احتیاج
حاجت در نیاز و احتیاج استعمال شده است.از اين عنوان در بسياری ابواب فقهی از قبيل طهارت، صلات، حج، امر به معروف و نهی از منکر، تجارت، دین و نکاح سخن رفته است.
اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد، پدر می‌تواند برای خریدن آنها به او زکاْ بدهد.
عنوان مسئله:
اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد، پدر می‌تواند برای خریدن آنها به او زکاْ بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر پدری در عقد دخترش حاضر نبود و دسترسی به او نباشد و دختر احتیاج به شوهر کردن دارد آیا دختر می‌تواند بدون اذن پدر، شوهر کند؟
- آیا مادر می‌تواند زمینی را که سهم او هشت یک میشود به پسر بزرگتر خود ببخشد که بعدابرای او نماز و روزه بدهد؟
- آیا پدر می‌تواند زکات نهگانه را به فرزند خود از بابت فی سبیل الّله بدهد و فرزند هم این زکات را برای کفّارات خود مصرف کند یعنی کفّارات بدهکار است آن را بپردازد؟
- آیا پدر می‌تواند مخارج تحصیل فرزند ذکور یا اناث خود را از باب زکات به سعه، زکات فطره، سهم سادات اگر فرزند سیّد باشد و یا ردّ مظالم و سهم امام 7 البتّه با اجازه مجتهد بدهد و در صورت مثبت بودن تمامی صدر مذکور، اطّلاع فرزندان لازم است یا پدر خودش خرج کند ولی نیّت وجوه منطبقه کند، در صورت لزوم اطفال صغار که متوجّه اینگونه مسائل نمیشوند با اجازه مجتهد حلّ میشود یا نه؟
- پدری زمینی را به مساحت 170 متر به فرزندش به مبلغ 170 هزار تومان فروخته و قولنامه نوشتهاند، و لکن پدر 70 هزار تومان را فی المجلس گرفته است و 100 هزار تومان باقی مانده را بابت سهم ارث حساب نموده که بعد از فوت، فرزند این مقدار ارثی خود را تحویل بگیرد، یعنی بعد از مرگ پدر که به فرزند ارث میرسد آن را نگیرد و در عوض ذمّه پسر بری شود، اکنون فرزند آن زمین را فروخته تا خانه بخرد ولی پدر میگوید، مقدار باقی مانده مرا بده، آیا بر فرزند لازم است باقی را بدهد یا خیر؟
- حدود یک قرن قبل در یکی از قریههای افغانستان شخصی بنام سیّد محمّد فرزند سیّد خواجه زندگی میکرده که از ایشان سه پسر بنامهای سیّد میرزا، سیّد حیدرعلی و سیّد حسن باقی مانده و یکی از پسران بنام سیّد حیدر علی در زمان حیات پدرش فوت نموده واز وی یک پسر بنام سیّد خداداد باقی مانده و یک دختر (این دختر حین فوت پدر هنوز به دنیا نیامده بود) مرحوم سیّد محمّد زمینهای خویش را طیّ یک سند در تاریخ 1304 به سه تقسیم مساوی بین دو پسرش سیّد میرزا و سیّد حسن و نوهاش سیّد خداداد تقسیم نموده است و این سند هم موجود است بعدها که سیّد محمّد فوت نمود و یکی دیگر از پسران وی مرحوم سیّد میرزا نیز فوت مینماید پسر سیّد میرزا یعنی سیّد عوض آخوند کربلایی بنا به تسلّط و نفوذی که داشته تقسیم نامه جدّش را نادیده گرفته و قسمت مربوط به خداداد را (یک سوّم مساوی بوده) به چهار قسمت تقسیم نموده و سه قسمت آن را به سیّد خداداد واگذار و یک قسمت آن را خود و برادرانش تصرّف و به زمینهای خویش ضمیمه نمود حال بیان فرمائید که آیا سیّد عوض آخوند کربلایی مجاز بوده که تقسیم نامه جدّش را نادیده بگیرد و آیا اکنون ورثه مرحوم سیّد خداداد می‌تواند یک چهارّم از زمینهایشان را که جبرادر تصرّف پسر عموهایشان قرار گرفته بازپس گیرد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] چرا در اسلام با وجود اینکه اطاعت پدر واجب است، در امر ازدواج پسر، اطاعت او واجب نیست؟ یعنی چرا پسر بدون اذن پدر می‌تواند ازدواج نماید؟
