دیوانه
دیوانگی: نوعی بیماری روانی، که فرد مبتلا به آن، قادر به کنترل اعمال خود نیست. از آن در بسیاری از بابها؛ اعم از عبادات، عقود، ایقاعات و احکام سخن گفته‌اند.
اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه بوده است، یا آلت مردی ندارد یا مرضی دارد که نمی‌تواند وطی ونزدیکی نماید یا تخمهای او را کشیده‌اند، می‌تواند عقد را به هم بزند.
عنوان مسئله:
اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه بوده است، یا آلت مردی ندارد یا مرضی دارد که نمی‌تواند وطی ونزدیکی نماید یا تخمهای او را کشیده‌اند، می‌تواند عقد را به هم بزند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی قسم خورده، آیا پدر تنها می‌تواند قسم فرزند را به هم بزند، جدّ و حاکم شرع چطور؟ همچنین آیا شوهر می‌تواند قسم زن را به هم بزند؟
- اگر زن در عقد دائم یا موقّت با شوهر خود شرط کند که با او نزدیکی نکند آیا این شرط صحیح است و بر فرض صحّت اگر شوهر با او نزدیکی کند زنا حساب میشود؟
- مردی زنی را عقد موقّت کرده و مدّت را فراموش نموده بعد مرد و یا زن فوت نمود، آیا از یکدیگر ارث میبرند و آیا بچّههای این زن صیغهای که از شوهر قبل هستند از این شوهر ارث میبرند؟
- قبل از دفن همسر، زن می‌تواند بعد از اتمام عدّه وفات ازدواج کند، حالا بعد از چند ماه شوهر اوّل قرار است دفن شود، آیا زن می‌تواند به او دست بزند و یا او را به خاک بسپارد؟
- زنی ازدواج کرده بعد از هشت سال طلاق گرفت و بعد از اتمام عدّه با مردی ازدواج کرده است بعد از عقد و دخول ، شوهر اوّل میگوید دوست دارم با شما ازدواج کنم زن هم قبول میکند با اینکه زن در عقد دیگری است شوهر اوّل از پیش خودش عقد فضولی را میخواند و مهریه را یک میلیون تومان قرار میدهد به زن خبر میدهد و زن هم قبول میکند شروع میکنند به زندگی و بعد از چند روز زن اعتراض میکند که مهریه کم است و اختلاف بر سر مهریه پیدا میکنند بعد از یک سال از هم جدا میشوند زن ادّعا میکند من شوهر دارم حال اگر زن از شوهر فعلی طلاق بگیرد می‌تواند با شوهر اوّلی که هشت سال با او زندگی کرده ازدواج کند یا خیر؟
- زنی به عقد شخصی در میآید و قبل از مواقعه زن درخواست طلاق نماید شوهر هم وی را طلاق دهد آیا زن استحقاق تمام صداق را دارد یا نصف آن؟
- شخصی دختری را عقد دائم کرده از زنی، آیا می‌تواند دختر بچّه چهار ساله از زن دیگر را عقد موقت کند به جهت محرم شدن مادر این زن یعنی یک شوهر دو زن دارد این دو زن هر یک دختری دارند آیا در این صورت جمع اختین میشود اگر جواز عقد دختر بچّه مشکل داشته باشد راهی برای محرم شدن دارد یا خیر؟
- زیدی برادرش مرحوم شده است و زن برادرش یعنی زن آن مرحوم 53 سال دارد و سیّده نمیباشد و خود زن میگوید که من حدود پنج سال است که اصلابا شوهرم نزدیکی نکردهام و این زن نازا است حالا برادر این مرحوم خواهان ازدواج با زن برادرش میباشد زن مرحوم در حال عدّه وفات شوهر است و بالاخره به یکی از دفاتر ازدواج مراجعه میکنند اتّفاقاسر دفتر ازدواج از اینها سئوال میکند در جواب زن میگوید شوهرم دو ماه قبل مرحوم شده است و من سیّده نمیباشم و 53 سال عمر من میباشد سر دفتر صیغه عقد را جاری میکند و خودشان میگویند که ما بعد از عقد نزدیکی کردهایم مرد میگوید من جاهل به مسئله بودم هم عقد صورت گرفته و هم نزدیکی آیا حرمت ابدی دارد یا خیر؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مردی قبل از ازدواج از نزدیکی عاجز باشد و زن بعد از مراسم عروسی بفهمد و فوراً عقد و نکاح را به هم نزند و از شوهر جدا نشود، آیا در این صورت زن می تواند بدون طلاق شوهر کند؟
