صروره
صَروره، یعنی کسی که نخستین بار حج میگزارد. [۱]
نیابت زن و مرد از یکدیگر جایز است؛ همچنین (صَرُوره) یعنی کسی که تا به حال حجّ بجا نیاورده، می‌تواند نایب شود.
عنوان مسئله:
نیابت زن و مرد از یکدیگر جایز است؛ همچنین (صَرُوره) یعنی کسی که تا به حال حجّ بجا نیاورده، می‌تواند نایب شود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- فردی مناسک حج را انجام میدهد و تنها طواف نساء باقی میماند. آیا جایز است قبل از طواف نساء، به نیابت از شخص دیگری عمره مفرده به جا آورد؟
- اگر دست یا پای فردی قطع باشد و سبب نقص در وضو و سجده گردد، آیا جایز است که از طرف فرد دیگری نایب در حج شود؟
- آیا نیابت از انسان زنده، چه مرد باشد و چه زن، در نوافل و قرائت قرآن و دیگر مستحبّات، صحیح است یا خیر؟
- آیا جایز است در هنگام نماز، زن جلوتر از مرد یا موازی مرد بایستد؟
- اگر پدری وصیت کند که فرزندش از طرف او حجّ استحبابی انجام دهد و سپس خودِ فرزند مستطیع شود، آیا جایز است با استفاده از نوبت پدرش، برای خودش حج به جا آورد و برای پدرش نایب بگیرد؟ و آیا در این حال، حجّ فرزند، حَجّة الاسلام محسوب میشود؟
- با توجه به این که بانوان میتوانند رمی روز دهم را در شب انجام دهند، آیا لازم است رمی آنها در شب عید باشد یا در شب یازدهم نیز جایز است؟ و در فرض جواز، در صورتی که زن در اعمال حج، نایب دیگری باشد، چه حکمی دارد؟
- آیا جایز است که زن در جامعه اسلامی از مرد غریبه و نامحرم خرید کند؟
- اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
- اگر یک مرد و زن با هم عقد موقت داشته باشند و در طول زمان عقد با هم نزدیکی داشته باشند، آیا پس از اتمام زمان عقد، مرد می‌تواند با دختر همان زن ازدواج دائم داشته باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که نیابت از دیگری گرفته و به حجّ آمده ولی از بعض اعمال معذور است آیا می‌تواند در این اعمال نایب بگیرد یا اینکه پول را به دیگری بدهد که اصل حجّ را بجا آورد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که در حج نایب دیگری است، گرچه نایب سال اوّل او نیست، ولی منوب عنه تاکنون حجی بجا نیاورده، آیا باید حلق کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که نیابت از دیگری گرفته و به حجّ آمده ولی از بعض اعمال معذور است آیا می‌تواند در این اعمال نایب بگیرد یا اینکه پول را به دیگری بدهد که اصل حجّ را بجا آورد؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی به عنوان نیابت در مسجد شجره محرم شده و به مکه آمده، در مکه فهمید که خودش مستطیع بوده است، آیا باید اعمال عمره را به قصد خود بجا آورد یا به قصد نیابت، و اگر باید حجّ را به قصد خود بجا آورد نسبت به حجّ نیابی چه وظیفه دارد، و آیا می‌تواند برای آن نایب بگیرد یا خیر؟
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی به عنوان نیابت در مسجد شجره محرم شده و به مکه آمده، در مکه فهمید که خودش مستطیع بوده است، آیا باید اعمال عمره را به قصد خود بجا آورد یا به قصد نیابت، و اگر باید حجّ را به قصد خود بجا آورد نسبت به حجّ نیابی چه وظیفه دارد، و آیا می‌تواند برای آن نایب بگیرد یا خیر؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نایب از بعض اعمال حج معذور شد و نایب گرفت، نایب عمل را به نیابت نایب انجام دهد یا به نیابت منوب عنه؟
- [آیت الله سیستانی] اگر کودکی حج کند، از عنوان (صروره) (کسی که اولین بار حج می کند) خارج می شود، همچنین کسی که به نیابت از دیگری حج می کند؟
- [آیت الله سیستانی] آیا زن می تواند برای مرد ویا زن نیابت حج انجام دهد؟
- [آیت الله خامنه ای] کسی که در حج نایب دیگری است، گرچه نایب، سال اول او نیست ولی منوب عنه تاکنون حجی بجا نیاورده آیا باید حلق کند یا تقصیر هم کفایت می کند؟
- [آیت الله مظاهری] آیا زن و مرد می توانند در حج نایب یکدیگر شوند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- بعد از مرگِ انسان، می‌توان برای نماز و عبادتهای دیگر او که در زندگی بجا نیاورده، شخص دیگری را نایب گرفت، یعنی به او مزد داد تا آنها را به نیابت از میّت بجا آورد و اگر کسی بدون مزد نیز آنها را انجام دهد، صحیح است.
- کسی که از طرف دیگری برای حجّ اجیر شده، می‌تواند طواف نساء را از طرف او بجا آورد، ولی احتیاط آن است که به نیّت ما فی‌الذّمة بجا آورد و اگر بجا نیاورد، زن بر آن اجیر حرام میشود.
- مرد برای زن و زن برای مرد می‌تواند اجیر شود و در بلند خواندن و آهسته خواندن نماز، باید به تکلیف خود عمل نماید.
- اگر مرد، زن را و زن، مرد را غسل بدهد، غسل باطل است، ولی زن می‌تواند شوهر خود را غسل دهد و شوهر نیز می‌تواند زن خود را غسل دهد، اگرچه احتیاط مستحب آن است که زن، شوهر خود و شوهر ، زن خود را غسل ندهد.
