روزه واجب
روزه یکی از ده عبادتی است که در اسلام مورد تأکید فراوان قرار گرفته و از فروع دین به شمار می رود.
اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند و بعد بفهمد که حیض نبوده است، باید نماز و روزه‌ای را که در آن روزها بجا نیاورده قضا نماید و اگر چند روز به گمان این که حیض نیست عبادت کند و بعد بفهمد حیض بوده، چنانچه در آن روزها روزه واجب گرفته، باید آن را قضا نماید.
عنوان مسئله:
اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند و بعد بفهمد که حیض نبوده است، باید نماز و روزه‌ای را که در آن روزها بجا نیاورده قضا نماید و اگر چند روز به گمان این که حیض نیست عبادت کند و بعد بفهمد حیض بوده، چنانچه در آن روزها روزه واجب گرفته، باید آن را قضا نماید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- حائض در پاکی بین حیض چه حکمی دارد؟ آیا باید نماز بخواند و روزه بگیرد؟
- زنی که حیض نمیشود، نسبت به نماز و روزه و مقاربت با همسر و ورود به مسجد و مسّ خط قرآن، چه وظیفهای دارد؟
- پدر اینجانب کارگری بیسواد و مقلد یکی از مراجع در گذشته بود. مرحوم پدرم در طول حیات خویش با این که انسانی خوش قلب بود اما فریضه نماز و روزه را بجا نیاورده بود. میخواستم بدانم آیا با ادای نماز و روزه در حق ایشان میتوان کاری برای ایشان انجام داد؟ آیا برای ادای فرایض پدر مرحوم میتوان از مال و اموال خودش برداشت نمود و چه کسانی میتوانند این اعمال را ادا نمایند؟
- پدر اینجانب کارگری بیسواد و مقلد یکی از مراجع در گذشته بود. مرحوم پدرم در طول حیات خویش با این که انسانی خوش قلب بود اما فریضه نماز و روزه را بجا نیاورده بود. میخواستم بدانم آیا با ادای نماز و روزه در حق ایشان میتوان کاری برای ایشان انجام داد؟ آیا برای ادای فرایض پدر مرحوم میتوان از مال و اموال خودش برداشت نمود و چه کسانی میتوانند این اعمال را ادا نمایند؟
- پدر اینجانب کارگری بیسواد و مقلد یکی از مراجع در گذشته بود. مرحوم پدرم در طول حیات خویش با این که انسانی خوش قلب بود اما فریضه نماز و روزه را بجا نیاورده بود. میخواستم بدانم آیا با ادای نماز و روزه در حق ایشان میتوان کاری برای ایشان انجام داد؟ آیا برای ادای فرایض پدر مرحوم میتوان از مال و اموال خودش برداشت نمود و چه کسانی میتوانند این اعمال را ادا نمایند؟
- طبق نظر اسلام اگر شوهر درخواست همخوابگی کرد واجب است زن اطاعت کند مگر در ایام عادت ماهانه و روزهداری. از آنجا که علم روانشناسی بانوان اثبات کرده است اگر زن از نظر جسمی و روحی آمادگی آمیزش را نداشته باشد (همچون خستگی، ناراحتی فکری و روحی و امثال آن) مجبور کردن وی به آمیزش موجب آسیب جسمی و روحی زن خواهد شد، آیا اگر زن روزه یا عادت ماهانه نباشد، واجب است از شوهر در خصوص درخواست آمیزش اطاعت کند ولو اینکه این آمیزش موجب آسیب جسمی یا روحی زن گردد؟
- کسی که جنب شده یا از حیض و نفاس پاک شده، ولی غسل نکرده، در صورتی که یک غسل مستحبّی (مثل غسل جمعه) انجام دهد و به همراه آن، نیّت غسل واجب را نکند، آیا کفایت از غسلهای واجب میکند یا نه؟
- من دختر 19 سالهای هستم که دچار بیماری زنانه شدم و به دلیل این بیماری، دوران قاعدگی طولانیتر از 9 - 10 ماهه میشوم که این موجب قضا شدن بسیاری از روزهها و نمازهای یومیه من شده است. سؤالی که داشتم این است که آیا در این دوران میتوانم قرآن تلاوت کنم؟ اگر شد حداکثر تا چند آیه؟ تکلیف نماز و روزههایم چیست؟