- [آیت الله بهجت] هر گاه پس از ازدواج، زن بفهمد شوهر دیوانه بوده، حقّ فسخ دارد یا نه؟
- [آیت الله خوئی] اگر شوهر در عقد شرط کند که زن باکره باشد آیا می‌تواند عقد را به هم بزند؟ و اگر از روی اطمینان که این دختر باکره است این شرط است، یا باید باکره بودن در عقد ذکر شود؟
- [سایر] اگر مردی با زن شوهردار زنا کند، آیا بعد از طلاق (زن و شوهر) می‌تواند با او ازدواج کند؟
- [سایر] آیا زن می‌تواند در ضمن عقد ازدواج، شرط کند که شوهر او همسر دوم اختیار نکند؟
- [سایر] اگر زن در عقد موقّت تمکین نکند، آیا می‌تواند مهریه خود را از شوهر مطالبه کند؟
- [سایر] آیا زن می‌تواند در ضمن عقد ازدواج، شرط کند که شوهر او همسر دوم اختیار نکند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر مردی با زن خود از راه مقعد نزدیکی کند آیا عقد آنها باطل است؟ اگر باطل است چکار باید کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر زنی طلاق بگیرد و هنوز مدت عده تمام نشده شوهرش رجوع کند ولی نزدیکی نکرده دوباره طلاق بدهد، آیا زن می‌تواند بلافاصله با مردی دیگر ازدواج کند و آیا شوهر اول می‌تواند بلافاصله بعد از طلاق دوم با خواهر این زن ازدواج کند؟
- [سایر] آیا می شود با زن شوهردار عقد دائم یا موقت انجام داد و با وی نزدیکی کرد؟ آیا اجازه شوهر آن زن لازم است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به واسطه آن که مرد نمی‌تواند وطی ونزدیکی کند، زن عقد را به هم بزند شوهر باید نصف مهر را بدهد ولی اگر به واسطه یکی از عیبهای دیگریکه گفته شد، مرد یا زن عقد را به هم بزند چنانچه مرد با زن نزدیکی نکرده باشد، چیزی بر او نیست و اگر نزدیکی کرده، باید تمام مهر را بدهد.
- اگر موقع خواندن عقد دائمی، برای دادن مهر مدّتی معیّن نکرده باشند، زن می‌تواند پیش از گرفتن مهر از نزدیکی کردن شوهر جلوگیری کند چه شوهر توانایی دادن مهر را داشته باشد وچه نداشته باشد، و اگر پیش از گرفتن مهر به نزدیکی راضی شود وشوهر با او نزدیکی کند، دیگر نمی‌تواند بدون عذر شرعی از نزدیکی شوهر جلوگیری نماید.
- اگر زنی را دو مرتبه طلاق دهد و به او رجوع کند یا دو مرتبه او را طلاق دهد و بعد از هر طلاق عقدش کند، بعد از طلاق سوم آن زن بر او حرام است ولی اگر بعد از طلاق سوم به دیگری شوهر کند، با چهار شرط به شوهر اوّل حلال میشود یعنی می‌تواند آن زن را دوباره عقد نماید: اوّل آن که عقد شوهر دوم همیشگی باشد و اگر مثلاً یکماهه یا یک ساله او را صیغه کند، بعد از آن که از او جدا شد، شوهر اوّل نمی‌تواند او را عقد کند; دوم شوهر دوم با او نزدیکی ودخول کند ونزدیکی از جلوی زن باشد; سوم شوهر دوم طلاقش دهد یا بمیرد; چهارم عدّه طلاق یا عدّه وفات شوهر دوم تمام شود.
- اگر شوهر از نذر کردن زن جلوگیری نماید، زن نمی‌تواند نذر کند و اگر بدون اجازه شوهر نذر کند، نذر او صحیح است ولی اگر بخواهد می‌تواند نذر او را به هم بزند.
- زنی که صیغه میشود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکینکند، عقد وشرط او صحیح است وشوهر فقط می‌تواند لذّتهای دیگر از او ببرد ولی اگر بعد به نزدیکی راضی شود، شوهر می‌تواند با او نزدیکی نماید.