- [سایر] آیا قضای نماز پدر را باید پسر بزرگ بخواند یا دیگری هم می‌تواند انجام دهد؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا از نظر شرعی جایز می‌باشد که پدر پسر مهریه زن پسرش را از مال خود به پدر زن پسرش بدهد؟
- [سایر] آیا پدر می‌تواند زکات فطره را به فرزند خود که محتاج است، بدهد؟
- [سایر] آیا پدر می‌تواند زکات فطره را به فرزند دانشجوی خود که محتاج است، بدهد؟
- [سایر] اگر انسان به انگیزه انجام گناهی به جایی رود و در آن مکان 1. علمی یاد بگیرد 2. پولی بدست آورد 3. انگیزه ای برای کار کردن بگیرد، آیا بکار بردن آنها و درآمد آنها حلال است؟ سوال دیگر من فعلا نمی دانم چه دینی دارم ولی پدر و مادرم شیعه اند، چه دینی انتخاب کنم؟
- [سایر] اگر پسر بزرگتر بخواهد برای روزههای پدر از دنیا رفتهاش، کسی را اجیر کند، آیا می‌تواند از ترکه میت خرج کند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا پدر داماد می تواند مهریه عروس خود را مستقیماً به عهده بگیرد و بپردازد؟ یا باید مهریه را به پسر خود ببخشد و پسر خودش مهریه را بدهد؟
- [آیت الله سبحانی] پدر زن اینجانب به علت بیماری و احتیاج به مراقبت به منزل ما آمده است و پس از بهبودی نسبی و با توجه به اینکه همسرو چند فرزند پسر دارد به منزل خود نمی رود و همسرم می گویند باید پدر تا آخر عمر با ما زندگی کند آیا ماندن وی در خانه ما جایز است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر پزشک متخصص برای درمان نازائی زن و شوهر آزمایشی را ارائه کند که احتیاج به گرفتن منی باشد، آیا مرد می‌تواند با استمناء این آزمایش را انجام دهد با توجه به این که مدت نگهداری از منی نباید کمتر از دو ساعت باشد؟ اگر مرد جوانی که مجرد است، به خاطر اختلالات جنسی بنابر نظر دکتر متخصص احتیاج به آزمایشی داشته باشد که از منی گرفته میشود، آیا می‌تواند به وسیلة استمناء منی را برای آزمایش بدهد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- پدر می‌تواند به پسرش زکاْ بدهد که برای خود زن بگیرد، پسر هم می‌تواند برای آن که پدرش زن بگیرد زکاْ خود را به او بدهد.
- زن می‌تواند به شوهر فقیر خود زکاْ بدهد، اگرچه شوهر زکاْ را صرف مخارج خود آن زن نماید.
- فقیر نمیتواند زکاْ را به کمتر از مقدار آن صلح کند یا چیزی را گرانتر از قیمت آن بابت زکاْ قبول نماید، یا زکاْ را از مالک بگیرد و به او ببخشد مگر آن که بخشیدن فقیر از طیب نفس ورضای خاطر باشد، پس در این صورت می‌تواند فقیر ببخشد ومالک بگیرد ولی کسی که زکاْ زیادی بدهکار است وفقیر شده ونمیتواند زکاْ را بدهد، چنانچه بخواهد توبه کند، فقیر می‌تواند زکاْ را از او بگیرد و به او ببخشد.
- کسی که می‌تواند زکاْ را به مستحقّ برساند، اگر ندهد و از بین برود، باید عوض آن را بدهد.