- پدربزرگ بنده بیش از 100 سال عمر نمود و 5 سال آخر عمرش را به شدت بیمار بود و نتوانست در این 5 سال نماز و روزه بجای آورد. همچنین در ایام جوانی نیز چند سالی (شاید قریب به 15 سال) نماز و روزه بجای نیاورده است. پدرم فرزند بزرگ ایشان است و بالطبع انجام نماز و روزههای ادا نشده ایشان بر عهده پدرم میباشد. سؤالی که دارم راجع به نحوه بجا آوردن نماز و روزههای پدر بزرگ توسط پدرم میباشد. آیا کفّاره روزههای ایام بیماری و غیر بیماری یکسان است؟ اساساً میزان این کفارهها چقدر است؟
- پدربزرگ بنده بیش از 100 سال عمر نمود و 5 سال آخر عمرش را به شدت بیمار بود و نتوانست در این 5 سال نماز و روزه بجای آورد. همچنین در ایام جوانی نیز چند سالی (شاید قریب به 15 سال) نماز و روزه بجای نیاورده است. پدرم فرزند بزرگ ایشان است و بالطبع انجام نماز و روزههای ادا نشده ایشان بر عهده پدرم میباشد. سؤالی که دارم راجع به نحوه بجا آوردن نماز و روزههای پدر بزرگ توسط پدرم میباشد. آیا کفّاره روزههای ایام بیماری و غیر بیماری یکسان است؟ اساساً میزان این کفارهها چقدر است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] زنی در ماه مبارک رمضان عمداً غسل حیض را بجا نیاورده و تیمم هم نکرده داخل صبح شد روزه او چگونه است؟
- [سایر] آیا در زمان عادت ماهانه روزه قضا دارد
- [سایر] با سلام؛ چرا زنان باید بعد از عادت ماهانه، قضای روزه را بجا آورند ولی نماز را نه؟ و چرا نماز که ستون دین و دارای فضیلت بیشتری نسبت به روزه است؛ در صورت ترک باید قضای آنرا بجا آورد، اما در روزه علاوه بر قضا، باید کفاره هم پرداخت؟
- [آیت الله بهجت] کسی که در وقت معین حیض می شده اگر عبادتش را ترک کند بعد بفهمد حیض نبوده، مثلاً چون قبل از 3 روز پاک شده چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله سبحانی] خانمی در روز ماه مبارک رمضان لک دید به گمان اینکه ایّام عادت شروع شده ، روزه خود را افطار نمود فردای آن روز خون قطع گردید معلوم شد که خون حیض نبوده است. سوأل می کند در افطار روزه مزبور کفّاره هم دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر کسی عادت وقتیه و عددیه داشته و طبق عادت قبلی پاک شده و پس از غسل روزه هایش را گرفته است، ولی پس از یکی دو روز دوباره لکه هایی را مشاهده نموده است، آیا این لکه ها حکم حیض را داشته و روزه های دو روز قبل را نیز باید دوباره قضا کند یا حکم استحاضه دارد و می تواند بقیه روزها را نیز روزه بگیرد؟
- [سایر] سلام کسی که خودش نماز روزه قضا دارد میتواند برای میت نماز روزه بجا اورد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر در ماه رمضان، انسان عملی را که روزه را باطل می کند بجا نیاورد ولی نیّت روزه نکند ، یا ریاء کند و یا قصد کند که روزه نباشد ، یا قصد کند کاری که روزه را باطل می کند انجام دهد، آیا علاوه بر قضا کفّاره نیز واجب است یا فقط قضا واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر در هنگام عادت ماهیانه، خورشید یا ماه گرفتگی باشد آیا نماز آیات، پس از عادت قضا می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی به اشتباه گمان برد که وقت نماز صبح تمام شده و نماز خود را به نیّت قضا بخواند و هنگام نماز ظهر بفهمد که نماز صبح قضا نشده بود، حکم نمازی که خوانده چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که عادت عددیّه دارد، اگر خونی ببیند که نشانههای حیض را داشته باشد، باید عبادت را ترک کند و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده، باید عبادتهایی را که بجا نیاورده قضا نماید و اگر نشانههای حیض را نداشته باشد، باید بین تروک حائض و اعمال مستحاضه جمع کند، پس اگر خون به اندازه عادت او استمرار بیابد و سپس قطع شود، معلوم می‌شود که حیض بوده و اگر روزهایی که در آنها خون میبیند کمتر از شماره عادت او و یا بیشتر از آن شود، معلوم می‌شود که استحاضه بوده است.
