به اذن حاکم شرع باشد، و نیز اگر خانه و دکان و مانند اینها را از مسلمان بخرد، چنانچه زمین آن را جداگانه قیمت کنند و بفروشند باید خمس زمین آن را بدهد. و اگر خانه و دکان را روی هم بفروشند و زمین به تبع آن منتقل شود خمس زمین واجب نیست. و در دادن این خمس قصد قربت لازم نیست، بلکه حاکم شرع هم که خمس را از او میگیرد لازم نیست قصد قربت نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] لازم نیست طلای کفاره را سکه دار بدهد ولی اگر بخواهد قیمت آن را بدهد باید به قیمت روزی که می پردازد حساب کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . بهتر آن است که طلای کفاره را سکه دار، بدهد ولی اگر ممکن نباشد، قیمت آن کافی است.
- [آیت الله علوی گرگانی] احتیاط مستحبّ آن است که هیجده نخود طلای کفّاره را سکّه دار بدهد و اگر ممکن نباشد، قیمت آن را هم میتوان داد.
- [آیت الله سبحانی] نصاب معدن بنابر احتیاط، 105 مثقال معمولی نقره سکّه دار یا 15 مثقال معمولی طلای سکّه دار است، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقره سکّه دار یا 15 مثقال طلای سکّه دار برسد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله نوری همدانی] نصاب معدن بنابر احتیاط 105 مثقال معمولی نقرة سکّه دار یا 15 مثقال معمولی طلای سکّه دار است ، یعنی اگر قیمت چیزی را که از معدن بیرون آورده ، بعد از کم کردن مخارجی که برای آن کرده به 105 مثقال نقرة سکّه ار یا 15 مثقال طلای سکّه دار برسد بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر طلای سکه دار ممکن نباشد قیمت ان را بدهد و اگر قیمت ان در وقتی که جماع کرده با وقتی که می خواهد به فقیر بدهد فرق کرده باشد قیمت وقتی را که می خواهد به فقیر بدهد حساب کند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر طلای سکه دار ممکن نباشد؛ قیمت آن را بدهد و اگر قیمت طلا در وقتی که جماع کرده با وقتی که می خواهد به فقیر بدهد فرق کرده باشد؛ قیمت وقتی را که می خواهد به فقیر بدهد حساب کند.
- [آیت الله بروجردی] احتیاط واجب آن است که هیجده نخود طلای کفاره را سکهدار بدهد و اگر ممکن نباشد قیمت آن را هم میتوان داد.
- [آیت الله نوری همدانی] استفاده ای که از معدن برده ، اگر قیمت آن به 105 مثقال نقرة سکّه دار یا 15 مثقال طلای سکّه دار نرسد ، خمس آن در صورتی لازم است که به تنهائی یا با منفعت های دیگر کسب او از مخارج سالش زیاد بیاید .
- [آیت الله سبحانی] استفاده ای که از معدن برده، اگر قیمت آن به 105 مثقال نقره سکّه دار یا 15 مثقال طلای سکّه دار نرسد، خمس آن در صورتی لازم است که به تنهائی یا با منفعت های دیگر کسب او، از مخارج سالش زیاد بیاید.