- اگر مرد پیش از آن که زنی را برای خود عقد کند، بگوید به واسطه شیر خوردن آن زن بر او حرام شده، مثلاً بگوید شیر مادر او را خورده، چنانچه تصدیق او ممکن باشد، نمی‌تواند با آن زن ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید و خود زن هم حرف او را قبول نماید، عقد باطل است پس اگر مرد با او نزدیکی نکرده باشد، یا نزدیکی کرده باشد ولی در وقت نزدیکی کردن زن بداند بر آن مرد حرام بوده است مهر ندارد و اگر بعد از نزدیکی بفهمد که بر آن مرد حرام بوده شوهر باید مهر او را مطابق زنهایی که مثل او هستند بدهد.
- اگر با زنی که برای خود عقد کرده نزدیکی نکرده باشد، تا وقتی که آن زن در عقد اوست نمی‌تواند با دختر او ازدواج کند.
- اگر زن با اجازه شوهر نذر کند، شوهرش نمی‌تواند نذر او را به هم بزند یا او را از عمل کردن به نذر جلوگیری نماید.
- اگر میّت بیش از یک زن عقدی داشته باشد، چنانچه اولاد نداشته باشد، چهار یک مال، و اگر اولاد داشته باشد، هشت یک مال به شرحی که گفته شد، بطور مساوی بین زنهای او قسمت میشود، اگرچه شوهر با هیچیک از آنان یا بعض آنان نزدیکی نکرده باشد، ولی اگر در مرضی که به آن مرض از دنیا رفته، زنی را عقد کرده و با او نزدیکی نکرده است، آن زن از او ارث نمیبرد وحقّ مهر هم ندارد.
- اگر انسان با زنی که دختری را شیر کامل داده ازدواج کند و با آن زن نزدیکی نماید، دیگر نمی‌تواند آن دختر را برای خود عقد کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه است، یا آلت مردی ندارد، یا عِنّین است و نمی‌تواند نزدیکی نماید، یا بیضههای او را کشیده‌اند، می‌تواند عقد را بههم بزند.
- [آیت الله مظاهری] اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه است یا آلت مردی ندارد یا عِنّین است و نمی‌تواند نزدیکی نماید یا تخمهای او را کشیده‌اند، در صورتی که این عیبها قبل از عقد بوده، می‌تواند عقد را به هم بزند و بدون طلاق از او جدا شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه بوده است یا بعد از عقد دیوانه شود (خواه پیش از نزدیکی کردن با او باشد یا بعد از آن) یا بعد از عقد بفهمد که آلت مردی ندارد یا بعد از عقد و پیش از نزدیکی کردن آلت مردی وی بریده شود یا بعد از عقد بفهمد که مرضی دارد که نمی‌تواند وطی و نزدیکی نماید یا تخمهای او را کشیده‌اند می‌تواند عقد را به هم بزند و اگر بعد از عقد و پیش از نزدیکی کردن بفهمد که مرد عنّین است و نمی‌تواند نزدیکی کند اگر به حاکم شرع مراجعه کند و با دستور او یک سال بعد از آن صبر کند و در این مدّت شوهر نتواند با زن خود یا با زن دیگری نزدیکی کند، زن می‌تواند عقد را به هم بزند و اگر شوهر بعد از نزدیکی کردن عنّین شود، زن نمی‌تواند عقد را به هم بزند و اگر شوهر را قبل از نزدیکی کردن سحر کرده باشند که نتواند نزدیکی کند، زن می‌تواند عقد را به هم بزند. در تمامی عیبها اگر مرد یا زن با توجه به این عیبها به ازدواج راضی شوند، پس از آن نمیتوانند عقد را به هم بزنند.