- مبتدئه، مضطربه و ناسیه، به محض دیدن خونی که نشانههای حیض را دارد، باید عبادت را ترک کنند و چنانچه بعد بفهمند حیض نبوده مثل این که قبل از سه روز خون قطع شود و یا نشانههای حیض را از دست بدهد باید عبادتهایی را که بجا نیاوردهاند، قضا نمایند و اگر نشانههای حیض را نداشته باشد، آن را استحاضه قرار میدهند، حتی اگر تا سه روز ادامه پیدا کند.
- اگر زنی که عادت وقتیّه دارد در وقت عادت یا دو سه روز جلوتر خون ببیند به گونهای که بگویند حیض را جلو انداخته اگرچه آن خون نشانههای حیض را نداشته باشد، باید به مجرد دیدن خون به احکامی که برای زن حائض گفته شد، عمل کند و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده (مثل این که پیش از سه روز پاک شود) باید عبادتهایی را که بجا نیاورده، قضا نماید و اگر دو سه روز بعد از وقت عادت خون شروع شود، اگر واجد صفات حیض باشد، حیض وگرنه استحاضه است.
- جماع کردن در روزهایی هم که حیض زن قطعی نیست ولی شرعا باید آن را حیض قرار دهد حرام است، پس زنی که بیشتر از ده روز خون میبیند و باید به دستوری که گفته شد روزه‌ای عادت خود را طبق روزه‌ای عادت خویشان خود حیض قرار دهد، شوهرش نمیتواند در آن روزها با او نزدیکی نماید.
- زنی که عادت حیض او کمتر از ده روز است، اگر بیشتر از روزه‌ای عادت خود خون نفاس ببیند، باید به اندازه روزه‌ای عادت خود را نفاس قرار دهد و بعد از آن تا دو روز عبادت را ترک نماید و مستحب است تا روز دهم عبادت را ترک کند، اگرچه پس از دو روز میتواند با اعمال استحاضه عبادات خود را بجا آورد، پس اگر خون از ده روز بگذرد، روزه‌ای عادت او نفاس و بقیّه استحاضه است و اگر عبادت را ترک کرده، باید آن را قضا کند.
- اگر کسی که یقین دارد سفر او هشت فرسخ است، نماز را شکسته بخواند و بعد بفهمد که هشت فرسخ نبوده، باید آن نماز را چهار رکعتی بجا آورد و اگر وقت گذشته، قضا نماید.
- نمازهای واجب روزانه که زن در حال حیض نمیخواند، قضا ندارند، ولی روزههای واجب را باید قضا نماید.
- اگر در حال حیض یا نفاس زن، یکی از اسباب وجوب نماز آیات رخ دهد، بنابر احتیاط واجب باید قضای آن را بعد از پاک شدن بجا آورد.