- اگر طلا و نقرهای که دارد خوب وبد داشته باشد، می‌تواند زکاْ هرکدام از خوب وبد را از خود آن بدهد ولی بهتر است زکاْ همه آنها را از طلا ونقره خوب بدهد ولی بنابر احتیاط واجب زکاْ همه آنها را از طلا ونقره بد نمیتواند بدهد.
- فقیری که خرج سال خود وعیالاتش را ندارد، اگر خانهای دارد که ملک اوست و در آن نشسته، یا مال سواری دارد، چنانچه بدون اینها نتواند زندگیکند، اگرچه برای حفظ آبرویش باشد، می‌تواند زکاْ بگیرد و همچنین است اثاث خانه وظرف ولباس تابستانی وزمستانی وچیزهائی که به آنها احتیاج دارد، وفقیری که اینها را ندارد، اگر به اینها احتیاج داشته باشد، می‌تواند از زکاْ خریداری نماید.
- اگر پیش از آن که زکاْ بر او واجب شود، چیزی بابت زکاْ به فقیر بدهد، زکاْ حساب نمیشود و بعد از آن که زکاْ بر او واجب شد، اگر چیزی را که به فقیر داده از بین نرفته باشد و آن فقیر هم به فقر خود باقی باشد، می‌تواند چیزی را که به او داده بابت زکاْ حساب کند.
- کسی که خمس یا زکاْ بدهکار است وکفّاره ونذر ومانند اینها هم بر او واجب است وقرض هم دارد، چنانچه نتواند همه آنها را بدهد، اگر مالی که خمس یا زکاْ آن واجب شده از بین نرفته باشد، باید خمس وزکاْ بدهد و اگر از بین رفته باشد، می‌تواند خمس یا زکاْ را بدهد یا کفّاره ونذر وقرض ومانند اینها را ادا نماید.
- اگر به کسی که بدهکار است ونمیتواند بدهی خود را بدهد زکاْ بدهد، بعد بفهمد قرض را در معصیت مصرف کرده، چنانچه آن بدهکار فقیر باشد، می‌تواند آنچه را به او داده بابت زکاْ حساب کند، ولی احتیاط واجب آن است که اگر از آن معصیت توبه نکرده، چیزی را که به او داده بابت زکاْ حساب نکند.
- اگر در شهر خودش مستحقّ پیدا شود، می‌تواند زکاْ را به شهر دیگر ببرد، ولی مخارج بردن به آن شهر را باید از خودش بدهد و اگر زکاْ تلف شود، ضامن است مگر آن که بأمر حاکم شرع برده باشد یا این که وکیل او در قبض ونقل زکاْ به شهر دیگر باشد، که در این دو صورت مخارج بردن آن از زکاْ است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد؛ پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکاه بدهد.
- [امام خمینی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد، پدر می‌تواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پسر به کتاب های علمی دینی احتیاج داشته باشد، پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه فرزندی به کتابهای علمی دینی احتیاج دارد پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات دهد.
- [آیت الله خوئی] اگر پسر به کتابهای علمی دینی احتیاج داشته باشد پدر می‌تواند آنها را از زکات خریده و در معرض استفاد پسرش قرار دهد.
- [آیت الله سبحانی] اگر پسر به کتاب های علمی مفید و یا دینی احتیاج داشته باشد پدر می تواند برای خریدن آنها به او زکات بدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر پسر به کتابهای علمی و دینی احتیاج داشته باشد پدر می تواند انها را از زکات خریده و در معرض استفاده پسر قرار دهد و اگر بخواهد از سهم سبیل الله بخرد بنابر احتیاط باید بر ان مصلحت عمومی مترتب باشد
- [آیت الله سیستانی] پدر نمیتواند از سهم سبیل اللّه کتابهای علمی و دینی که مورد احتیاج پسرش است بخرد و در معرض استفاده او قرار دهد ، مگر آنکه مصلحت عامه اقتضای این کار را داشته باشد ، و از حاکم شرع بنابر احتیاط اجازه بگیرد .