- [آیت الله خوئی] اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او پیش از عقد دیوانه بوده است یا آنکه بعد از عقد چه پیش از نزدیکی یا بعد از آن دیوانه شود یا آلت مردی نداشته، یا بعد از عقد پیش از نزدیکی بریده شود یا مرضی دارد که نمی‌تواند وطی و نزدیکی نماید هرچند آن مرض بعد از عقد و پیش از نزدیکی عارض شده باشد در تمام این صور بیطلاق می‌تواند عقد را به هم بزند. ولی درصورتی که شوهر نمی‌تواند نزدیکی نماید لازم است که زن رجوع به حاکم شرع یا وکیل او نماید. حاکم شوهر را یک سال مهلت میدهد و چنانچه شوهر نتوانست به آن زن یا زنی دیگر نزدیکی کند پس از آن زن می‌تواند عقد را به هم بزند و اگر آلت مردی بعد از نزدیکی بریده شود و زن عقد ازدواج را فسخ کند فسخ اثری ندارد اگرچه احتیاط مستحب این است که شوهر او را طلاق دهد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه بوده است، یا بعد از عقد دیوانه شود، یا بفهمد که آلت مردی ندارد، یا مرضی دارد که نمی‌تواند وطی و نزدیکی نماید، یا این دو عیب بعد از عقد و پیش از وطی پیدا شود، یا بفهمد تخمهای او را پیش از عقد کشیده‌اند و امر را بر او مشتبه کرده باشند، می‌تواند عقد را به هم بزند، ولی در صورتی که مرد نمی‌تواند نزدیکی نماید، زن اگر بخواهد فسخ نماید باید به حاکم شرع رجوع نماید تا او تا یک سال به مرد مهلت دهد، چنانچه نتوانست با آن زن یا زنی دیگر نزدیکی کند، پس از آن می‌تواند عقد را به هم بزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زن نیز می تواند در چهار صورت عقد را به هم بزند: اوّل: دیوانه بودن شوهر، اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهرش پیش از عقد دیوانه بوده یا آنکه بعد از عقد چه پیش از نزدیکی یا بعد از آن دیوانه شود می تواند عقد را بهم بزند. دوّم: نداشتن آلت مردی، چنانچه زن بعد از عقد بفهمد که شوهرش پیش از عقد آلت مردی نداشته یا بعد از عقد پیش از نزدیکی آلت او بریده شده می تواند عقد را بهم بزند. سوّم: ناتوانی از نزدیکی جنسی، اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهرش مرضی دارد که نمی تواند وطی و نزدیکی نماید هر چند آن مرض بعد از عقد و پیش از نزدیکی عارض شده باشد می تواند عقد را بهم بزند. چهارم: بیضه های او را کشیده باشند، چنانچه زن بعد از عقد بفهمد که بیضه های شوهرش را قبل از عقد کشیده اند می تواند عقد را بهم بزند. در تمام چهار صورتی که ذکر شد زن می تواند بدون طلاق عقد را بهم بزند. ولی در صورت سوّم که ناتوانی جنسی دارد لازم است که زن به مجتهد جامع الشرائط یا به وکیل او مراجعه نماید و مجتهد جامع الشرائط شوهر را تا یک سال مهلت می دهد چنانچه شوهر نتوانست به آن زن یا زنی دیگر نزدیکی کند، پس از آن زن می تواند عقد را بهم بزند، و اگر آلت مردی بعد از نزدیکی بریده شود و زن عقد ازدواج را فسخ کند، فسخ اثری ندارد اگر چه احتیاط مستحب آنستکه شوهر او را طلاق دهد.
- [امام خمینی] اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه است یا آلت مردی ندارد یا عنین است و نمی تواند وطی و نزدیکی نماید یا تخمهای او را کشیده اند می تواند عقد را به هم بزند. و تفصیل این مساله و مساله سابق در کتاب تحریر الوسیله ضبط شده است.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او پیش از عقد دیوانه بوده است یا الت مردی نداشته یا بعد از عقد پیش از نزدیکی بریده شود یا بفهمد مرضی دارد که نمی تواند نزدیکی نماید هرچند ان مرض بعد از عقد و پیش از نزدیکی پیدا شده باشد می تواند عقدرا به هم بزند ولی در صورتی که شوهر نمی تواند نزدیکی نماید باید زن به حاکم شرع رجوع نماید و حاکم شوهر را یک سال مهلت می دهد چنانچه شوهر نتوانست با ان زن یا زنی دیگر نزدیکی نماید پس از ان زن می تواند عقد را به هم بزند و در صورتی که مرد بعد از عقد چه پیش از نزدیکی و چه بعد از ان دیوانه شود بنابر احتیاط واجب زن بدون طلاق نمی تواند جدا شود و اگر الت مردی بعد از نزدیکی بریده شود یا مرض مانع از نزدیکی بعد از ان پیدا شود زن نمی تواند عقد را به هم بزند
- [آیت الله سبحانی] اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه است، یا آلت مردی ندارد، یا عنّین است و نمی تواند نزدیکی نماید، یا تخم های او را کشیده اند; می تواند عقد را به هم بزند.
- [آیت الله سبحانی] اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهر او دیوانه است، یا آلت مردی ندارد، یا عنّین است و نمی تواند نزدیکی نماید، یا تخم های او را کشیده اند; می تواند عقد را به هم بزند.