- اگر پدر نماز خود را بجا نیاورده باشد، چنانچه از روی نافرمانی ترک نکرده باشد و میتوانسته قضا کند، بر پسر بزرگتر واجب است که بعد از مرگ او قضای نمازهایش را بجا آورد یا برای آنها اجیر بگیرد، بلکه اگر از روی نافرمانی نیز ترک کرده باشد، واجب است به همین نحو عمل کند، مگر این که از روی عناد و انکار ترک کرده باشد و یا این که در مدت نسبتا زیادی نماز را به جهت کوتاهی و سستی نخوانده باشد و نیز روزه‌ای را که در سفر نگرفته اگرچه نمیتوانسته آن را قضا کند واجب است که پسر بزرگتر قضا نماید یا برای انجام دادن آن اجیر بگیرد و اگر پدر به جهت عذر دیگر (مثل مریضی) روزه نگرفته باشد، چنانچه در حال حیات میتوانسته آن را قضا کند و قضا نکرده، پسر بزرگتر باید قضای آن را به جا آورد، و گرنه قضای آن بر او واجب نیست.
- کسی که خودش نماز و روزه قضا دارد، اگر نماز و روزه پدر هم بر او واجب شود، هر کدام را اوّل بجا آورد صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است، باید نماز و روزه‌ای را که در آن روزها به جا نیاورده قضا نماید و اگر چند روز را به گمان این که حیض نیست عبادت کند بعد بفهمد حیض بوده، چنانچه آن روزها را روزه گرفته باید قضا نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است، باید نماز و روزه ای را که در آن روزها بجا نیاورده قضا نماید، و اگر چند روز را به گمان این که حیض نیست عبادت کند، بعد بفهمد حیض بوده، چنانچه آن روزها را روزه گرفته باید قضا نماید.
- [امام خمینی] اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است،باید نماز و روزه ای را که در آن روزها بجا نیاورده قضا نماید. و اگر چند روز را به گمان این که حیض نیست عبادت کند، بعد بفهمد حیض بوده، چنانچه آن روزها را روزه گرفته، باید قضا نماید.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بعضی از روزها را حیض قرار دهد و عبادت نکند و بعد بفهمد حیض نبوده است باید نماز و روزه ای را که در ان روزها به جا نیاورده قضا نماید و اگر به گمان این که حیض نیست عبادت کند و بعد بفهمد حیض بوده چنانچه ان روزها را روزه گرفته باشد باید قضا نماید
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند و بعد بفهمد حیض نبوده است، باید نماز و روزههای واجبی را که در آن روزها بجا نیاورده، قضا کند و اگر چند روز را به گمان اینکه حیض نیست عبادت کند، بعد بفهمد حیض بوده، آن عبادتها باطل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر چند روز را حیض قرار دهد وعبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است، باید نماز وروزهای را که در آن روزها بجا نیاورده قضا نماید.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است. باید نمازهایی که در آن روزها به جا نیاورده قضا نماید. و اگر چند روز را به گمان این که حیض نیست عبادت کند، بعد بفهمد حیض بوده، چنان چه آنروزها را روزه گرفته باید قضا نماید.
- [آیت الله مظاهری] اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است باید عبادتهایی را که به جا نیاورده قضا نماید. و اگر چند روز را به گمان این که حیض نیست عبادت کند، بعد بفهمد حیض بوده، چنانچه آن روزها را روزه گرفته باید قضا نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است، باید نماز وروزه ای را که در آن روز ها بجا نیاورده قضا نماید . و اگر چند روز را به گمان اینکه حیض نیست عبادت کند ، بعد بفهمد حیض بوده ، چنانچه آن روز ها را روزه گرفته ، باید قضا نماید
- [آیت الله بهجت] اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نکند، بعد بفهمد حیض نبوده است، باید نماز و روزه‌ای را که در آن روزها بهجا نیاورده قضا نماید. و اگر چند روز را به گمان اینکه حیض نیست عبادت کند، بعد بفهمد حیض بوده، چنانچه آن روزها روزهایی بوده که باید روزه میگرفته، واجب است قضا نماید. 3 نفاس از وقتی که اولین جزء بچه از شکم مادر بیرون میآید، هرخونی که زن میبیند، اگر پیش از ده روز یا سر ده روز قطع شود، خون نفاس است. و زن را در حال نفاس نَفساء میگویند.