- اگر مرد طواف نساء را که یکی از اعمال حجّ و عمره مفرده است بجا نیاورد، استمتاع از زن که به واسطه مُحْرِم شدن بر او حرام شده بود، بر او حلال نمی‌شود و نیز اگر زن طواف نساء نکند، استمتاع از شوهر بر او حلال نمی‌شود، ولی اگر بعدا طواف نساء را انجام دهند، این استمتاع حلال میشود.
- کسی که حجّ بر او واجب شده، چنانچه آثار مرگ در او ظاهر شود، باید وصیّت کند که به جای او حجّ بجا آورند و اگر از دنیا برود، مخارج حجّ به مقدار حجِّ از میقات، از اصل مال او برداشته میشود و اگر نایب گرفتن از میقات ممکن نباشد، همه مخارج از اصل مال او برداشته میشود؛ ولی اگر وصیّت کرده باشد که از یک سوم دارایی او بردارند، از یک سوم آن برداشته میشود.
- وکیل لازم نیست مرد باشد و زن هم می‌تواند برای خواندن صیغه عقد از طرف دیگری وکیل شود.
- اگر مرد، زن خود را مجبور کند که غیر جماع عمل دیگری که روزه را باطل می‌کند بجا آورد، کفّاره زن را نباید بدهد و بر خود زن نیز کفّاره واجب نیست.
- ظاهر کردن هر آنچه در نظر عرف زینت و آرایش برای زن محسوب میشود، در برابر مرد نامحرم جایز نیست.
- بودن مرد و زن نامحرم در جای خلوت جایز نیست؛ ولی چنانچه در چنین محلّی نماز بخواند، نمازش اشکال ندارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] مرد برای زن و زن برای مرد می‌تواند نایب شود و در بلند خواندن و آهسته خواندن، باید به تکلیف خود عمل نماید و نیابت ممیّز که خوب و بد را می‌فهمد و شرایط نماز را رعایت می‌کند صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی نایب شود که مثلاً در مدت یک سال نمازهای میت را بخواند و پیش از تمام شدن سال بمیرد، برای نمازهایی که می‌دانند بجا نیاورده دیگری را نایب بگیرند و بنا بر احتیاط واجب اگر احتمال می‌دهند که بجا نیاورده نیز، نایب بگیرند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] بعد از مرگ انسان میشود نماز و عبادتهای دیگری را که او در زندگی بجا نیاورده، شخص دیگری به جا آورد که به او (نایب) می‌گویند و عمل او را نیابت می‌نامند و به کسی که از طرف او عمل را انجام می‌دهند (منوب عنه) می‌گویند و در حال حیات انسان تنها در حج و زیارت، نیابت مشروع است به تفصیلی که در جای خود ذکر شده است. و همچنان که نیابت تبرعی و بدون مزد صحیح است، نیابت با اجاره یا جعاله یا شرط ضمن عقد و مانند اینها نیز صحیح می‌باشد.
- [آیت الله مظاهری] نایب شدن مرد از زن، یا زن از مرد، نظیر بقیه عبادات اشکال ندارد، ولی نایب در اعمال باید به وظیفه خود عمل کند.
- [آیت الله سیستانی] اگر کسی که مستطیع شده حج نکند ، و بعد بواسطه پیری یا مرض و ناتوانی ، نتواند حج نماید ، یا حرجی باشد و ناامید باشد از اینکه بعداً خودش حج کند ، باید دیگری را از طرف خود بفرستد ، ودر صورتی که بعداً قدرت پیدا کرد ، خودش نیز حج نماید و همچنین است اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا کرده ، بواسطه پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند وناامید از توانائی خود باشد ، و در تمام این صور احتیاط مستحب آن است که چنانچه منوب عنه مرد باشد ، نائب صروره باشد ، یعنی کسی باشد که برای اولین بار به حج می‌رود .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر خون استحاضه پیش از وقت نماز بیاید چنانچه زن برای آن خون، وضو وغسل بجا نیاورده باشد، باید در موقع نماز، وضو وغسل را بجا آورد.
- [آیت الله مظاهری] به جا آوردن حجّ واجب برای دو نفر یا بیشتر جایز نیست ولی به جا آوردن عمره‌مفرده یا طواف استحبابی‌بلکه حجّ استحبابی به نیابت چند نفر مانعی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] نایب باید شیعه و مورد اطمینان باشد و کسی که شیعه نیست نمی‌توان در عبادات او را نایب کرد و همچنین کسی که نمی‌دانیم عمل را به جا می‌آورد یا نه، نمی‌توان او را نایب قرار داد، ولی اگر اطمینان داشته باشیم که عمل را به جا می‌آورد، در صورتی که آشنایی با مسائل حجّ داشته باشد نیابت او صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] معتکف می‌تواند اعتکاف را به نیّت خود و نیابت از یک نفر یا از چند نفر، زنده یا مرده به جا آورد، بلکه می‌تواند از کسی پول بگیرد و او را در زمره کسانی که نایب آنها شده قرار دهد، ولی آن شخص باید نحوه نیابت را بداند.
- [آیت الله سیستانی] اگر طواف نساء را درست بجا نیاورد یا فراموش کند ، چنانچه بعد از چند روز یادش بیاید و از بین راه برگردد و بجا آورد صحیح است . ولی چنانچه برگشتن برایش مشقت داشته باشد می‌تواند نائب بگیرد .